Đăng nhập/ Đăng ký
| 
Bình luận
0
Nguyễn Trực người làng Bối Khê, xã Tam Hưng, huyện Quốc Oai (Hà Nội) ngày nay. Theo các tài liệu gia phả, đến đời Nguyễn Trực, dòng họ ông đã trải qua 4 đời liên tiếp đỗ đại khoa. Cụ nội là tiến sĩ Nguyễn Từ Hữu, làm quan thời Trần, ông nội là tiến sĩ Nguyễn Bính dạy học ở Quốc Tử Giám, bố là tiến sĩ Nguyễn Thời Trung.
Khi đất nước bị nhà Minh xâm lược, Nguyễn Thời Trung lánh về phủ Quốc Oai, lấy bà Đỗ Thị Chừng rồi sinh ra Nguyễn Trực vào năm 1417. Sau khi Lê Thái Tổ lên ngôi, tiến sĩ Nguyễn Thời Trung được triều đình triệu về Thăng Long, giao làm Thư khố rồi Giáo thụ Quốc Tử Giám.
Sinh ra trong gia đình dòng dõi nức tiếng, Nguyễn Trực nổi tiếng là cậu bé thông minh, chăm học từ nhỏ. Ông gần như lúc nào cũng cầm quyển sách trên tay, thậm chí cả lúc đi chăn trâu cũng mang theo sách đọc, với đức tính ham học này, Nguyễn Trực được người trong vùng phong là "thần đồng đi chăn trâu". Học giỏi từ nhỏ, ông đỗ đầu kỳ thi Hương năm 18 tuổi.
Năm Nhâm Tuất (1442), nhà Hậu Lê mở kỳ thi tiến sĩ đầu tiên của triều đại mới, Nguyễn Trực tham gia ứng thí. Trong kỳ thi Đình năm ấy, khi vua Lê ra đề "Luận về phép trị nước của các vương triều", Nguyễn Trực đã làm bài rất xuất sắc, quan Chánh chủ khảo là Nhập nội Hành khiển Nguyễn Trãi rất hài lòng trước những kiến giải độc đáo, kiến thức uyên thâm của ông. Nguyễn Trãi đã không ngần ngại đệ lên vua Lê, lấy Nguyễn Trực đỗ Đệ nhất giáp tiến sĩ cập đệ (trạng nguyên), đứng đầu trong số 33 tiến sĩ của kỳ thi này.
Sau khi đỗ trạng, Nguyễn Trực được vua ban sắc là Quốc Tử Giám thi thư, thưởng hiệu Á liệt khanh, ban áo mũ, ngựa trắng, cho tiến hành lễ vinh quy bái tổ.
Tuy vậy, ngay khi vừa đỗ trạng không lâu, thân phụ ông lại đột ngột qua đời, Nguyễn Trực phải ở nhà chịu tang 3 năm, đến năm 1444, dưới thời vua Lê Nhân Tông, Nguyễn Trực mới về triều làm quan. Ông được vua phong làm Triều nghị đại phu hàn lâm viện học sĩ, kiêm Ngự sử đài ngự sử thị đô úy.
Tự thấy mình còn trẻ lại được phong chức tước lớn, trong khi triều đình còn nhiều đại thần có công lớn trong khánh chiến chống quân Minh nhưng chức vụ thấp hơn, Nguyễn Trực dâng biểu tạ ân nhưng khiêm tốn không nhận, phải khi vua ra sắc dụ lần thứ 3 ông mới chịu nhận trọng trách.
Trong vai trò của quan ngự sử can gián nhà vua, Nguyễn Trực đã rất đúng mực, cương trực, thẳng thắn, không nể nang, run sợ, thiên vị bất cứ ai, tất cả hết lòng vì nước vì dân.
Trong thời gian làm quan, Nguyễn Trực từng cùng bảng nhãn Trịnh Thiết Trường được vua cử đi sứ sang nhà Minh (Trung Quốc). Sách Lịch triều hiến chương loại chí kể về giai thoại, khi tới nơi, thấy vua Minh đang mở kỳ thi tuyển chọn người tài, hai ông đã vào thi.
