Anh nông dân Hải Dương một mình ôm trăm mẫu ruộng bị bỏ hoang

Chiều tháng 5, nắng chói chang. Khu ruộng trũng cấy lúa nếp 415 rộng hàng chục mẫu ở làng Phong Trạch, xã An Phú của vợ chồng anh Báo ánh lên màu vàng óng ả. Những bông lúa uốn câu nặng trĩu hạt.

Anh Báo cùng vợ thong thả thăm đồng, hít hà hương lúa. Ánh mắt anh ngời lên niềm vui khi biết bao công lao tảo tần cũng sắp đến ngày thu hái. "Lúa vào vụ chín rồi, mấy ngày nữa là được gặt thôi", anh Báo tươi cười nói.

Ruộng lúa trên là một trong số hàng chục khu ruộng từng bị nông dân bỏ hoang, cỏ mọc ngang ngực, được vợ chồng anh Báo mượn lại để canh tác lúa. "Vụ này, vợ chồng tôi cấy khoảng 100 mẫu ruộng hoang đi mượn ở Hải Dương và Hải Phòng. Lúa tốt, ít sâu bệnh, năng suất khả năng cao hơn năm ngoái. Nhưng để có được thành quả này, ngoài việc được chính quyền và bà con nông dân các địa phương ủng hộ, hỗ trợ thì chúng tôi đã phải đồng cam cộng khổ, quyết tâm lắm", chị Ngô Thị Tuyền (vợ anh Báo) mở lời.

Anh Báo sinh năm 1988 nhưng nhìn khá già dặn, nước da sạm đen vì công việc quanh năm gắn bó với ruộng đồng.

Cùng dạo bước trên đồng lúa quê hương, anh Báo cho biết sinh ra và lớn lên trong một gia đình thuần nông ở thôn Chi Đoan, xã Cộng Hoà. Thuở thiếu thời, gần như ngày nào anh cũng theo bố mẹ ra đồng. 10 tuổi anh đã lội ruộng cấy lúa, 13 tuổi đã biết điều khiển trâu cày ruộng.

Học hết cấp 2, anh Báo đi phụ vữa để đỡ đần bố mẹ, sau đi bộ đội. Năm 2009, anh xuất ngũ và hai năm sau thì lấy vợ. Không giống như bè bạn cùng trang lứa thường chọn đi xuất khẩu lao động hoặc xin vào làm trong doanh nghiệp, anh Báo chọn nghề nông để khởi nghiệp.

"Cũng là do điều kiện kinh tế khó khăn nên không có tiền, chưa có tay nghề để tính toán việc lớn. Suy tính mãi rồi cuối cùng vợ chồng mình quyết định sẽ cố gắng đi lên từ đồng đất quê hương", anh Báo trải lòng.

Năm 2013, vợ chồng anh Báo bàn nhau bán hai chỉ vàng của bố mẹ tặng trong ngày cưới và vay mượn thêm để mua chiếc máy cày "3 chân" trị giá 34 triệu đồng. Có máy cày, việc sản xuất của gia đình thêm thuận lợi, vừa kết hợp làm thuê cho nông dân trong xã kiếm lời. Không lâu sau, vợ chồng anh tiếp tục vay mượn tậu thêm chiếc máy tuốt lúa về làm dịch vụ.

Chịu khó, tận tâm trong công việc nên vợ chồng anh Báo được bà con yêu mến, tin tưởng. Dành dụm được ít vốn liếng, anh chưa vội tiết kiệm mà quay vòng đầu tư các loại máy cày, máy gặt thế hệ mới để bắt kịp xu thế thời đại, phục vụ công việc tốt hơn. Năm 2015, anh Báo là người đầu tiên trong xã sở hữu chiếc máy gặt đập liên hợp.

