Châu Âu kiên định lập trường, chờ động thái từ Mỹ

Nguồn tin từ Bloomberg cho biết, trong các cuộc trao đổi ngày 12/5 giữa quan chức Mỹ và châu Âu, phía Mỹ thể hiện mong muốn dành thêm thời gian để Nga và Ukraine có cơ hội đàm phán trước khi gia tăng sức ép với Điện Kremlin.

Tuy nhiên, các quan chức châu Âu cho biết, họ chỉ sẵn sàng chờ đợi đến sau cuộc gặp (nếu diễn ra giữa Tổng thống Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Thổ Nhĩ Kỳ) trước khi kêu gọi Washington siết chặt trừng phạt.

Mặc dù vậy, theo các quan chức châu Âu, phía Mỹ chưa đưa ra câu trả lời rõ ràng về việc liệu họ có áp thêm lệnh trừng phạt mạnh hơn, dồn Nga vào đường cùng nếu nước này vẫn tấn công Ukraine trong tuần tới, hoặc nếu ông Putin từ chối gặp ông Zelensky hay không.

Các nhà lãnh đạo châu Âu được cho là đang ngày càng mất kiên nhẫn với thái độ chần chừ của Washington, đặc biệt là khi ông Trump trước đó từng cảnh báo sẽ gia tăng trừng phạt nếu Nga tiếp tục leo thang cuộc chiến.

Bất đồng về trình tự: ngừng bắn trước hay đàm phán trước?

Trong chuyến thăm Kiev ngày 10/5, các nhà lãnh đạo châu Âu cùng Tổng thống Zelensky đã kêu gọi một lệnh ngừng bắn kéo dài 30 ngày. Đáp lại, ông Putin đề xuất tổ chức cuộc đàm phán trực tiếp với Ukraine tại Istanbul vào ngày 15/5. Tuy nhiên, ông Zelensky khẳng định Ukraine chỉ chấp nhận tham gia đàm phán nếu Nga đồng ý ngừng bắn hoàn toàn từ ngày 12/5.

Tuy nhiên, Ukraine cáo buộc, lực lượng Nga vẫn tiến hành các cuộc tấn công vào lãnh thổ Ukraine trong đêm 12/5. Việc Nga không chấp nhận đề nghị ngừng bắn làm dấy lên lo ngại về sự chân thành của Moscow trong tiến trình hòa đàm.

Châu Âu đã bày tỏ sự ủng hộ với quan điểm của Ukraine: Phải có ngừng bắn trước rồi mới đàm phán. Việc ông Putin phớt lờ đề nghị ngừng bắn khiến giới chức châu Âu lo ngại Mỹ sẽ không hành động đủ nhanh hoặc mạnh mẽ để tạo ra thay đổi thực chất.

Tuy nhiên, theo hãng tin Axios, Tổng thống Zelensky vẫn dự kiến sẽ tới Istanbul, dù ông Putin có đồng ý ngừng bắn hay không – cho thấy nỗ lực ngoại giao cuối cùng nhằm duy trì cơ hội đối thoại.

Trong bối cảnh thời điểm 15/5 đang đến gần, mọi ánh mắt đang đổ dồn về Istanbul – nơi có thể diễn ra một bước ngoặt ngoại giao quan trọng, hoặc một thất bại nữa trong nỗ lực chấm dứt cuộc chiến đã kéo dài hơn 2 năm.

Có dấu hiệu nội bộ Nga phản đối cuộc gặp ở Istanbul?

Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), một loạt tuyên bố từ các quan chức cấp trung và cấp thấp trong bộ máy chính quyền Nga cho thấy khả năng ông Putin tham gia cuộc gặp tại Istanbul là rất thấp.

Ông Konstantin Kosachev, Phó Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga đã gọi lời mời đàm phán của Tổng thống Zelensky là một "màn kịch" và "trò hề", cho rằng không thể tổ chức đối thoại cấp cao trong "tình huống căng thẳng như hiện nay". Ông Kosachev cáo buộc Zelensky đang cố tình đổ lỗi cho Nga về việc không muốn đàm phán.

Cùng quan điểm, Đại sứ lưu động của Bộ Ngoại giao Nga - ông Rodion Miroshnik và Phó Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Duma Quốc gia Nga Oleksiy Chepa đều tỏ ý nghi ngờ thiện chí của Ukraine và cho rằng, Tổng thống Putin khó có thể đến Istanbul.

Mặc dù Điện Kremlin chưa đưa ra phản hồi chính thức, ISW nhận định rằng sự phản đối trong bộ máy chính quyền Nga cho thấy, khả năng cuộc gặp giữa ông Putin và ông Zelensky không thể diễn ra.

×