Ngày 7/5, Quốc hội đã nghe tờ trình dự thảo nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định việc sửa Hiến pháp và các luật liên quan là giai đoạn 2 của đợt tinh gọn bộ máy, sắp xếp, sáp nhập cấp tỉnh và cấp xã, kết thúc hoạt động cấp huyện. 

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, ngay sau khi được thành lập, Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 đã tổ chức nghiên cứu, xây dựng dự thảo nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Ủy ban dự thảo xác định dự thảo nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 gồm 2 điều. Trong đó, điều 1 nghị quyết gồm 8 khoản sửa đổi, bổ sung một số quy định của Hiến pháp năm 2013 về Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, về đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương. 

Việc sắp xếp bộ máy tinh gọn sẽ tạo nguồn lực phát triển đất nước

Ông Nguyễn Mạnh Hiếu, Chủ tịch Hội nông dân xã Phú Yên, huyện Phú Xuyên, TP.Hà Nội đồng tình với việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013. Ông cho rằng, đây là bước đi cần thiết, có ý nghĩa chiến lược trong bối cảnh cả nước đang đẩy mạnh việc tinh gọn bộ máy, sắp xếp lại đơn vị hành chính theo hướng hiệu quả, hiện đại. Việc bỏ cấp quận, huyện hay điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ của từng cấp chính quyền cần có cơ sở pháp lý vững chắc từ Hiến pháp.

“Bởi vậy tôi cho rằng, việc sửa đổi Hiến pháp lần này là kịp thời, thể hiện quyết tâm chính trị cao của Đảng và Nhà nước trong việc đổi mới tổ chức bộ máy gắn với yêu cầu phát triển đất nước bền vững. Đặc biệt, việc sắp xếp bộ máy tinh gọn sẽ tạo nguồn lực phát triển đất nước”, ông Hiếu chia sẻ.

Theo ông, việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp sẽ tạo hành lang pháp lý để thực hiện hiệu quả các chủ trương lớn như sắp xếp đơn vị hành chính, tinh gọn bộ máy, phân cấp, phân quyền rõ ràng hơn giữa các cấp.

Cụ thể hơn, việc này sẽ giúp tránh chồng chéo, giảm thủ tục hành chính, tăng tính chủ động cho chính quyền cơ sở.

“Đặc biệt ở cấp xã như chúng tôi, khi bộ máy được tổ chức lại hợp lý, sẽ nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, giúp phục vụ nhân dân tốt hơn, nhất là trong các lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn và xây dựng nông thôn mới. Người dân cũng sẽ dễ dàng tiếp cận dịch vụ công hơn, giảm chi phí, thời gian đi lại”, ông bộc bạch.

Chủ tịch Hội nông dân xã Phú Yên, huyện Phú Xuyên tin tưởng rằng, với định hướng đúng và quyết tâm lớn, việc sửa đổi Hiến pháp lần này sẽ góp phần quan trọng giúp bộ máy Nhà nước tinh gọn hơn, tránh dàn trải, trùng lặp.

Ông Hoàng Văn Thái, quận Hoàng Mai, Hà Nội cho hay, việc sửa Hiến pháp năm 2013 thực sự cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Khi bộ máy được thu gọn, tổ chức khoa học hơn, ngân sách Nhà nước sẽ được tiết kiệm để đầu tư cho các lĩnh vực thiết yếu như y tế, giáo dục, hạ tầng cơ sở và an sinh xã hội. Từ đó tạo ra nguồn lực mới cho phát triển đất nước, đặc biệt ở khu vực nông thôn, nông dân, nông nghiệp.

“Cử tri và nhân dân kỳ vọng rất nhiều vào kết quả của kỳ họp lần này và tôi tin rằng Quốc hội sẽ đáp ứng được niềm tin, kỳ vọng của người dân”, ông Thái chia sẻ.

Sửa Hiến pháp cho phù hợp với mô hình chính quyền 2 cấp

Ông Nguyễn Việt Chiến, Phó Chủ tịch UBND xã Phú Yên (huyện Phú Xuyên, TP.Hà Nội) cho rằng, việc sửa Hiến pháp lần này là cần thiết để thể chế hóa các chủ trương lớn của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết số 60-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 11 khóa XIII, định hướng xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp (cấp tỉnh và cấp xã).

