Lá tía tô là loại rau gia vị rất phổ biến của Việt Nam. Tại Việt Nam, lá tía tô được bán rất rẻ. Chỉ với 1 nghìn đồng, bạn có thể mua một nắm lá tía tô ngoài chợ cóc.

Tuy nhiên, ở nước Nhật, tía tô lại là 1 trong 7 loại gia vị thiết yếu, rất được coi trọng. Tía tô cũng là nguyên liệu quan trọng nhất của món dưa mận umeboshi (một món dưa muối rất phổ biến trong ẩm thực người Nhật) hoặc được dùng gói xung quanh sushi…Không phải bán theo bó như ở Việt Nam, tía tô tại Nhật được bán theo lá. Một gói lá tía tô sấy như trên được bán giá 16 USD, tương đương 363.000 đồng. Tính ra 1 lá là 700 đồng.

Rau tía tô có mùi thơm, vị cay đặc trưng, tính ấm. Tía tô là một loại rau dễ trồng và được trồng nhiều ở vùng nông thôn, lá được dùng để ăn sống hoặc nấu chín làm gia vị cho một số món ăn ngon. Đồng thời, tía tô cũng là một loại thuốc chữa bệnh và phòng bệnh theo y học cổ truyền.

Loại rau có nhiều tác dụng với sức khỏe

Lá tía tô màu xanh đậm, bên trong có nhiều gân màu đỏ tía. Từ xa xưa, người Việt đã lưu truyền nhiều bài thuốc từ dược liệu này và các món ăn dân giã không thể thiếu tía tô. Có không ít nghiên cứu chỉ ra rằng lá tía tô có thể hỗ trợ điều trị cúm, ngộ độc thực phẩm, hen suyễn, virus đường hô hấp, tiểu đường,...

Đã có nghiên cứu chứng minh dịch chiết xuất từ lá tía tô có thể ức chế sự nhân lên của virus SARS-CoV-2 bằng nhiều cách. Chính điều này khiến cho lá tía tô trở thành dược liệu tự nhiên thân thiện có vai trò hỗ trợ ngăn ngừa sự sinh trưởng của virus SARS-CoV-2 cũng như các loại virus gây bệnh đường hô hấp khác

Ngoài ra, chiết xuất từ loại lá này còn điều trị bệnh hen suyễn rất tốt vì nó làm tăng khả năng lưu thông khí và cải thiện chức năng của phổi. Đây là thông tin được trích dẫn từ nghiên cứu đăng trên tạp chí Archives Of Allergy And Immunology.

Loại rau có khả năng làm đẹp da: Hoạt chất Priseril ở lá tía tô có vai trò cải thiện sắc tố và loại bỏ tế bào chết trên da tương đối hiệu quả. Xét trên phương diện này thì lá tía tô giúp cho da trở nên đều màu và tươi sáng hơn. Mặt khác, thành phần vitamin E trong lá tía tô còn tăng cường độ ẩm và giúp da trở nên mịn màng.

Loại rau giúp chống dị ứng, bảo vệ hệ tim mạch và thần kinh: Chiết xuất thu được từ lá tía tô có thể ngăn cản sự xuất hiện của phản ứng dị ứng bên trong cơ thể. Thành phần Omega-3 trong loại lá này tương đối cao nên chống viêm, chống oxy hóa tốt đồng thời cũng là nguồn năng lượng để tăng cường chức năng nhận thức của não bộ, nhờ đó mà chống lại nguy cơ mất trí nhớ ở người già. Đặc biệt, Omega-3 nếu được hấp thụ hàng ngày còn hỗ trợ tăng cường sức khỏe tim mạch.

Đặc biệt, đây còn là loại rau điều trị gout và tốt cho tiêu hóa: Có đến 4 hoạt chất trong lá tía tô có thể làm giảm enzym xanthin oxidase - tác nhân làm hình thành axit uric gây ra bệnh gout. Lý giải về lá tía tô có tác dụng gì qua các thử nghiệm đã được thực hiện cho thấy rằng, việc hàng ngày sử dụng chiết xuất từ lá tía tô sẽ cải thiện triệu chứng khó chịu ở đường tiêu hóa, bệnh trào ngược dạ dày và chứng táo bón nhẹ ở hội chứng ruột kích thích.

Thậm chí, loại rau này còn phòng được bệnh ung thư: Một lượng lớn luteolin, axit rosmarinic và triterpene trong lá tía tô đã được chứng minh có khả năng chống lại các tế bào ung thư đang tiềm ẩn bên trong cơ thể.

Uống nước lá tía tô có thể cải thiện tình trạng mẩn ngứa, mề đay trên da. Việc dùng loại nước này hàng ngày đặc biệt hiệu quả với việc đẩy lùi các triệu chứng buồn bực, ngứa ngáy ở người bị nổi mề đay.

