Đăng nhập/ Đăng ký
| 
Lê Thị Loan (Phòng nghiệp vụ/Cổng TTĐT Di tích Lam Kinh)
Thứ ba, ngày 03/09/2024 11:36 GMT+7
Bình luận
0
Mặc dù trải qua nhiều thăng trầm và bị gián đoạn nhưng triều đại nhà Hậu Lê đã khẳng định được vị thế quốc gia và tầm ảnh hưởng lớn trong khu vực. Trong bài viết này xin tổng hợp lại những cái nhất để phác họa phần nào hình ảnh về vương triều Hậu Lê.
Vua Lê Thái Tổ lên ngôi ngày 15 tháng 4 năm 1428 sáng lập nhà Hậu Lê và tồn tại đến năm 1789. Triều đại nhà Hậu Lê được chia làm 2 thời kỳ lịch sử là: Lê Sơ 99 năm (1428 - 1527) và Lê Trung Hưng 256 năm (1533 - 1789).
Như vậy nhà Hậu Lê tồn tại được 355 năm. So với các triều đại nhà Lý 215 năm (1010 - 1225), nhà Trần 175 năm (1225 - 1400), nhà Nguyễn 143 năm (1802 - 1945)…thì nhà Hậu Lê là triều đại tồn tại lâu nhất trong các triều đại phong kiến Việt Nam.
Đường vào Nghọ Môn di tích quốc gia đặc biệt Lam Kinh, vùng đất phát tích của vương triều nhà Hậu Lê, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa.
Triều đại Hậu Lê có 27 vị vua nối nhau trị vì đất nước, trong đó thời Lê Sơ có 11 vua, thời Lê Trung Hưng có 16 vua. Vị vua ở ngôi lâu nhất trong triều đại này là vua Lê Hiển Tông 46 năm (1740- 1786).
Vua Lê Nhân Tông sinh ngày 9 tháng 6 năm 1441 lên ngôi ngày 12 tháng 8 năm 1442, khi mới hơn 1 tuổi.
Vua Lê Nhân Tông là vị vua lên ngôi ít tuổi nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Ngoài ra triều đại này còn có một số vị vua khác lên ngôi khi còn rất trẻ là: Lê Thế Tông (6 tuổi), Lê Thái Tông (10 tuổi), Lê Chiêu Tông (10 tuổi), và Lê Gia Tông (10 tuổi).
Trong lịch sử khoa bảng thời phong kiến Việt Nam kéo dài 844 năm (1075- 1919), các triều đại đã tổ chức 185 khoa thi với 2.898 vị đại khoa.
Trong đó triều đại Hậu Lê mở 98 khoa thi (Lê Sơ: 28 khoa, Lê Trung Hưng: 70 khoa) và lấy đỗ 1732 người. Riêng thời vua Lê Thánh Tông (1460 - 1497) có 12 khoa thi, 501 người đỗ Tiến sĩ.
Như vậy nhà Hậu Lê là triều đại có nhiều khoa thi và lựa chọn được nhiều nhân tài nhất trong lịch sử khoa bảng Việt Nam.
Tính đến hiện nay thì số bia Tiến sĩ trên đất nước ta là 114 bia (Văn Miếu Thăng Long: 82 bia, Văn Miếu Huế: 32 bia). Trong đó triều đại Hậu Lê đã lập tới 81 bia để ghi lại thân thế của các nhà khoa bảng.
Trạng nguyên cao tuổi nhất đỗ tiến sĩ khi đã 50 tuổi gồm 3 vị là Vũ Tuấn Chiêu đỗ năm 1475, Nguyễn Đức Lượng đỗ năm 1514, Nguyễn Xuân Chính đỗ năm Đinh Sửu 1637.
