Xuất khẩu 32% cá tra sang Mỹ, Vĩnh Hoàn lo phá sản hoàn toàn kế hoạch kinh doanh

Như tin đã đưa, rạng sáng ngày 3/4/2025, giờ Việt Nam (2/4/2025, giờ Mỹ), Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố chính sách thuế quan nhập khẩu mới đối với 180 nền kinh tế. Theo đó, từ ngày 5/4/2025, mức thuế cơ bản 10% sẽ áp dụng cho tất cả hàng nhập khẩu vào Mỹ. Riêng từ ngày 9/4/2025, Mỹ sẽ áp dụng mức thuế cao hơn đối với hơn 60 quốc gia có thâm hụt thương mại lớn với Mỹ, trong đó Việt Nam phải chịu mức thuế lên đến 46%.

Tuy nhiên, mức thuế này có thể có khả năng sẽ thay đổi sau cuộc đàm phán vào ngày 9/4.

Các doanh nghiệp thủy sản như Minh Phú, Vĩnh Hoàn, Hùng Vương, An Giang, Stapimex, Thực phẩm Sao Ta… đều đối mặt nguy cơ mất thị phần, giảm doanh thu.

Vĩnh Hoàn (mã: VHC) có sản phẩm chính là cá tra: 32% doanh thu là xuất khẩu sang Mỹ, bị tác động rất tiêu cực do giảm lợi thế cạnh tranh.

Thực phẩm Sao Ta (mã: FMC), Minh Phú (mã: MPC) có sản phẩm tôm xuất khẩu chiếm tỷ trọng cao (FMC gần 34%, MPC gần 27%) nên chịu tác động rất tiêu cực.

Thị trường Mỹ chiếm phần lớn doanh thu của Vĩnh Hoàn. Việc áp thuế 46% sẽ khiến Vĩnh Hoàn mất thị phần vào tay các đối thủ từ quốc gia khác, đồng thời doanh thu và lợi nhuận giảm mạnh. Còn với Công ty CP Minh Phú, sản phẩm tôm Việt Nam của doanh nghiệp này sẽ kém cạnh tranh hơn, ảnh hưởng trực tiếp đến doanh thu của MPC.

Chỉ có một số ít doanh nghiệp thủy sản ít bị tác động như: Camimex (mã: CMX): Tỷ trọng xuất khẩu tôm sang Mỹ 0,29%, chịu tác động trung lập. Navico (mã: ANV), IDI: Tỷ trọng xuất khẩu cá tra sang Mỹ nhỏ nên ảnh hưởng trung lập.

Với thị trường xuất khẩu chính là Mỹ, Vĩnh Hoàn được nhận định là doanh nghiệp sẽ chịu nhiều ảnh hưởng khi Mỹ áp thuế 46% với hàng xuất khẩu từ Việt Nam.

Trong tài liệu họp ĐHĐCĐ năm 2025 vừa được công bố, "nữ hoàng cá tra" đặt mục tiêu doanh thu thuần hợp nhất năm 2025 đạt 13.800 tỷ đồng. Đây là mức doanh thu cao nhất trong lịch sử kinh doanh của Vĩnh Hoàn. Sau thuế, công ty lên kế hoạch lãi 1.500 tỷ đồng, tăng 22% so với thực hiện năm ngoái.

Tuy vậy, Mỹ công bố mức thuế nhập khẩu cao nhất 46% thì nguy cơ kế hoạch doanh thu và lãi của Vĩnh Hoàn có thể bị "phá sản", lãnh đạo Vĩnh Hoàn rất lo lắng.

Thực tế, Mỹ là 1 trong những thị trường nhập khẩu và tiêu thụ nhiều nhất cá tra Việt Nam, chiếm 18% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành. Xuất khẩu cá tra sang Mỹ năm 2024 đạt 345 triệu USD, tăng 27% so với năm 2023. Trong đó, Vĩnh Hoàn luôn dẫn đầu thị phần xuất khẩu vào thị trường này, với tỷ trọng tới 46%.

Ông Hồ Quốc Lực, Chủ tịch HĐQT CTCP Thực phẩm Sao Ta (HoSE: FMC) nói: "Doanh nghiệp chúng tôi đang quá khó khăn. Việt Nam chịu mức thuế 46%, cao hơn nhiều nước xuất khẩu thủy sản cạnh tranh khác như Thái Lan (36%), Ấn Độ (26%), Indonesia (32%), Ecuador (10%)… Bình thường chúng ta cạnh tranh với sản phẩm của các nước xuất khẩu vào Mỹ đã khó, nay với mức thuế cao như vậy, nguy cơ doanh nghiệp thủy sản Việt phải ngừng xuất khẩu, mất thị trường là rất lớn.

Có thể thấy, qua các phương tiện truyền thông thời gian qua đã cho thấy thiện chí của Chính phủ ta thông qua nhiều hành động nhằm đưa cán cân thương mại Việt -Mỹ tiến tới ngày càng cân bằng hơn. Điều đó gây niềm tin cho các DN là thuế đối ứng, nếu có, sẽ không quá cao, chỉ xoay quanh 10%.

