Bài cuối: Tiếp tục đổi mới, không ngừng nâng cao hiệu quả của giám sát “đặc biệt”
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, chất vấn là khâu then chốt nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội.
Tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, cách thức chất vấn được đổi mới rõ rệt, Quốc hội lần đầu tiên không chất vấn theo nhóm vấn đề mà chất vấn về việc thực hiện 10 Nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4 về giám sát chuyên đề, chất vấn, gồm 4 lĩnh vực: Kinh tế tổng hợp - vĩ mô; Kinh tế ngành; Văn hóa, xã hội; Tư pháp, Nội chính, Kiểm toán Nhà nước. Đặc biệt, tại kỳ họp này, Quốc hội đã tập trung "soi" việc thực hiện các "lời hứa", cam kết của các thành viên Chính phủ, Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng VKSND tối cao, Tổng Kiểm toán Nhà nước trong việc thực hiện các nghị quyết trên theo phương châm coi trọng giám sát những vấn đề sau giám sát.. Nói như Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là "giám sát sau giám sát", điều cử tri và Nhân dân cần chính là kết quả thực hiện.
Trao đổi với PV Dân Việt, nhiều chuyên gia, nhà nghiên cứu chính trị cho rằng, cách thức tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV đã khẳng định rất rõ nét tinh thần đổi mới, hiệu lực, hiệu quả của Quốc hội. Và có thể nói, phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV vừa diễn ra thành công được đánh giá là "đổi mới", "đặc biệt", thậm chí "chưa có tiền lệ" khi xét về phạm vi chất vấn, cách thức tiến hành, với tính chất nhìn lại hơn nửa nhiệm kỳ. Tuy nhiên, Quốc hội cần tiếp tục đổi mới hơn nữa hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn, không ngừng nâng cao hiệu quả của giám sát "đặc biệt" này.
Trao đổi với PV Dân Việt về đổi mới trong chất vấn và trả lời chất vấn của Quốc hội khóa XV, PGS.TS Nguyễn Quốc Bảo – Giảng viên cao cấp Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho rằng, việc đổi mới trong các thức chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV tiếp tục thể hiện sự dân chủ và sôi nổi, làm sáng tỏ những vấn đề được chất vấn và xác định rõ trách nhiệm của chức danh bị chất vấn.
"Thông qua những chất vấn như vậy, đại biểu Quốc hội, tư lệnh ngành nhận thấy những mặt tồn tại, hạn chế của mình trong quá trình thực thi nhiệm vụ để kịp thời khắc phục và có phương hướng giải quyết triệt để những hạn chế tồn tại", PGS.TS Nguyễn Quốc Bảo nói và nhìn nhận "thời gian qua đất nước ta đã có nhiều chuyển biến tích cực trong cả chính trị, kinh tế, xã hội. Đặc biệt, thông qua việc đổi mới cách thức chấn vấn này thể hiện niềm tin của người dân vào Quốc hội và Nhà nước càng được củng cố hơn bao giờ hết, phấn khởi trong dân ngày càng cao".
"Khi chúng ta đổi mới hoạt động chất vấn của Quốc hội đã tạo ra được một sinh khí mới, từ đó nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động của Quốc hội. Có thể nói, không riêng gì tôi mà tuyệt đại cử tri khi theo dõi các phiên chất vấn và trả lời chất vấn vừa qua rất là phấn khởi, rất tin tưởng, kỳ vọng vào Quốc hội với một cách đổi mới nội dung sinh hoạt Quốc hội rất tích cực như vậy.
Đổi mới trong hoạt động chất vấn thể hiện tinh thần trách nhiệm rất cao của người đại biểu của nhân dân, tinh thần trách nhiệm của Quốc hội đối với những vấn đề phát triển của đất nước. Chúng tôi mong rằng, Quốc hội nâng cao hơn nữa tinh thần trách nhiệm của mình, nâng cao tinh thần trọng dân, tin tưởng vào sức mạnh nhân dân và luôn đặt trách nhiệm của người dân lên trên để tiếp tục đổi mới hơn, nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động của Quốc hội hơn nữa, đặc biệt là hoạt động chất vấn thật sự hiệu quả hơn nữa trong việc thực thi chương trình nghị sự, các nghị quyết của Quốc hội nhằm đề ra được những quyết sách thực sự đúng đắn đưa đất nước của chúng ta ngày càng phát triển hơn", PGS.TS Nguyễn Quốc Bảo nhấn mạnh.
