Thực hiện Quyết định số 5921/QĐ/HNDTW ngày 23/9/2022 của Ban Thường vụ Trung ương Hội về việc thành lập Tiểu ban Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc Hội Nông dân Việt Nam lần thứ VIII, nhiệm kỳ 2023 – 2028 và Kế hoạch số 560-KH/HNDTW ngày 10/2/2023 của Tiểu ban Văn kiện Đại hội VIII. Để tiếp thu, lấy ý kiến rộng rãi của các cơ quan, địa phương, chuyên gia và người dân về dự thảo Văn kiện Đại hội, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam đề nghị Báo điện tử Dân Việt đăng tải toàn văn dự thảo Báo cáo quan trọng này.

Dưới đây, Báo Điện tử Dân Việt xin trân trọng đăng tải toàn văn dự thảo Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam khóa VII trình Đại hội Đại biểu toàn quốc Hội NDVN lần thứ VIII, nhiệm kỳ 2023- 2028.

XÂY DỰNG HỘI NÔNG DÂN VIỆT NAM VỮNG MẠNH; PHÁT HUY VAI TRÒ NÔNG DÂN LÀ CHỦ THỂ, LÀ TRUNG TÂM TRONG PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP, KINH TẾ NÔNG THÔN VÀ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI; KHƠI DẬY KHÁT VỌNG PHÁT TRIỂN ĐẤT NƯỚC PHỒN VINH, HẠNH PHÚC

(Báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam khoá VII tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII Hội Nông dân Việt Nam)

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII Hội Nông dân Việt Nam diễn ra trong bối cảnh nước ta sau hơn 35 năm thực hiện công cuộc đổi mới, đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Toàn Đảng, toàn dân và toàn quân đang nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII là Đại hội "Đoàn kết - Dân chủ - Sáng tạo - Hợp tác - Phát triển". Đại hội có nhiệm vụ tổng kết, đánh giá tình hình, kết quả công tác Hội và phong trào nông dân nhiệm kỳ 2018 - 2023; đề ra phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp nhiệm kỳ 2023 - 2028.

Phần thứ nhất

ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT ĐẠI HỘI VII HỘI NÔNG DÂN VIỆT NAM

A- TÌNH HÌNH NÔNG NGHIỆP, NÔNG DÂN, NÔNG THÔN

I- Tình hình nông nghiệp

Thực hiện các Nghị quyết của Đảng, nông nghiệp tiếp tục khẳng định được vai trò, vị trí quan trọng, là lợi thế quốc gia, bảo đảm vững chắc an ninh lương thực, trở thành trụ đỡ của nền kinh tế, đặc biệt là trong các giai đoạn khủng hoảng về tài chính, khó khăn do đại dịch. Sản xuất nông nghiệp phát triển cả về quy mô và trình độ, từng bước chuyển mạnh sang sản xuất hàng hoá, ứng dụng công nghệ cao với nhiều vùng sản xuất tập trung, quy mô lớn, tạo ra nhiều sản phẩm chủ lực (1) làm thay đổi và tạo ra phương thức sản xuất mới thúc đẩy công nghiệp chế biến, dịch vụ phát triển, tạo việc làm và tăng thu nhập cho nông dân. Xuất khẩu nông nghiệp tăng nhanh cả về sản lượng, giá trị và tỷ trọng sản phẩm chất lượng cao, đưa Việt Nam trở thành một nước xuất khẩu hàng đầu thế giới về gạo, thủy sản và một số nông sản khác (2). Trình độ, tư duy sản xuất kinh doanh nông nghiệp của nông dân từng bước được nâng cao, dần thích ứng với kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Bên cạnh những thành tựu đạt được, 05 năm qua sản xuất nông nghiệp gặp nhiều khó khăn, thách thức do thiên tai, bão lụt, xâm nhập mặn, nhất là đại dịch Covid-19 xảy ra đã ảnh hưởng nặng nề đến sản xuất nông nghiệp và đời sống của nông dân. Nông nghiệp phát triển chưa bền vững, năng suất lao động thấp, sản xuất còn nhỏ lẻ, manh mún (3); kinh tế hợp tác xã, tổ hợp tác phần lớn có quy mô nhỏ, năng lực nội tại còn yếu; hợp tác, liên kết sản xuất kinh doanh theo chuỗi giá trị chưa nhiều, tính bền vững và giá trị gia tăng chưa cao; khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo chưa trở thành động lực chính để phát triển nông nghiệp. Dự báo, thông tin về thị trường sản xuất, tiêu thụ nông sản còn hạn chế, tình trạng ùn ứ nông sản xuất khẩu chậm được khắc phục; công tác quản lý an toàn thực phẩm, chất lượng vật tư nông nghiệp hiệu quả chưa cao; thực hiện bảo hiểm nông nghiệp cho nông dân chưa tốt.

II- Tình hình nông dân

Nông dân là lực lượng đông đảo trong xã hội, chiếm hơn 1/3 dân số cả nước và chiếm 49,17% số hộ ở nông thôn với hơn 9,1 triệu hộ nông dân (4). Giai cấp nông dân luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và chính sách của Nhà nước, đã phát huy tốt hơn vai trò chủ thể trong phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn, đặc biệt là trong xây dựng nông thôn mới; tích cực tham gia cơ cấu lại nông nghiệp, phát huy vai trò kinh tế hộ gia đình, phát triển kinh tế trang trại, tham gia hợp tác, liên kết theo mô hình tổ hợp tác, hợp tác xã, liên kết với doanh nghiệp sản xuất quy mô lớn(5); từng bước làm chủ trong các phong trào ở nông thôn với phương châm "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng", giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, giữ vững an ninh chính trị, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội. Trình độ của nông dân ngày càng được nâng cao, đời sống, thu nhập và việc làm không ngừng được cải thiện(6).

Bên cạnh những chuyển biến tích cực, nông dân nước ta còn những hạn chế, khó khăn, thách thức do lao động có xu hướng già hóa và chủ yếu là phụ nữ, phân tầng về mức độ thu nhập, sinh kế và cơ hội phát triển giữa các tầng lớp trong nội bộ giai cấp nông dân, giữa các giai tầng xã hội nông thôn; thiếu việc làm dẫn đến "ly nông ly hương", trình độ, kỹ năng sản xuất kinh doanh còn thấp và phần lớn chưa qua đào tạo(7), tư duy chưa theo kịp sự phát triển nhanh chóng của xã hội và tiến bộ của khoa học công nghệ; khả năng đối phó với rủi ro còn hạn chế, dễ bị tổn thương, nhất là trước thiên tai, đại dịch Covid-19; một bộ phận nông dân chưa tích cực tham gia kinh tế tập thể, cơ cấu lại nông nghiệp; tỷ lệ hộ nghèo còn cao(8), nhiều hộ thoát nghèo chưa bền vững, nhất là ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo.