Kết quả Nguyễn Trực đỗ trạng nguyên, Trịnh Thiết Trường đỗ bảng nhãn, được vua Minh ban cho áo cẩm bào, phong làm Lưỡng quốc Trạng nguyên. Trở về nước, Nguyễn Trực được vua thăng làm Thượng thư và ban cho tám chữ vàng "Thành công danh Nam Bắc triều biên ngã" (hoàn thành công danh ở cả hai nước).
Sau khi vua Lê Thánh Tông lên ngôi, Nguyễn Trực tiếp tục được vua tin dùng. Ngay năm đầu tiên chấp chính, Lê Thánh Tông đã bổ nhiệm ông làm Tuyên phụng đại phu, Trung thư lệnh, Hàn lâm viện Thừa chỉ kiêm Tế tửu (Hiệu trưởng) Quốc Tử Giám.
Đảm nhận chức vụ đào tạo nhân tài cho đất nước, Nguyễn Trực đã biên soạn nhiều tài liệu giảng dạy cho nho sĩ đương thời, góp phần củng cố, phát triển nền giáo dục nước nhà, bản thân ông được nhân dân coi trọng, tôn làm bậc nho sư.
Với tài năng vượt bậc, những ý kiến của Nguyễn Trực thường rất được vua coi trọng. Trong quá trình soạn bộ sách "Thiên nam dư hạ tập", mỗi khi xong tập nào, Lê Thánh Tông lại cho người mang tới để Nguyễn Trực đọc, cho ý kiến bình phẩm.
Được vua tin dùng là thế nhưng Nguyễn Trực nhiều lần xin cáo lão về quê. Năm Hồng Đức thứ 4 (1474), trạng nguyên Nguyễn Trực qua đời, thọ 57 tuổi. Tên tuổi của ông gắn liền với nhiều giai thoại đẹp đẽ, trở thành vị trạng nguyên đầu tiên của nhà Hậu Lê.
Văn chương nổi tiếng đương thời nên khi Nguyễn Trực về quê chịu tang mẹ, học trò trong vùng đã lũ lượt kéo tới nhà, khoản xin ông dạy học, nhiều học trò Nguyễn Trực đã đỗ đạt cao. Có giai thoại cho biết, trong thời gian này, vua Lê Nhân Tông đã cho người về quê vẽ lại hình quan trạng để bên cạnh ngai vàng, để vơi bớt nỗi nhớ ông. Đánh giá về Nguyễn Trực, danh sĩ Thân Nhân Trung từng viết: "Khai quốc trạng nguyên, văn chương vẻ vang trong nước, nổi tiếng một thời". Triều vua nào cũng được yêu chuộng, giữ việc văn hành, ở ngôi quán các, là người khiêm tốn, trước sau vẹn toàn.
Món quà sinh nhật tưởng chừng bình thường lại khơi mào cơn giận dữ của Càn Long, hé lộ nhiều điều đáng sợ ở chốn cung đình.
Là cha mẹ, chúng ta thường chỉ nhìn vào hành vi hiện tại của con mà quên mất điều gì đã tạo nên chúng.
Chia sẻ
Những món ăn này có tác dụng bồi bổ sức khỏe, hỗ trợ rất tốt trong vấn đề sinh lý đàn ông và cả kéo dài tuổi thọ.
Chia sẻ
Tâm điểm bóng đá đêm nay rạng sáng mai là trận chung kết UEFA Nations League 2024/2025 giữa Tây Ban Nha vs Bồ Đào Nha. Vậy NHM Việt Nam có thể xem trực tiếp Tây Ban Nha vs Bồ Đào Nha trên kênh nào?
Chia sẻ
Thành Cát Tư Hãn đã từng cứu sống một vị tướng quân khi người này đang trên bờ vực sinh tử vì bị mũi tên bắn trúng. Ông đặt vị tướng này vào bụng con bò, khiến người này cải tử hoàn sinh. Đây được gọi là “phúc yểm liệu pháp”, quả là một phương pháp điều trị độc đáo.
