Tại sao đại bàng vàng được coi là vua của các loài chim ăn thịt?
Trên ngọn núi Govi-Altai của Mông Cổ, đại bàng vàng là loài chim được mệnh danh là "Chúa tể bầu trời" (King of heaven).
Báo điện tử của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam
Tổng biên tập: Nguyễn Văn Hoài
Phó Tổng Biên tập: Phan Huy Hà (Thường trực), Lưu Phan, Đỗ Thị
Sâm, Hoàng Sơn
Giấy phép số 115/GP-BTTTT cấp ngày 01/3/2022
Bản quyền thuộc về Báo điện tử Dân Việt.
Mọi hình thức sao chép lại thông tin, hình ảnh phải được sự đồng ý bằng văn bản .
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận
Xin chào, !
Bạn đã đăng nhập với email:
Đăng xuất
Đối diện với chủ soái Nguyễn Huệ, ông bình tĩnh biện luận coi khinh cái chết khiến Nguyễn Huệ bội phục.
Đó là nhà khoa bảng Trần Công Xán, một trọng thần triều Lê, cũng là người được ví có lá gan thép, không sợ quyền uy, không sợ cái chết. Dù tài năng không xoay chuyển được vận cục trời định, nhưng sự can đảm và phong thái anh hùng của Trần Công Xán xứng đáng là một nhà nho quân tử.
Trần Công Xán là vị đại thần can đảm triều Lê. Ảnh minh hoạ: IT.
Tới nay đã hơn 230 năm sau cái chết của Trần Công Xán, nhưng thanh danh và sự can đảm của ông mãi được hậu thế biết tới. Tên ông được khắc tên trên bia Tiến sĩ tại Văn miếu Quốc Tử Giám và Văn miếu Xích Đằng. Trong "Ngự chế Việt sử tổng vịnh tập", vua Dực Tông nhà Nguyễn có thơ rằng: Hang cọp dâng thư há quản mình/ Dặn ai, còn vẳng tiếng đinh ninh/ Lời hay, ý cứng khi tranh luận/ Chẳng đợi dìm thuyền chết cũng vinh.
Bàn về nhà nho quân tử và nhà nho tiểu nhân, sách Khổng Tử và các nho gia đã luận nhiều. Trong "Tam quốc chí", Gia Cát Lượng khi khẩu chiến với đám nho sĩ Giang Đông có đề cập rằng: "Nho cũng có nho quân tử, cũng có nho tiểu nhân.
Nho quân tử thì trung vua yêu nước, giữ chính ghét tà, chuyên làm những điều ích lợi chung, tiếng để đời sau. Còn như loại tiểu nhân thì chỉ gọt giũa văn chương, miệt mài nghiên bút; còn trẻ làm phú đầu bạc đọc kinh, dưới bút dẫu có nghìn lời, trong bụng không được một mẹo".
Nhà nho thường phải có khí tiết, nhưng đối diện với cái chết thì ít có nhà nho nào thể hiện được khí tiết quân tử. Hoặc là khom lưng để mong thoát nạn, hoặc là run rẩy chờ chết, vã mồ hôi phó mặc số mệnh. Có được khí tiết như Giang Văn Minh, Ngô Thì Nhậm… có chăng chỉ Trần Công Xán là sánh được.
Trần Công Xán (Trần Công Thước) người làng Yên Vỹ, huyện Đông Yên, phủ Khoái Châu (nay là xã An Vỹ, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên). Ông đỗ Tiến sĩ khoa Nhâm Thìn, niên hiệu Cảnh Hưng thứ 33 đời vua Lê Hiển Tông (1772).
Theo Viện Nghiên cứu Hán Nôm, văn bia đề danh Tiến sĩ khoa Nhâm Thìn (1722) ghi khoa thi này, do Phó Đô tướng Quế Quận công Trịnh Bồng làm Đề điệu, Nhập thị Bồi tụng Hộ bộ Tả Thị lang Dĩnh Thành hầu Lê Quý Đôn làm Tri Cống cử, Nhập thị Bồi tụng Binh bộ Hữu Thị lang Liên Khê hầu Vũ Miên, Hộ bộ Hữu Thị lang Thái Đình bá Vũ Trần Thiệu làm Giám thí, lấy trúng cách 13 người. Qua tháng sau Điện thí, cho 2 người đỗ Tiến sĩ xuất thân, 11 người đỗ đồng Tiến sĩ xuất thân.
Trong đó, Hồ Sĩ Đống và Nhữ Công Chân đỗ Đệ nhị giáp Tiến sĩ xuất thân. Trong 11 người đỗ Đệ tam giáp đồng Tiến sĩ xuất thân - Trần Công Xán đứng đầu, khi đó ông 42 tuổi.