Ông Lê Văn Quang, Tổng Giám đốc Thủy sản Minh Phú cũng cho hay: Mỹ là thị trường lớn của thủy sản Việt Nam, các doanh nghiệp cho rằng đây là thách thức vô cùng lớn. Trong trung và dài hạn doanh nghiệp thủy sản không có cách nào khác là tìm hướng xuất khẩu cho thủy sản Việt Nam sang các thị trường mới như Trung Quốc, EU, các nước châu Âu khác và tiếp tục chờ đợi đàm phán của Chính phủ trong việc cân bằng cán cân thương mại với nền kinh tế lớn nhất thế giới, giảm sức ép bị áp thuế từ Mỹ.

Trong trường hợp khó khăn là trong tương lai chúng ta không rõ các chính sách của Mỹ sẽ được điều chỉnh ra sao để doanh nghiệp có thể an tâm đầu tư, sản xuất. Rõ ràng thách thức đang ngày một nhiều.

Trong bối cảnh này, tôi cho rằng, ngành thủy sản Việt cần có chiến lược nắm bắt và bứt phá, chúng ta vẫn có thể vượt qua khó khăn nếu nguồn cung ứng nguyên liệu tốt về cả khối lượng và chất lượng.

Trong bối cảnh tình hình thương mại quốc tế thay đổi liên tục, DN cần xây dựng các kế hoạch dự phòng, tránh tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng.

DN cũng cần xây dựng các kênh cung ứng bền vững và linh hoạt, bao gồm nguồn nguyên liệu trong nước và nhập khẩu nguyên liệu khi cần thiết để tránh tình trạng thiếu hụt.

Cập nhật và nắm bắt thông tin thị trường, điều chỉnh cơ cấu sản phẩm – thị trường linh hoạt trong bối cảnh mới. Ví dụ, có thể tăng thị phần tại các thị trường tiềm năng mới, thúc đẩy xuất khẩu thủy sản tươi sống sang Trung Quốc, cân đối để có sản phẩm cạnh tranh tại ASEAN, mở rộng thị phần tại thị trường Trung Đông…

Luôn đảm bảo chất lượng thủy sản xuất khẩu, tăng tính minh bạch, khả năng truy xuất nguồn gốc hiệu quả để giữ uy tín và tăng thị phần tại các thị trường tiềm năng trong năm nay.

Đầu tư hơn cho chế biến sâu để tăng giá trị gia tăng và mở rộng thị phần tại các thị trường, đồng thời tránh bị áp thuế CBPG và các rào cản thuế khác trong bối cảnh mới này.

Giải pháp nào cho doanh nghiệp Việt?

Trước nay, các sản phẩm xuất khẩu thủy sản chủ lực như tôm và cá tra đang có mức ưu đãi về thuế xuất khẩu sang Mỹ, do vậy, việc áp thuế đối ứng ảnh hưởng khá tiêu cực đến các doanh nghiệp trong ngành thủy sản.

Cụ thể, về ngành tôm tại Mỹ, tổng giá trị xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ đạt 691 triệu USD, chiếm 18% tổng lượng tôm xuất khẩu năm 2024; sản phẩm tôm Việt Nam đang phải cạnh tranh cao với tôm của Ecuador và Ấn Độ (thuế áp dụng cho Việt Nam trước thuế đối ứng thấp hơn 1-6% so với cả Ấn Độ và Ecuador - hai quốc gia mạnh về quy mô và chi phí sản xuất), bên cạnh đó có cả Indonesia.

Về ngách cá tra tại Mỹ, tổng giá trị xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ đạt 345 triệu USD, chiếm 17% tổng lượng cá tra xuất khẩu năm 2024. Với Mỹ, Việt Nam là thị trường xuất khẩu cá tra lớn thứ hai (sau Trung Quốc).

Theo báo cáo của Bộ NN&MT, 3 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thuỷ sản đạt 15,72 tỷ USD, tăng 13,1% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, giá trị xuất khẩu các mặt hàng nông sản đạt 8,53 tỷ USD; thủy sản đạt 2,29 tỷ USD; lâm sản đạt 4,21 tỷ USD…

Mỹ là thị trường đứng đầu của nông sản Việt Nam. Trị giá xuất khẩu nông lâm thuỷ sản của Việt Nam trong 3 tháng đầu năm sang thị trường Mỹ tăng 13,5%.

Mỹ hiện là thị trường nhập khẩu lớn nhất của hàng Việt Nam, chiếm hơn 25% tổng kim ngạch xuất khẩu quốc gia. Việc Mỹ đưa ra quyết định áp đặt mức thuế mới 46% lên hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đối với nền kinh tế Việt Nam. Bị đánh thuế cao sẽ làm giảm sức cạnh tranh của hàng Việt Nam, dẫn đến nguy cơ sụt giảm đơn hàng và doanh thu cho doanh nghiệp.

Trước những thách thức hiện tại, các chuyên gia đưa ra nhiều giải pháp nhằm giúp doanh nghiệp giảm thiểu tác động từ việc áp thuế này và duy trì sự ổn định. Theo đó, việc đa dạng hóa thị trường, giảm phụ thuộc vào Mỹ được xem là một hướng đi quan trọng. Đồng thời, doanh nghiệp cần tập trung nâng cao giá trị sản phẩm, đầu tư vào chất lượng và xây dựng thương hiệu để củng cố sức cạnh tranh.

Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng khuyến nghị doanh nghiệp chủ động đàm phán với đối tác Mỹ nhằm tìm kiếm phương án chia sẻ gánh nặng thuế quan.

×