III- Tình hình nông thôn

Nông thôn có nhiều thay đổi rõ rệt, khá toàn diện, thể hiện rõ vai trò là địa bàn chiến lược trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; kinh tế nông thôn tiếp tục phát triển và chuyển dịch cơ cấu theo hướng tích cực, giảm tỷ trọng nông nghiệp, tăng nhanh tỷ trọng công nghiệp, dịch vụ; cư dân nông thôn và nông dân từng bước chuyển đổi ngành nghề, phát triển đa dạng các hoạt động thương mại, dịch vụ hỗ trợ sản xuất và phục vụ dân sinh(9). Xây dựng nông thôn mới đã trở thành phong trào sâu rộng và đạt được những kết quả quan trọng(10); kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội và môi trường khu vực nông thôn được tăng cường, phát triển cả số lượng và chất lượng, diện mạo nông thôn ngày càng khang trang, đời sống vật chất, tinh thần của cư dân nông thôn không ngừng được cải thiện, giảm tình trạng đói nghèo, từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển giữa nông thôn và đô thị.

Mặc dù vậy, nông thôn phát triển chưa đồng đều, kết nối nông thôn - đô thị yếu, kết cấu hạ tầng chưa đáp ứng yêu cầu phát triển; cơ cấu kinh tế nông thôn chuyển dịch chậm, chủ yếu dựa vào nông hộ nhỏ, chất lượng, hiệu quả kinh tế tập thể, hợp tác xã chưa cao. Xây dựng nông thôn mới vượt mục tiêu đề ra nhưng chưa đồng đều giữa các địa phương, vùng, miền; nhiều nơi chưa chú trọng đúng mức đến phát triển sản xuất, tạo việc làm, sinh kế(11) và bảo vệ môi trường. Xã hội nông thôn thay đổi phức tạp, một bộ phận nông dân rời quê đi tìm kiếm việc làm, trong khi lao động dư thừa ở đô thị, khu công nghiệp, bị ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 di cư về nông thôn tìm sinh kế gây áp lực lên đất đai, việc làm và các vấn đề xã hội; tác động tiêu cực trên không gian mạng ảnh hưởng lớn đến môi trường xã hội; giá trị văn hóa đặc trưng nông thôn có nơi bị mai một, pha tạp và xói mòn; môi trường bị tổn thương do rác thải, nước thải đô thị, ô nhiễm làng nghề, sản xuất, chế biến, chăn nuôi chậm khắc phục; cơ hội phát triển tiếp cận đô thị còn khó khăn.

B- KẾT QUẢ CÔNG TÁC HỘI VÀ PHONG TRÀO NÔNG DÂN NHIỆM KỲ 2018 - 2023

I- XÂY DỰNG TỔ CHỨC HỘI VÀ GIAI CẤP NÔNG DÂN VIỆT NAM VỮNG MẠNH

1. Công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng

Công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, hội viên, nông dân được các cấp Hội chú trọng với nhiều hình thức phong phú, đa dạng(12), nội dung tuyên truyền trọng tâm là Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp và Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026; Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII; các chủ trương, chính sách, pháp luật về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về "Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII, Kết luận Trung ương 4 khóa XIII; các sự kiện chính trị lớn của đất nước; cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam"; các nghị quyết, chỉ thị của Hội.

Các phong trào thi đua yêu nước, gương "người tốt, việc tốt", các mô hình điển hình tiên tiến, các tiến bộ khoa học, kỹ thuật, công nghệ mới được tuyên truyền, phổ biến kịp thời đến cán bộ, hội viên, nông dân. Thông qua các hoạt động, sự kiện lớn(13) được Trung ương Hội tổ chức hằng năm đã lan tỏa mạnh mẽ, thu hút đông đảo cán bộ, hội viên, nông dân và xã hội, góp phần nâng cao nhận thức chính trị, tư tưởng, khơi dậy truyền thống yêu nước, cách mạng, ý chí tự lực, tự cường, khát vọng vươn lên của hội viên, nông dân; tạo sự đồng thuận xã hội, củng cố niềm tin của nông dân với Đảng và Nhà nước.

Trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, các cấp Hội đã tập trung tuyên truyền, vận động, hướng dẫn cán bộ, hội viên thực hiện nghiêm các quy định, chủ động thực hiện tốt các biện pháp phòng, chống dịch và tích cực tham gia phòng, chống dịch bệnh Covid-19 tại các địa phương(14). Hưởng ứng lời kêu gọi của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; phong trào thi đua "Cả nước đoàn kết, chung sức, đồng lòng thi đua phòng, chống và chiến thắng đại dịch Covid-19" do Thủ tướng Chính phủ phát động; Kế hoạch phối hợp giữa Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên, Trung ương Hội đã phát động Chương trình "Triệu phần quà, nghìn tấn nông sản nghĩa tình", vận động cán bộ, hội viên, nông dân, các tổ chức, doanh nghiệp, nhà hảo tâm đóng góp ủng hộ, giúp đỡ người dân gặp khó khăn, hỗ trợ tiêu thụ nông sản cho nông dân(15), góp phần cùng cả nước vượt qua đại dịch Covid-19.

2. Công tác xây dựng, củng cố tổ chức Hội

Ban Thường vụ Trung ương Hội ban hành, triển khai thực hiện 03 Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Hội khóa VII về xây dựng tổ chức Hội Nông dân Việt Nam trong sạch, vững mạnh(16). Tổ chức kiện toàn nhân sự lãnh đạo các cấp Hội sau Đại hội VII Hội Nông dân Việt Nam, Đại hội Đảng bộ các cấp và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

Thực hiện chủ trương của Đảng, Quốc hội(17), các cấp Hội tiếp tục đổi mới, sắp xếp, củng cố, xây dựng tổ chức bộ máy và cán bộ Hội tinh gọn, hoạt động hiệu quả. Tổ chức bộ máy của cơ quan Trung ương Hội giảm 9 đơn vị cấp phòng và tương đương; bộ máy chuyên trách các tỉnh, thành Hội được bố trí theo mô hình gồm 03 ban chuyên môn và 01 đơn vị sự nghiệp(18), giảm 6 Hội Nông dân cấp huyện và 507 cơ sở Hội. Công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng cán bộ Hội được chú trọng, nhất là cán bộ trẻ, nữ, người dân tộc thiểu số; chất lượng cán bộ được nâng lên, được nhân dân tín nhiệm, cấp ủy tin tưởng(19); cơ bản thực hiện đạt và vượt so với chỉ tiêu Đại hội VII đề ra(20), góp phần nâng cao trình độ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Chất lượng, hiệu quả hoạt động cơ sở Hội và chi Hội được nâng lên, số cơ sở Hội khá và vững mạnh vượt 14,48% so với chỉ tiêu Đại hội VII và không có cơ sở yếu kém. 100% chi Hội có quỹ hoạt động Hội, đạt chỉ tiêu đề ra; số lượng cơ sở Hội ở địa phương chưa thoát nghèo có quỹ hoạt động bình quân từ 50.000 đồng trở lên vượt 0,77%, số lượng cơ sở Hội ở địa phương đã thoát nghèo có quỹ hoạt động bình quân từ 100.000 đồng trở lên vượt 11,17% so với chỉ tiêu Đại hội VII(21). Việc triển khai thực hiện Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Hội về đẩy mạnh xây dựng chi, tổ Hội nông dân nghề nghiệp đạt kết quả tốt(22); đổi mới nội dung, phương thức vận động, mở rộng đối tượng kết nạp đã thu hút đa dạng thành phần, đông đảo nông dân tham gia tổ chức Hội, vượt 28,69% so với chỉ tiêu Đại Hội VII(23). Công tác quản lý hội viên ngày càng tốt hơn(24); chất lượng hội viên được nâng lên, gắn bó với Hội.