Năm Canh Tý (1780), ông đi sứ nhà Thanh, khi về được thăng làm Ngự sử, tước Luyện Trạch hầu. Đến năm Ất Tỵ (1785), ông được thăng chức Tham tụng. Năm sau, gặp khi trong nước có biến loạn, ông đứng ra lo toan mọi việc để bảo toàn tôn miếu xã tắc nhà Lê, được vua Lê trọng dụng cho thăng chức Hình bộ Thượng thư đồng Bình chương sự.
Ban thờ Tiến sĩ Trần Công Xán.
Khi Tây Sơn Nguyễn Huệ ra Thăng Long, các quan đều sợ hãi bỏ trốn, ông một mình quyết giữ lấy kinh thành. Đến lúc vua Lê hội quần thần ở cung điện để đón tiếp Nguyễn Huệ, quan quân thấy Nguyễn Huệ đều lo sợ, duy có Trần Công Xán vẫn giữ vẻ đường hoàng và bản lĩnh khí tiết của một nhà nho.
Nguyễn Huệ thấy cử chỉ của ông như vậy, lấy làm lạ mấy lần hỏi chuyện ông về việc ở Bắc Hà. Trần Công Xán đều trả lời cứng cáp không chút e sợ, nhiều câu nói còn làm Nguyễn Huệ phật ý, nhưng hễ vặn lại thì ông tuỳ cơ mà ứng biến không chịu khuất phục khiến Nguyễn Huệ bội phục mà khen rằng: "Trước ta nghe nói Bắc Hà nhân tài nhiều lắm, nay ta thân đến nơi, mới biết chỉ có một mình Trần Công Xán là có nhân sắc mà thôi".
Nhận xét này của Nguyễn Huệ khiến người nay nhớ đến lời khắc trên văn bia Tiến sĩ khoa Nhâm Thìn (1772) - khoa mà Trần Công Xán thi đỗ: "Thánh nhân tác thành nhân tài, mà hiền tài làm cho nền trí trị được bền vững lâu dài… Người dũng sĩ, kẻ tâm phúc không ai không được tin dùng, như vậy mới không phụ ý nuôi dưỡng khích lệ nhân tài của nước nhà.
Kinh Thi có câu: "Ái ái vương đa cát sĩ, duy quân tử sử" (Lớp lớp triều đình đông đảo hiền tài, do quân tử mà có được như vậy). Khoa này chọn người hiền, ngõ hầu cũng được như thế chăng?".
Năm Đinh Mùi (1787), Trần Công Xán vâng lệnh vua vào Phú Xuân điều đình với nhà Tây Sơn xin chuộc lại đất Nghệ An. Sứ bộ do ông làm Chánh sứ, Ngô Nho là phó cùng hoàng thân Lê Duy Án và các tùy viên.
Trước khi đi ông còn dặn Nguyễn Hữu Chỉnh chăm lo tới việc quân cơ, đề phòng bất trắc xảy ra: "Sau khi tôi đi, ông nên để ý, đừng có coi thường. Nên chia quân đóng đồn ở rìa núi Thanh Hoá để ngăn cản đường bộ binh của Tây Sơn, còn các cửa bể về mạn Sơn Nam thì nên đóng cọc...". Nguyễn Hữu Chỉnh cho là phải nhưng không làm theo.
Dọc đường Ngô Nho bàn sửa lại quốc thư, ông gạt đi nói rằng: "Chúng ta vâng mệnh đi sứ, mới ra ngoài cõi đã toan chữa quốc thư, mạo chúa, chẳng những mang tội với nhà vua, mà nếu bên địch biết chỗ đó là lừa dối, cũng sẽ không tha mình. Như vậy, tai vạ lại càng to, tiếng chê cười để lại nghìn thu. Bất nhược ta cứ minh bạch mà làm, còn thắng bại là tại trời".
Đến Phú Xuân, ông dâng trình quốc thư. Nguyễn Huệ xem xong giận vứt xuống đất lớn tiếng quát mắng. Ông bình tĩnh nói: "Xin Đại vương hãy bớt giận, để tôi nói rõ. Nếu muốn giết tôi, tôi cũng xin nói một lời rồi chết".
Trần Công Xán biện bác từng khoản để đối lại Nguyễn Huệ: "Xưa đức Lê Thái Tổ dẹp yên quân Ngô, mở mang nước nhà, công đức như trời. Vua Thánh Tông tự mình làm nên thái bình, rạng danh đời trước, mở rộng về sau. Từ núi Thạch Bi ra Bắc, từ dãy Đại Lĩnh vào Nam, đều làm tôi làm dân, ai ai cũng phải tôn kính, trải qua hàng trăm năm.
