Chiều 22/5, Quốc hội thảo luận tại tổ về Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp.

Các đại biểu đề nghị, việc miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp phải dành cho đối tượng sử dụng đất đúng mục đích; tránh hiện tượng nhiều tổ chức, cá nhân chuyển nhượng đất trồng lúa, đất nông nghiệp nhưng bỏ hoang trong thời gian dài.

Kinh tế nông nghiệp là bệ đỡ của nền kinh tế

Phát biểu thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đề nghị, Chính phủ phải rà soát, đánh giá thực trạng sử dụng đất nông nghiệp để có thể thiết kế chính sách miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp như một công cụ thúc đẩy hiệu quả sử dụng đất, tránh lãng phí nguồn lực đất nông nghiệp, góp phần thực hiện Chỉ thị số 27 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

“Bởi thực tế, Nghị quyết của Trung ương yêu cầu nâng cao hiệu quả sử dụng đất, trong đó có đất nông nghiệp. Chúng ta rất ủng hộ việc miễn, giảm thuế đất nông nghiệp cho đúng đối tượng nhằm giảm chi phí, hỗ trợ nông dân trong giai đoạn khó khăn hiện nay cũng như khẳng định kinh tế nông nghiệp là bệ đỡ của nền kinh tế”, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nêu rõ.

Nhấn mạnh vấn đề miễn, giảm thuế đất nông nghiệp dành cho những đối tượng sử dụng đất đúng mục đích, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho rằng: Tại Điều 1 của dự thảo Nghị quyết cần phải “có van, có khóa” để sau này Chính phủ quy định trong nghị định hướng dẫn. Ngoài ra, Quốc hội, các đoàn đại biểu Quốc hội cũng như các đại biểu Quốc hội cần giám sát ở địa phương việc miễn giảm thuế đất nông nghiệp có đúng mục đích hay không.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh, cần tránh hiện tượng có tổ chức, cá nhân chuyển nhượng đất trồng lúa, đất nông nghiệp nhưng bỏ hoang trong thời gian dài và không có sản xuất kinh doanh.

Đồng thời, phải khuyến khích người dân sử dụng đất lúa, đất nông nghiệp đúng mục đích và miễn thuế cũng đúng mục đích. Do đó, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, làm rõ Điều 1 của Dự thảo nghị quyết để bảo đảm chính quyền địa phương dễ áp dụng và tổ chức thực hiện.

“Với những đối tượng không trực tiếp sản xuất, đối tượng để hoang hóa đất, thậm chí ôm, gom đất, không sản xuất, chờ điều chỉnh quy hoạch để được bồi thường, hỗ trợ… thì trong Nghị định của Chính phủ sẽ phải loại trừ những đối tượng này, không được miễn giảm thuế đất. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cần tiếp thu để xử lý vấn đề này”, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh.

Không để chính sách nhân văn bị trục lợi, gây lãng phí

Cũng góp ý vào nội dung này, Trung tướng Nguyễn Minh Đức (đoàn TP.HCM) cho biết, trong đợt giám sát tối cao về đất đai trước đây, Quốc hội đã báo cáo rằng có hơn 600 triệu ha đất bị bỏ hoang trên cả nước.

Thực tế, hầu hết các tỉnh đều có một lượng đất nông nghiệp nhất định bị bỏ hoang. Luật Đất đai năm 2024 quy định rất rõ tại Điều 81 và 82 về việc thu hồi đất trồng lúa, nuôi trồng thủy sản nếu không sử dụng sau 12 tháng; đất trồng cây lâu năm sau 18 tháng và đất trồng rừng sau 24 tháng. Nhưng thực tế, theo Trung tướng Đức, tình trạng này vẫn còn nhiều. "Vậy nguyên nhân là gì? Tại sao đất bị bỏ hoang trong khi Nhà nước có chính sách ưu đãi miễn thuế nông nghiệp?", ông Đức đặt câu hỏi.

Theo vị đại biểu, có tình trạng người nông dân vẫn giữ ruộng nhưng đi làm công nhân, bỏ hoang ruộng đất gây lãng phí. Một nhóm khác vẫn canh tác cầm chừng để chứng minh với chính quyền là có sử dụng đất, tránh bị thu hồi theo Luật Đất đai. Mục đích của việc này là chờ quy hoạch để được đền bù giải tỏa.

"Chúng ta phải giải quyết bài toán này để nghị quyết về miễn thuế nông nghiệp phát huy tối đa hiệu quả và đạt được mục tiêu cao cả mà Đảng và Nhà nước đã đề ra cho người nông dân", ông Nguyễn Minh Đức nói và đề nghị nghị quyết cần được mổ xẻ chặt chẽ, bổ sung để phù hợp với Luật Đất đai năm 2024, hạn chế tối đa việc bỏ hoang, không thể để chính sách nhân văn bị trục lợi và gây lãng phí.

Đại biểu Phạm Hùng Thái (đoàn Tây Ninh) đề nghị, Chính phủ cần khẩn trương chỉ đạo tổng kết, đánh giá lại việc triển khai thực hiện Luật Thuế sử dụng đất nông nghiệp từ năm 1993 đến nay.

Qua hơn 30 năm ban hành đến thời điểm này, nhiều quy định đã không còn phù hợp. Đặc biệt, rất nhiều nội dung trong luật và các chính sách triển khai thực hiện nay vẫn chưa thật sự phát huy hiệu quả, sát với tình hình thực tế. Bởi vậy, Dự thảo nghị quyết cần phải rà soát, phân tích và phân loại từng nhóm, từng đối tượng để có những chính sách phù hợp với thực tiễn, thật sự phát huy hiệu quả.

Theo đại biểu Phạm Hùng Thái, hiện nay, sản xuất nông nghiệp của người nông dân đang chịu nhiều áp lực, bấp bênh, không có căn cơ và hiệu quả, rủi ro rất cao. Do đó rất cần những chính sách của Nhà nước để hỗ trợ và để động viên để thúc đẩy những người làm sản xuất nông nghiệp, góp phần cho tăng trưởng của chung của đất nước.

“Cần sớm có đánh giá tổng kết và sửa đổi một cách toàn diện Luật Thuế sử dụng đất nông nghiệp để phát huy hiệu lực, hiệu quả quản lý và thúc đẩy kinh tế nông nghiệp phát triển”, đại biểu Phạm Hùng Thái nhấn mạnh.

Đồng tình với đại biểu Phạm Hùng Thái, đại biểu Đặng Bích Ngọc (đoàn Hòa Bình) cho biết, tại các hội nghị tiếp xúc, cử tri rất quan tâm và đề nghị được kéo dài thời gian được hưởng miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp. Vì vậy, Dự thảo nghị quyết được ban hành rất phù hợp, đáp ứng mong mỏi của người dân, đặc biệt là những nơi địa bàn vùng sâu, vùng xa.

Để thực hiện hiệu quả nghị quyết, đại biểu đề nghị, Chính phủ sớm tổng kết nội dung này và sớm sửa đổi Luật Thuế sử dụng đất nông nghiệp, bảo đảm tính thống nhất và triển khai hiệu quả cũng như tiếp tục áp dụng việc kéo dài miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp cho tất cả các đối tượng để người dân yên tâm lao động, sản xuất.

×