Một người lính của Lực lượng Vũ trang LB Nga. Ảnh Sputnik

 Mặc dù hiện tại mặt trận đang trải qua thời kỳ tương đối yên tĩnh, nhưng điều này khó có thể kéo dài vì cả hai bên đều muốn tận dụng tối đa các điều kiện thuận lợi trong mùa hè. Bất chấp những tổn thất ở Bakhmut, cả Moscow và Kiev đều muốn giành chiến thắng quyết định trước kẻ thù và tránh một cuộc chiến kéo dài.  Nhưng thực tế, điều gì sắp xảy ra?

Điểm mạnh và điểm yếu 

Do năng lực vận hành vượt trội của tổ hợp công nghiệp-quân sự của Nga, ở mức sản lượng hiện tại so với NATO, một cuộc xung đột kéo dài có thể mang lại một số lợi ích cho Nga. Ví dụ, vào năm 2022, Mỹ chỉ sản xuất được 14.000 quả đạn 155mm mỗi tháng. Ngay cả khi Mỹ có kế hoạch tăng khối lượng sản xuất (lên 85.000 chiếc mỗi tháng vào năm 2028), điều này vẫn không đủ để cung cấp đầy đủ cho quân đội Ukraine và cũng như cung cấp cho nhu cầu của quân đội Mỹ. 

Trong khi đó, Nga tiếp tục dựa vào hỏa lực vượt trội của mình. Mặc dù tình trạng thiếu đạn dược đã ảnh hưởng đến các đơn vị Dân quân Nhân dân của Cộng hòa Nhân dân Lugansk và Donetsk vào mùa thu năm 2022, nhưng đến tháng 5/2023, nước này đã sản xuất đủ đạn dược để đáp ứng nhu cầu chiến đấu.

Mặt khác, quân đội Nga nhạy cảm hơn với những thiệt hại về người do tính toán chính trị, ví dụ, Tổng thống Vladimir Putin phải đối mặt với một cuộc bầu cử vào năm tới, nên quyết định tìm kiếm một nhiệm kỳ khác ở Điện Kremlin. Trong khi Ukraine, quốc gia đang trong tình trạng thiết quân luật, vẫn có một lượng lớn nam giới trong độ tuổi nhập ngũ và chỉ bị hạn chế bởi khả năng trang bị vũ khí và huấn luyện họ, thì những biện pháp như vậy là không thể đối với Nga vì thực tế chính trị trong nước.

Những yếu tố này làm cho một cuộc chiến kéo dài là điều không mong muốn đối với cả hai bên. Trong vài năm tới, những người ủng hộ phương Tây của Ukraine có thể sẽ không thể duy trì mức hỗ trợ hiện tại – do sự mệt mỏi tự nhiên, chu kỳ bầu cử và các yếu tố kinh tế – và Moscow đang tìm cách tránh làn sóng huy động thứ hai. Vì vậy, cả hai bên đều đang đặt nhiều kỳ vọng vào mùa hè này.

Chiến lược của hai bên 

Lực lượng Nga đang thực hiện nhiệm vụ chiến đấu để đẩy lùi các cuộc tấn công của các phương tiện bay không người lái Ukraine trong chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine trên bờ hồ chứa Kakhovka thuộc lãnh thổ vùng Zaporizhzhia. Ảnh Sputnik

Một chiến lược khả thi đối với Nga là tiến hành một chiến dịch tương tự như Trận Bakhmut, buộc Lực lượng Vũ trang Ukraine (AFU) phải chiến đấu trong một khu vực hạn chế, nơi Moscow có thể tích lũy sức mạnh pháo binh đáng kể. Chiến thuật này sẽ giúp vô hiệu hóa lợi thế nhân lực được cho là của AFU và làm suy yếu lực lượng, hạn chế tiềm năng tấn công của .