Họ Mạc tiếm ngôi, cả nước đều giận. Đấng tiên vương hội họp những người đồng chí, dựng lại họ Lê. Họ Trịnh nối theo cũng vì có công phò Lê, cho nên mới sai bảo được bốn phương, và được mọi người hưởng ứng. Từ mấy đời nay, chúa Trịnh tuy là hiếp chế vua Lê, nhưng chính sóc không đổi thay, chuông khánh vẫn ở đấy, thiên hạ vẫn là thiên hạ của nhà Lê.
Đại vương ruổi xe một mạch, thẳng đến kinh thành, tuy rằng oai danh đã vang dậy khắp nơi, nhưng cũng do lấy nghĩa cả tôn phò, khiến người ta tin phục mới được như vậy. Nếu không, việc vào nước người ta, đâu có dễ dàng như thế.
Tiên đế thoạt thấy Đại vương, tiếp đãi rất là long trọng. Trước ban sách mệnh làm tước công, rồi sau sẽ phong vương, đó là điển cũ của bản triều, không phải trả ơn không hậu, chớ nên thấy như thế mà cho là bạc.
Một nước đã trải hơn ba trăm năm, trời cao chứng giám, lòng người tôn sùng. Đại vương đem cả cõi đất trả lại nguyên vẹn, là thể thuận ý trời, chiều lòng dân, chưa có thể lấy đấy làm ơn.
Tiên đế mất đi, Hoàng thượng nối ngôi, mọi việc đều bẩm trước với Đại vương. Đại vương không làm chủ thì ai làm chủ nữa. Lý đã đến thế, đừng cũng chẳng được. Tôi không dám khen ngợi để dâng lời ton hót".
Dù bị dìm thuyền, nhưng cái chết của Trần Công Xán để lại tiếng thơm muôn đời. Ảnh minh hoạ: IT.
Thấy trời sắp tối, Nguyễn Huệ bảo ông rằng: Thôi, hãy ra nhà trọ nghĩ lại cho kỹ. Ông đáp: Tâu đại vương, nghĩ lắm chỉ thêm quẩn thôi, ngày nay kẻ ngu thần này chỉ một chết là xong.
Bắc Bình Vương nổi giận, sai bắt bỏ ngục. Trong ngục ông vẫn cười nói như thường, lại còn đề lên tường ngục đôi câu đối: Đạt đức hữu tam, túng vị năng chi nguyện học/ Tiểu tâm vô nhị, hành kỳ tố dã hà vưu (Nghĩa là: Đức thường có ba điều, nếu chưa đủ, xin học/ Lòng mọn không hai, làm theo ý mình, còn oán hận gì).
Quần thần Tây Sơn thấy vậy, tâu với Nguyễn Huệ đem giết đi. Nguyễn Huệ mến tài ông muốn thu dụng, sai Trần Văn Kỷ và Võ Văn Trụ đến dụ, ông bảo với họ: "Tôi từng nghe kẻ bề tôi nguyện chết, sự ấy xưa nay đều vẫn thế, ngoài ra, không dám nghe điều gì khác".
Nguyễn Huệ thấy không thể thu phục được ông, muốn giết đi nhưng e mang tiếng xấu, sai đô đốc Võ Văn Nguyệt sắp đặt thuyền bè đưa Trần Công Xán về Bắc. Thuyền ra giữa biển, Nguyệt sai người đục thuyền rồi phao tin thuyền bị đắm. Trần Công Xán và đoàn sứ bộ 18 người đều bị chết. Vua Lê biết tin, thương tiếc, truy phong cho ông là Trung liệt và phong làm phúc thần, truyền cho lập đền thờ tại quê nhà.
Theo tích xưa, sau khi vinh quy bái tổ, Tiến sĩ Trần Công Xán cùng các vị chức sắc địa phương đã lập Văn chỉ ở thôn Trung (An Vỹ) để khuyến khích con cháu về đạo lý nhớ ơn và tôn trọng sự học.
Sự tích về Trần Công Xán hiện được lưu giữ trong hai cuốn sách lưu giữ tại Viện Nghiên cứu Hán Nôm có tiêu đề: Tiến sĩ Trần Công Xán sự trạng (ký hiệu A.2136), Hưng Yên tỉnh Khoái Châu phủ Đông An huyện Kim Động huyện Phù Cừ huyện các xã thần tích (ký kiệu AE.a3/5).