3. Công tác kiểm tra, giám sát

Ủy ban Kiểm tra của Hội được thành lập từ Trung ương đến cơ sở, trong nhiệm kỳ các cấp Hội thường xuyên củng cố, kiện toàn ủy ban kiểm tra đảm bảo cơ cấu, số lượng, ổn định tổ chức, hoạt động. Công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Hội được tăng cường, thực hiện nghiêm túc, đúng quy định; hằng năm 100% Hội Nông dân các cấp đều xây dựng và triển khai thực hiện chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát; chú trọng kiểm tra chuyên đề, nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác, nhất là kiểm tra, giám sát cơ sở Hội.

Các cấp Hội đã tổ chức 251.517 cuộc kiểm tra, giám sát tại 192.437 đơn vị(25); thi hành kỷ luật 142 cá nhân đúng thẩm quyền, quy trình, quy định(26). Qua kiểm tra, giám sát đã kịp thời phát hiện, chấn chỉnh thiếu sót, ngăn chặn và hạn chế tiêu cực, sai phạm, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc; đồng thời, động viên, khuyến khích, phát huy các nhân tố mới, tích cực, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động, kỷ luật, kỷ cương của các cấp Hội, bảo đảm việc chấp hành nghiêm Điều lệ, Nghị quyết, quy định của Hội và chủ trương, chính sách, pháp luật.

4. Công tác thi đua, khen thưởng

Công tác thi đua, khen thưởng được đổi mới cả về công tác lãnh đạo, chỉ đạo và nội dung, hình thức, biện pháp tổ chức các phong trào thi đua. Trung ương Hội đã thành lập 06 cụm thi đua và 06 Ban Chỉ đạo cụm thi đua về công tác Hội và phong trào nông dân nhiệm kỳ 2018 - 2023. Hàng năm, các cấp Hội xây dựng kế hoạch, phát động, ký giao ước thi đua, cụ thể hóa các chỉ tiêu thi đua và tổ chức các phong trào thi đua thiết thực gắn với hoạt động Hội và phong trào nông dân; chú trọng phát hiện, bồi dưỡng, tổng kết, biểu dương, khen thưởng và nhân rộng điển hình tiên tiến, các mô hình mới, cách làm hay, sáng tạo, những gương người tốt, việc tốt trong các phong trào thi đua của Hội, tạo sức lan tỏa rộng rãi trong cán bộ, hội viên, nông dân. Tổ chức tốt Hội nghị điển hình tiên tiến các cấp và Đại hội thi đua yêu nước Hội Nông dân Việt Nam lần thứ V, các chương trình, hội nghị tôn vinh, biểu dương điển hình tiên tiến trong sản xuất, kinh doanh và trong công tác Hội, phong trào nông dân(27).

Công tác khen thưởng được các cấp Hội thực hiện kịp thời, chính xác, công khai, minh bạch; coi trọng thành tích sáng tạo trong lao động, sản xuất, công tác Hội; chú trọng khen thưởng đối với cơ sở Hội, cán bộ chi Hội, tổ Hội, hội viên nông dân, cán bộ Hội có thành tích tiêu biểu, xuất sắc(28) góp phần động viên, cổ vũ, khích lệ tinh thần thi đua của các tổ chức, cá nhân thực hiện tốt các phong trào thi đua và nhiệm vụ của Hội.

5. Xây dựng giai cấp nông dân và người nông dân thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế

Các cấp Hội đã chú trọng tuyên truyền, giáo dục hội viên, nông dân học tập nâng cao kiến thức; đẩy mạnh tập huấn, chuyển giao khoa học, kỹ thuật, vận động, hướng dẫn nông dân tiếp cận với sản xuất nông nghiệp áp dụng công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, công nghệ nano để nâng cao chất lượng nông sản, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, nâng cao giá trị gia tăng, góp phần đẩy mạnh xuất khẩu(29).

Trực tiếp, phối hợp với các cơ sở đào tạo tổ chức đào tạo nghề cho hội viên, nông dân, nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho nông dân là chủ trang trại, gia trại, nông dân ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, kinh doanh nông sản hàng hóa. Một bộ phận nông dân sau học nghề được hỗ trợ, giúp đỡ đã "khởi nghiệp" thành lập doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác, trang trại, chi Hội Nông dân nghề nghiệp, tổ Hội Nông dân nghề nghiệp, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động nông thôn, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho lao động tại địa phương.

Tập trung tuyên truyền, vận động hội viên, nông dân xây dựng lối sống lành mạnh, cần, kiệm, nhân nghĩa, tôn trọng pháp luật, quy ước cộng đồng; khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần tự lực, tự cường, ý thức trách nhiệm tập thể, khát vọng vươn lên làm giàu chính đáng của nông dân; phát huy tinh thần đoàn kết, tương trợ giúp đỡ lẫn nhau, đức tính lao động chăm chỉ, trung thực trong giao thương và hợp tác sản xuất, nâng cao tính kỷ luật lao động của nông dân.

Để xây dựng Hội Nông dân Việt Nam vững mạnh, Trung ương Hội đã triển khai xây dựng Đề án, trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết về "Đổi mới nâng cao chất lượng hoạt động của Hội Nông dân Việt Nam đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới".

II- VẬN ĐỘNG NÔNG DÂN PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP, XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI, ĐÔ THỊ VĂN MINH VÀ GIẢM NGHÈO BỀN VỮNG

1. Phong trào "Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững"

Phong trào "Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững" đã trở thành tâm điểm trong đời sống kinh tế, xã hội ở nông thôn; phát huy tính chủ động, sáng tạo của hội viên, nông dân tham gia tái cơ cấu ngành nông nghiệp, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, "dồn điền, đổi thửa" tạo vùng sản xuất tập trung, cánh đồng liên kết, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ cao vào sản xuất, chế biến, tiêu thụ, nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị nông sản, góp phần phát triển sản xuất nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động nông thôn.

Thông qua phong trào ngày càng xuất hiện nhiều mô hình kinh tế hiệu quả, nhiều nông dân đạt danh hiệu nông dân sản xuất kinh doanh giỏi các cấp, có mức thu nhập cao(30); hằng năm bình quân có trên 6,2 triệu hộ đăng ký (đạt 104,04% so với chỉ tiêu Đại Hội VII), trong đó có trên 3,6 triệu hộ đạt danh hiệu nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi các cấp, vượt 6,74% so với chỉ tiêu Đại Hội VII. Nhiều địa phương đã sáng tạo, đa dạng các mô hình tập hợp, thu hút phát triển phong trào như thành lập "Câu lạc bộ nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi","Câu lạc bộ nông dân tỷ phú", "Câu lạc bộ nông dân phát triển kinh tế"... với hàng vạn nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi các cấp tham gia, góp phần đẩy mạnh phong trào ở địa phương(31). Các cấp Hội đã làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, đạt chỉ tiêu Đại Hội VII về số hộ hội viên sản xuất, kinh doanh nông sản thực phẩm đăng ký, cam kết bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm và số hộ hội viên được công nhận.

