Bình luận
0
Dựa vào gia phả tộc Phạm, tác giả Lâm Hoài Nam trong tác phẩm Một tài liệu về cuộc di dân Nam tiến của dân tộc Việt Nam cho biết Phạm Nhữ Tăng (1421 - 1479) là cháu 4 đời của danh tướng Phạm Ngũ Lão (1225 - 1285).
Ông có quê gốc ở làng Phù Ủng, huyện Mỹ Hào, Thừa tuyên Hải Dương (nay là huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên).
Tổ tiên ông di cư vào ở xã Lỗ Huyền, huyện Lôi Dương, phủ Thiệu Thiên, Thừa tuyên Thanh Hoa (nay là huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa).
Đến đời ông cố ông là Phạm Nhữ Dực lại vào làm việc và sinh sống ở làng Đồng Tràm, phủ Thăng Hoa.
Năm 1445, dưới triều Lê Nhân Tông, Phạm Nhữ Dực thi đỗ đệ nhị khoa Hoành từ, được phong làm Thái Bảo kiêm Tri Quân Dân chính sự vụ. Năm 1467, được ban sắc Phụ Chánh Tham tướng phủ, Quãng Dương hầu, Bình Chương quân quốc trọng sự.
Năm 1470, quân Chiêm đánh phá thành Hóa Châu. Vua Lê Thánh Tông quyết đem quân “bình Chiêm” một lần để “ổn định biên giới phía Nam” và “chấm dứt vĩnh viễn” sự quấy phá của người Chiêm.
Nhà vua đích thân thống lĩnh quân đội Nam tiến. Phạm Nhữ Tăng được cử làm Trung Quân Đô thống, trao ấn Tiên phong cầm quân đi đầu.
Hai câu đối của vua Lê trước lăng người cháu – Phạm Nhữ Tăng (ảnh trái) và ngôi mộ bằng đất của ông cố - Phạm Nhữ Dực. Hai ngôi mộ cổ hai làng Đồng Tràm (nay thuộc xã Hương An) và làng Hương Quế (nay thuộc xã Quế Phú), huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam. Ảnh: L.T
Ngày 6-1-1471, quân Đại Việt tiến qua đèo Hải Vân, ngày 17-2 tấn công cửa Thị Nại. Ngày 28-2 bao vây thành Đồ Bàn, ngày 1-3 hạ thành.
Vua Chiêm là Trà Toàn cùng hơn 3 vạn người gồm cả văn quan, võ tướng, phi tần, binh lính bị bắt. Vương triều thứ XIV của người Chăm chấm dứt.
Ngày 2-3, nhà vua ban chiếu hồi triều. Chiến dịch bình Chiêm hoàn tất thắng lợi với 89 ngày đêm kể từ ngày xuất quân. Tháng 6-1471, nhà vua xuống chiếu thành lập Thừa tuyên Quảng Nam, thừa tuyên thứ 13 của Đại Việt gồm 3 phủ 9 huyện. Danh xưng Quảng Nam lần đầu tiên xuất hiện trong lịch sử.
Sau khi chiếm Đồ Bàn, Phạm Nhữ Tăng được bố trí ở lại cai quản vùng đất mới, tổ chức di dân mở đất, lập làng. Đến mùa xuân năm Hồng Đức thứ tám (1478) ông ngã bịnh, 10 ngày sau, 21-2-1478, qua đời, hưởng dương 57 tuổi.
Phạm Nhữ Tăng được an táng tại Trường Xà Thành, nay thuộc thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định. Sáu tháng sau, nhà vua sai Thái lý về quê ông ở phủ Thăng Hoa, tìm huyệt để làm lễ cải táng.