Nhà thờ Tiến sĩ Trần Công Xán ở quê nhà Hưng Yên được dựng lại vào 1997. Hiện còn lưu giữ được một số di vật: Bài vịnh về Tiến sĩ Trần Công Xán viết bằng chữ Hán dưới triều vua Tự Đức, hoành phi, câu đối và bản sắc phong thời Nguyễn (18/11/1889) phong Trần Công Xán là "Quang ỷ Dực bảo Trung hưng Trung đẳng thần".
Đại tá Tư Chu - Chỉ huy trưởng lực lượng biệt động quân khu Sài Gòn - Gia Định là một người con của quê hương Hà Tĩnh. Ông là người kiến tạo các cách đánh “xuất quỷ nhập thần”, là cái tên đứng đằng sau nhiều chiến công huyền thoại của biệt động Sài Gòn.
Trên ngọn núi Govi-Altai của Mông Cổ, đại bàng vàng là loài chim được mệnh danh là "Chúa tể bầu trời" (King of heaven).
Theo luật sư, ngoài việc xử phạt, cơ quan chức năng cần tăng cường tổ chức các buổi tập huấn, hội thảo, phát tờ rơi, truyền thông trên các phương tiện đại chúng để nâng cao nhận thức và hiểu biết pháp luật về bảo vệ môi trường trong chăn nuôi cho các chủ trang trại và người dân.
Hội Doanh nghiệp Xanh TP.HCM là đơn vị tiên phong trong việc thúc đẩy các hoạt động bảo vệ môi trường và phát triển bền vững trên toàn quốc.
Du lịch nông thôn đang trở thành xu hướng phát triển quan trọng trong xây dựng nông thôn mới ở Hà Nội. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả bền vững, việc phát triển du lịch cần bám sát tiềm năng, thế mạnh của từng vùng, phát huy nội lực và có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, ngành, doanh nghiệp và người dân.
Tiền vệ cánh Bùi Ngọc Long là cầu thủ thuộc biên chế CLB TP.HCM. Chân sút 24 tuổi sở hữu chiều cao chỉ 1m65.
Theo Chính phủ, bỏ hình phạt tử hình với Tội tham ô tài sản và Tội nhận hối lộ nhằm bảo đảm thu hồi tài sản do phạm tội mà có, đồng thời khuyến khích người phạm tội tích cực khai báo trong quá trình giải quyết vụ án.
Ngày 30/5/2025, tại Trung tâm Hội nghị 37 Hùng Vương (Hà Nội), Hiệp hội Thép Việt Nam đã tổ chức thành công Đại hội nhiệm kỳ VI (2025 - 2030).
Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã ký ban hành Quy định 301 của Ban Bí thư quy định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy Cơ quan Ủy ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam (MTTQ) cấp tỉnh, cấp xã. Quy định có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7.
Nông dân 3 tỉnh Phú Yên, Bình Định, Quảng Ngãi trong vụ Đông Xuân vừa rồi sử dụng loại phân bón công nghệ cao, kết thúc vụ, năng suất lúa kèm lãi ròng tăng vượt trội.
Nhóm nhạc NewJeans từng được xem là biểu tượng Kpop thế hệ mới, nhưng hiện tại đang rơi vào tình trạng ngừng hoạt động kéo dài và nguy cơ tan rã sau nhiều tháng tranh chấp pháp lý giữa CEO Min Hee Jin và tập đoàn mẹ HYBE.
Giữa những chuyển động hành chính trên dải đất hình chữ S, có một vùng đất vẫn giữ nguyên tên gọi qua năm tháng. Nơi đang âm thầm tạo nên sức hút riêng bằng nhịp thở của thiên nhiên và sự thăng hoa theo từng mùa vụ.
Dưới cái nắng như thiêu đốt tại mùa hè miền Bắc, những bài tập của các chiến sĩ Công an Nhân dân thể hiện tinh thần kỷ luật, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ.
Nhiều năm sống cùng ngập úng, người dân vùng "rốn ngập" Đà Nẵng mong môi trường sống được cải thiện, giấc ngủ không còn chập chờn vào mùa mưa.
Lãi suất ngân hàng cao nhất hôm nay 10/6: Nhằm gia tăng số lượng tiền gửi từ khách hàng, một số nhà băng đang áp dụng chính sách gửi càng nhiều, lãi suất càng cao.
Tại Hưng Yên, xứ sở nhãn lồng có ngôi đình tĩnh mịch nằm ở khu vực trung tâm thành phố Hưng Yên, thờ phụng một danh tướng của Vua Hùng, là Cao Sơn Đại Vương, được nhân dân truyền gọi là Thần Vàng.