Trong 5 năm qua, các hộ nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi các cấp đã giúp trên 815.000 lượt hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn về cây, con giống, vật tư nông nghiệp, hướng dẫn kỹ thuật, tiêu thụ sản phẩm... trị giá trên 6.720 tỷ đồng; trên 108.000 hộ nông dân thoát nghèo và đang vươn lên làm giàu; đóng góp xây dựng hàng nghìn căn nhà tình thương, nhà tình nghĩa, mái ấm nông dân và giúp cho trên 1,2 triệu hộ nghèo có thêm nguồn lực để phát triển sản xuất; đóng góp hàng trăm tỷ đồng cho các quỹ ở địa phương.

Công tác tổng kết đánh giá kết quả phong trào được các cấp Hội chú trọng, tổ chức thành công hội nghị tổng kết ở các cấp và Hội nghị biểu dương nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi toàn quốc lần thứ VI giai đoạn 2017-2022.

2. Các hoạt động tư vấn, hỗ trợ, dịch vụ, dạy nghề cho nông dân phát triển sản xuất, kinh doanh

2.1. Hỗ trợ vốn cho nông dân: Tăng trưởng Quỹ Hỗ trợ nông dân đạt 1.761,2 tỷ đồng, bình quân mỗi năm tăng 11,5%, vượt chỉ tiêu Đại hội VII; nâng tổng nguồn vốn quỹ toàn hệ thống Hội đạt 4.827 tỷ đồng(32). Công tác cho vay, thu hồi vốn được thực hiện theo đúng quy trình, quy định, đảm bảo an toàn nguồn vốn. Quỹ Hỗ trợ nông dân các cấp được sử dụng ngày càng hiệu quả, thiết thực, hỗ trợ nhiều hộ nông dân vươn lên khá giàu, khởi nghiệp thành công, trở thành hộ sản xuất, kinh doanh giỏi, phát triển hàng nghìn mô hình chi, tổ Hội Nông dân nghề nghiệp, mô hình tổ, nhóm liên kết, hợp tác về trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản và dịch vụ, góp phần phát triển sản xuất, kinh doanh, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho hội viên, nông dân. Các cấp Hội đã tích cực tín chấp hỗ trợ hàng triệu nông dân vay vốn trên 170 nghìn tỷ đồng(33) để đầu tư sản xuất, kinh doanh, hạn chế nạn cho vay nặng lãi, tín dụng đen, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở nông thôn. Phối hợp tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị định số 37/2023/NĐ-CP ngày 24/6/2023, tạo cơ sở pháp lý, nâng cao hiệu quả hoạt động Quỹ Hỗ trợ nông dân.

2.2. Tổ chức đào tạo nghề cho nông dân: Đào tạo nghề cho hội viên, nông dân gắn chuỗi tiêu thụ nông sản với phát triển dịch vụ, du lịch nông thôn được các cấp Hội chú trọng với nhiều mô hình và hình thức đào tạo phù hợp, thu hút nhiều lao động trẻ tham gia, góp phần nâng cao chất lượng lao động, chuyển dịch cơ cấu lao động theo hướng tích cực, tạo cơ hội việc làm, thu nhập ổn định cho nông dân. Hằng năm trực tiếp, phối hợp đào tạo nghề cho trên 110 nghìn nông dân(34), trên 80% có việc làm, thu nhập ổn định; tạo việc làm tại chỗ cho hàng triệu lao động; tư vấn, giới thiệu việc làm cho trên 20 nghìn nông dân, giới thiệu đưa hơn 700 người đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài(35).

2.3. Hoạt động cung ứng vật tư, thiết bị nông nghiệp: Các cấp Hội đã tăng cường phối hợp, liên kết với các doanh nghiệp bảo lãnh cung ứng giống, vật tư đầu vào có chất lượng tốt cho nông dân theo hình thức trả chậm không tính lãi gắn với chuyển giao kỹ thuật, bảo quản chế biến, tiêu thụ sản phẩm cho nông dân, tạo điều kiện cho nông dân có điều kiện đầu tư, mở rộng sản xuất, kinh doanh(36). Phối hợp với các doanh nghiệp giới thiệu, hướng dẫn nông dân những thiết bị nông nghiệp cần thiết để giúp cho nông dân giảm bớt sức lao động, nâng cao năng suất cây trồng, vật nuôi. Hướng dẫn, giới thiệu, hỗ trợ nông hộ xây dựng nhà lưới, nhà kính, nhà màng và ứng dụng công nghệ tưới nước tiết kiệm, tự động vào sản xuất nông nghiệp công nghệ cao(37).

2.4. Hỗ trợ hội viên, nông dân tiếp cận tiến bộ khoa học, công nghệ: Phối hợp tổ chức tập huấn, chuyển giao khoa học, kỹ thuật, công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp cho trên 11,8 triệu lượt hội viên, vượt 39,24% so với chỉ tiêu Đại hội VII. Hỗ trợ, hướng dẫn nông dân xây dựng thành công 12.927 mô hình điểm(38), tạo điều kiện cho hội viên, nông dân tham quan học tập để nhân rộng, góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, thích ứng với biến đổi khí hậu, nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp; xây dựng và duy trì hàng trăm "Câu lạc bộ khoa học kỹ thuật nhà nông", tổ chức cuộc thi "Sáng tạo kỹ thuật nhà nông" để lựa chọn các giải pháp sáng tạo đưa vào ứng dụng(39). Tổ chức tập huấn, hướng dẫn, vận động hội viên sử dụng và truy cập mạng Internet, các trang mạng xã hội để khai thác thông tin về thị trường, giá cả, cập nhật quy trình sản xuất mới tiên tiến phục vụ sản xuất, kinh doanh; đến nay có trên 7,3 triệu hội viên truy cập Internet, vượt 23% chỉ tiêu Đại hội VII đề ra.

2.5. Hỗ trợ hội viên, nông dân quảng bá và tiêu thụ sản phẩm: Hoạt động quảng bá giới thiệu sản phẩm, xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu, xúc tiến thương mại để tiêu thụ nông sản cho nông dân được quan tâm đẩy mạnh. Trung ương Hội phối hợp với Tổng công ty Bưu điện Việt Nam triển khai kế hoạch đưa các sản phẩm nông nghiệp của nông dân lên sàn thương mại điện tử Postmart.vn để kết nối, tiêu thụ nông sản. Hội Nông dân các tỉnh, thành phố ký kết thoả thuận hợp tác với Bưu điện tỉnh hỗ trợ nông dân chuyển đổi số trong nông nghiệp và kết nối tiêu thụ nông sản thông qua sàn giao dịch thương mại điện tử(40).

