Niềm tin thị trường đang bị bào mòn vì hàng giả

Mới đây, một đường dây sản xuất, buôn bán, tiêu thụ sữa bột giả với số lượng cực lớn trên địa bàn TP. Hà Nội và các tỉnh lân cận vừa bị các đơn vị nghiệp vụ Bộ Công an phát hiện.

Theo đó, đường dây này tuần ra thị trường gần 600 nhãn hiệu sữa bột các loại, được đóng gói và dán tem y như hàng thật. Những lon sữa được đưa ra thị trường, không chỉ đánh lừa người tiêu dùng mà còn đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ nhỏ, người cao tuổi – những đối tượng dễ tổn thương nhất.

Đây không phải là vụ việc hiếm hoi. Trên thực tế, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng đã và đang len lỏi khắp thị trường, từ siêu thị, chợ truyền thống đến các sàn thương mại điện tử. Những thủ đoạn làm giả ngày càng tinh vi, từ sao chép mẫu mã đến giả mạo tem, mã vạch, thậm chí cả mã QR truy xuất, khiến người tiêu dùng không còn biết tin vào đâu.

Nhưng thiệt hại của hàng giả, hàng nhái không chỉ dừng lại ở người mua hàng, hệ lụy còn gây tổn thương sâu sắc đến thương hiệu quốc gia.

Trong khuôn khổ hội thảo "Truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hoá trong chương trình chuyển đổi số quốc gia" diễn ra sáng 15/4 tại TP.HCM Ông Trần Giang Khuê – Trưởng Văn phòng Miền Nam Cục Sở hữu Trí tuệ – đã cảnh báo: “Nhiều vụ hàng giả, hàng nhái đã khiến cho sản phẩm chính hãng của Việt Nam khi xuất khẩu gặp trở ngại, làm ảnh hưởng đến uy tín và thương hiệu Việt trên trường quốc tế”.

Việc bảo đảm chất lượng hàng hóa không chỉ là vấn đề kỹ thuật, mà là yếu tố sống còn để hàng Việt Nam hội nhập quốc tế. Trong bối cảnh Nghị quyết 57-NQ/TW xác định chuyển đổi số là một trong ba đột phá chiến lược quốc gia, thì việc kiểm soát nguồn gốc sản phẩm thông qua ứng dụng công nghệ không còn là lựa chọn – mà là điều kiện bắt buộc nếu Việt Nam muốn bước ra “biển lớn”...

Không thể phủ nhận, nếu không có giải pháp căn cơ chống hàng giả, doanh nghiệp làm ăn chân chính sẽ còn khó khăn dài dài, người tiêu dùng thì mãi loay hoay giữa một “ma trận” hàng hóa không rõ nguồn gốc.

“Căn cước điện tử” của sản phẩm

Để đối đầu với một vấn nạn hàng giả tinh vi, cần một giải pháp đủ thông minh và minh bạch. Đó chính là lý do giải pháp TrueData được giới thiệu tại Hội thảo "Truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hoá trong chương trình chuyển đổi số quốc gia" diễn ra sáng 15/4 tại TP.HCM.

TrueData là giải pháp truy xuất nguồn gốc sản phẩm dựa trên tích hợp ba công nghệ hiện đại: RFID – Blockchain – AI. Theo chia sẻ từ ông Phạm Văn Thọ – Chủ tịch ACTIV, TrueData được ví như một “căn cước điện tử” gắn trên mỗi sản phẩm, giúp theo dõi toàn bộ hành trình từ sản xuất, vận chuyển đến tiêu thụ.

Người tiêu dùng, chỉ với một chiếc điện thoại và một thao tác quét chip RFID, có thể xác minh nguồn gốc thật sự của sản phẩm, biết rõ từng công đoạn sản xuất, lưu thông. Với doanh nghiệp, TrueData không chỉ là công cụ bảo vệ thương hiệu mà còn là “hộ chiếu thương mại” để thâm nhập thị trường xuất khẩu khó tính.

Đặc biệt, TrueData đã đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn của Thông tư 02/2024/TT-BKHCN do Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành – tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho doanh nghiệp yên tâm triển khai.

TS. Trịnh Bá Dương – chuyên gia đổi mới sáng tạo quốc gia, đại diện Techfest – nhấn mạnh rằng: “Chúng ta không thể chống hàng giả bằng công cụ cũ. Giải pháp công nghệ phải đủ mạnh để làm minh bạch toàn bộ chuỗi cung ứng. Truy xuất thông minh là cánh cửa dẫn đến một nền thương mại đáng tin cậy và phát triển bền vững.”

Theo ông Dương, thực tế, Thái Lan đã bắt đầu ứng dụng RFID kết hợp Blockchain trong xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc – giúp theo dõi toàn bộ hành trình trái cây từ vườn đến cửa khẩu.

Singapore đang triển khai nền tảng dùng AI để giám sát chất lượng thuốc và thực phẩm chức năng. Ở Việt Nam, chúng ta đã có những doanh nghiệp tiên phong trong ngành dược và nông sản áp dụng RFID và truy xuất số hóa, tuy nhiên quy mô còn nhỏ lẻ và thiếu tính liên kết vùng, liên kết ngành.

Về phía Techfest, hệ sinh thái ĐMST quốc gia, ông Dương cho biết đang đề xuất một chiến lược quốc gia về truy xuất nguồn gốc thông minh, tập trung vào ba điểm:

Tích hợp các công nghệ mới – đặc biệt là RFID, Blockchain và AI – trong một kiến trúc hệ thống thống nhất, liên thông dữ liệu từ trung ương đến địa phương, từ doanh nghiệp lớn đến hộ sản xuất nhỏ.

Chuẩn hóa dữ liệu và hạ tầng mã số mã vạch quốc gia, có thể liên kết với các nền tảng khu vực ASEAN, thúc đẩy xuất khẩu và thương mại số hoá xuyên biên giới giúp lưu thông hàng hoá các nước trong khu vực một cách hiệu quả nhất.

Hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, với các giải pháp chi phí thấp, dễ tiếp cận, đi kèm chính sách ưu đãi cụ thể.

×