Khoảng 30 năm trước, xích lô là phương tiện phổ biến như taxi hay xe ôm công nghệ thời nay. Trải qua nhiều thay đổi của xã hội, giờ đây xích lô không còn là lựa chọn hàng đầu để phục vụ đi lại, mà trở thành một trải nghiệm văn hóa. 

Tại Hà Nội, xích lô thường tập trung quanh khu vực phố cổ, bờ Hồ Hoàn Kiếm phục vụ khách du lịch nước ngoài và 1 bộ phận nhỏ khách du lịch trong nước.

Những người đạp xích lô là một "mảnh ghép" mang tính hoài niệm của du lịch Thủ đô. Tuy không phải ai cũng là người Hà Thành nhưng họ vẫn giúp những vị khách du lịch hiểu hơn về Hà Nội bằng tất cả thông tin họ có qua hàng chục năm làm nghề.

1 nghề, 2 công việc

Ông Phan Văn Bằng quê ở Nam Định đã gắn bó với nghề lái xích lô du lịch tại Hà Nội hơn 40 năm mải mê kể cho chúng tôi nghe những câu chuyện gắn liền với sự đổi thay của Hà Nội trong những năm qua. 

Nếu chỉ nghe những cuộc trò chuyện giữa người đạp xe xích lô và khách, tôi tưởng chừng đang nghe 1 vị hướng dẫn viên du lịch lâu năm đang giới thiệu về văn hóa Hà Nội.

Chúng tôi tranh thủ bắt chuyện lúc ông Bằng vừa kết thúc chuyến xe "dạo" quanh phố cổ. 

Tâm sự về nghề đạp xích lô, ông Bằng cho biết: "Gắn bó với nghề cả thập kỷ, chúng tôi luôn tự học các câu giao tiếp cơ bản bằng tiếng Anh, thuộc từng ngõ ngách trong 36 phố phường để giới thiệu cho khách biết. Tuy không phải hướng dẫn viên du lịch chuyên nghiệp nhưng ít ra cũng không thể để khách ngồi trên xe và im lặng".

Là vị khách đến từ TP.HCM, lần đầu trải nghiệm ngồi xe xích lô đi quanh phố cố, chị Nguyễn Mai Lan đánh giá rất hài lòng về chất lượng của dịch vụ đặc biệt này: "Ban đầu, tôi chỉ nghĩ đi xích lô cho đỡ mỏi chân, dễ dàng ngắm nghía cảnh vật và dừng lại tại một số địa điểm. Nhưng mình khá bất ngờ khi được trò chuyện và trao đổi cùng bác tài. Bác tài xế xích lô giống như 1 người hướng dẫn viên du lịch giàu kinh nghiệm", chị Lan bộc bạch.

Theo lời ông Bằng, đa số khách đi lẻ không đi theo đoàn, họ muốn đi xích lô để ngắm phố phường và những nét sinh hoạt của người dân. Vì vậy, cơ hội giao tiếp với khách cũng là cơ hội để ông tự trau dồi thêm vốn kiến thức xã hội cho riêng mình. 

Cũng giống ông Bằng, ông Nguyễn Văn Minh gắn với nghề đạp xe xích lô hơn 20 năm thừa nhận: "Lúc mới vào nghề, tôi thường xuyên tìm đọc những thông tin về Hà Nội để biết lỗi giới thiệu cho khách. Lâu dần thành quen. Tiền vẫn được trả như thế, nhưng vừa đạp xe vừa nói chuyện cùng khách thấy cũng vui".

Vẫn "đói khách" dù đã hết dịch

Thế nhưng, trong khi trò chuyện với chúng tôi ông Bằng không quên mời khách. Bởi cả sáng nay ông mới đi được 1 chuyến được trả công hơn 100.000 đồng.

Người dân đã thích nghi với cuộc sống bình thường mới sau thời gian dài giãn cách, các dịch vụ du lịch cũng mở của đón khách trở lại nhưng lượng khách của những bác tài đạp xe xích lô vẫn chưa thể ổn định như thời điểm dịch bệnh chưa bùng phát.

Dịch Covid-19 đã làm đảo lộn tất cả, trong đó nghề đạp xích lô cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Và những tài xế xích lô như ông Bằng cũng không thể tránh khỏi "cơn bão" đó. Thời gian dịch Covid-19, gần như không có khách du lịch. 

"Bây giờ, ai cũng thế, một ngày được vài chuyến, bỏ túi 2-3 trăm nghìn là may, một tháng kiếm được 5 triệu đồng là hạnh phúc rồi", ông Bằng gượng cười nói.

Dù công việc vất vả, phơi nắng gió suốt ngày nhưng vì mưu sinh nên bác tài gần 70 tuổi này vẫn cố gắng "dạo" phố từng ngày. 

"Nếu làm ít giờ thì kiếm ít lắm, nên hầu như ngày nào tôi cũng làm đến 22h hoặc 23h đêm mới được nghỉ. Chi phí trên này đắt đỏ lắm, hồi chưa có dịch, sau khi trừ đi các chi phí sinh hoạt như nhà trọ, ăn uống, để lại được khoảng 10 triệu đồng mỗi tháng. Còn bây giờ, tháng kiếm được 5 triệu là may rồi", ông Bằng tâm sự.

Vì dịch bệnh, nhiều người chuyển hướng sang làm shipper, lái xe công nghệ nhưng ông Bằng không có ý định đó. Bởi ở độ tuổi của ông Bằng không thể sử dụng thành thạo các thiết công nghệ.

"Bây giờ tôi cũng lớn tuổi rồi, sử dụng điện thoại thông minh không được nhanh nhạy như các bạn thanh niên. Còn những người làm nghề chạy xích lô du lịch thì đa phần chỉ chạy quay phố cổ thôi, mình quá quen rồi", người đàn ông này tâm sự.

×