Đích thân nhà vua vào chủ trì lễ cải táng và viết hai câu đối ban tặng, hiện còn ở trước mộ của ông: Nghĩa sĩ uẩn cơ mưu, hiệp lực nhứt tâm bình Chiêm quốc/ Miếu đài khai tráng lệ, linh hồn thiên cổ hiển Nam bang (Nghĩa sĩ lắm cơ mưu, hiệp lực một lòng bình Chiêm quốc/ Gương đài thêm rạng rỡ, hương hồn ngàn thuở rạng trời Nam).
Phần do được quan Thái lý nhà Lê chọn tìm huyệt mộ, phần sau này con cháu tộc Phạm lại rất thành đạt nên nhiều người cho là lăng mộ của Phạm Nhữ Tăng rất “đắc địa”, là ngôi mộ “phượng hoàng hàm thư” (chim phụng ngậm thư).
Lăng mộ rất lớn hiện nằm trên ngọn đồi dưới chân núi Quế, nhìn xuống cánh đồng xã Quế Phú, được con cháu tộc Phạm nhiều lần trùng tu. Ba lần gần đây nhất là vào các năm 1957, 1969 và 1996, và đã được công nhận là Di tích văn hóa lịch sử cấp tỉnh.
Và ngôi mộ cổ hắt hiu của…ông cố
Phạm Nhữ Dực là con trai thứ năm của danh tướng Phạm Ngũ Lão (1225 - 1320), là ông cố của Phạm Nhữ Tăng.
Tương truyền, Phạm Nhữ Dực là con nuôi của thượng tướng Trần Khắc Chung, người được vua Trần Anh Tông sai vào Đồ Bàn năm 1307 để cứu Huyền Trân Công chúa khỏi phải lên giàn hỏa chết theo chồng như phong tục Chiêm Thành.
Năm 1368, Phạm Nhữ Dực cùng Trần Thế Hưng, Đỗ Tử Bình đem quân chinh phạt Chiêm Thành. Cuộc hành quân vừa đến phủ Thăng Hoa thì có sứ thần Chiêm đến xin trả lại Hóa Châu. Hai bên đang tiến hành thương nghị thì Chế Bồng Nga đem quân đánh úp. Tướng Trần Thế Hưng bị bắt, Phạm Nhữ Dực phải rút quân về.
Năm 1380, Chiêm Thành tấn công vào Nghệ An. Vua Trần Nghệ Tông cử Hồ Quý Ly lãnh thủy binh, Đỗ Tử Bình, Phạm Nhữ Dực lãnh bộ binh chặn đánh tan quân Chiêm ở sông Ngư Giang.
Năm1382, quân Chiêm lại tấn công Thanh Hóa. Hồ Quý Ly và Phạm Nhữ Dực vây đánh, quân Chiêm phải rút chạy.
Năm 1391, tướng La Khải lên thay Chế Bồng Nga, đem binh xâm phạm Hóa Châu, Hồ Quý Ly và Phạm Nhữ Dực lại phải đem quân đánh chặn.
Dưới thời vua Trần Thuận Tông (1388 - 1398), Phạm Nhữ Dực được phong chức Hậu quân Trung đô Dực Nghĩa hầu.
Khi Hồ Quý Ly cướp ngôi nhà Trần vào năm 1400, Phạm Nhữ Dực định đem quân về vấn tội họ Hồ nhưng chưa kịp hành động thì bị triệu về kinh. Nhận thấy chưa đủ điều kiện để phế trừ họ Hồ nên Phạm Nhữ Dực đành nghe theo lời họ Hồ đem quân đi bình Chiêm mở mang bờ cõi về phương Nam, chờ thời cơ thuận lợi.
Phạm Nhữ Dực cùng Đỗ Mãn, Nguyễn Cảnh Chân đem quân đi đánh Chiêm Thành. Vua Chiêm đánh không lại nên dâng đất Chiêm Động và Cổ Lũy để cầu hòa. Nhà Hồ chia đất vừa lấy được chia thành 4 châu gồm: Thăng (vùng Duy Xuyên, Thăng Bình, Quế Sơn), Hoa (vùng Tam Kỳ, Núi Thành, Tiên Phước), Tư, Nghĩa (vùng Quảng Ngãi).
