Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa có văn bản về hoạt động cho vay ngang hàng gửi các tổ chức tín dụng chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Đề cập trong văn bản, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh cho biết thời gian qua việc ứng dụng thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 trong lĩnh vưc công nghệ tài chính (Fintech) trên thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng đã cho ra đời nhiều sản phẩm, dịch vụ mới. Trong đó có ứng dụng cho vay ngang hàng (hay còn gọi là P2P Lending).

Hoạt động này được thiết kế và xây dựng trên nền tảng công nghệ số, kết nối trực tiếp người đi vay và người cho vay (nhà đầu tư) mà không thông qua trung gian tài chính. Theo đó, toàn bộ hoạt động vay, trả nợ (gốc, lãi) giữa người đi vay và người cho vay được nền tảng giao dịch trực tuyến của công ty vận hành ghi nhận và lưu trữ bằng các bản ghi điện tử, số hóa trên hệ thống cơ sở dữ liệu của công ty P2P Lending, được đăng tải cho khách hàng đăng ký tham gia nền tảng truy cập.

Tại Việt Nam, một số công ty đăng ký ngành nghề kinh doanh là tư vấn tài chính, môi giới tài chính và tự giới thiệu là các công ty P2P Lending cung cấp dịch vụ kết nối nhà đầu tư và người đi vay. Tuy nhiên pháp luật Việt Nam hiện nay chưa có quy định về hoạt động này.

“Với đặc thù trên, P2P Lending có thể góp phần phổ cập tài chính, mở rộng khả năng và tạo thêm kênh tiếp cận nguồn lực tài chính, cách thức cho vay đối với nền kinh tế nhất là với các đối tượng yếu thế trong xã hội. Từ đó, có thể góp phần đẩy lùi tình trạng “tín dụng đen”. Tuy nhiên, hoạt động này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro như rủi ro cho vay, rủi ro thông tin, rủi ro phòng chống rửa tiền và rủi ro an ninh mạng. Có thể tác động bất lợi, bất ổn đến an sinh xã hội”, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh đề cập.

NHNN lấy dẫn chứng, hoạt động P2P Lending mới được hình thành và phát triển gần đây, các nền tảng giao dịch trực tuyến của công ty P2P Lending chưa được cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, đánh giá nên có thể tồn tại nguy cơ bị tấn công mạng và đánh cắp thông tin gây thiệt hại cho các bên tham gia.

Thậm chí, một số công ty P2P Lending là kênh phân phối, tìm kiếm khách hàng cho vay công ty tài chính, công ty cầm đồ hoặc công ty cầm đồ hợp tác với công ty công nghệ xây dựng nền tảng giao dịch trực tuyến để công ty cầm đồ tìm người đi vay và thực hiện cho vay.

Trong đó, một số công ty cầm đồ sử dụng nguồn tiền từ các khoản vay nước ngoài hoặc các khoản vay từ các cá nhân, tổ chức trong nước để cho vay lại. Một số đối tượng có thể lợi dụng mô hình này thực hiện hành vi bất hợp pháp (hoạt động tín dụng đen, cho vay nặng lãi, cho vay cầm đồ biến tướng, hoạt động tài chính đa cấp…) và đưa ra quảng cáo sai sự thật, hứa hẹn lợi nhuận cao, lãi suất cạnh tranh để lừa đảo, chiếm dụng vốn của người dân. Từ đó gây tác động tiêu cực tới cuộc sống của người dân, gây bất ổn an ninh kinh tế và ổn định xã hội.

Ngoài ra, một số công ty P2P Lending lợi dụng việc thiếu thông tin, thiếu hiểu biết của người dân để quảng cáo và đưa ra thông tin không rõ ràng, sai lệch dẫn đến nhà đầu tư hiểu nhầm về việc các hoạt động đầu tư/cho vay qua các nền tảng của công ty P2P Lending đề được bảo hiểm rủi ro.

Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh cảnh báo về rủi ro khi các TCTD hợp tác cùng công ty cho vay ngang hàng

Trong bối cảnh ấy, NHNN khuyến cáo các TCTD lưu ý một số vấn đề liên quan sau:

Thứ nhất, các TCTD cần nghiên cứu, tìm hiểu nắm rõ các rủi ro phát sinh từ hoạt động P2P Lending để hướng dẫn, thông báo trong nội bộ các TCTD (bao gồm cả các công ty con, công ty thành viên của TCTD) về các rủi ro tiềm ẩn của hoạt động cho vay ngang hàng. Từ đó, thường xuyên rà soát quy trình, mô hình tổ chức, vận hành, quản lý nội bộ… của TCTD nhằm phòng ngừa các rủi ro phát sinh.

Đồng thời, các TCTD cũng cần thận trọng trong việc ký kết và thực hiện các thỏa thuận hợp tác với các công ty P2P Lending để đảm bảo việc thỏa thuận, ký kết thực hiện hợp đồng giữa các TCTD và các công ty cho vay ngang hàng đúng quy định pháp luật, không ảnh hưởng đến hoạt động uy tín của TCTD cũng như uy tín, an toàn của hệ thống ngân hàng. Qua đó đảm bảo an toàn hệ thống tài chính, ngân hàng, trật tự an ninh xã hội.

“Trong quá trình giao dịch, hợp tác với các công ty P2P Lending, các TCTD xem xét, đề nghị các công ty này công bố đầy đủ thông tin, minh bạch, trung thực các thông tin về nội dung hợp tác, giao dịch giữa công ty P2P Lending với các TCTD trong tất cả các thông điệp và phương tiện quảng cáo, tryền thông, bán hàng mà công ty P2P Lending truyền tải đến người tiêu dùng và các bên có liên quan.

TCTD thường xuyên theo dõi việc công bố thông tin về quan hệ hợp tác giữa công ty P2P Lending với TCTD để kịp thời phát hiện thông tin được công ty P2P Lending công bố không chính xác, không đầy đủ, có thể gây tổn hại cho người tiêu dùng và các bên liên quan (nếu có) để có giải pháp xử lý phù hợp”, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh nhấn mạnh.

×