Luật Hàng không dân dụng Việt Nam bảo vệ quyền lợi khách hàng

Về vấn đề chậm, hủy chuyến bay và trách nhiệm bồi thường của hãng hàng không, Bộ Xây dựng nhấn mạnh nhiều đề xuất liên quan trực tiếp đến quyền lợi hành khách.

Theo đó, tình trạng chậm, hủy chuyến diễn ra phổ biến trong thời gian qua, gây thiệt hại lớn cho hành khách về thời gian, công việc và chi phí phát sinh. Tuy nhiên, cách các hãng hàng không ứng xử hiện nay, từ khâu thông báo, hỗ trợ cho đến bồi thường, vẫn còn nhiều bất cập, thiếu minh bạch và chưa tương xứng với thiệt hại thực tế mà hành khách phải gánh chịu. Điều này gây bức xúc, làm giảm niềm tin vào chất lượng dịch vụ hàng không.

Trước thực trạng đó, dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam đã bổ sung một số quy định rõ ràng hơn về nghĩa vụ của người vận chuyển. Cụ thể, luật hóa các trường hợp mà hãng hàng không phải chịu trách nhiệm bồi thường khi chuyến bay bị chậm, bị hủy hoặc bị gián đoạn mà không xuất phát từ lỗi của hành khách.

Theo đó, trong trường hợp hành khách đã được xác nhận chỗ trên chuyến bay nhưng việc vận chuyển bị gián đoạn, bị chậm mà không phải do lỗi của hành khách thì người vận chuyển (hãng hàng không) phải thông báo kịp thời, xin lỗi hành khách, bảo đảm việc ăn, nghỉ, đi lại và chịu các chi phí có liên quan trực tiếp phù hợp với thời gian phải chờ đợi tại cảng hàng không theo quy định.

Ngoài ra, hãng hàng không còn phải thu xếp hành trình phù hợp cho hành khách theo quy định hoặc hoàn trả lại tiền phần vé chưa sử dụng theo yêu cầu của hành khách mà không được thu bất kỳ một khoản phí liên quan nào. Bên cạnh đó, phải trả một khoản tiền bồi thường ứng trước không hoàn lại cho hành khách. Trong trường hợp phải bồi thường thiệt hại theo trách nhiệm dân sự của người vận chuyển thì khoản tiền này được trừ vào khoản tiền bồi thường.

Dự thảo luật cũng quy định lần đầu tiên quy định cụ thể nghĩa vụ của hãng trong tình huống chuyến bay khởi hành sớm hơn giờ đã công bố, nhằm bảo vệ quyền lợi hành khách đến sân bay đúng giờ nhưng bị từ chối vận chuyển.

Ngoài ra, dự thảo cũng quy định rõ các tình huống được miễn trừ nghĩa vụ bồi thường ứng trước không hoàn lại, qua đó làm rõ ranh giới trách nhiệm giữa hãng hàng không và hành khách. Mục tiêu là tăng tính ràng buộc pháp lý, buộc các hãng phải nâng cao chất lượng khai thác, giảm thiểu tối đa các tình huống gián đoạn không hợp lý, đồng thời chuẩn hóa quy trình xử lý đối với các trường hợp phát sinh.

Theo Bộ Xây dựng, các quy định mới không chỉ đặt ra yêu cầu cao hơn đối với trách nhiệm của doanh nghiệp mà còn giúp các cơ quan chức năng có cơ sở giám sát, xử lý vi phạm hiệu quả hơn. Về lâu dài, việc này sẽ góp phần đảm bảo trật tự trong hoạt động hàng không dân dụng, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh và hướng đến chuẩn mực dịch vụ quốc tế.

5 nhóm chính sách lớn trong dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam

Đối với những nội dung chính sách xây dựng Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế), ông Uông Việt Dũng, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam, cho biết 5 nội dung mới, sửa đổi, bổ sung của chính sách bao gồm hoàn thiện khung pháp lý về: Công tác quản lý nhà nước chuyên ngành về hàng không dân dụng; an toàn hàng không; an ninh hàng không; cảng hàng không sân bay; vận chuyển hàng không.

"Dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế) đã đề xuất hoàn thiện khung pháp lý về nhà chức trách hàng không, nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý; phù hợp với điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế và khuyến cáo của ICAO", ông Dũng nhấn mạnh.

Cụ thể, xác định rõ vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của nhà chức trách hàng không; bổ sung các nhiệm vụ mới theo yêu cầu của quốc tế như tổ chức đội ngũ giám sát viên; quy định về miễn trừ, ngoại lệ trong một số trường hợp đặc thù; nhà chức trách được đảm bảo các điều kiện để thực hiện tốt chức năng quản lý, giám sát về an toàn hàng không.

Ngoài ra, dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế) cũng đề xuất bổ sung quy định về quản lý an toàn hàng không, sao cho đáp ứng được các yêu cầu của ICAO về hệ thống quản lý an toàn hàng không quốc gia; tập trung vào việc hoàn thiện các quy định cụ thể liên quan đến quản lý an toàn hệ thống với 8 yếu tố trọng yếu về hệ thống giám sát an toàn hàng không quốc gia.

Đối với chính sách hoàn thiện khung pháp lý về an ninh hàng không, dự thảo cập nhật quy định liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của các chủ thể trong công tác bảo đảm an ninh hàng không, phù hợp với việc chuyển giao chức năng quản lý nhà nước về an ninh hàng không sang Bộ Công an từ ngày 1/3/2025. Dự thảo luật đã điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ của các bên liên quan, nhằm bảo đảm hiệu lực, hiệu quả công tác bảo đảm an ninh hàng không trong tình hình mới.

Về chính sách hoàn thiện khung pháp lý của cảng hàng không, sân bay, đề xuất sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung mới nhằm hoàn thiện các quy định về quy hoạch, đầu tư và khai thác cảng hàng không, sân bay, tạo điều kiện cho phát triển đồng bộ hệ thống hạ tầng hàng không và thu hút nguồn lực đầu tư.

Đối với chính sách hoàn thiện khung pháp lý về vận chuyển hàng không, bổ sung các quy định về nghĩa vụ của người vận chuyển nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của hành khách và tăng cường trách nhiệm của doanh nghiệp vận tải hàng không. Cùng với đó, Dự thảo nghiên cứu hoàn thiện các quy định về quản lý đội tàu bay, hướng tới phát triển ngành hàng không an toàn, bền vững, phù hợp với năng lực hạ tầng, khả năng giám sát của cơ quan chức năng và nhu cầu thị trường.

Thứ trưởng Lê Anh Tuấn cho biết Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục nghiên cứu để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Hồ sơ chính sách Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế), trình Chính phủ trong tháng 5/2025, bảo đảm chất lượng, tiến độ và yêu cầu của chương trình xây dựng pháp luật.
Dự kiến Chính phủ trình Quốc hội Dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế) vào kỳ họp tháng 10/2025 để xem xét, thông qua.

×