Hồng không hạt Bắc Kạn - cây chủ lực giúp nông dân thoát nghèo

Cánh rừng Khưa Phát (thôn Nà Chom, xã Quảng Khê, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn) cao đến 700 – 800m so với mực nước biển. Khí hậu nơi đây quanh năm mát lạnh, là điều kiện lý tưởng để những cây hồng không hạt - loại cây trồng đặc hữu của địa phương sinh trưởng và phát triển.

Để đến được vựa hồng không hạt lớn nhất nhì của huyện Ba Bể, từ trung tâm xã Quảng Khê, chúng tôi phải vượt gần 3km đường rừng với những con dốc dựng đứng, lắt léo như cành cây cong không theo bất cứ quy luật nào.

Vào những ngày này, trên đỉnh Khưa Phát luôn rộn ràng tiếng nói cười của những người nông dân chân chất. Năm nay, hồng không hạt Bắc Kạn được mùa được giá nên gương mặt ai cũng rạng ngời.

Phía trên những cây hồng không hạt cao 5 - 10m là những người đàn ông thân hình săn chắc, thoăn thoắt leo lên tận ngọn, túi nải bên hông căng phồng những quả.

Anh Đồng Văn Lợi, Giám đốc HTX Đồng Lợi cho biết, năm nay hồng không hạt Bắc Kạn được giá, được mùa, tính trung bình mỗi hecta có thể cho sản lượng từ 9 - 12 tấn quả.

Theo anh Lợi, hồng không hạt là cây lâu đời ở khu vực hồ Ba Bể. Nhưng phải từ năm 1990 trở đi, cây hồng không hạt mới đem lại giá trị kinh tế cho người dân. Hồi đó tư thương ở nhiều tỉnh thành đổ về mua, chở về xuôi, từ đó người tiêu dùng biết đến hồng không hạt Bắc Kạn nhiều hơn. 

"Thấy cây hồng cho hiệu quả kinh tế cao hơn nhiều loại cây trồng khác, người dân ở xã Quảng Khê bắt đầu trồng diện tích lớn. Đến nay, riêng xã Quảng Khê có khoảng hơn 60ha diện tích cây hồng không hạt" - anh Lợi cho biết thêm.

Phát huy lợi thế sẵn có từ điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng… năm 2018, những người trồng hồng không hạt tại xã Quảng Khê đã liên kết và tham gia thành lập HTX Đồng Lợi. Theo Giám đốc HTX Đồng Lợi, riêng diện tích cây hồng của HTX hiện nay hơn 22ha, tính cả các hộ liên kết lên đến hơn 44ha.

Anh Lợi tiết lộ: Cây hồng không hạt không cần đầu tư nhiều, nhưng bệnh cây rất khó chữa. Tuy nhiên, chúng tôi được tham gia lớp tập huấn của Hội Nông dân tỉnh Bắc Kạn về việc trồng, chăm sóc cây hồng theo hướng hữu cơ. 

"Do đó, chúng tôi hoàn toàn nói không với các loại hóa chất bảo vệ thực vật, phân chủ yếu bón cho cây là phân chuồng. Nhờ vậy mà quả hồng không hạt của HTX chúng tôi nói riêng và của người dân trong xã, huyện nói chúng đều được người tiêu dùng ưa chuộng" - anh Lợi chia sẻ.

Theo anh Lợi, giá hồng không hạt Bắc Kạn dao động từ 12.000 - 30.000 đồng/kg, nếu chuyển về siêu thị như BigC sẽ có giá lên đến 43.000 đồng/kg. Nói chung hồng không hạt hữu cơ đã "chinh phục" được những thị trường khó tính và trở thành cây chủ lực giúp thoát nghèo của người dân xã Quảng Khê, huyện Ba Bể.

Ngoài việc trồng, khai thác hồng không hạt, với đặc điểm núi Khưa Phát quanh năm mát lạnh, HTX Đồng Lợi đang lên ý tưởng cho việc xây dựng mô hình du lịch trải nghiệm vườn hồng, vườn mận của HTX để du khách có những trải nghiệm mới mẻ tại vườn.