Sức mạnh của Ukraine nằm ở chiến lược ngược lại – sử dụng các nhóm cơ động để thực hiện các cuộc tấn công dọc theo toàn bộ chiến tuyến nhằm làm cạn kiệt lực lượng dự bị của Nga, tìm ra điểm yếu trong phòng thủ và cố gắng đột phá. Nếu thành công, những hành động như vậy có thể buộc quân đội Nga phải rút lui khỏi các vùng lãnh thổ quan trọng chiến lược do nguy cơ bị bao vây, như đã được chứng minh trong các trận chiến ở khu vực Kharkov vào tháng 9 năm 2022.

Vai trò của hàng không

Một yếu tố quan trọng khác là cuộc không chiến đang diễn ra. Mùa đông vừa qua, Không quân Nga đã có thể gây thiệt hại đáng kể cho hệ thống phòng không của Ukraine, buộc NATO phải cung cấp cho Kiev các hệ thống phòng không phương Tây. Vào mùa xuân, chiến dịch này vẫn tiếp tục và quân đội Nga tuyên bố đã phá hủy hai hệ thống tên lửa Patriot. Bất chấp thách thức tấn công các hệ thống phòng không của Ukraine và những tổn thất đi kèm, Lực lượng Không quân Nga phải chịu trách nhiệm làm suy yếu khả năng tấn công của Ukraine bằng cách ném bom các nhà kho cũng như cơ sở hạ tầng quân sự và giao thông. Lực lượng Không quân Nga cũng ngăn không cho các lữ đoàn AFU được triển khai cho cuộc tấn công và làm suy yếu khả năng phòng thủ Bakhmut của Kiev bằng cách tấn công vào phía sau các đơn vị của họ từ Slavyansk đến tận Dzerzhinsk.

Đối với Nga chiến dịch mùa hè có thể sẽ giống như một loạt các hoạt động quân sự đang diễn ra. AFU chủ yếu sẽ bảo vệ vị trí của họ và thay vì đưa các đơn vị mới vào trận chiến, họ sẽ cố gắng chờ quân Nga kiệt sức để phản công.  Căng thẳng dự kiến trong các lĩnh vực sau: 

Biên giới quốc gia "cũ" 

Sau khi Lực lượng Vũ trang Nga rút lui khỏi các vùng Chernigov, Sumy và Kharkov, các vùng lãnh thổ này đã bị tấn công bởi hỏa lực pháo binh và các nhóm phá hoại và trinh sát (SRG). Không bên nào có khả năng thành lập các nhóm tấn công lớn và tiến hành một cuộc tấn công trực tiếp tại đây. Những trận chiến này có thể đã dừng lại hoàn toàn, nhưng người Ukraine muốn giáng cho Nga một đòn chính trị và thông tin bằng cách thực hiện các cuộc tấn công hạn chế vào các vùng Bryansk, Kursk và Belgorod để tạo ra hình ảnh về sự thất bại của quân đội Nga (và thành công của Ukraine).

Chiến lược của Ukraine ở đây là làm suy yếu nguồn dự trữ của Nga. Tuy nhiên, chiến lược này là thiếu sót, vì Nga có thể sử dụng quân đội nghĩa vụ chính quy của mình để bảo vệ biên giới được quốc tế công nhận. Ví dụ, những người lính nghĩa vụ đã tham gia đẩy lùi một cuộc đột kích gần đây của Ukraine được thực hiện dưới vỏ bọc của những người cộng tác với Nga (thực tế là một nhóm những người theo chủ nghĩa phát xít mới cực đoan).

Bất chấp mong muốn của Ukraine là khiến Nga tập trung lực lượng theo hướng này để gây bất lợi cho vùng Donbass và Zaporozhye, biên giới quốc gia "cũ" có thể vẫn là một khu vực chiến sự nhỏ. 

Mặt trận Svatovo

Đối với Nga, việc định vị tiền tuyến dọc theo biên giới của các con sông Oskol và Seversky Donets sẽ là điều khá mong muốn. Bất chấp sự khác biệt về độ cao (bờ phía tây, nơi quân đội Ukraine đóng quân cao hơn), việc bảo vệ khu vực này sẽ cần ít lực lượng hơn do các con sông đóng vai trò là rào cản tự nhiên. Hơn nữa, điều này sẽ đảm bảo an toàn cho đường vành đai quan trọng quanh Valuyki –Svatovo–Severodonetsk.