Thông qua thực hiện Cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam", các cấp Hội đã đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, hỗ trợ quảng bá giới thiệu sản phẩm, xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu nông sản, xúc tiến các hoạt động liên kết với các doanh nghiệp kết nối đưa sản phẩm của nông dân tiêu thụ tại các trung tâm thương mại, siêu thị và các chợ đầu mối. Trung ương Hội đã xây dựng điểm trưng bày - kết nối - hỗ trợ tiêu thụ nông sản; Hội Nông dân các tỉnh, thành phố xây dựng, duy trì, phát triển hệ thống "Cửa hàng Nông sản an toàn"(41,) tích cực tổ chức, tham gia Festival, hội chợ triển lãm nông nghiệp - thương mại để giới thiệu, kết nối hỗ trợ tiêu thụ nông sản cho nông dân(42).

2.6. Kết quả công tác tư vấn, phổ biến, giáo dục pháp luật, trợ giúp pháp lý cho nông dân: Hoạt động tư vấn, phổ biến, giáo dục pháp luật, trợ giúp pháp lý cho nông dân được các cấp Hội đẩy mạnh với nhiều hình thức đa dạng, phù hợp(43); tổ chức tư vấn pháp luật cho 98.290 lượt người; phổ biến, giáo dục pháp luật, trợ giúp pháp lý cho trên 5,2 triệu lượt người, góp phần nâng cao hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật của nông dân. Thực hiện Quyết định số 81/2014/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, các cấp Hội đã phối hợp với các ngành chức năng xây dựng và duy trì 5.363 mô hình "Hội Nông dân tham gia tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của nông dân gắn với thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở và tham gia giám sát, phản biện xã hội" và 6.068 Câu lạc bộ "Nông dân với pháp luật"(44). Tổ chức tư vấn, hỗ trợ giải quyết vấn đề bạo lực gia đình thông qua đường dây nóng 19001768; thí điểm, duy trì và nhân rộng mô hình "Người cha trách nhiệm" góp phần nâng cao nhận thức, kiến thức pháp luật cho hội viên, nông dân.

2.7. Hoạt động của Trung tâm Hỗ trợ nông dân: Ban chấp hành Trung ương Hội ban hành Kết luận số 454-KL/HNDTW ngày 06/7/2022 để nâng cao hiệu quả hoạt động các Trung tâm Hỗ trợ nông dân, bàn giao tài sản đầu tư cho Hội Nông dân tỉnh, thành phố quản lý, sử dụng. Trung tâm Hỗ trợ nông dân các tỉnh, thành phố đã chủ động, tích cực tổ chức các dịch vụ khai thác cơ sở vật chất; tổ chức được nhiều hoạt động tư vấn, hỗ trợ, dịch vụ, đào tạo, tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật, xây dựng mô hình trình diễn ứng dụng khoa học công nghệ, nhất là công nghệ cao để hội viên, nông dân học tập, nhân rộng (đạt 100% so với chỉ tiêu Đại hội VII), qua đó nâng cao kỹ năng nghề nghiệp, tạo thêm việc làm, nâng cao thu nhập nông dân; tổ chức điểm giới thiệu, kết nối hỗ trợ tiêu thụ nông sản, góp phần phát huy vai trò, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Hội.

3. Xây dựng, phát triển các mô hình kinh tế có hiệu quả trong nông nghiệp, nông thôn

Hằng năm, Trung ương Hội đã hỗ trợ kinh phí, chỉ đạo triển khai thực hiện các dự án hỗ trợ nông dân xây dựng, phát triển hàng trăm mô hình sản xuất, kinh doanh(45) tại 63 tỉnh, thành phố; Hội Nông dân các cấp đã tập trung hỗ trợ, hướng dẫn hội viên xây dựng và nhân rộng nhiều mô hình trang trại tổng hợp, mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn, sinh thái, ứng dụng công nghệ cao; mô hình liên kết, hợp tác sản xuất theo chuỗi giá trị, mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần giúp hội viên nông dân thoát nghèo, vươn lên làm giàu, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế, xã hội. Các cấp Hội tích cực hỗ trợ, hướng dẫn hội viên tham gia Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP), hỗ trợ xây dựng 5.003 sản phẩm OCOP được công nhận đạt từ 3 sao trở lên(46), mở ra cơ hội liên kết sản xuất chuỗi, nâng cao giá trị nông sản, góp phần phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn theo hướng bền vững.

4. Vận động, hướng dẫn, hỗ trợ nông dân tham gia phát triển các hình thức kinh tế tập thể trong nông nghiệp

Thực hiện Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Hội về "Hội Nông dân Việt Nam tham gia phát triển kinh tế tập thể trong nông nghiệp, nông thôn giai đoạn 2020 - 2025", các cấp Hội phối hợp tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ, thành viên hợp tác xã, tổ hợp tác(47); thu hút nhiều hộ nông dân gia các dự án nhóm hộ xây dựng các mô hình sản xuất, kinh doanh; hỗ trợ, tư vấn, hướng dẫn thành lập 10.561 mô hình kinh tế tập thể hoạt động hiệu quả (trong đó 2.127 hợp tác xã, 8.434 tổ hợp tác), đạt chỉ tiêu Đại hội VII. Thực hiện Đề án số 03-ĐA/HNDTW(48) của Trung ương Hội, các cấp Hội đã định hướng, vận động đông đảo hội viên nông dân tích cực khởi nghiệp, sáng tạo, góp phần tạo việc làm, thúc đẩy phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập.

5. Vận động nông dân tích cực thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh và bảo vệ môi trường

Công tác vận động hội viên, nông dân tham gia thực hiện phong trào "Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới", cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh" được các cấp Hội triển khai hiệu quả, thiết thực. Hằng năm hội viên, nông dân hiến hàng trăm héc ta đất, đóng góp hàng nghìn tỷ đồng, trên 3 triệu ngày công lao động, sửa chữa, bê tông hóa trên 36 nghìn km đường giao thông nông thôn; kiên cố hóa, sửa chữa trên 27 nghìn km kênh mương…, đóng góp lớn vào công cuộc xây dựng nông thôn mới.

Tích cực tuyên truyền, vận động, hỗ trợ nông dân thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí để xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu(49); tích cực tham gia xây dựng gia đình văn hóa(50), thôn, ấp, bản, làng, xã văn hóa, giữ gìn và phát huy giá trị truyền thống văn hóa tốt đẹp, thực hiện nếp sống văn hóa, xóa bỏ các hủ tục lạc hậu, mê tín, dị đoan; tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao nâng cao đời sống tinh thần của hội viên nông dân. Tuyên truyền, vận động hội viên, nông dân tích cực tham gia bảo hiểm y tế (đạt 103,15% chỉ tiêu Đại hội VII) (51), bảo hiểm xã hội tự nguyện, góp phần bảo đảm an sinh xã hội.