Cựu Bí thư Vĩnh Phúc Hoàng Thị Thúy Lan cùng nhiều cựu lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi, Phú Thọ, bị truy tố và sẽ ra hầu tòa vào cuối tháng 6. Những người này liên quan đến vụ án do "Hậu Pháo" cầm đầu, với số tiền chi hối lộ lên tới hơn 130 tỷ đồng.
35 con cua huỳnh đế đang mang trứng (loại động vật giáp xác khổng lồ, con đặc sản từng dùng "tiến vua") được BQL Khu bảo tồn biển Lý Sơn và nhóm thiện nguyện Team Light Charity thu mua từ ngư dân, để thả về môi trường tự nhiên ở vùng biển ven đảo của Lý Sơn.
Ngày 10/6, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đã có buổi làm việc quan trọng với UBND TP.HCM để rà soát công tác chuẩn bị cho Kỳ thi Tốt nghiệp THPT năm 2025.
Từ giữa thế kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX, với vùng đất tả trực kỳ của triều đình, có vai trò lớn cung cấp sản vật, đóng góp nguồn tài lực, bảo đảm quân lính tướng sĩ và là cửa ngõ giao thương với bên ngoài, tỉnh Quảng Nam trở thành vùng đất sản sinh đội ngũ trí thức dân tộc, đã thật sự có sự đột phá về giáo dục đào tạo, làm nở rộ một thế hệ nhân tài.
HLV Kim Sang-sik và ĐT Việt Nam chuẩn bị bước vào trận đấu quan trọng nhất trong năm khi chạm trán ĐT Malaysia và “Những chiến binh sao vàng” cần có cách tiếp cận tốt nhất khi đối đầu với dàn sao nhập tịch của đối phương.
Trùm bạt, đóng kín cửa, cả dãy hàng chục ki ốt cùng cửa đóng then cài… dù giữa cao điểm du lịch hè. Đây là cảnh tượng lạ lùng chưa từng thấy đang diễn ra tại Saigon Square, nơi được nhiều du khách xem là trung tâm mua sắm sầm uất và nổi tiếng bậc nhất TP.HCM.
Tòa án Liên bang New York bác bỏ vụ kiện trị giá 400 triệu USD mà Justin Baldoni đệ trình nhằm vào Blake Lively và chồng, diễn viên Ryan Reynolds.
Một đoạn video chấn động vừa lan truyền trên mạng xã hội đã vạch trần sự nguy hiểm chết người của xu hướng xăm nhãn cầu sau khi một người mẫu OnlyFans (nền tảng trực tuyến nơi người sáng tạo có thể xuất bản nội dung có tính phí và trò chuyện với người đăng ký – PV) suýt mất thị lực vì cố gắng xăm mắt màu neon.
Đà Nẵng sẽ thử nghiệm vận hành đơn vị hành chính cấp xã mới vào tuần tới; sớm điều động, bổ nhiệm cán bộ và bố trí các trụ sở làm việc ở các phường xã mới; Ban Thường vụ Thành ủy mới cũng sẽ sớm ra mắt.
Dự án xây dựng bến cảng Liên Chiểu (Đà Nẵng) có tổng mức đầu tư hơn 3.426 tỷ đồng đã đạt được hơn 85% khối lượng thi công sau hơn 2 năm thi công.
Chả hiểu sao ông cứ phải giữ khư khư 2 cái nhà dưới quê, rồi dùng 2 căn nhà ấy “cái cần câu” để ông điều khiển cảm xúc, hành động của hai cậu con trai.
Trung tướng Nguyễn Thanh Tùng, Giám đốc Công an TP Hà Nội trao quyết định của Bộ trưởng Bộ Công an bổ nhiệm đại tá Nguyễn Đức Long giữ chức Phó Giám đốc Công an TP Hà Nội.
Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép áp dụng 7 cơ chế chính sách đặc thù, đặc biệt đẩy nhanh tiến độ triển khai đầu tư dự án, áp dụng cho toàn bộ tuyến đường Vành đai 4 TP.HCM.
Nghệ sĩ Nhân dân Lê Ngọc Canh không chỉ là vị Giáo sư đầu tiên của nghệ thuật múa mà còn là thầy của rất nhiều Nghệ sĩ Nhân dân tên tuổi.
Ông Phạm Xuân Cầu ở khu dân cư Dương Nham, phường Phạm Thái (Kinh Môn) đã xây dựng được trang trại nuôi dê quy mô lớn nhất Hải Dương.