Trong 46 năm ở ngôi vua Lê Hiển Tông (1740- 1786) chỉ sử dụng 1 niên hiệu là Cảnh Hưng và cho đúc đến 16 loại tiền gồm:
1. Cảnh Hưng Thông Bảo | 9. Cảnh Hưng Thuận Bảo |
2. Cảnh Hưng Trung Bảo | 10. Cảnh Hưng Chính Bảo |
3. Cảnh Hưng Chí Bảo | 11. Cảnh Hưng Nội Bảo |
4. Cảnh Hưng Vĩnh Bảo | 12. Cảnh Hưng Dụng Bảo |
5. Cảnh Hưng Thái Bảo | 13. Cảnh Hưng Lai Bảo |
6. Cảnh Hưng Cự Bảo | 14. Cảnh Hưng Thuần Bảo |
7. Cảnh Hưng Trọng Bảo | 15. Cảnh Hưng Đại Bảo |
8. Cảnh Hưng Tuyền Bảo | 16. Cảnh Hưng Đại Tiền |
Mặt trước và mặt sau tiền đồng Cảnh Hưng Thông Bảo thời vua Lê Hiển Tông nhà Hậu Lê.
Vua Lê Hiển Tông cũng chính là vị vua có đến 3 người con rể đều làm vua đó là: Nguyễn Huệ lấy công chúa Ngọc Hân, Nguyễn Quang Toản lấy công chúa Ngọc Bình và vua Gia Long lấy lại công chúa Ngọc Bình.
Vua Lê Thần Tông lên ngôi 2 lần với tổng thời gian trị vì là 37 năm. Vua lên ngôi lần thứ nhất từ năm 1619 đến năm 1643, sau đó nhường ngôi cho con là Lê Chân Tông để làm Thái Thượng Hoàng.
6 năm sau vua Chân Tông băng hà, triều đình mời vua Lê Thần Tông lên ngôi lần thứ hai trong thời gian từ 1649 đến 1662.
Vua Lê Thần Tông được ghi nhận là bậc quân vương đầu tiên trong lịch sử Việt Nam kết hôn với người Phương Tây.
Đó là bà Orona, con gái Phó toàn quyền Hà Lan tại Đài Loan. Năm 1630, trong chuyến theo thương đoàn Hà Lan sang Việt Nam, bà Orona đã được gặp vua Lê Thần Tông ở Thăng Long, bà đã ở lại làm vương phi của nhà vua.
Trong trời gian trị vì đất nước, với mục đích xây dựng nền pháp luật quy chuẩn, Triều đại Hậu Lê đã cho ban hành nhiều bộ luật như: Luật thư (1442), Quốc triều luật lệnh (1442), Lê triều quan chế (1471), Quốc triều hình luật (1483), Thiên Nam dư hạ tập (1483), Hồng Đức thiện chính thư (1497), Quốc triều điều luật (1777), Khánh tụng điều lệ (1777)…
Trong số các luật này thì Quốc triều hình luật (còn gọi Luật Hồng Đức) là đỉnh cao của nền pháp luật phong kiến Việt Nam.
Nước Đại Việt thời Hậu Lê đã đạt được nhiều thành tựu rực rỡ, phát triển mạnh mẽ trên mọi lĩnh vực, những điều đặc biệt nêu trên đã phần nào thể hiện được những đóng góp của triều đại này đối với lịch sử dân tộc./.
Tài liệu tham khảo:
1. Ngô Sĩ Liên và Quốc sử quán triều Lê, Đại Việt sử ký thoàn thư, tập 2,3, Nxb Khoa học xã hội, 2009.
2. Quỳnh Cư, Đỗ Quốc Hùng, Các triều đại Việt Nam, Nxb Văn hóa thông tin, 2009.
3. Trần Hồng Đức, Các vị Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa qua các triều đại phong kiến Việt Nam, Nxb Hồng Đức, 2018.
Tôi im lặng rất lâu sau cảnh đó. Tôi thấy trong mắt mình hiện lên hình ảnh 2 đứa con.
Chia sẻ
Người sinh vào 4 ngày Âm lịch đặc biệt này thường mang trong mình năng lực nổi bật, tinh thần cầu tiến và ý chí vững vàng.
Chia sẻ
Nga đang chuẩn bị một đợt tổng tấn công mùa hè nhằm phá vỡ thế giằng co kéo dài hơn một năm qua trên chiến trường để giành ưu thế quyết định tại khu vực Donbass và cuối cùng khiến Ukraine phải "khuất phục".