Chia sẻ
Với sự toả sáng của Nguyễn Thị Bích Tuyền và Trần Thị Thanh Thuý, ĐT bóng chuyền nữ Việt Nam đã thắng dễ ĐT bóng chuyền nữ Đài Loan (Trung Quốc) với tỷ số 3-0 (25-17, 25-16, 25-17) ở lượt trận thứ 2 vòng bảng Giải bóng chuyền nữ AVC Nations Cup 2025 .
Chia sẻ
Tháng 5 Âm lịch là thời điểm tốt để đạt được hiệu suất tăng tốc và mỗi người sẽ có cách để đạt được cơ hội bứt phá thành công, kinh doanh thu lợi lớn.
Chia sẻ
Ở trận tranh hạng 3 UEFA Nations League vừa kết thúc trên sân MHP Arena, tiền đạo Kylian Mbappe tỏa sáng với 1 pha lập công và 1 đường kiến tạo thành bàn giúp ĐT Pháp đánh bại ĐT Đức với kết quả 2-0.
Chia sẻ
Sau phản ánh của Báo Dân Việt, UBND tỉnh Đắk Nông đã giao Sở Nội vụ chủ trì kiểm tra, xác minh việc UBND thị trấn Kiến Đức và UBND xã Kiến Thành (huyện Đắk R’lấp) bị tố nợ tiền cơm, tiền văn phòng phẩm, tiền hoa của tiểu thương.
Chia sẻ
Nghệ sĩ Nhân dân Quang Vinh - nguyên Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn làm Trưởng Ban Giám khảo Hoa hậu Du lịch Việt Nam 2026.
Chia sẻ
“Trung vệ thép" báo tin buồn cho HLV Kim Sang-sik; HLV Park Hang-seo gặp Son Heung-min và Lee Kang-in; Hevel gia nhập Johor Darul Ta'zim; M.U sắp thanh lý 3 ngôi sao; Grealish lọt vào tầm ngắm của Newcastle.
Chia sẻ
Mỹ tin rằng Moscow đang chuẩn bị một cuộc trả đũa đáng kể cho Chiến dịch Mạng nhện của Ukraine, chiến dịch đã phá hủy hoặc làm hư hại hàng chục máy bay chiến lược của Nga tại các căn cứ trong nước.
Chia sẻ
Dù trải qua nhiều thăng trầm trong cuộc sống riêng, Nghệ sĩ Ưu tú Ngọc Trinh vẫn giữ được vẻ ngoài xinh đẹp, rạng rỡ.
Chia sẻ
Mưa lớn cục bộ tại thị trấn Mường Khương, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai trong ngày 8/6 đã gây nhiều thiệt hại về hoa màu và khiến 1 người bị cuốn trôi mất tích khi đi vớt mạ dưới suối.
Chia sẻ
Chị Đặng Hồng Đông ở ấp Cái Nước Biển, xã Phú Tân, huyện Phú Tân (tỉnh Cà Mau) đã kết nối với công ty heo rừng Đồng Tháp xây dựng mô hình nuôi heo rừng lai (nuôi lợn rừng lai) tại gia đình mình.
Chia sẻ
4 con giáp này cuối cùng cũng đón đợi được cơ hội để xoay chuyển vận mệnh, mọi việc ngày càng suôn sẻ hơn, thu nhập tăng vọt.
Chia sẻ
Nga đã giành được chiến thắng ngoại giao trước Ukraine và Mỹ khi đề nghị trả lại thi thể của các chiến binh Lực lượng vũ trang Ukraine đã chết, cựu sĩ quan tình báo Mỹ Scott Ritter cho biết trong một cuộc phỏng vấn với kênh YouTube Dialogue Works.
Chia sẻ
Tiếng nổ lớn phát ra tại tiệm sửa xe đạp của người đàn ông ở Bạc Liêu, khiến chủ tiệm tử vong tại chỗ.
Chia sẻ
Với mức thu nhập cao ngất ngưởng, Tiến Linh tự tậu được cho mình xế hộp bạc tỷ và bộ sưu tập hàng hiệu đắt đỏ.