Sau khi chiếm đất Chiêm Động và Cổ Lũy, nhà Hồ cử Phạm Nhữ Dực làm Chánh Đô án phủ sứ châu Thăng Hoa, lo việc di dân người Việt, vỗ an người Chiêm để khai khẩn vùng đất mới.
Chưa hoàn thành nhiệm vụ thì quân Minh đem quân sang đánh, bắt cha con Hồ Quý Ly về Tàu vào năm 1407. Nhân chuyện này, người Chiêm đem quân lấy lại đất cũ. Phạm Nhữ Dực cùng con là Phạm Đức Đề cầm quân chống lại người Chiêm.
Hai năm sau, vào ngày 4-10-1409, Phạm Nhữ Dực qua đời, được an táng tại xứ Sa Lăng, làng Đồng Tràm, phủ Thăng Hoa (nay là xã Hương An, huyện Quế Sơn).
Phạm Nhữ Dực được xem là Cao thủy tổ của họ Phạm tại vùng Quảng Nam, Quảng Ngãi ngày nay.
Dưới thời Nguyễn Phúc Tần (1648-1687), Phạm Nhữ Dực được truy phong là Phủ Quốc công Nam dinh an vũ trấn khai vận sự thanh truyền Hậu quân trung đô Bình Chiêm Thượng tướng. Ông cũng được làng Đồng Tràm tôn là tiền hiền của làng, thờ ở đình làng.
Trái với ngôi mộ hoành tráng của người cháu, mộ của Phạm Nhữ Dực lại rất khiêm tốn, chỉ là một nắm đất đơn sơ thấp lè tè (chỉ có tấm bia là rất cổ), nằm khiêm tốn trong một nổng cát heo hút cuối làng, giữa nhiều ngôi mộ to lớn sang trọng khác, ít ai nhận ra.
Trao đổi với phóng viên sáng 22/7 về tin bão mới nhất, ông Hoàng Phúc Lâm – Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, bão số 3 WIPHA đang nằm trên đất liền ven biển giữa Hưng Yên và Ninh Bình, sức gió mạnh nhất đạt cấp 8-9 (62-88 km/h), giật cấp 11. Mưa lớn kéo dài tại Thanh Hóa, Nghệ An khiến nguy cơ lũ quét, sạt lở đất tăng cao.
Với niềm tin “thiên nhiên có mọi thứ ta cần”, thương hiệu Cỏ Mềm đã bền bỉ bảo vệ sự bền vững của Trái đất, trả lại giá trị cho cộng đồng với dự án trồng rừng mang tên “Rừng An Lành”.
Chia sẻ
Khi đại lộ Tây Thăng Long hoàn thiện, không chỉ là một tuyến giao thông chiến lược của Thủ đô, đây còn được xem là đòn bẩy quan trọng giúp giá bất động sản dọc hành lang phát triển mới tăng tốc, mở ra biên lợi nhuận hấp dẫn cho những nhà đầu tư nhanh nhạy.
Chia sẻ
Mới đây, đạo diễn Khương Dừa đã chia sẻ đoạn clip ghi lại chuyến ghé thăm nhà hàng của Nghệ sĩ Nhân dân Hữu Quốc và nghe chuyện kinh doanh khó khăn của nam nghệ sĩ.
Chia sẻ
Nam tài xế Vũ Xuân B. (SN 1997) điều khiển ô tô Audi lạng lách trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai bị cảnh sát truy tìm. Qua kiểm tra, lực lượng chức năng xác định người này dương tính với ma túy.
Chia sẻ
Chính phủ Đức không nên đe dọa công dân của mình bằng một cuộc tấn công từ Nga, bởi vì Tổng thống Nga Putin đang hành động một cách lý trí, nghị sĩ Đảng Cánh tả Gregor Gysi phát biểu.