Hằng năm, các cấp Hội tổ chức các hoạt động đẩy mạnh tuyên truyền, vận động cán bộ, hội viên, nông dân thực hiện nhiệm vụ bảo vệ môi trường nông thôn, đa dạng sinh học, ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng chống giảm nhẹ thiên tai, đạt chỉ tiêu đề ra(52,) xây dựng 34.004 mô hình bảo vệ môi trường nông thôn và thích ứng với biến đổi khí hậu, đạt 152,24% so với chỉ tiêu Đại hội VII.

III- THAM GIA XÂY DỰNG ĐẢNG, CHÍNH QUYỀN VỮNG MẠNH VÀ PHÁT HUY SỨC MẠNH ĐOÀN KẾT TOÀN DÂN TỘC

1. Tham gia xây dựng Đảng

Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tuyên truyền, vận động cán bộ, hội viên, nông dân tham gia xây dựng Đảng, chính quyền được chú trọng. Các cấp Hội chủ động tổ chức tham gia đóng góp ý kiến vào dự thảo Báo cáo chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng(53) và Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025; tích cực tham gia giám sát và phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, chính quyền theo Quyết định số 217-QĐ/TW, 218-QĐ/TW ngày 12/12/2013 của Bộ Chính trị(54), Quy định 124-QĐ/TW ngày 02/02/2018 của Ban Bí thư, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII), Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/10/2021 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Kết luận số 01-KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 01-NQ/ĐĐ-HNDVN ngày 27/10/2021 của Đảng đoàn Hội Nông dân Việt Nam và tích cực tham gia phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Bồi dưỡng, giới thiệu cho các cấp ủy kết nạp được 33.926 hội viên nông dân ưu tú vào Đảng.

Ban Thường vụ Trung ương Hội tích cực tham mưu Ban Chỉ đạo thực hiện Đề án 61 Trung ương tổ chức thành công Hội nghị trực tuyến toàn quốc đánh giá kết quả 10 năm thực hiện Kết luận số 61-KL/TW ngày 03/12/2009 của Ban Bí thư Trung ương Đảng(55,) Quyết định số 673/QĐ-TTg ngày 10/5/2011 của Thủ tướng Chính phủ và tiếp tục chỉ đạo, tổ chức triển khai theo Công văn số 1577-CV/VPTW ngày 20/8/2021 của Văn phòng Trung ương Đảng về việc tiếp tục thực hiện Kết luận số 61-KL/TW của Ban Bí thư khóa X, Quyết định số 516/QĐ-TTg ngày 01/4/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc tiếp tục thực hiện Quyết định số 673/QĐ-TTg.

2. Tham gia xây dựng chính quyền

Các cấp Hội đã tích cực tuyên truyền, tổ chức lấy ý kiến đóng góp của cán bộ, hội viên, nông dân tham gia góp ý xây dựng, sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật, nhất là Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Hợp tác xã (sửa đổi); tham gia góp ý các chương trình, dự án phát triển kinh tế, xã hội ở nông thôn về những nội dung liên quan trực tiếp đến quyền lợi, nghĩa vụ của nông dân; thường xuyên nắm bắt tâm tư nguyện vọng, ý kiến của hội viên, nông dân, kịp thời phản ánh với cấp ủy, chính quyền cùng cấp để giải quyết(56,) góp phần xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh. Tích cực phối hợp với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội tham gia giám sát các hoạt động của chính quyền các cấp trong thực hiện nhiệm vụ về nông nghiệp, nông thôn.

Tổ chức thực hiện có hiệu quả việc phối hợp giữa Hội Nông dân Việt Nam với các Bộ, ngành, Ủy ban nhân dân các cấp trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của nông dân(57) theo Quyết định số 81/2014/QĐ-TTg ngày 31/12/2014 của Thủ tướng Chính phủ, góp phần hạn chế việc khiếu kiện vượt cấp, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của hội viên, nông dân.

3. Tham gia xây dựng mối quan hệ mật thiết giữa Đảng, chính quyền với nhân dân và phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc

Tuyên truyền, vận động hội viên, nông dân phát huy quyền dân chủ, tích cực tham gia góp ý, đối thoại trực tiếp với người đứng đầu cấp ủy, chính quyền ở địa phương. Trung ương Hội tổ chức thành công 3 Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với nông dân, Hội Nông dân cấp tỉnh đã tổ chức 149 cuộc đối thoại, Hội Nông dân cấp huyện tổ chức 2.081 cuộc đối thoại giữa cấp ủy, chính quyền cùng cấp với nông dân, từng bước đưa chủ trương đối thoại giữa lãnh đạo Chính phủ, chính quyền địa phương với hội viên, nông dân trở thành hoạt động định kỳ hằng năm để kịp thời có những giải pháp, chính sách tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho nông dân, thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên kết quả thực hiện ở địa phương đạt được còn thấp so với chỉ tiêu Đại hội VII đề ra (tương ứng đạt 48,89% và 56,48%).

Phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp tổ chức hiệp thương lựa chọn, giới thiệu nhân sự và tuyên truyền, vận động hội viên, nông dân thực hiện trách nhiệm của cử tri đi bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 với tỷ lệ cử tri là hội viên, nông dân đi bầu đạt trên 99%. Định kỳ, tổng hợp ý kiến phản ánh, kiến nghị, nguyện vọng của hội viên, nông dân chuyển đến Mặt trận Tổ quốc, các đại biểu dân cử để phản ánh tại các kỳ họp của Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp.

Thực hiện tốt công tác vận động hội viên nông dân tích cực tham gia các phong trào, các cuộc vận động ở địa phương, thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, tham gia "Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc", góp phần tăng cường và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

IV- THỰC HIỆN NHIỆM VỤ QUỐC PHÒNG, AN NINH

1. Thực hiện các chương trình phối hợp tham gia bảo vệ quốc phòng, an ninh

Các cấp Hội tăng cường phối hợp với chính quyền, công an, quân đội tuyên truyền, phổ biến, giáo dục nâng cao nhận thức về nhiệm vụ quốc phòng, an ninh cho hội viên, nông dân; tích cực động viên hội viên nông dân thực hiện tốt Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Dân quân tự vệ và chính sách "Hậu phương quân đội", các hoạt động "Đền ơn đáp nghĩa" và tham gia thực hiện phong trào "Toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới".

Triển khai có hiệu quả chương trình phối hợp hoạt động giữa Trung ương Hội và Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng giai đoạn 2019-2025. Các cấp Hội đã phối hợp với Bộ đội Biên phòng tổ chức tuần tra bảo vệ đường biên, mốc giới; cung cấp thông tin, tố giác tội phạm với các lực lượng chức năng(58), xây dựng và duy trì "Điểm sáng vùng biên" góp phần bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở khu vực biên giới; vận động ngư dân tích cực bám biển sản xuất gắn với bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc; phối hợp với Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam tổ chức tổng kết Chương trình phối hợp giữa hai ngành giai đoạn 2016-2020; ký kết Chương trình phối hợp giai đoạn 2020-2025.

