Trong lịch sử phong kiến Trung Hoa, Càn Long là vị Hoàng đế có tuổi thọ lớn nhất với 88 tuổi, với thời gian trị vì ngai vàng lên tới hơn 60 năm. Ông được biết đến là một vị vua anh minh và có tài trị quốc. Bên cạnh đó, người đời cũng nhớ đến Càn Long là một vị vua phong lưu đa tình, với nhiều mối tình nổi tiếng chốn nhân gian. Khi còn tại vị, ông thường xuyên xuất cung vi hành, hễ gặp cô gái nào xinh đẹp sẽ đem vào cung nạp thiếp.

Cả đời có hàng nghìn mỹ nữ vây quanh nhưng có lẽ mối tình sâu sắc và lưu luyến nhất của Hoàng đế Càn Long chính là với Phú Sát thị - Phú Sát Hoàng hậu, sau này là Hiếu Hiền Thuần hoàng hậu. Cả hai chung sống ân ái với nhau suốt 22 năm.

Xuất thân từ dòng họ Phú Sát danh giá, Phú Sát thị chẳng những xinh đẹp mà còn thông minh, tài giỏi, cầm kỳ thi họa, công dung ngôn hạnh đủ cả. Nhờ đó, bà được Hoàng đế đời trước là Ung Chính chỉ thị trở thành Đích phúc tấn của Hoàng tử Hoằng Lịch. Năm Ung Chính thứ 11, Hoàng tử Hoằng Lịch được phong tước Hòa Thạc Bảo Thân vương, Đích phúc tấn Phú Sát thị trở thành Bảo Thân vương Đích phúc tấn.

Tháng 10/1736, Hoằng Lịch lên ngôi vua, trở thành Hoàng đế Càn Long, Phú Sát thị lập tức trở thành Phú Sát Hoàng hậu. Mặc dù Càn Long vô cùng phong lưu với nhiều mỹ nữ khác bên ngoài nhưng cũng đồng thời vô cùng si tình với Hoàng hậu. Lập hàng trăm thê thiếp, phi tần nhưng tình cảm giữa ông với Phú Sát Hoàng hậu không hề bị ảnh hưởng.

Trong khoảng thời gian là bậc mẫu nghi thiên hạ, Phú Sát Hoàng hậu luôn tỏ ra là người hòa nhã, thục đức, đối đãi với mọi người trong cung, bao gồm cả hạ nhân đều tốt, giải quyết ổn thỏa những rắc rối trong hậu cung, giúp Càn Long yên tâm chuyện triều chính. Chỉ đáng tiếc, số phận của bà lại không được may mắn và hạnh phúc. Phú Sát Hoàng hậu hạ sinh tổng cộng 4 người con là: Hoàng trưởng nữ, Hoàng nhị tử Vĩnh Liễn, Cố Luân Hòa Kính Công chúa, Hoàng thất tử Vĩnh Tông. Trong số đó, chỉ có Cố Luân Hòa Kính Công chúa sống đến tuổi trưởng thành, 3 người còn lại đều chết yểu.

Chứng kiến các con lần lượt ra đi khi còn quá nhỏ, lại thêm việc chồng quá đa tình, Phú Sát Hoàng hậu từ tâm bệnh chuyển thành bệnh thật, sức khỏe ngày một suy yếu. Năm Càn Long thứ 13 tức năm 1748, trong thời gian hồi kinh sau chuyến du tuần của hoàng gia tới Giang Nam, Phú Sát Hoàng hậu đã qua đời.

Sự ra đi của Phú Sát Hoàng hậu đã khiến Hoàng đế Càn Long vô cùng đau buồn và tiếc nuối. Đám tang của bà được Càn Long lo liệu chu đáo và hoành tráng nhất trong số các phi tần. Hoàng đế cũng không cho phép phi tần nào được dọn vào ở Trường Xuân cung, nơi Phú Sát Hoàng hậu từng ở. Mãi sau này khi thoái vị, ông mới cho tân phi dọn vào.

Sau đó, Hoàng đế Càn Long đích thân tặng thụy hiệu cho Phú Sát Hoàng hậu là Hiếu Hiền Hoàng hậu. Năm Gia Khánh thứ 4, sau khi Thái thượng hoàng Càn Long qua đời và được dâng đế thụy là "Thuần" thì bà cũng được dâng thụy hiệu "Thuần", trở thành Hiếu Hiền Thuần Hoàng hậu. Thụy hiệu đầy đủ của bà là Hiếu Hiền Thành Chính Đôn Mục Nhân Huệ Huy Cung Khang Thuận Phụ Thiên Xương Thánh Thuần Hoàng hậu.

Tuy nhiên, Phú Sát Hoàng hậu không phải người phụ nữ duy nhất trong dòng họ Phú Sát được trở thành phi tần của Càn Long. Vào năm Gia Khánh thứ 3, Càn Long lúc này đã thoái vị, trở thành Thái thượng hoàng Càn Long, trong cung xuất hiện một nữ nhân mang họ Phú Sát nữa. Bà cũng thuộc Mãn Châu Tương Hoàng kỳ, là nữ nhân trong tộc của Hiếu Hiền Thuần Hoàng hậu. Tằng tổ phụ (ông cố) của bà là bá phụ (bác) của Hiếu Hiền Thuần Hoàng hậu nên theo vai vế thì bà là cháu, gọi Hiếu Hiền Thuần Hoàng hậu là bà.

Phú Sát thị này nhập cung thông qua Bát kỳ tuyển tú với phân vị Tấn Quý nhân và được chỉ định hầu hạ cho Thái thượng hoàng Càn Long. Tuy nhiên lúc này, Càn Long đã ở tuổi gần đất xa trời, không còn ham vinh hoa mỹ nữ nữa. Phú Sát thị mang tiếng hầu hạ cho Càn Long nhưng thực tế hoàn toàn sống âm thầm, cô độc chốn thâm cung.

Sau này khi Hoàng đế Gia Khánh qua đời và Hoàng đế Đạo Quang đăng cơ, bà được ban chỉ tôn bà thành Hoàng tổ Tấn phi. Năm Đạo Quang thứ 2, Tấn phi Phú Sát thị qua đời. Trong các phi tần của Hoàng đế Càn Long, bà là người mất cuối cùng.

Hai người phụ nữ của dòng họ Phú Sát, theo thứ bậc là 2 bà cháu, cùng có tài sắc vẹn toàn và được ân sủng hầu hạ Hoàng đế Càn Long nhưng cuối cùng, số phận của 2 người lại hoàn toàn trái ngược nhau.

×