Chia sẻ
Nông dân Sơn La tích cực chuyển đổi số, nâng cao sản xuất, kết nối thị trường, nâng cao thu nhập, góp phần hoàn thành tiêu chí thu nhập trong xây dựng nông thôn mới.
Chia sẻ
Hình thức “phạt tiền thay cho phạt tù” trong một số tội danh kinh tế không chỉ linh hoạt mà còn phản ánh xu thế tư pháp hiện đại, giúp tăng tính phục hồi, giảm tải cho hệ thống nhà tù và tòa án; đồng thời khuyến khích người phạm tội khắc phục hậu quả và hợp tác với pháp luật.
Chia sẻ
Một giống mận đột biến từ vườn nhà, một hướng đi khác biệt theo tiêu chuẩn hữu cơ, cùng sự đồng hành của tín dụng “tam nông” từ Agribank – tất cả đã góp phần tạo nên thương hiệu mận hồng Sân Tiên – sản phẩm nông nghiệp đặc trưng đang vươn xa từ vùng đất Cù Lao Dung, TP Cần Thơ.
Chia sẻ
Cây cảnh có vẻ đẹp tuyệt vời này khiến nhiều người cảm thấy không chân thật. Mỗi chiếc lá nhỏ xanh mướt như một tác phẩm kỳ diệu của thiên nhiên.
Chia sẻ
Giá USD hôm nay 24/7 nối dài chuỗi giảm ba phiên giảm liên tiếp khi thị trường thận trọng trước thời hạn áp thuế quan đối ứng 1/8. Trong khi đó, tỷ giá "chợ đen" bán ra giảm 30 đồng về mức 26.430 đồng/USD.
Chia sẻ
V.League 2025/2026 chuẩn bị chứng kiến cuộc đua vô địch khốc liệt chưa từng có. Không chỉ các ông lớn như CLB CAHN, những tân binh như Ninh Bình FC cũng vung tiền chiêu mộ hàng loạt ngôi sao, tạo nên thế cạnh tranh đầy kịch tính.
Chia sẻ
Giá xăng dầu hôm nay ngày 24/7 trên các trang giao dịch dầu thô thế giới ghi nhận giá dầu bất ngờ tăng nhẹ sau nhiều phiên lao dốc.
Chia sẻ
Đức đã yêu cầu Mỹ đảm bảo chắc chắn về việc cung cấp hệ thống phòng không Patriot cho Ukraine. Trong một cuộc phỏng vấn với tạp chí Der Spiegel, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius cho biết Washington phải đưa ra các cam kết ràng buộc và đẩy nhanh quá trình thay thế cho các quốc gia chuyển giao Patriot cho Kiev.
Chia sẻ
Sở Xây dựng TP. Huế thông báo về giá bán (tạm tính) nhà ở xã hội các khối nhà XH1 và XH4 tại khu phức hợp Thủy Vân.
Chia sẻ
Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) được công bố đang trở thành tâm điểm của giới chứng khoán, đặc biệt trong bối cảnh nhà đầu tư cá nhân chiếm hơn 80% giá trị giao dịch chứng khoán. Do đó, bất kỳ thay đổi nào trong cách tính thuế cũng sẽ ảnh hưởng đáng kể đến tâm lý và hoạt động giao dịch trên thị trường.
Chia sẻ
Thanh tra Chính phủ sẽ triển khai đợt thanh tra diện rộng các dự án chậm tiến độ, vướng mắc, có nguy cơ thất thoát, lãng phí theo chỉ đạo của Thủ tướng, với quy mô lên tới hàng nghìn tỷ đồng.
Chia sẻ
Sau cơn sốt đầu năm, thị trường đất nền quý 2/2025 bắt đầu hạ nhiệt rõ rệt cả về nguồn cung lẫn mức độ quan tâm, trong khi đó căn hộ chung cư vươn lên dẫn dắt xu hướng đầu tư mới.