Hiện tại, các trận chiến ở khu vực này đang diễn ra ở phía đông bắc Kupyansk, nơi quân đội Nga đã giành quyền kiểm soát một số ngôi làng trong 4 tháng qua và gần công viên quốc gia Kremensk Forests. Vào tháng 3/2023, AFU đã tái định vị một số đơn vị từ đây đến Bakhmut, do đó làm giảm tiềm năng phòng thủ. Lý do duy nhất của Nga để không cố gắng tiến xa hơn về phía tây tới Oskol có thể là do họ không sẵn sàng mạo hiểm với số lượng nhỏ các đơn vị tấn công đóng tại khu vực này.

Gờ Seversky

Sau khi các trận chiến ở Bakhmut kết thúc với việc Nga tuyên bố chiến thắng, một tình huống nhiều lớp đã phát triển ở khu vực này. Đầu tiên, quân đội Ukraine được bố trí gần biên giới phía tây của thành phố và dựa vào các công sự của họ dọc theo tuyến Krasnoe-Minkovka. Điều này ngăn cản sự ổn định của mặt trận dọc theo kênh Seversky Donets-Donbass hiện không còn tồn tại. Và thứ hai, cái gọi là "Gờ Seversky" ở vị trí trên sườn phía bắc.

Như cuộc phản công của Ukraine với lực lượng Wagner vào giữa tháng 5 đã chứng minh, vị trí này có thể được sử dụng để đe dọa quân đội Nga ở Bakhmut. Hơn nữa, quân đội Nga cũng cần chiếm được Seversk để cải thiện kết nối với quân đội xa hơn về phía bắc.

Tiềm năng tấn công của quân đội Nga tại đây hiện đang bị hạn chế do các đơn vị PMC Wagner từng chiến đấu ở Bakhmut cần một thời gian nghỉ ngơi để khôi phục toàn bộ khả năng chiến đấu. Một cuộc tấn công trong khu vực này có thể tiếp tục sau khi các chiến binh của Tập đoàn Wagner tiếp tục công việc của họ hoặc sau khi chuyển các nhóm tấn công khác đến địa điểm này. Sự hiện diện của một lượng lớn quân AFU sống sót sau trận chiến giành Bakhmut ủng hộ việc tiếp tục cuộc tấn công theo hướng này. Nếu Kiev ổn định được mặt trận này, AFU có thể chuyển lực lượng sang các khu vực khác.

Khu Donetsk

Các trận chiến giành các thành phố như Avdeevka và Maryinka đã diễn ra ác liệt kể từ khi bắt đầu cuộc xung đột. Hệ thống phòng thủ của Ukraine ở đây dựa vào cơ sở hạ tầng đô thị, trong 8 năm qua đã bị biến thành công cụ chiến tranh. Nhờ đó, AFU đã cố gắng bảo vệ mặt trận và kéo các đơn vị của Quân đoàn Donetsk vào một cuộc chiến tranh vị trí mệt mỏi.

Vào mùa hè năm 2023, quân đội Nga đã đạt được những tiến bộ tích cực trong khu vực. Họ hoàn toàn kiểm soát các tòa nhà nhiều tầng của Maryinka, có thể đẩy lùi kẻ thù cách Avdeevka khoảng 10 km về phía bắc và tấn công một số con đường dẫn vào thành phố.

Tình trạng thiếu đạn dược và hiệu quả hàng không thấp giải thích các vấn đề của Nga theo hướng này. Tuy nhiên, gần đây, các đơn vị của Quân đoàn 1 đã nhận được nhiều đạn dược hơn và Không quân Nga đã được cung cấp các mô-đun dẫn đường cho bom trên không.

Di chuyển mặt trận ra khỏi Donetsk - trung tâm chính trị và hậu cần quan trọng - là một trong những mục tiêu chính của quân đội Nga. Điều này sẽ làm giảm số lượng các cuộc tấn công vào thành phố quan trọng này và tác động chính trị tiếp theo của chúng cũng như đảm bảo các vị trí hậu phương của quân đội. 

