Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa có kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng về việc đề xuất quy trình thủ tục đầu tư xây dựng dự án nhà ở thương mại, dự án nhà ở xã hội. 

Theo HoREA, hiện đang có vướng mắc rất lớn trong thực hiện thủ tục "chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư" tại Sở Kế hoạch và Đầu tư.

Cơ chế "một cửa" nhưng lâu hơn "nhiều cửa"

Cụ thể theo HoREA, vướng mắc này là do quy định tại điểm a khoản 3 Điều 33 Luật Đầu tư 2020 quy định "Đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch đô thị…"; và điểm c khoản 7 Điều 31 Nghị định 31/2021/NĐ-CP quy định "Đối với quy hoạch đô thị, nội dung thẩm định phải có đánh giá về sự phù hợp của dự án đầu tư với quy hoạch chi tiết (nếu có), quy hoạch phân khu (nếu có)…".

Chính bởi các quy định này, nên Sở Kế hoạch Đầu tư thường phát hành khoảng 10 bộ hồ sơ yêu cầu các cơ quan nhà nước có thẩm quyền có ý kiến.

"Thủ tục này theo cơ chế "một cửa" nhưng lại bị mất nhiều thời gian hơn, không tốt hơn, thậm chí bị tắc ngay tại cửa đầu tiên là khâu "chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư" tại Sở Kế hoạch Đầu tư", ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA nhận định.

Dẫn chứng cho lập luận này, ông Châu cho rằng, so với trước đây làm theo cơ chế "nhiều cửa" thì doanh nghiệp có thể đồng thời trực tiếp làm  việc song song với từng Sở, ngành, quận, huyện để được thẩm định nên có kết quả nhanh hơn hiện nay. 

Bởi lẽ, thủ tục "chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư" chỉ là thủ tục khởi đầu của dự án, chứ không phải là thủ tục để quyết định ngay "Báo cáo khả thi" của dự án, vì sau thủ tục này thì các Sở, ngành tiếp tục thực hiện thủ tục thẩm định dự án; phê duyệt quy hoạch chi tiết; giao, thuê đất; công nhận chủ đầu tư; cấp Giấy phép xây dựng; xác định nghĩa vụ tài chính.

Nhất là do sự bất hợp lý của quy định "đánh giá sự phù hợp với quy hoạch đô thị" mà nếu bổ sung từ "sơ bộ" vào cụm từ "đánh giá sơ bộ sự phù hợp với quy hoạch đô thị" thì hợp lý hơn.

Tương tự, như điểm a khoản 3 Điều 75 Luật Đầu tư 2020 đã sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 2 Điều 25 Luật bảo vệ môi trường 2015, chỉ thay thế một từ "sơ bộ" trong cụm từ "đánh giá sơ bộ tác động môi trường" thì đã giảm được thời gian và chi phí thực hiện thủ tục hành chính.

Ngoài ra, theo Chủ tịch HoREA, quy định "đánh giá sự phù hợp với quy hoạch đô thị, quy hoạch chi tiết" còn mâu thuẫn với khoản 7 Điều 19 Luật Quy hoạch đô thị 2009 quy định "Chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng tổ chức lập quy hoạch chi tiết khu vực được giao đầu tư". 

"Phải biết rằng, tại thời điểm này chưa được "chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư" thì nhà đầu tư chưa được công nhận là chủ đầu tư dự án nên lâm vào tình trạng "con gà - quả trứng", cái nào có trước cái nào có sau", ông Châu nói thêm.

Đề xuất 4 bước quy trình thủ tục đầu tư nhà ở thương mại, dự án nhà ở xã hội

Để khắc phục các vướng mắc trong quy trình thủ tục đầu tư xây dựng dự án nhà ở thương mại, dự án nhà ở xã hội, HoREA đã đề xuất 4 bước quy trình. 

Bước 1: Thủ tục "chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư" dự án nhà ở thương mại (hoặc nhà ở xã hội) do Sở Kế hoạch và Đầu tư thực hiện.

Bước 2: Thủ tục "phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500" do Sở Xây dựng (hoặc Sở Quy hoạch và Kiến trúc) thực hiện.

Bước 3: Thực hiện song song và nối tiếp các thủ tục "giao thuê đất; cấp Giấy phép xây dựng; chuyển mục đích sử dụng đất; xác định nghĩa vụ tài chính, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất". Các quy trình như sau: 

(1) Sở Tài nguyên và Môi trường thực hiện thủ tục giao đất dự án nhà ở thương mại (hoặc dự án nhà ở xã hội), sau đó Sở Xây dựng thực hiện thủ tục cấp Giấy phép xây dựng cho chủ đầu tư trên cơ sở "Quyết định giao đất", "quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500" và kết quả "Thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng của cơ quan chuyên môn về xây dựng" (bao gồm thiết kế cơ sở), "Thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở của cơ quan chuyên môn về xây dựng" theo quy định của Luật Xây dựng.

(2) Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính chủ trì thực hiện các thủ tục xác định nghĩa vụ tài chính, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất căn cứ mục đích sử dụng đất theo quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt song song với Sở Xây dựng thực hiện thủ tục cấp Giấy phép xây dựng dự án nhà ở thương mại (hoặc dự án nhà ở xã hội) để chủ đầu tư triển khai thực hiện công tác xây lắp các công trình của dự án.

Trong giai đoạn này, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính thực hiện thủ tục xác định nghĩa vụ tài chính, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất dự án nhà ở thương mại (hoặc dự án nhà ở xã hội) của chủ đầu tư.

Cụ thể, Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì công tác định giá đất; Sở Tài chính là Thường trực Hội đồng thẩm định giá đất thẩm định và trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt giá đất, vì thủ tục này đang bị "ách tắc" và mất rất nhiều thời gian (có thể mất trên dưới 3 năm như cách làm hiện nay).

Bước 4: Thủ tục cấp "Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất" cho chủ đầu tư dự án và khách hàng mua nhà sau khi dự án hoàn thành đưa vào sử dụng. 

×