Chia sẻ
Sau đây là thống kê học phí các trường đại học ở Hà Nội năm 2025-2026 nhằm giúp thí sinh có lựa chọn phù hợp khi đăng ký nguyện vọng đại học 2025.
Chia sẻ
Trong bối cảnh mới khi cả nước vận hành bộ máy chính quyền địa phương hai cấp, sáp nhập 3 tỉnh Bình Thuận, Đắk Nông, Lâm Đồng thành tỉnh Lâm Đồng mới, quy hoạch xã nông thôn mới đã không còn phù hợp và việc điều chỉnh quy hoạch đang được đặt ra.
Chia sẻ
Ngày còn bé, tôi không hiểu vì sao mỗi sáng ông tôi đều đứng nghiêm trang nhìn lên lá cờ trước hiên nhà, ánh mắt như đang trò chuyện với ai đó đã đi xa. Mãi đến sau này tôi mới biết: ông không chỉ nhìn lá cờ, ông đang nhìn về Tổ quốc.
Chia sẻ
Tối 23/7, đội tuyển U23 Việt Nam có buổi tập tại sân phụ tổ hợp Gelora Bung Karno, Jakarta (Indonesia) để chuẩn bị cho trận bán kết Giải vô địch U23 Đông Nam Á 2025 gặp U23 Philippines.
Chia sẻ
Vòng đàm phán hòa bình thứ ba giữa Nga và Ukraine tại Istanbul đã kết thúc. Các phái đoàn đã gặp nhau tại Cung điện Ciragan, phía châu Âu của eo biển Bosporus.
Chia sẻ
Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký quyết định tổ chức lại Ban chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia, Ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai, Ủy ban quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn thành Ban chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia.
Chia sẻ
Cơn bão số 3 (Wipha) đã gây ra những thiệt hại đáng kể về nông nghiệp và cơ sở hạ tầng tại tỉnh Ninh Bình, đặc biệt là ngành nuôi tôm và sản xuất giống. Theo báo cáo nhanh từ các địa phương, 1.886 ha nuôi tôm và sản xuất giống vùng ven biển đã bị ngập, gây thiệt hại nặng nề cho người dân.
Chia sẻ
Ông Mai Văn Chính - Phó Thủ tướng Chính phủ cùng đoàn công tác Trung ương đã về kiểm tra, chỉ đạo công tác ứng phó, khắc phục hậu quả lũ lụt trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Chia sẻ
Cô gái bị đâm tử vong trong đêm; tìm thấy thi thể người đàn ông nghi là tài xế xe ôm bị giết; kinh hoàng xe bán tải kiểm soát, đâm hàng loạt xe máy ở Khâm Thiên, Hà Nội... là những tin nóng 24 giờ qua.
Chia sẻ
Mưa lũ kinh hoàng gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản tại nhiều địa phương ở Nghệ An. Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Nghệ An đã phát đi “Lời kêu gọi” ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do mưa lũ hoàn lưu bão số 3.
Chia sẻ
Áp thấp nhiệt đới đã mạnh lên thành bão, đi vào biển Đông thành cơn bão số 4, có tên quốc tế là CO MAY (Cỏ may). Đây là tên bão do Việt Nam đặt.
Chia sẻ
Chị Nguyễn Thị Hương, trú tại xã Việt Khê, thành phố Hải Phòng mới (sau khi sáp nhập thành công Hải Phòng với Hải Dương cũ) là một trong những hộ nông dân tiên phong đã mạnh dạn ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất trồng rau thuỷ canh, đưa nông sản sạch, chất lượng cao đến tay người tiêu dùng.
Chia sẻ
Mưa lũ tại Nghệ An đã làm có 3 người chết, 1 người mất tích, 4 người bị thương. Bên cạnh đó, có 417 căn nhà bị thiệt hại và 3.237 căn nhà bị ngập nước.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Lê Thí 