Vợ chồng anh sinh được hai người con. Cả gia đình anh sống chung nhà với bố mẹ đẻ ở xã Cộng Hoà. Năm 2017, để nhường chỗ ở cho em út mới lấy vợ, anh Báo quyết định chuyển gia đình sang xã An Phú sinh sống. Cái duyên với ruộng hoang của anh Báo cũng bắt đầu từ đây.

Về nơi ở mới, anh Báo nhận thấy có nhiều ruộng bị bà con bỏ hoang không cấy, chủ yếu thuộc vùng trũng thấp, xa khu dân cư, gần gò đống, chất đất xấu, đi lại khó khăn. Ngay phía sau nơi gia đình anh ở, hàng chục thửa ruộng cũng trở thành vùng hoang hoá, mọc đầy cỏ dại.

Ý tưởng mượn, cải tạo ruộng hoang, quy vùng cấy lúa tập trung loé lên trong đầu anh Báo. "Vợ tôi nghi ngờ về khả năng thành công khi tôi nêu ý tưởng. Tôi bảo cô ấy cứ tham gia cứu lấy ruộng hoang đã là một việc tốt, nếu không thành công cũng góp phần giảm bớt sự lãng phí. Tôi cũng không quên nhắc cô ấy câu nói quen thuộc: Có sức người sỏi đá cũng thành cơm", anh Báo kể lại bằng giọng lạc quan.

Được chính quyền địa phương ủng hộ, bà con đồng ý cho mượn ruộng, vợ chồng anh Báo lao vào "khai hoang" 5 mẫu ruộng gần khu chuyển đổi. Cỏ trên ruộng mọc cao đến bụng, đến ngực, anh Báo phải thuê máy móc cắt dọn, vệ sinh đồng ruộng, đào đắp lại kênh mương...

Sau bao vất vả, vụ mùa 2017, vợ chồng anh đã có thể bắt đầu gieo cấy lúa trên 5 mẫu ruộng bị bỏ hoang. Lúa lên xanh tốt, vợ chồng anh mừng ra mặt. Có điều, cuối vụ lúa bị chuột cắn phá nhiều nên năng suất không được cao. Nhiều người động viên nhưng cũng có một số chê cười, nói vợ chồng anh bị "hâm" mới đầu tư vào... ruộng hoang.

Anh Báo vẫn tin tưởng vào công việc mình đang làm, vợ anh cũng cùng chí hướng. Tới vụ đông xuân 2017 - 2018, vợ chồng anh mượn thêm được 10 mẫu ruộng hoang nữa ở làng Phong Trạch. Giống lúa Q5 được anh Báo chọn gieo cấy ở những chân ruộng trũng vì cứng cây, ít sâu bệnh, dễ bán thóc tươi khi thu hoạch. Vụ này, mặc dù vẫn bị chuột cắn phá nhưng năng suất lúa đã được hơn 100 kg/sào.

Sau vụ lúa đó, người ta thường xuyên gặp vợ chồng anh Báo đèo nhau trên chiếc xe máy cũ, đi khắp nơi tìm và mượn... ruộng hoang. Từ xã An Phú, anh Báo dần dà mở rộng địa bàn gom ruộng hoang sang một số xã khác trong huyện và phường Ái Quốc (TP Hải Dương).

Chưa dừng lại ở đó, vụ đông xuân 2023 - 2024, anh Báo còn sang tận quận An Dương (TP Hải Phòng) mượn thêm được 60 mẫu ruộng để canh tác. Đi đến đâu, anh cũng được chính quyền ủng hộ, nông dân đồng tình.

Gần 10 năm đi "cứu" ruộng hoang, vợ chồng anh Báo đã phải trải qua không biết bao nhiêu vất vả, khó nhọc. Anh đã đầu tư rất nhiều công sức, tiền bạc vào việc vệ sinh, cải tạo ruộng đồng, làm lại bờ lô, bờ thửa, hệ thống thuỷ lợi để có thể canh tác lúa thuận lợi.