Nước từ lá tía tô có nhiều protein thực vật, khoáng chất, chất xơ và vitamin nên sẽ đẩy nhanh quá trình tiêu hóa của dạ dày từ đó giảm nguy cơ bị thừa cân và béo phì.

Ngoài ra, loại rau này còn rất nhiều công dụng chữa bệnh khác nữa đã và đang được các chuyên gia nghiên cứu.

Loại rau không chăm mà vẫn lớn

Tía tô là một loại rau rất dễ sống, nên bạn có thể trồng chúng vào bất cứ thời điểm nào trong năm. Tuy nhiên, để cây sống bền vững ra lá sum suê thì nên trồng vào hai mùa vụ sau đây:

Mùa xuân: Trồng từ tháng 1 sang tháng 3, sẽ giúp loại rau này phát triển tốt, hạn chế được sâu bệnh và rau sẽ có hương vị đậm đà hơn.

Mùa thu: Từ tháng 8 đến tháng 11, thời điểm này gió mát không oi bức cùng những cơn mưa phùn sẽ cực kỳ thích hợp cho sự sinh triển của cây tía tô. Bạn nên gieo hạt từ khoảng tháng 6 đến tháng 8.

Đối với loài cây giản dị này không cần phải chuẩn bị quá cầu kỳ, bạn cũng có thể tận dụng lon hay hộp nhựa cũ vẫn có thể trồng chúng. Các dụng cụ trồng đều phải đục một vài lỗ nhỏ phía dưới để giúp cây thoát nước.

Đặt nơi có ánh sáng và gần nguồn nước là giải pháp tốt nhất cho cây.

Hiện nay, có 2 phương pháp chính để trồng cây tía tô là gieo hạt và giâm cành. Thông thường, cách trồng tía tô bằng hạt được nhiều người ưa chuộng hơn bởi nó mang đến năng suất cao hơn. Theo kinh nghiệm của các nhà nông, cây tía tô được trồng từ hạt có sức sống bền vững và ra lá nhiều hơn so với cây giâm chiết cành. Có nhiều cửa hàng kinh doanh hạt giống tía tô để bạn lựa chọn trên khắp cả nước.

Về cách chăm sóc loại rau tía tô thì vô cùng đơn giản:

Tưới nước: Theo dõi kiểm tra và tưới nước thường xuyên để giữ được độ ẩm cho cây. Nên tưới nước đều đặn ngày 2 lần, tưới vào sáng sớm và chiều tối. Đối với tía tô con, bạn nên sử dụng bình phun nước nhẹ, tránh tưới nước trực tiếp lên cây vì thân cây còn non sẽ rất dễ bị gãy đổ.

Bón phân: Sau khi gieo hạt được 10 ngày, đã có thể tiến hành bón phân cho nhằm giúp cây hấp thụ chất dinh dưỡng kịp thời. Giai đoạn cây trưởng thành sẽ cần thêm nhiều dưỡng chất do đó bạn cần quan sát kỹ lưỡng sự phát triển của cây, màu sắc và đặc biệt là phần thân.

Bón phân hữu cơ là lựa chọn thông thái nhất đối với những người làm vườn. Vì lá tía tô được sử dụng thường xuyên cho món ăn hàng ngày, sử dụng phân hữu cơ sẽ mang lại sự an toàn cho cây và cả người sử dụng. Có một số loại phân bạn nên tham khảo là phân trùn quế, phân được ủ từ rác thải trong nhà. Tuỳ thuộc vào diện tích và số cây trong chậu để bón phân cho hợp lý.

Phòng ngừa sâu bệnh: Để phòng ngừa sâu bệnh cho cây tía tô khi trồng trong chậu, bạn nên kiểm tra cây thường xuyên. Bắt sâu, nhổ cỏ dại mọc trong chậu là việc cần thiết để cây không bị hư hại. Quan sát nếu cây có hiện tượng úa vàng trên lá, nên ngắt bớt lá đi để không bị ảnh hưởng cả toàn thân cây.

Thu hoạch: Sau khi gieo hạt khoảng từ 1 – 1,5 tháng chúng ta đã có thể tiến hành thu hoạch. Tán lá tía tô chuyển sang màu tím nhạt, lá mềm và rộng là bạn đã có thể ngắt. Không nên để tía tô quá lâu, nó sẽ bị già đi và ăn rất đắng. Bạn cần hái lá thường xuyên để cây tiếp tục phát triển. Bên cạnh đó nên bón thêm phân và tưới nước cho cây để bổ sung chất dinh dưỡng. Nếu chăm sóc cây tía tô tốt, bạn có thể thu hoạch lá từ 3-4 tháng. Tuy nhiên đối với trồng cây trong chậu, khoảng thời gian đó có thể sẽ bị ngắn đi.

×