Ugledar

Sau khi cuộc tấn công thứ ba vào Ugledar thất bại do các bãi mìn của Ukraine và một cuộc tấn công không đồng bộ của các đơn vị Nga, Moscow đã chuyển chiến thuật và quyết định phá hủy một số dãy nhà nhiều tầng được AFU sử dụng làm điểm bắn và quan sát.

Ugledar có tầm quan trọng chiến lược vì độ cao vượt trội kéo dài đến Kurakhovo. Lực lượng phòng thủ của Ukraine ở phía tây nam Donetsk, bao gồm cả sườn phía nam của Maryinka, dựa vào Ugledar. Việc chiếm được nó sẽ cho phép quân đội Nga tiến hành một cuộc tấn công vào đường cao tốc Zaporozhye-Donetsk và hỗ trợ các hoạt động ở Donetsk và Melitopol. Cuộc tấn công thứ tư vào Ugledar dự kiến sẽ xảy ra sau khi các vị trí của Ukraine trong khu vực bị máy bay và pháo binh Nga trấn áp.

Melitopol

Đây thường được coi là hướng ưu tiên cho một cuộc tấn công của Ukraine. Một bước đột phá của mặt trận gần Tokmak và Pology, sau đó là một cuộc tiến công tới Biển Azov sẽ là một thảm họa đối với Nga. Kết quả là sự cô lập của Crimea với phần còn lại của đất nước sẽ khiến bán đảo này trở thành một mục tiêu dễ bị tấn công.

Trong mùa thu và mùa đông vừa qua, Lực lượng Vũ trang Nga đã củng cố khu vực này, tạo ra các đội hình cấp bậc với một số thành phố pháo đài. Điều này làm phức tạp bất kỳ bước đột phá nào của Ukraine. Hơn nữa, ngay cả khi AFU đã tập trung đủ lực lượng và thành công trong việc tiến lên phía trước, Ukraine sẽ phải đối mặt với các cuộc tấn công bên sườn của các đơn vị dự bị của Nga cũng như các cuộc không kích bằng bom dẫn đường.

Tuy nhiên, mối đe dọa đối với Melitopol vẫn chưa bị vô hiệu hóa hoàn toàn. Nga vẫn buộc phải tập trung lực lượng ở khu vực này để có thể phản ứng nhanh trước một cuộc tấn công tiềm ẩn của AFU. Tuy nhiên, Ukraine đã bỏ lỡ một cơ hội để đánh bại hoàn toàn kẻ thù tại đây. 

AFU khó có thể phát động một cuộc tấn công toàn diện mạo hiểm theo hướng này. Thay vào đó, Ukraine sẽ cố gắng làm suy yếu hơn nữa các lực lượng Nga trong khu vực, sử dụng các cuộc tấn công và giao tranh cục bộ để chiếm vùng xám.

Mặt trận dọc theo sông Dnieper ở vùng Kherson

Hiện tại, không có trận chiến nào đang diễn ra tại phần này của mặt trận. Các bên thỉnh thoảng sử dụng pháo binh và gửi các nhóm phá hoại và trinh sát qua sông. Không bên nào có đủ nguồn lực để thực hiện một chiến dịch đổ bộ lớn và tiếp tế cho quân đội của mình trong lãnh thổ bị chiếm đóng. Hơn nữa, ngay cả khi Ukraine, với chiến lược tấn công cục bộ bị cô lập, tham gia vào một chiến dịch như vậy, thì Nga vẫn nắm giữ lợi thế ở đây. 

Những cân nhắc trên để lại cho chúng ta điều gì? Bằng cách này hay cách khác, cả hai bên sẽ không thể bỏ qua cơ hội do thời tiết mùa hè thuận lợi mang lại. Chúng ta có thể mong đợi hoạt động đổi mới và nghiêm túc hơn tại các điểm căng thẳng của các trận chiến trước đây. Tuy nhiên, không bên nào sẽ đạt được một chiến thắng quyết định trong mùa hè này. Họ chỉ có khả năng đảm bảo các vị trí thuận lợi hơn cho cuộc chiến trong tương lai. Vì vậy, cuộc chiến chưa thể kết thúc trong tương lai gần.

×