2. Vận động nông dân tham gia "Phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc"

Tích cực tuyên truyền, vận động hội viên, nông dân tham gia phong trào "Toàn dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc", phối hợp với lực lượng Công an vận động nông dân tố giác tội phạm, đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi các tệ nạn xã hội, giúp đỡ những người lầm lỗi đã cải tạo trở về với cộng đồng. Các cấp Hội đã tổ chức vận động, hướng dẫn cơ sở Hội xây dựng và duy trì 12.263 mô hình tự quản về an ninh trật tự, đạt 124,06% chỉ tiêu Đại hội VII đề ra, góp phần giữ vững an ninh chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội ở nông thôn.

Thông qua thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về "Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030", Đề án "Hỗ trợ thông tin, tuyên truyền về dân tộc, tôn giáo", các cấp Hội phối hợp với các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện các chính sách hỗ trợ nông dân phát triển sản xuất gắn với củng cố quốc phòng, an ninh ở vùng biên giới, hải đảo, xây dựng tình đoàn kết quân dân, góp phần giữ vững ổn định, đảm bảo an ninh trật tự ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

V- CÔNG TÁC ĐỐI NGOẠI VÀ HỢP TÁC QUỐC TẾ

1. Công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại

Công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại của Hội tiếp tục được đẩy mạnh, bám sát các hoạt động đối ngoại của Đảng, Nhà nước, trọng tâm là thông tin, tuyên truyền về chủ trương, chính sách đối ngoại, thành tựu của công cuộc đổi mới đất nước, qua đó tăng cường niềm tin, sự ủng hộ của bạn bè quốc tế đối với đất nước, con người Việt Nam. Giới thiệu, quảng bá về văn hóa, đất nước, con người, nông sản hàng hóa Việt Nam với bạn bè, đối tác quốc tế, góp phần đưa nước ta hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và góp phần đẩy mạnh hoạt động đối ngoại nhân dân theo chủ trương của Đảng và Nhà nước.

2. Quan hệ hữu nghị, hợp tác quốc tế, khai thác nguồn lực triển khai các chương trình, dự án

Sau 10 năm là quan sát viên, Hội Nông dân Việt Nam đã trở thành thành viên chính thức của Tổ chức Nông dân thế giới (WFO), tạo điều kiện tham gia giải quyết các vấn đề về ngoại giao khi xảy ra các sự việc, vướng mắc, tranh chấp, nhất là về thương mại nông sản, mở rộng cơ hội cho hội viên nông dân tham gia các hoạt động đối ngoại nhân dân. Các hoạt động hợp tác, giao lưu, đoàn kết, hữu nghị ngày càng chủ động, triển khai đa dạng về hình thức và thiết thực, cụ thể hơn, nhất là trong bối cảnh đại dịch Covid-19(59).

Tăng cường củng cố, duy trì quan hệ hữu nghị, hợp tác với 76 đối tác song phương và đa phương; tích cực tham gia, phối hợp với các đối tác, tổ chức quốc tế(60) vận động được 276,86 tỷ đồng để triển khai các chương trình, dự án hỗ trợ phát triển nông nghiệp, nông thôn và nâng cao đời sống của nông dân(61). Đẩy mạnh các hoạt động trao đổi, giao thương hàng hóa nông sản giữa nông dân các tỉnh biên giới với các nước bạn, góp phần mở rộng thị trường tiêu thụ nông sản và tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị với các nước.

3. Tổ chức cho cán bộ, hội viên, nông dân đi nghiên cứu, học tập, lao động, quảng bá nông sản ở trong và ngoài nước

Thông qua các tổ chức đối tác quốc tế các cấp Hội đã phối hợp tổ chức cho cán bộ, hội viên nông dân đi thăm quan, nghiên cứu, học tập ở nước ngoài(62), trong đó chú trọng đối tượng là lãnh đạo Hội, cán bộ trẻ, nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi các cấp; chủ động phối hợp với các doanh nghiệp, các đối tác trong và ngoài nước để tuyển chọn, đào tạo, tổ chức đưa trên 5.000 hội viên nông dân đi lao động có thời hạn ở Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc... Tổ chức các đoàn cán bộ, hội viên, nông dân đi thăm quan, học tập, trao đổi kinh nghiệm giữa các địa bàn trong nước cũng như học tập các mô hình sản xuất, kinh doanh hiệu quả ở nước ngoài (vượt 48,71% so với chỉ tiêu Đại hội VII), qua đó đẩy mạnh quảng bá nông sản đặc trưng giữa các vùng miền trong nước và với bạn bè quốc tế.

4. Nâng cao năng lực đối ngoại và hợp tác quốc tế cho cán bộ hội

Công tác bồi dưỡng nâng cao năng lực đối ngoại và hợp tác quốc tế cho cán bộ Hội tiếp tục được quan tâm; hằng năm các cấp Hội đã cử cán bộ Hội tham gia các hoạt động đối ngoại, các khóa tập huấn, hội nghị, hội thảo, tham gia các nhóm tư vấn, hỗ trợ dự án của các đối tác; phối hợp với các đối tác, tổ chức quốc tế tổ chức 174 hội nghị, hội thảo, diễn đàn mời các chuyên gia, nông dân giỏi, các doanh nhân thành đạt của các nước đến trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm cho cán bộ hội các cấp, góp phần nâng cao năng lực tham mưu, thực hiện công tác đối ngoại và hợp tác quốc tế của các cấp Hội(63).

C- ĐÁNH GIÁ CHUNG VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM

I- ĐÁNH GIÁ CHUNG

1. Kết quả và nguyên nhân

Công tác Hội và phong trào nông dân đã hoàn thành cơ bản với hầu hết chỉ tiêu thực hiện đạt và vượt so với chỉ tiêu Đại hội VII đề ra (có 30/33 chỉ tiêu thành phần thực hiện đạt và vượt, chiếm 91%). Nội dung, phương thức hoạt động của các cấp Hội có nhiều đổi mới, hướng mạnh về cơ sở; tổ chức tốt các phong trào nông dân mang lại hiệu quả thiết thực.

Công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng được đẩy mạnh, thực hiện sâu rộng, kịp thời; tổ chức bộ máy, cán bộ Hội được củng cố, kiện toàn nâng cao hiệu quả hoạt động; chất lượng hội viên được nâng lên; công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật được chú trọng, thực hiện nghiêm túc, đúng quy định; thi đua, khen thưởng có nhiều đổi mới. Vai trò nòng cốt của Hội trong xây dựng giai cấp nông dân ngày càng được khẳng định, góp phần nâng cao nhận thức chính trị, trình độ, kỹ năng sản xuất kinh doanh, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho nông dân.

Các phong trào thi đua do Hội phát động được lan tỏa sâu rộng, mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới và bảo vệ môi trường. Hoạt động tư vấn, dịch vụ, hỗ trợ, đào tạo nghề, phát triển các mô hình kinh tế, tổ hợp tác, hợp tác xã tiếp tục được đẩy mạnh, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, lao động nông thôn, nâng cao đời sống của nông dân. Vai trò của Hội là trung tâm, nòng cốt cho các phong trào nông dân ngày càng được thể hiện rõ nét.

Hoạt động tham gia giám sát và phản biện xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, đối ngoại và hợp tác quốc tế được tăng cường và đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần khẳng định vị trí Hội Nông dân Việt Nam trong hệ thống chính trị và nâng cao uy tín, vị thế của Hội với bạn bè, đối tác quốc tế.