TS.Bùi Ngọc Thanh, nguyên Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cũng cho rằng, tiếp tục đổi mới toàn diện hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn là yêu cầu cần thiết khách quan của Quốc hội, làm cho bộ máy nhà nước vững mạnh hơn, các chức danh cấp cao trong bộ máy nhà nước hoạt động có hiệu quả hơn, tinh thần trách nhiệm cao hơn.
Để tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn, TS.Bùi Ngọc Thanh cho rằng, trước hết cần thiết phải thống nhất với nhau về nội hàm đổi mới nói chung. Đổi mới không chỉ là những vấn đề hoàn toàn mới, mà còn là những vấn đề, làm sai thì phải làm lại cho đúng; đã xác định đúng mà chưa làm thì phải làm; việc làm chưa đạt yêu cầu thì phải làm cho đúng yêu cầu đặt ra.
Theo đó, Quốc hội cần xác định "đổi mới việc lựa chọn vấn đề và nhóm vấn đề chất vấn; đổi mới đối với đại biểu có quyền chất vấn; đối với người trả lời chất vấn; hoàn thiện pháp luật về hoạt động chất vấn…". Ví dụ, để lựa chọn tốt nhóm vấn đề chất vấn, nên quy định một số nguyên tắc, như: Số lượng vấn đề chất vấn phải phù hợp với thời lượng dành cho một chức danh bị chất vấn (thực tế nhiệm kỳ vừa qua, thời lượng dành cho một chức danh, thấp nhất là 2 giờ 30 phút; cao nhất là 3 giờ 40 phút); các vấn đề được lựa chọn chất vấn có mối quan hệ trực tiếp với nhau; là những vấn đề bức xúc nhất hiện tại, hoặc tồn đọng lâu ngày không được giải quyết, những vấn đề cử tri đặc biệt quan tâm; đối với hoạt động chất vấn tổng thể (theo nghị quyết các kỳ chất vấn trước đó và theo các chuyên đề đã giám sát). "Việc tiếp tục đổi mới và đẩy mạnh hoạt động chất vấn của Quốc hội sẽ tạo sinh khí mới trong sinh hoạt của Quốc hội và nâng lên một hiệu lực và hiệu quả của hình thức hoạt động giám sát này", TS Bùi Ngọc Thanh nhấn mạnh.
Xuất phát từ vị trí, vai trò cũng như ý nghĩa đặc biệt của hoạt động chất vấn, PGS.TS. Đinh Xuân Thảo, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp cũng cho rằng, cần đổi mới về thủ tục, trình tự giám sát, chất vấn và trả lời chất vấn. Theo ông, đây là yếu tố quan trọng góp phần nâng cao chất lượng hoạt động giám sát nói chung, chất vấn của đại biểu Quốc hội nói riêng. Đổi mới thủ tục, quy trình chất vấn góp phần đổi mới phương thức chất vấn. Cụ thể như, ngay sau khi nghe báo cáo công tác của Chính phủ, Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) tối cao, Chánh án Toà án nhân dân (TAND) tối cao và các báo cáo khác, các đại biểu Quốc hội gửi câu hỏi chất vấn đến Chủ tịch Quốc hội. Đoàn thư ký kỳ họp có trách nhiệm tổng hợp các chất vấn để báo cáo Uỷ ban thường vụ Quốc hội dự kiến và trình Quốc hội quyết định những chất vấn được trả lời bằng văn bản, những chất vấn phải trả lời tại hội trường, những chất vấn cần được điều tra và trả lời tại kỳ họp sau... Sau khi nghe chất vấn và trả lời chất vấn Quốc hội cần có kết luận, giao nhiệm vụ cụ thể cho Chính phủ, các Bộ trưởng, Viện trưởng VKSND tối cao, Chánh án TAND tối cao. Đây sẽ là cơ sở pháp lý để kiểm tra đánh giá, giám sát việc thực hiện chất vấn tại các kỳ họp tiếp theo của Quốc hội.