Ngoài ra, việc bỏ cấp huyện nhằm tinh gọn bộ máy, giảm chi phí hành chính, đồng thời tăng cường hiệu quả quản lý và phục vụ người dân tốt hơn.

Hiến pháp 2013 hiện nay quy định rõ về hệ thống đơn vị hành chính 3 cấp, do đó việc sửa đổi, bổ sung, đặc biệt là Điều 110, là yêu cầu bắt buộc để phù hợp với mô hình tổ chức mới. Hơn nữa, từ thực tiễn tại địa phương, tôi thấy rằng việc tinh gọn bộ máy sẽ giúp chính quyền cấp xã như chúng tôi gần dân hơn, sát dân hơn, đáp ứng nhanh chóng các nhu cầu của người dân.

Đồng thời, việc này sẽ tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho mô hình chính quyền 2 cấp; giúp phân định rõ ràng nhiệm vụ, quyền hạn giữa các cấp, tránh chồng chéo, giảm bớt các tầng nấc trung gian, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước.

“Ở cấp xã, chúng tôi sẽ được phân cấp, phân quyền nhiều hơn, giúp chủ động trong xử lý các vấn đề tại địa phương”, ông Chiến chia sẻ.

Song song với đó, việc sửa đổi các quy định liên quan đến Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội (Điều 9, Điều 84) sẽ tạo điều kiện để sắp xếp các tổ chức này vào Mặt trận Tổ quốc, giảm đầu mối, tăng cường vai trò tập hợp và đoàn kết của Mặt trận. Điều này giúp các tổ chức hoạt động hiệu quả hơn, tránh lãng phí nguồn lực, thúc đẩy chuyển đổi số và quản trị hiện đại.

“Việc bỏ cấp huyện, kết hợp với ứng dụng công nghệ thông tin, sẽ giúp các mệnh lệnh quản lý từ tỉnh xuống xã được triển khai nhanh chóng, không bị cắt khúc. Ở xã Phú Yên, chúng tôi đã bắt đầu áp dụng các giải pháp chuyển đổi số trong quản lý hành chính, và mô hình 2 cấp sẽ tạo điều kiện để đẩy mạnh hơn nữa.

Với mô hình chính quyền 2 cấp, chính quyền cấp xã sẽ trở thành đầu mối trực tiếp phục vụ người dân. Điều này giúp chúng tôi lắng nghe ý kiến, giải quyết nhu cầu của người dân nhanh chóng và hiệu quả hơn, đúng với tinh thần “lấy dân làm gốc”, ông Chiến bộc bạch.

Luật sư Ma Văn Giang (Văn phòng Luật sư Nam Hồng - Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp lần này được thực hiện với quy trình lấy ý kiến nhân dân rộng rãi từ ngày 6/5 đến 5/6/2025, thể hiện tinh thần dân chủ và trách nhiệm của Quốc hội.

Việc này sẽ góp phần quan trọng vào việc xây dựng bộ máy Nhà nước tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, từ đó tạo nguồn lực cho phát triển đất nước.

Theo luật sư, ngoài ra, đây là việc làm có ý nghĩa trọng đại nhưng cũng rất tất yếu, tự nhiên, khách quan và phù hợp với kỷ nguyên vươn mình phát triển mới của dân tộc và cách mạng Việt Nam.

Khi hành lang pháp lý hoàn thiện đầy đủ, mô hình 2 cấp đi vào hoạt động sẽ giúp đơn giản hóa quy trình ra quyết định, nâng cao tính tự chủ và trách nhiệm của chính quyền cấp tỉnh và cấp xã.

Ở cấp xã sẽ được trao thêm quyền hạn để xử lý các vấn đề tại chỗ, giảm thời gian chờ đợi chỉ đạo từ cấp trên. Điều này đặc biệt quan trọng trong các lĩnh vực như quản lý đất đai, đầu tư công, hay hỗ trợ người dân, đáp ứng kỳ vọng của nhân dân.

×