Chia sẻ
Ngày 6/6, Tỉnh ủy Bình Thuận tổ chức họp cho ý kiến Đề án hợp nhất Đảng bộ tỉnh Lâm Đồng, Đảng bộ tỉnh Bình Thuận, Đảng bộ tỉnh Đắk Nông; thành lập Đảng bộ tỉnh Lâm Đồng trực thuộc Trung ương.
Chia sẻ
Bộ Quốc phòng Nga xác nhận rằng, lực lượng nước này đã tiến hành một cuộc tấn công quy mô lớn nhằm vào Ukraine trong đêm 5, rạng sáng 6/6 trả đũa Chiến dịch "Mạng nhện" của Kiev hôm 1/6.
Chia sẻ
7 ngôi sao rời SLNA khi V.League 2024/2025 khép lại?; 5 ĐT châu Á giành vé dự VCK World Cup 2026; Magalhaes gia hạn hợp đồng với Arsenal; Beckham sắp được phong tước hiệp sĩ; Sporting ra giá bán Gyokeres.
Chia sẻ
Nữ diễn viên trẻ đảm nhận vai Lan - nhân vật chính của bộ phim “Út Lan: Oán linh giữ của” chính là Phương Thanh, người lần đầu tiên chạm ngõ điện ảnh.
Chia sẻ
Trước tình cảm của cô gái làng Mèn, trái tim của trạng nguyên - nhà sư Vũ Kiệt đã rung động. Sau đó, ông từ giã đường tu tiếp tục dấn thân, góp sức vào việc dân, việc nước và làm lễ hỏi cưới cô gái kia, sống đời hạnh phúc bên người vợ yêu của mình.
Chia sẻ
Chiều 6/6, BTC đã tiến hành buổi Họp báo công bố thông tin chính thức về Lễ hội Bóng đá Việt Nam-Vương quốc Anh 2025 diễn ra tại thành phố Đà Nẵng.
Chia sẻ
Nga đã lên tiếng phản ứng mạnh mẽ sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ví cuộc chiến đang diễn ra tại Ukraine như “hai đứa trẻ đánh nhau trong công viên”.
Chia sẻ
Với mục tiêu đón 10 triệu lượt khách trong năm 2025, tỉnh Bình Định đang từng bước khẳng định vị thế là điểm đến hàng đầu khu vực miền Trung thông qua chuỗi sản phẩm du lịch mới, sự kiện quốc tế quy mô lớn cùng chiến lược quảng bá bài bản, mạnh mẽ.
Chia sẻ
Công an tỉnh Yên Bái vừa thu giữ số lượng lớn sản phẩm mỹ phẩm, nguyên liệu và nhiều máy móc, thiết bị để phục vụ sản xuất mỹ phẩm với tổng giá trị ước tính lên tới hàng chục tỷ đồng.
Chia sẻ
Một vụ án tại Trung Quốc gây chấn động mạng xã hội đại lục khi một người đàn ông sát hại mẹ ruột và bạn gái rồi bỏ trốn cùng chị dâu trong suốt 32 năm, đã bị bắt giữ.
Chia sẻ
Các chuyên gia sử học trên khắp thế giới đều đã nghe danh Thành Cát Tư Hãn và không khỏi tò mò về đội quân hùng mạnh thiện chiến, oanh tạc khắp các lục địa Á-Âu của ông.
Chia sẻ
Tháng 6, 3 con giáp này được Thần Tài đến thăm, giúp họ xua đuổi vận đen, mang lại vận may tốt nhất , giúp sự nghiệp của họ sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ.
Chia sẻ
Chuyên trang chuyển nhượng Transfermarkt vừa công bố danh sách 10 cầu thủ đắt giá nhất Đông Nam Á hiện nay. Đáng chú ý, Indonesia góp mặt tới 8 cái tên.
Chia sẻ
Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Estonia, sáng 6/6 (theo giờ địa phương), tại thủ đô Tallinn, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có cuộc hội đàm với Thủ tướng Estonia Kristen Michal.
Chia sẻ
Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang Trần Văn Huyến giao Sở Nông nghiệp và Môi trường xem xét, xử lý nghiêm trách nhiệm viên chức để xảy ra vi phạm các quy định của pháp luật về công tác quản lý thú y, kiểm dịch, kiểm soát giết mổ đảm bảo an toàn thực phẩm, an toàn dịch bệnh.