Ngoài ra, để hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn có hiệu quả, thời gian chất vấn cần phải được bố trí hợp lý. Không nên dành ít thời gian quá, cũng không nên bố trí chất vấn và trả lời chất vấn vào cuối kỳ họp Quốc hội, tránh tâm lý buông xuôi, cho qua. Nên bố trí thời gian từ khoảng giữa kỳ họp cho đến 2/3 kỳ họp, cần bố trí để đại biểu Quốc hội trao đổi thảo luận ngay sau khi Bộ trưởng trả lời chất vấn.
Căn cứ vào nội dung chất vấn và trả lời chất vấn, Đoàn thư ký kỳ họp giúp Uỷ ban thường vụ Quốc hội quyết định những vấn đề giải trình thêm vào cuối kỳ họp hoặc những vấn đề mà các cơ quan Nhà nước phải có biện pháp khắc phục và báo cáo Quốc hội vào kỳ họp tiếp theo. Tăng cường hoạt động chất vấn giữa hai kỳ họp Quốc hội sẽ giúp giảm tải cho thực hiện quy trình, thủ tục chất vấn tại kỳ họp Quốc hội, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội.
Từ thực tiễn tham gia nhiều khóa Quốc hội, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Lê Như Tiến cho rằng, trong hoạt động chất vấn, người dân kỳ vọng các thành viên của Chính phủ nhận ra những bất cập và có những đổi mới và giải pháp để khắc phục những vấn đề đang tồn tại của cơ quan, đơn vị mình phụ trách".
Theo đó, qua nghiên cứu cách thức chất vấn ở nhiều nước trên thế giới, ông Tiến mong muốn, việc chất vấn của Quốc hội chúng ta cần gắn liền hơn nữa với việc chịu trách nhiệm của những người phụ trách ngành, lĩnh vực được Quốc hội, Chính phủ phân công. "Nghĩa là, sau khi chất vấn chúng ta cần phải quyết liệt hơn việc quy trách nhiệm, đơn cử như việc sẽ lấy phiếu 'bất tín nhiệm' đối với những chức danh Quốc hội bầu, phê chuẩn. Thông qua việc này vai trò của Quốc hội sẽ được nâng cao hơn", nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội nhấn mạnh.
Từng là đại biểu Quốc hội khóa XIII và luôn dành thời gian quan tâm đến các hoạt động của Quốc hội, đặc biệt là phiên chất vấn và trả lời chất vấn, PGS.TS Bùi Thị An, Chủ tịch Hội Nữ trí thức TP.Hà Nội cũng cho rằng, Quốc hội cần tiếp tục đổi mới hoạt động chất vấn. "Đơn cử như việc kéo dài thời gian chất vấn hơn so với thời lượng như hiện nay để đại biểu Quốc hội và tư lệnh ngành có thể làm rõ hơn các vấn đề cử tri quan tâm trên nghị trường", bà An góp ý và mong muốn Quốc hội tăng cường, phát huy mạnh mẽ hoạt động giám sát "đặc biệt", quan tâm đến hậu giám sát để cử tri nhân dân thấy được các đồng chí được nhân dân trao trách nhiệm, trọng trách thực hiện ra làm sao. "Chúng ta cần tăng cường, quan tâm đến khâu này, đây là việc vô cùng quan trọng, PGS.TS Bùi Thị An nhấn mạnh.
Đồng quan điểm về việc Quốc hội cần kéo dài thời gian chất vấn, PGS.TS Nguyễn Quốc Bảo – Giảng viên cao cấp Học viện Báo chí và Tuyên truyền mong muốn, hiện nay Quốc hội dành 2,5 ngày để chất vấn và trả lời chất là đã quý, tuy nhiên nếu kéo dài thêm thời gian thì càng quý hơn để các đại biểu có thể đưa hết các ý kiến, nguyện vọng của mình đến Quốc hội và cũng để các tư lệnh ngành có thời gian, điều kiện để trả lời 1 cách đầy đủ hơn những mong muốn của cử tri trên "sóng trực tiếp".
Sau gần 2 tháng theo dõi, ngày 9/6, Tổ Công tác đặc biệt của Công an tỉnh Điện Biên phối hợp với Công an các tỉnh Bắc Lào đã triệt phá thành công đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy với số lượng lớn do đối tượng Vừ Nỏ Dính (SN 1985), là người Việt Nam di cư và sinh sống tại Myanmar cầm đầu đường dây vận chuyển ma túy từ Tam giác Vàng qua địa bàn các tỉnh Bắc Lào để vận chuyển về Việt Nam đề tiêu thụ.
