Thanh tra NHNN chuyển loạt vi phạm trong kinh doanh vàng sang cơ quan công an điều tra, PNJ nói gì ?

Như Dân Việt đã thông tin, thanh tra Ngân hàng Nhà nước đã chỉ ra loạt vi phạm của CTCP Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (HoSE: PNJ) vi phạm về chấp hành chế độ báo cáo hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng, có dấu hiệu đưa thông tin gây nhầm lẫn về sản phẩm, hàng hóa do doanh nghiệp cung cấp nhằm thu hút khách hàng của doanh nghiệp khác, liên quan đến hành vi cạnh tranh không lành mạnh; có dấu hiệu vi phạm về nhãn hàng hóa theo quy định đối với sản phẩm vàng trang sức, mỹ nghệ.

Kết quả xác minh cho thấy có dấu hiệu Công ty PNJ vi phạm quy định của pháp luật về thuế. Căn cứ quy định của pháp luật, Ngân hàng Nhà nước đã có văn bản chuyển thông tin sang cơ quan có thẩm quyền để xem xét, xử lý theo quy định.

Ngoài ra, Công ty PNJ vi phạm các quy định pháp luật về phòng, chống rửa tiền, cụ thể: ban hành quy định nội bộ có nội dung không đầy đủ theo quy định, không phân loại khách hàng theo mức độ rủi ro, báo cáo không đủ nội dung theo quy định của pháp luật, không báo cáo các giao dịch có giá trị lớn phải báo cáo liên quan đến hoạt động kinh doanh vàng.

Không thực hiện kiểm toán nội bộ về phòng, chống rửa tiền theo quy định, chưa có quy định về việc phong tỏa tài khoản, niêm phong, phong tỏa hoặc tạm giữ tài sản; chưa có hướng dẫn cụ thể để thực hiện đánh giá rủi ro về rửa tiền, chưa quy định thẩm quyền phê duyệt báo cáo, hình thức phổ biến báo cáo trong toàn hệ thống, chưa có quy định về các trường hợp nhận biết khách hàng...

Ngay khi kết thúc thanh tra trực tiếp, NHNN đã có văn bản chuyển thông tin vụ việc vi phạm về chế độ hóa đơn, chứng từ kế toán, thuế có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự tại Công ty PNJ sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xử lý.

Chánh Thanh tra NHNN đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty PNJ về các hành vi vi phạm quy định của pháp luật về chế độ thông tin báo cáo mua, bán vàng miếng và hoạt động phòng, chống rửa tiền với tổng số tiền phạt là 1.340 triệu đồng.

Về kết luận này, ngày 31/5, đại diện PNJ cho biết công ty luôn cố gắng ở mức cao nhất để tuân thủ, chấp hành nghiêm túc các quy định, pháp luật của Nhà nước trong hoạt động kinh doanh vàng và trang sức. "Công ty cũng luôn đề cao tính minh bạch, luôn cố gắng thực hiện đầy đủ các quy định pháp luật về chế độ kế toán, lập và sử dụng hóa đơn, chứng từ; về kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế.” đại diện PNJ khẳng định.

Đại diện PNJ cũng cho biết đã chủ động rà soát, khắc phục toàn bộ những điểm còn thiếu sót được chỉ ra trong đợt thanh tra. Đồng thời, PNJ cũng đề nghị các cơ quan chức năng tiếp tục điều tra, làm rõ các nội dung chưa được sáng tỏ, nhằm minh bạch hóa hoàn toàn hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

“PNJ cam kết sẽ tiếp tục hợp tác một cách chuyên nghiệp và minh bạch với các cơ quan chức năng, và vẫn luôn phục vụ khách hàng với chất lượng cao nhất” - Đại diện PNJ cho biết.

PNJ có đang "dựa dẫm" quá nhiều vào mảng kinh doanh vàng miếng?

Thống kê của PV Dân Việt cho thấy, trong giai đoạn 2017 - nay, doanh thu công ty mẹ của PNJ phần lớn tăng trưởng qua từng năm. Chỉ riêng năm 2023, doanh thu của PNJ ở mức 34.387 tỷ đồng, giảm nhẹ so với năm 2022 là 38.661 tỷ đồng.

Trong đó, kênh kinh doanh vàng miếng (vàng 24k) luôn là một trong những mũi nhọn chủ lực của PNJ khi đóng góp khoản không nhỏ vào doanh thu của doanh nghiệp.

Dữ liệu từ báo cáo IR cho thấy, năm 2017 - 2018, tỷ trọng doanh thu bán vàng miếng của PNJ dao động từ 19 - 18% doanh thu của PNJ, tương ứng 2.055 tỷ đồng (năm 2017) và đạt 2.627 tỷ đồng (năm 2018). Như vậy, đối chiếu với doanh thu công ty mẹ, ước tính doanh thu bán vàng miếng của PNJ tăng trưởng gần 28%.