Chia sẻ
Cơ quan Công an tỉnh Đắk Lắk vừa ra quyết định truy nã Nguyễn Duy Anh Vũ (33 tuổi, Hà Nội) về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản với số tiền hơn 5 tỷ đồng. Vũ đã lợi dụng việc bán trái sầu riêng, giả danh chủ vườn để chiếm đoạt tiền đặt cọc của nhiều tiểu thương, sau đó bỏ trốn khỏi địa phương.
Chia sẻ
Hòa cùng không khí sôi động tại đảo ngọc Cát Bà mùa hè này, Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB) triển khai chương trình ưu đãi lớn lên đến 45% dành cho khách hàng sử dụng ứng dụng ngân hàng số NCB iziMobile.
Chia sẻ
Theo thống kê mới nhất, tỉnh Thái Nguyên dự kiến chi trả 1.027 tỷ đồng để giải quyết chế độ cho 1.095 người lao động thuộc diện nghỉ việc do sắp xếp đơn vị hành chính.
Chia sẻ
Bệnh viện Đa khoa Đức Giang (Hà Nội) đã cấp cứu thành công một trường hợp bệnh nhân bị say nóng nghiêm trọng, biến chứng suy thận cấp và tiêu cơ vân. Trường hợp này là lời cảnh báo rõ ràng về nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng do thời tiết nắng nóng, đặc biệt với người lao động ngoài trời hoặc trong môi trường kém thông gió.
Chia sẻ
Sau nhiều năm rời xa màn ảnh, Diệu Hương có cuộc sống bình yên, hạnh phúc bên chồng con tại Mỹ.
Chia sẻ
Ông Chu Văn Phúc, người dân tộc Tày, nông dân giỏi hiện đang sinh sống tại thôn Hố Giải, xã Hoàng Hoa Thám, TP Chí Linh, tỉnh Hải Dương là điển hình tiêu biểu trong phong trào thi đua phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới ở các vùng miền núi, dân tộc thiểu số
Chia sẻ
Ngày 6/6, Đại học Quốc gia TP.HCM (ĐHQG-HCM) đã chính thức công bố danh sách 22 nhà khoa học trúng tuyển đợt 1 năm 2025 của "Chương trình thu hút các nhà khoa học trẻ xuất sắc, nhà khoa học đầu ngành" (Chương trình VNU350).
Chia sẻ
Các chiến sĩ Công an TP.HCM khiến người dân phấn khích và thót tim với những màn biểu diễn đặc sắc, đặc biệt là những màn biểu diễn nội công công phá.
Chia sẻ
Đơn vị máy bay không người lái (UAV) Paragon thuộc lực lượng đặc nhiệm Timur của Ukraine vừa tiến hành một loạt cuộc tấn công chính xác cao trên bờ phải sông Oskil, khiến vị trí của Nga tại đây hoàn toàn tan rã.
Chia sẻ
Tiếng leng keng thân thuộc, cảnh trẻ con nhảy tàu, bám đuôi tàu đã trở thành một trong các hình ảnh tiêu biểu cho cuộc sống của thanh thiếu niên Hà Nội thời bao cấp
Chia sẻ
Đất mua đấu giá đã được bàn giao thực địa và cắm cột sắt làm mốc giới. Khi xây dựng, các hộ dân được cấp phép và có cán bộ địa chính trực tiếp xác định vị trí mốc giới khi đào móng. Thế nhưng, nhiều gia đình tại thôn Thác Bưởi 2, xã Tiên Lãng, huyện Tiên Yên (Quảng Ninh) bất ngờ phát hiện nhà mình xây lệch vị trí so với quy hoạch ban đầu.
Chia sẻ
Liên quan đến hình ảnh heo bệnh được đăng tải trên mạng xã hội phản ánh về hoạt động kinh doanh của Công ty cổ phần chăn nuôi C.P Việt Nam (Công ty C.P.), ngành chức năng tỉnh Hậu Giang đã có báo cáo gửi cho Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Sóc Trăng, Cục Chăn nuôi và Thú y. Tuy nhiên, 2 báo cáo này có sự khác biệt lớn.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