Vào mùa cao điểm gieo cấy, chăm sóc, thu hoạch lúa, mặc dù đã thuê thêm nhiều lao động nhưng vợ chồng anh Báo vẫn phải xuống đồng từ sáng đến tối. "Chỉ tính công đoạn phun thuốc, bón phân cho lúa, ngày nào vợ chồng tôi cũng làm liên tục từ 16 đến 21 giờ mới nghỉ. Người và quần áo lúc nào cũng lấm lem bùn đất", chị Tuyền kể.

Nhạy bén

Dẫn tôi về thăm nhà, anh Báo mở kho cho tôi xem thiết bị bay cỡ lớn dùng để phun thuốc trừ sâu mới mua cách đây hơn một năm. Anh khoe thiết bị này có giá 395 triệu đồng, mỗi ha lúa chỉ cần bay 10 phút là có thể hoàn thành việc phun thuốc, tiết kiệm được rất nhiều công lao động.

"Thời đại công nghệ số rồi nên nông dân trẻ như mình càng phải thích ứng nhanh. Máy móc hiện đại rất đắt đỏ nhưng áp dụng vào sản xuất thì mang lại hiệu quả tuyệt vời. Từ ngày có thiết bị bay, vợ chồng tôi không còn phải vất vả như giai đoạn trước", anh Báo nói.

Khu vực chứa nông cụ phục vụ công cuộc chinh phục ruộng hoang và sản xuất của nhà anh Báo còn có 3 máy cày, 1 máy gặt, 1 máy cấy, tất cả đều thuộc loại đa năng, hiện đại.

Sau nhiều năm gắn bó với ruộng đồng, anh Báo nhận ra rằng chỉ có thay đổi tư duy, mạnh dạn đầu tư, áp dụng công nghệ vào tất cả các khâu sản xuất mới có thể đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Anh coi trọng việc học tập kiến thức mới. Vợ chồng anh gần như tham dự tất cả các lớp chuyển giao khoa học kỹ thuật do ngành nông nghiệp các địa phương tổ chức. Anh nắm chắc lịch thời vụ, ghi nhớ đặc thù chất đất ở từng cánh đồng để lên kế hoạch kỹ lưỡng cho việc sản xuất. Anh thực hiện gieo cấy "một vùng, một giống, một thời gian" để tiện cho các khâu gieo cấy, chăm sóc, thu hoạch...

Từ chỗ chỉ cấy giống lúa Q5, những năm gần đây, anh Báo đưa vào gieo cấy nhiều giống lúa chất lượng, chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu thị trường như Đài thơm 8, TBR 225, Nếp 415... Nhiều khu ruộng trũng thấp được cải tạo bằng phân bón vi sinh nên giúp cây lúa sinh trưởng, phát triển khoẻ, năng suất ngày càng cải thiện.

Mỗi năm gieo cấy 2 vụ lúa trên những diện tích ruộng bỏ hoang, vợ chồng anh Báo đều đặn thu về hàng trăm tấn thóc tươi. Giá bán thóc tươi mỗi năm một tăng khiến vợ chồng anh rất vui và có thêm động lực để tiếp tục cuộc hành trình đi "cứu" ruộng hoang.

Theo ông Mạc Văn Tuấn, Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Nam Sách, những năm gần đây, Nam Sách trở thành điểm sáng của tỉnh về xoá ruộng hoang. Có nhiều nguyên nhân mang đến kết quả tích cực này, trong đó phải kể đến tinh thần vượt khó, dám nghĩ, dám làm, chủ động thích ứng của những người như anh Báo.

Kiên trì với đồng đất quê hương, anh nông dân thế hệ 8X Nguyễn Toàn Báo giờ đã sắm được chiếc ô tô tải chuyên chở thiết bị, vật tư nông nghiệp đi phục vụ sản xuất của gia đình.

Vợ chồng anh còn mua thêm một xe ô tô nhỏ khác để mỗi khi bớt bận rộn sẽ lại đi tìm... ruộng hoang.

×