“Hồn Trương Ba da hàng thịt” của cố tác giả Lưu Quang Vũ đã được nhiều đạo diễn tên tuổi dàn dựng ở nhiều thể loại như kịch nói, tuồng, chèo, cải lương… Năm 2016, vở kịch nổi tiếng này đã được đạo diễn Nghệ sĩ Ưu tú Lê Chí Kiên dàn dựng và ra mắt thành công trên sân khấu rối.

Vở rối này đã được giới chuyên môn đánh giá cao và khán giả đón nhận nồng nhiệt bởi sự đột phá với nhiều tìm tòi, sáng tạo mới mang hơi thở đương đại. Vở diễn đã dành được giải Tiết mục thử nghiệm rối xuất sắc nhất tại Liên hoan Quốc tế sân khấu thử nghiệm lần thứ 3.

Với quyết tâm muốn mang đến cho nghệ thuật múa rối một hơi thở mới, một cái nhìn mới, Nghệ sĩ Ưu tú - Đạo diễn Lê Chí Kiên quyết định dàn dựng lại vở rối “Hồn Trương Ba da hàng thịt” với những ý tưởng táo bạo và mới mẻ hơn. Đó là bên cạnh rối người, con rối… thì rối bóng cũng được đạo diễn đưa vào vở diễn một cách sinh động, hấp dẫn.

Vở diễn này sẽ do Nghệ sĩ Ưu tú Đăng Tiến chuyển thể kịch bản, Nghệ sĩ Nhân dân Doãn Bằng thiết kế sân khấu, nghệ sĩ Ngô Thắng tạo hình con rối, Nghệ sĩ Nhân dân Lê Hồng Phong phụ trách âm nhạc và Nghệ sĩ Ưu tú Lê Chí Kiên dàn dựng với sự tham gia của tập thể nghệ sĩ Nhà hát Múa rối Thăng Long.

Theo đó, “Hồn Trương Ba da hàng thịt” phiên bản 2025 mang hơi thở đương đại khi đạo diễn Nghệ sĩ Ưu tú Lê Chí Kiên sử dụng chính ngôn ngữ và đời sống hiện đại của giới trẻ hiện nay để kể lại câu chuyện mang màu sắc xa xưa.

Là một nghệ sĩ đã có gần 40 năm cống hiến cho nghệ thuật múa rối, Nghệ sĩ Ưu tú Lê Chí Kiên hiểu, múa rối cần thay đổi để hòa nhập với thời đại, với xu thế phát triển của hôm nay, nhất là gần với giới trẻ.

Sự hòa trộn giữa truyền thống và hiện đại là một bài toán khó cần được các nghệ sĩ tìm ra lời giải. Thay đổi là yếu tố tất yếu để các nghệ sĩ múa rối hoàn thiện chính mình cũng như mang múa rối đến gần hơn với khán giả hôm nay.

"Hồn Trương Ba da hàng thịt" do 4 Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú cùng dàn dựng

Mở đầu vở diễn là không gian của một khu chợ với sự hỗn độn nhưng đầy ấn tượng với sự hòa âm của tiếng guốc mộc, lúc đều đều, lúc hối hả… tất cả hòa quyện với nhau tạo nên một bản nhạc đa sắc. Sử dụng âm thanh của tiếng guốc mộc để thể hiện một xã hội tốt đẹp, có trên có dưới, có tôn ti trật tự, âm thanh ấy cũng bổ trợ cho sân khấu rối, vốn có nhiều nhân vật vô tri vô giác đó cũng là sự liều lĩnh và mạnh tay của đạo diễn và Nghệ sĩ Nhân dân Lê Hồng Phong.

Cùng âm thanh độc đáo, vở diễn còn đặc biệt ở chỗ sử dụng rất nhiều chất liệu nghệ thuật sân khấu truyền thống như: xẩm, hát chèo, chầu văn, ả đào kết hợp với những giai điệu âm nhạc mới như hiphop, rap… tạo được sức hút lớn cho khán giả trẻ.

Sân khấu của vở rối “Hồn Trương Ba da hàng thịt” cũng được chia làm ba tầng giao thoa chứ không tách biệt: sân khấu của sàn diễn, sân khấu của rối và sân khấu của thiên đình. Ý tưởng này xuất phát từ việc đạo diễn Lê Chí Kiên muốn dàn dựng một vở rối mang phong cách kịch và rối kết hợp với nhau. Tính hiện đại trong dàn dựng sân khấu cũng được ê-kíp đặc biệt chú ý để mang đến một không gian mang tính đặc trưng của “Hồn Trương Ba da hàng thịt”.

Thiết kế bàn cờ âm dương là ý tưởng đột phá của đạo diễn Lê Chí Kiên và Nghệ sĩ Nhân dân Doãn Bằng. Đạo diễn Lê Chí Kiên chia sẻ, xã hội như một ván cờ và ván cờ ấy có thể đúng có thể sai, chúng ta cần sắp xếp và chơi lại ván cờ ấy sao cho đúng với những triết lý sống của ngày hôm nay và hướng đến điều tốt đẹp.

Nghệ sĩ Nhân dân Trần Quốc Chiêm - thành viên của Hội đồng nghệ thuật TP. Hà Nội, Chủ tịch Hội liên hiệp VHNT Hà Nội đánh giá, “Hồn Trương ba, da hàng thịt” của Nhà hát Múa rối Thăng Long mang tới cho khán giả nhiều trải nghiệm mới lạ, bản thân những người làm nghệ thuật sân khấu cũng thấy rất ấn tượng. Vở kịch rối nổi trội khi áp dụng thành công công nghệ hiện đại, đồng thời kết hợp được nhiều chất liệu nghệ thuật sân khấu truyền thống…

Nghệ sĩ Ưu tú Trần Thanh Hiền - Giám đốc Nhà hát Múa rối Thăng Long cho biết, việc phục dựng vở kịch rối “Hồn Trương Ba da hàng thịt” nằm trong kế hoạch bảo tồn và phát huy nghệ thuật ca kịch truyền thống giai đoạn 2021 – 2025 của TP. Hà Nội. Vở diễn sẽ được biểu diễn để phục vụ sân khấu học đường, giúp cho học sinh có thêm những trải nghiệm sâu sắc, cụ thể hơn về tác phẩm văn học được dàn dựng trên sân khấu trong năm 2025.

Ngoài ra, vở diễn cũng sẽ được biểu diễn phục vụ người dân và du khách vào tháng 8/2025 tại Nhà hát Múa rối Thăng Long và sẽ tham dự Liên hoan Quốc tế sân khấu thử nghiệm vào tháng 10/2025 tại Hà Nội.

×