Người Đảng Hạng là một tộc người Tây Tạng, nằm ở thượng lưu sông Hoàng Hà, thuộc tỉnh Cam Túc, Trung Quốc ngày nay. Đây là một mắt xích nhỏ giữa một chuỗi các ốc đảo ở vùng nội sa mạc.

Cuộc chiến chinh phục người Đảng Hạng diễn ra từ năm 1207 tới 1209, có vai trò như một cuộc diễn tập để Thành Cát Tư Hãn chuẩn bị cho trận chiến với người Nữ Chân hùng mạnh sau đó.

Trong cuộc chinh phục người Đảng Hạng, Thành Cát Tư Hãn đã bắt đầu thực hành kiểu chiến tranh mới chống lại các thành phố có tường bảo vệ, hào và pháo đài.

Tác giả Jack Weatherford, trong cuốn "Thành Cát Tư Hãn và sự hình thành thế giới hiện đại", đã mô tả bối cảnh của cuộc chiến như sau: "Người Đảng Hạng không chỉ có lớp thành bảo vệ vững chắc, họ còn có khoảng 15 vạn lính, gần gấp đôi số quân của Thành Cát Tư Hãn".

Lớn lên trên thảo nguyên, Thành Cát Tư Hãn chưa từng được học chiến thuật vây thành, nhưng ông nhanh chóng tìm ra những phương pháp phù hợp cho riêng mình.

Các chiến thuật đơn giản được ông nhanh chóng cho thực hiện, như cắt nguồn lương thực của quân địch. Thậm chí, Thành Cát Tư Hãn còn thử nghiệm một chiến thuật khác thường hơn, là "thủy công", khi ông cho quân đào kênh để chuyển hướng một nhánh sông Hoàng Hà hòng làm ngập lụt kinh thành Đảng Hạng.

Tuy nhiên do không có kinh nghiệm về thủy lợi, quân Mông Cổ đã làm dòng nước cuốn trôi hết cả trại của mình thay vì gây hại cho thành của người Đảng Hạng. Mặc dù vậy, quân Mông Cổ vẫn sống sót sau sai lầm này. Sau này, quân Mông Cổ sẽ tái áp dụng phương pháp này, ngày càng thành thục và thành công hơn.

Khi tấn công quân Nữ Chân, chiến thuật thông dụng nhất của quân Mông Cổ khi vây thành là tấn công cướp phá các làng xung quanh thành, gây nên sự hoảng loạn khắp mọi nơi. Người dân ở các làng thường kéo về thành phố, và quân đội Mông Cổ thường đi ngay sau họ, dùng họ làm mũi dùi sống để tấn công tường thành. Tính mạng của những người dân này không làm quân Mông Cổ bận tâm, và xác những người bị bắn chết trong giao chiến còn bị dùng để lấp chiến hào, tạo ra lối đi qua các hố và trận địa phòng ngự của quân địch.

Nếu quân Mông Cổ chưa tấn công được, thì việc bao vây cũng khiến quân và dân Nữ Chân trong thành dần chết đói, nổi loạn giết chóc lẫn nhau.

Quân đội của Thành Cát Tư Hãn cũng sử dụng những chiến thuật thông minh khi phá thành. Như khi vây thành Dading, họ ngừng tấn công rồi cho người đóng giả đoàn quân tới giải vây, nói rằng quân bao vây đã bị đánh bại. Khi trong thành đã ngừng việc phòng bị, quân Mông Cổ bất ngờ tấn công như vũ bão và dễ dàng hạ gục thành.

Sau cuộc chiến với người Đảng Hạng, quân Mông Cổ đã học được từ người Trung Quốc cách lắp đặt những cỗ máy bắn đá để tấn công tường thành. Các loại máy ném chất lỏng cháy, máy bắn tên cũng nhanh chóng được bổ sung vào kho vũ khí của Thành Cát Tư Hãn, vì ông thấy được hiệu quả đặc biệt của chúng. Quân Mông Cổ cũng học được cách dùng ống tre chứa thuốc súng để bắn lửa và khói về phía đối phương.

Một chiến thuật khác được quân Mông Cổ sử dụng, đã được các nhà quân sự Trung Quốc cổ đại viết trong binh pháp từ xưa, là giả vờ ngừng tấn công thành, rút quân rồi bỏ chạy hoảng loạn. Trên đường chạy, quân Mông Cổ còn bỏ lại nhiều đồ đạc, xe ngựa, kích thích quân trong thành tiến ra để thu thập chiến lợi phẩm. Khi cửa thành đã rộng mở, quân Mông Cổ bất ngờ phản công và nhanh chóng tiến qua cổng thành, thu phục thành phố.

Sau khi chinh phục được người Đảng Hạng, tiếp đó là người Nữ Chân, trong vòng 30 năm tiếp theo, quân Mông Cổ đã đánh bại mọi quân đội, chiếm mọi pháo đài, và phá bỏ mọi bức tường thành mà họ gặp phải. Các thành trì của người Ki-tô giáo, Hồi giáo, Phật giáo, Ấn Độ giáo lần lượt gục ngã dưới vó ngựa các kỵ sĩ Mông Cổ trẻ không biết chữ.

Quân đội của Thành Cát Tư Hãn đã hạ gục mọi đội quân khác mà họ gặp, từ dãy Himalaya đến dải Kavkaz, từ sông Ấn tới tận sông Volga. Không thành phố nào trên con đường này đứng vững được trước các cuộc tấn công. Quân Mông Cổ thường tha cho các thành phố xin hàng, còn những thành phố cố gắng chống cự, cuối cùng đều chịu cảnh tàn sát thảm khốc.

×