Tổng thư ký NATO Mark Rutte người kêu gọi tăng mạnh chi tiêu quốc phòng, tuyên bố rằng Nga có thể sẵn sàng cho một cuộc đối đầu quân sự với liên minh trong vòng 5 năm tới.
Việc nhiều trường đại học bất ngờ loại bỏ tổ hợp xét tuyển C00 ở hàng loạt ngành học đã khiến không ít học sinh và phụ huynh rơi vào trạng thái lo lắng. Trước thay đổi ở “phút 89” này, nhiều gia đình buộc phải nhanh chóng điều chỉnh kế hoạch, đồng hành cùng con tìm kiếm hướng đi mới phù hợp với năng lực và sở thích của các em.
Chia sẻ với báo chí, ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia (Cục Khí tượng thủy văn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường) nhận định, áp thấp đã mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới có nhiều khả năng mạnh lên là cơn bão đầu tiên trong năm 2025.
UBND tỉnh Hà Nam mới đây đã công bố kết quả đấu thầu dự án đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Tượng Lĩnh tại phường Tượng Lĩnh, phường Tân Sơn và xã Nguyễn Uý, thị xã Kim Bảng.
Cựu Thủ tướng Nikolay Azarov đã dự đoán Tổng thống Ukraine Zelensky sẽ từ chức và rời khỏi Ukraine, trích dẫn những gì ông mô tả là nỗ lực được Mỹ hậu thuẫn nhằm loại bỏ nhà lãnh đạo nước này.
Bộ phận Một cửa có nhiệm vụ hướng dẫn, tiếp nhận, kiểm tra tính hợp lệ, đầy đủ của hồ sơ theo quy định; số hóa, chuyển hồ sơ đến cơ quan có thẩm quyền để giải quyết thủ tục hành chính; trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính cho tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật...
Những năm gần đây, mô hình nuôi lươn không bùn đang xuất hiện nhiều ở huyện Can Lộc, Thạch Hà, Cẩm Xuyên (tỉnh Hà Tĩnh). Nuôi lươn không bùn trong bể xi măng có ưu điểm dễ chăm sóc, quản lý môi trường, dịch bệnh tốt, thị trường tiêu thụ khá tốt, giúp giảm nghèo, làm giàu..
5 tháng đầu năm 2025, thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn tỉnh An Giang là 3.905 tỷ đồng; trong khi tổng thu ngân sách của tỉnh Kiên Giang trong 5 tháng đầu năm 2025 ước đạt 7.116,93 tỷ đồng.
Nghệ sĩ Nhân dân Quốc Hưng xúc động bày tỏ trong buổi nhận quyết định bổ nhiệm làm Giám đốc Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam: “Đây là một ngày vô cùng đặc biệt đối với tôi".
Ông Phạm Thanh Nhân, Trưởng Phòng Nuôi trồng thủy sản (Chi cục Thủy sản tỉnh Bình Định), cho biết hiện nghề nuôi cá lồng đang phát triển tại một số hồ lớn như Định Bình, Núi Một, Đồng Mít, Hội Sơn... với 605 lồng, thể tích nuôi khoảng 34.600 m³. Cá điêu hồng là đối tượng chính...
Nhờ nghề trồng táo mà nhiều năm qua bà con trên địa bàn xã Cam Thành Nam-một xã nông thôn mới nâng cao ở TP Cam Ranh (Khánh Hòa) đã có cuộc sống ổn định và góp phần phát triển kinh tế xã hội ở địa phương.
Trước khi sáp nhập tỉnh Hải Dương thành công, Hải Phòng được xem như là một trong các vùng đất có nhiều hoa hậu, hoa khôi, là "miền gái đẹp, vùng đất gái đẹp". Đâu chỉ ngày nay mới nổi tiếng, xưa Hải Phòng đã nổi danh thiên hạ là vùng đất "sinh hoàng hậu", có hẳn "làng công chúa"...
UBND tỉnh Đồng Tháp vừa ban hành Kế hoạch thực hiện nhiệm vụ, giải pháp phát triển du lịch đảm bảo thực hiện tốc độ tăng trưởng hai con số trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp.
Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT) TP. Đà Nẵng mới phát đi thông báo mời các đơn vị tư vấn tham gia xác định giá lô đất tại dự án Golden Hills do Công ty CP Trung Nam làm chủ đầu tư.
Từng được quảng bá là biểu tượng mới của bất động sản ven biển miền Trung, dự án Khu đô thị sinh thái Nhơn Hội New City (Khu kinh tế Nhơn Hội, tỉnh Bình Định) nay gần như bỏ hoang sau hơn 6 năm khởi công. Những lời hứa về "thành phố sinh thái thu nhỏ", giờ chỉ còn là ký ức đắng cay với hàng trăm người mua đất tại đây.
Ngày 9/6, tại phiên toàn thể của Hội nghị cấp cao về đại dương của Liên hợp quốc lần thứ 3 (UNOC 3), được tổ chức tại thành phố Nice, Cộng hòa Pháp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có bài phát biểu quan trọng đại diện cho 10 quốc gia ASEAN, đồng thời chia sẻ quan điểm của Việt Nam về bảo tồn và sử dụng bền vững biển, đại dương và tài nguyên biển.
Nhân dịp tham dự Hội nghị Đại dương của Liên hợp quốc lần thứ 3 (UNOC 3), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Tổng thống Iraq Abdul Latif Rashid đã đồng chủ trì Hội nghị Thượng đỉnh về các vùng đồng bằng châu thổ bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu.
Trung Hoa thời cổ đại có không ít mỹ nhân nhưng chỉ có bốn người được cho là đại mỹ nhân. Người đẹp không chỉ do nhan sắc mỹ miều mà còn vì những cống hiến của họ đối với lợi ích quốc gia. Vương Chiêu Quân là một trong số đó. Hàng ngàn năm sau khi nàng chết đi, đến cả những kẻ trộm mộ cũng không có ý định quấy rầy lăng mộ của nàng.
Có thể mọi người đã biết, Tào Tuyết Cần là tác giả của tiểu thuyết “Hồng Lâu Mộng”. Sau khi tra cứu lai lịch của ông, người ta đã vỡ lẽ rằng, không ngẫu nhiên Tào Tuyết cần có được cảm hứng và tư liệu để xây dựng nên cốt truyện độc đáo, quý giá, chi tiết và chân thật đến động lòng người như vậy.
Đúng như những cam kết tranh cử, Tổng thống mới đắc cử của Ba Lan, ông Karol Nawrocki, đang rút lui khỏi sự ủng hộ toàn diện mà Warsaw từng dành cho Ukraine trong cuộc chiến chống lại sự xâm lược của Nga, tờ Kyiv Post đưa tin.
Thủ tướng Chính phủ đã quyết định kéo dài thời gian giữ chức Thứ trưởng Bộ Công an đối với Thượng tướng Trần Quốc Tỏ, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương.
Một vụ việc bạo lực học đường vừa xảy ra tại xã Vĩnh Quang, huyện Vĩnh Thạnh (Bình Định) khiến dư luận bàng hoàng. Nạn nhân là một nam sinh 11 tuổi, bị nhóm bạn lao vào đánh hội đồng một cách tàn bạo, dù đã quỳ gối van xin.
Các cuộc biểu tình ở Los Angeles đã leo thang sau khi Tổng thống Donald Trump triển khai 2.000 thành viên Vệ binh Quốc gia đến khu vực này, một động thái mà các nhà lãnh đạo đảng Dân chủ gọi là không cần thiết và gây kích động.
Lần đầu tiên, một cuộc thi tầm cỡ quốc tế – Hoa hậu và Nam vương Siêu mẫu Thể hình Thế giới 2025 – chọn Quy Nhơn, Bình Định làm điểm đến. 36 thí sinh đến từ 25 quốc gia không chỉ thi tài, mà còn trải nghiệm, cảm nhận và kể lại câu chuyện về một thành phố biển đang “lột xác”. Ai sẽ tỏa sáng tại mảnh đất giàu truyền thống võ học và văn hóa này?
Đại tá Tư Chu - Chỉ huy trưởng lực lượng biệt động quân khu Sài Gòn - Gia Định là một người con của quê hương Hà Tĩnh. Ông là người kiến tạo các cách đánh “xuất quỷ nhập thần”, là cái tên đứng đằng sau nhiều chiến công huyền thoại của biệt động Sài Gòn.