Đạt được những kết quả trên có nhiều nguyên nhân, nhưng chủ yếu là: có sự quan tâm lãnh đạo toàn diện của Đảng, Nhà nước; sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt của Chính phủ và chính quyền các cấp; sự phối hợp chặt chẽ của các Bộ, Ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể ở trung ương, địa phương; những thuận lợi, cơ hội của bối cảnh quốc tế và điều kiện trong nước đã tạo luồng sinh khí mới, điều kiện thuận lợi cho hoạt động công tác Hội và phong trào nông dân trong phát triển nông nghiệp, nông thôn; sự đổi mới trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương Hội và Hội Nông dân các cấp; sự nỗ lực, phấn đấu của toàn thể cán bộ, hội viên, nông dân.

2. Hạn chế, yếu kém và nguyên nhân

2.1. Những hạn chế, yếu kém

Công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, hội viên, nông dân ở một số nơi hiệu quả chưa cao, còn hình thức; việc nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và các vấn đề khó khăn, vướng mắc nảy sinh trong thực tiễn sản xuất, đời sống của hội viên, nông dân có lúc, có nơi chưa kịp thời; một số cấp Hội chưa chú trọng tổ chức đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với hội viên, nông dân để tháo gỡ khó khăn trong sản xuất, tiêu thụ nông sản, kết quả thực hiện chưa đáp ứng được mục tiêu đặt ra trong nhiệm kỳ Đại hội.

Việc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội VII Hội Nông dân Việt Nam, các Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Hội khóa VII và Điều lệ Hội đến hội viên ở một số nơi chưa kịp thời, đầy đủ. Một số chỉ tiêu đề ra còn chung chung, khó định lượng (chỉ tiêu 7, 9), chưa sát với thực tế, tình hình công tác Hội và phong trào nông dân (chỉ tiêu về báo nông thôn ngày nay).

Tổ chức bộ máy của một số tỉnh, thành Hội chậm hoàn thiện, thiếu thống nhất, khó khăn về điều kiện làm việc, bố trí cán bộ Hội chưa thực sự hợp lý(64); trình độ, năng lực một số cán bộ Hội các cấp chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ, nhất là cấp chi Hội; khả năng làm việc với đối tác quốc tế còn hạn chế.

Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của các cấp Hội ở một số địa phương chưa theo kịp sự phát triển nhanh chóng của xã hội công nghệ và hội nhập quốc tế sâu rộng; một số cơ sở Hội chưa làm tốt công tác tham mưu, đề xuất với cấp ủy, chính quyền địa phương để triển khai nhiệm vụ của Hội.

Chất lượng hoạt động Hội ở một số địa phương chưa cao, chưa sâu sát cơ sở; chế độ sinh hoạt định kỳ của Ban Chấp hành cơ sở Hội, chi Hội, tổ Hội có lúc, có nơi chưa duy trì thường xuyên, nội dung sinh hoạt thiếu hấp dẫn; phát triển hội viên mới còn chạy theo số lượng, cập nhật chưa thường xuyên.

Phong trào nông dân và hoạt động Hội phát triển chưa đồng đều giữa các vùng miền, các địa phương, chưa khơi dậy mạnh mẽ tiềm năng, sức sáng tạo của nông dân trong phát triển nông nghiệp, nông thôn; có nơi chưa chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào, thiếu chủ động phối hợp trong huy động nguồn lực hỗ trợ phát triển phong trào; phát hiện, nhân rộng điển hình tiên tiến để đẩy mạnh phong trào thi đua hiệu quả chưa cao. Công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn, hỗ trợ hội viên, nông dân phát triển kinh tế tập thể có nơi còn hạn chế, chưa đồng đều giữa các địa phương.

Hoạt động tư vấn, dịch vụ, hỗ trợ, đào tạo nghề cho nông dân ở một số nơi còn yếu, quy mô nhỏ, chưa mở rộng đa dạng các loại hình dịch vụ; thiếu chủ động, còn trông chờ vào nguồn kinh phí của Nhà nước; việc khai thác cơ sở vật chất của Trung tâm Hỗ trợ nông dân ở một số nơi hiệu quả chưa cao.

Hoạt động giám sát, phản biện xã hội ở một số cấp Hội địa phương còn hình thức, chất lượng và hiệu quả chưa cao, nhất là ở cấp huyện, cấp cơ sở. Công tác kiểm tra, giám sát ở một số nơi chưa thường xuyên, hoạt động ở cấp cơ sở Hội chưa hiệu quả như mong muốn.

2.2. Nguyên nhân của hạn chế, yếu kém

a) Nguyên nhân khách quan

Khủng hoảng kinh tế thế giới do xung đột cục bộ, đại dịch Covid-19 cùng với những khó khăn do biến đổi khí hậu, thiên tai, bão, lũ đã ảnh hưởng nặng nề đến sản xuất kinh doanh, việc làm, thu nhập của hội viên, nông dân, hạn chế đến hoạt động công tác Hội và phong trào nông dân.

Một số chủ trương của Đảng chưa được thực hiện nghiêm túc ở một số địa phương, một số chính sách của Nhà nước chưa được quan tâm thực thi đầy đủ, còn vướng mắc(65). Nhận thức của một số cấp ủy, chính quyền địa phương chưa tương xứng với vị trí, vai trò của Hội, một số nơi chưa quan tâm đến công tác cán bộ, bố trí cơ sở vật chất cho hoạt động Hội; một số cơ quan chính quyền chưa nhận thức đầy đủ trách nhiệm phối hợp với Hội Nông dân cùng cấp trong thực hiện nhiệm vụ về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; cơ chế phân phối tài chính, bổ sung nguồn vốn cho hoạt động Hội chưa thật sự hợp lý.

Nông dân làm nông nghiệp có xu hướng giảm về số lượng và già hóa, ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất nông nghiệp, phong trào nông dân và phát triển hội viên. Việc dịch chuyển lao động từ nông thôn ra thành thị làm việc theo ca, kíp dẫn đến hạn chế thời gian tham gia hoạt động Hội của hội viên nông dân, ảnh hưởng đến chất lượng sinh hoạt Hội ở cơ sở.

Chế độ phụ cấp cho cán bộ Hội không chuyên trách ở cơ sở còn thấp, không thống nhất giữa các địa phương, có nơi chưa quan tâm bố trí phụ cấp nên chưa động viên, khuyến khích, tạo động lực cho cán bộ chi Hội.

b) Nguyên nhân chủ quan

Một số cấp Hội chưa chủ động bám sát nhiệm vụ chính trị của địa phương, của Hội Nông dân cấp trên để xây dựng chương trình, kế hoạch, nhiệm vụ trọng tâm hằng năm phù hợp với thực tiễn. Công tác chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ của một số cấp Hội chậm đổi mới, chưa quyết liệt, còn hình thức, chưa sát thực tế. Việc lập Ủy ban kiểm tra cấp cơ sở chưa phù hợp với điều kiện thực tế về tổ chức bộ máy và cán

×