Sang năm 2019, mảng kinh doanh vàng miếng chiếm 21% doanh thu và tăng nhẹ lên 22% vào năm 2020. Theo đó, ước tính, năm 2019, doanh thu vàng miếng của PNJ ở mức 3.231 tỷ đồng và đạt 4.033 tỷ đồng vào năm 2020.

Tại năm 2021, tỷ trọng doanh thu bán vàng miếng tăng lên 25,6% doanh thu, ước tính tương ứng 5.656 tỷ đồng, tương ứng tăng trưởng 40% so với năm trước đó.

Đặc biệt, năm 2022, doanh thu bán vàng chiếm 25,3% doanh thu. Theo đó, doanh thu vàng miếng của PNJ ước đạt 9.769 tỷ đồng, tương ứng tăng trên 70% so với cùng kỳ.

Tại thời điểm này, PNJ cho biết, doanh thu vàng miếng năm 2022 tăng mạnh so với cùng kỳ do nhu cầu của khách hàng gia tăng, trong bối cảnh các yếu tố vĩ mô và địa chính trị còn nhiều rủi ro.

Sang năm 2023, ghi nhận doanh thu bán vàng tương ứng 25,3% doanh thu. Đà tăng chậm lại, ghi nhận doanh thu vàng miếng đạt 10.831 tỷ đồng, tương ứng 32% doanh thu cả năm.

Tại năm 2024, doanh thu vàng 24K trong 12 tháng năm 2024 tăng 11% so với cùng kỳ, chủ yếu do tăng mạnh nhờ sự sôi động của thị trường trong nửa đầu năm và xu hướng giảm dần trong nửa cuối năm. Kết quả, năm này, doanh thu bán vàng của PNJ ghi nhận hơn 12.000 tỷ đồng, chiếm 31% doanh thu năm.

2024 cũng là năm đánh dấu nhiều lần phá đỉnh của giá vàng. Dữ liệu cho thấy, tai đầu năm, giá vàng trong nước niêm yết ở mức khoảng 70 triệu đồng/lượng. Sau 5 tháng, cùng với đà tăng của giá vàng thế giới, giá vàng trong nước nhảy vọt và lập đỉnh mới tại mốc gần 93 triệu đồng/lượng bán ra, tăng hơn 30%. Đồng thời giá vàng trong nước tạo ra chênh lệch lên tới 20 triệu đồng/lượng so với giá vàng thế giới quy đổi.

Cũng trong năm này, NHNN đã thực hiện loạt giải pháp mạnh với thị trường vàng, như bán đấu thầu vàng miếng SJC tăng cung vàng ra thị trường thông qua các ngân hàng sau 11 năm (kể từ năm 2013) nhưng không đạt kết quả như kỳ vọng.

Sau đó, NHNN áp dụng biện pháp bán vàng trực tiếp cho nhóm ngân hàng Big4 (BIDV, Agribank, VietinBank, Vietcombank) và Công ty TNHH một thành viên Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) với giá thấp hơn đáng kể so với thị trường - biện pháp chưa từng có tiền lệ, mới đạt được quả rõ rệt.

Trong quý 1 năm 2025, PNJ ghi nhận doanh thu thuần đạt 9.635 tỷ đồng giảm 23,5% so với cùng kỳ, và lợi nhuận sau thuế đạt 678 tỷ đồng, giảm 8% so với cùng kỳ.

Trong đó, doanh thu vàng 24K trong quý 1/2025 giảm 65,8% so với cùng kỳ còn 1.744 tỷ đồng. Doanh thu từ kinh doanh vàng 24K - vốn là một trong những mảng đóng góp tỷ trọng lớn sụt giảm là một trong những lý do khiến doanh thu PNJ giảm sâu trong thời gian qua.

Ngoài ra, giá vàng cao còn khiến chi phí đầu vào cho mảng trang sức chế tác tăng đáng kể. Thêm vào đó, khi giá vàng cao kéo theo nhu cầu trang sức chế tác suy giảm đáng kể, đặc biệt ở phân khúc trung cấp

PNJ cũng thừa nhận, trước tình trạng nguồn nguyên liệu gặp khó khăn và nguồn cung sản phẩm 24K bị hạn chế kéo dài từ nửa cuối năm 2024 đến nay, PNJ phải ưu tiên phân bổ nguồn lực cho mảng trang sức bán lẻ – lĩnh vực kinh doanh cốt lõi của công ty. Việc giới hạn số lượng sản phẩm vàng 24K khiến doanh thu từ mảng này sụt giảm đáng kể, dù nhu cầu thị trường vẫn duy trì ở mức cao.

Diễn biến này nằm trong bối cảnh nhà điều hành siết chặt giao dịch vàng miếng từ giữa năm 2024, cùng với việc giá vàng biến động mạnh trong đầu năm 2025, làm thu hẹp nguồn cung có sẵn trong khi nhu cầu thị trường luôn duy trì ở mức cao.

Giới phân tích nhận định, nếu tình hình này kéo dài trong các quý tới, PNJ có thể sẽ phải đối mặt với áp lực lớn hơn trong việc giữ vững biên lợi nhuận cũng như kích cầu tiêu dùng.

×