Chia sẻ
Những năm qua, huyện biên giới Tây Giang, tỉnh Quảng Nam đang đẩy mạnh phát triển sản phẩm du lịch nông thôn, đặc biệt chú trọng xây dựng các mô hình phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn, du lịch cộng đồng theo hướng du lịch xanh gắn với xây dựng nông thôn mới đã giải quyết được nhiều lao động ở nông thôn, giúp họ vươn lên thoát nghèo bền vững. Nhờ đó, góp phần nâng cao chất lượng các tiêu chí nông thôn mới.
Chia sẻ
Cựu Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết được vợ nộp khắc phục thêm 1.400 tỷ đồng - hoàn thành toàn bộ nghĩa vụ dân sự 2.500 tỷ trong vụ án. Với tình tiết này, tại phiên phúc thẩm tới đây, bị cáo có thể được xem xét ra sao?
Chia sẻ
Văn hóa Quỳnh Văn được biết đến khi nữ khảo cổ học Madele Colani là người đầu tiên phát hiện và ghi nhận loại hình di tích cồn sò điệp khu vực Cầu Giát (tỉnh Nghệ An) vào những năm 1930 - 1932.
Chia sẻ
Hương vị truyền thống tinh tế của vùng trung du ven biển sẽ mở rộng trải nghiệm ẩm thực, đưa du khách đi từ những con phố đông đúc đến những làng nghề bánh đậu xanh, từ bánh đa cua thơm lừng đến rươi Tứ Kỳ đặc sản khó quên.
Chia sẻ
Một trong những tiêu chí đầu tiên để chọn chủ tịch xã, cán bộ xã mới sau sáp nhập là có năng lực lãnh đạo và tư duy đổi mới dám nghĩ dám làm.
Chia sẻ
Mới đây, ông "trùm truyền thông" Bửu Điền, Color Man – người từng đứng sau đế chế truyền thông giải trí Điền Quân – đã gặp gỡ với đạo diễn Khương Dừa, “đệ tử” thân tín một thời, sau thời gian dài kể từ khi công ty phá sản.
Chia sẻ
Qua khảo sát thực địa cho thấy, rừng phòng hộ huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên có nhiều đàn voọc chà vá chân xám (một loài động vật hoang dã đặc hữu) tại khu vực rừng thuộc xã Phú Mỡ (huyện Đồng Xuân). Các cơ quan chức năng của tỉnh Phú Yên và Trung tâm GreenViet đã đề ra nhiều giải pháp nhằm bảo vệ loài động vật quý hiếm này.
Chia sẻ
Sáng 8/6 (giờ địa phương, chiều cùng ngày theo giờ Hà Nội), Thủ tướng Phạm Minh Chính bắt đầu các hoạt động trong khuôn khổ chương trình tham dự Hội nghị Đại dương Liên Hợp Quốc lần thứ ba (UNOC 3)
Chia sẻ
Trở thành quả phụ khi còn rất trẻ lại bị cuốn vào cuộc chiến quyền lực chốn thâm cung, quá trình hơn 40 năm cô quả của Từ Hy Thái Hậu thật ra cũng chẳng dễ dàng gì.
Chia sẻ
Nhằm đẩy mạnh xuất khẩu, các cơ quan chức năng và cảng cá ở tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đang tăng cường hỗ trợ cấp giấy xác nhận nguồn gốc nguyên liệu hải sản khai thác cho doanh nghiệp chế biến thủy sản.
Chia sẻ
Lãnh đạo Vidifi cho biết, nếu được giao là nhà đầu tư mở rộng cao tốc Bắc - Nam với chiều dài khoảng 300km, đơn vị cùng các nhà đầu tư liên danh cam kết và đảm bảo tiến độ.
Chia sẻ
Trải qua nhiều biến cố, làng Cựu vẫn giữ cho mình được nét xưa, cũ. Bước qua cánh cổng làng, một thế giới cổ kính, yên bình khác với sự ồn ào của phố thị.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Nguyễn Thanh Điệp (Theo Giáo Dục và Thời Đại) 