Hướng tới chế biến sâu, nâng cao giá trị hồng không hạt Bắc Kạn

Để nâng cao giá trị hồng không hạt Bắc Kạn, Giám đốc HTX Đồng Lợi chia sẻ: "Chúng tôi đang tính toán áp dụng khoa học công nghệ để có thể chế biến sâu các sản phẩm từ quả hồng".

"Việc chế biến sâu những sản phẩm từ hồng không hạt Bắc Kạn rất quan trọng. Nó không chỉ giúp nâng cao giá trị hồng không hạt mà còn có thể dễ dàng bảo quản, dự trữ để đưa ra thị trường với thời gian chủ động hơn, chứ không phải ồ ạt theo vụ mùa như hiện nay" - anh Lợi nói.

Anh Lợi cho biết thêm, năm 2019, HTX cũng đã được Chi cục Phát triển Nông thôn tỉnh Bắc Kạn hỗ trợ một máy sấy dẻo quả hồng. Tuy năm đó quả hồng không hạt được giá nhưng sản lượng quả ít, không đủ để sấy nên chỉ sản xuất mang tính thử nghiệm. HTX đang tính toán đầu tư máy móc, thiết bị để sản xuất sâu và chuyên nghiệp hơn.

Cũng theo anh Lợi, hiện nay ngoài việc trồng, chăm sóc cây hồng không hạt theo hướng hữu cơ, HTX cũng đã ươm thành công cây giống để bán ra thị trường. Ngoài ra, HTX cũng đã được Hội Nông dân tỉnh Bắc Kạn quan tâm, tạo điều kiện vay vốn với số tiền 400 triệu đồng.

Việc tiêu thụ cũng được các sở, ngành liên quan, đặc biệt Sở Công Thương tạo điều kiện tham gia các chương trình xúc tiến thương mại, hỗ trợ đưa hồng không hạt Bắc Kạn lên các sàn thương mại điện tử, các nền tảng mạng xã hội để quảng bá, tiêu thụ sản phẩm.

Trao đổi với PV Dân Việt, ông Lưu Quốc Trung, Chủ tịch UBND huyện Ba Bể cho biết, huyện Ba Bể luôn xác định cây hồng không hạt là cây thế mạnh của địa phương và đặc biệt quan tâm đến cây hồng không hạt.

"Hồng không hạt của huyện Ba Bể được đánh giá là một trong những đặc sản khá nổi tiếng trong và ngoài tỉnh Bắc Kạn. Quả hồng không hạt được trồng ở địa phương chất lượng khá tốt, quả ngọt, giòn, thơm và có hàm lượng cát trong quả. Chúng tôi cũng đã có nhiều chương trình, kế hoạch để thúc đẩy phát triển cây hồng không hạt ở địa phương. 

Ban Chấp hành Đảng bộ huyện Ba Bể đã ban hành Nghị quyết phát triển một số cây trồng, vật nuôi có thế mạnh của địa phương, trong đó tập trung phát triển cây hồng không hạt" - Chủ tịch UBND huyện Ba Bể thông tin.

Theo ông Trung, huyện Ba Bể đã chỉ đạo cơ quan chuyên môn tham mưu UBND huyện trình HĐND huyện ban hành Nghị quyết để thực hiện việc hỗ trợ cho người dân cũng như đảm bảo các nguồn lực duy trì, bảo tồn, phát triển cây hồng không hạt.

"Mục tiêu đến năm 2025, xã Quảng Khê phấn đấu diện tích trồng cây hồng không hạt đạt trên 80ha, góp phần mang lại hiệu quả kinh tế cho nhiều hộ dân, đồng thời bảo tồn được giống cây ăn quả quý đã được cấp chứng nhận chỉ dẫn địa lý năm 2010" - ông Trung cho biết thêm.

×