Từ trước đến nay khi nghe lá ngón ai cũng hoảng sợ vì chúng có thể gây chết người nhưng đối với vùng Mường So (Lai Châu) đây lại là một đặc sản hấp dẫn. Vì thực ra lá ngón có hai loại: có độc và không có độc. 

Từ bao đời nay, lá ngón luôn là cái tên khiến nhiều người sợ hãi vì độ "độc hại" của chúng. Khi nói đến loại thực vật này, ai cũng rùng mình bởi chỉ cần ăn 2 - 3 lá thôi cũng đủ "gặp tử thần" khi chất độc ngấm vào cơ thể.

Nhưng có một sự thật rất... lạ đời là ở vùng Mường So (Lai Châu), người ta lại chế biến lá ngón thành nhiều món ăn hấp dẫn và thậm chí còn trở thành đặc sản nữa đấy.

Theo lời những người lớn tuổi ở đây kể lại, lá ngón có hai loại: có độc và không có độc. Thực chất, cây lá ngón không độc đã được phát hiện từ rất lâu và được người dân nơi đây ươm trồng tại vườn để chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn. Thế nên nghe tên lá ngón thì sợ độc, nhưng thực chất loại lá ngón để chế biến món ăn thì không hề có độc nên chẳng có vấn đề gì cả.

Nguồn gốc của loại cây này bắt nguồn từ câu chuyện tình của đôi trai gái người Thái được người dân truyền miệng lại. Do bị gia đình cô gái ngăn cấm nên cả hai người quyết định tìm đến cái chết bằng lá ngón. Nhưng kì lạ là khi nhai thứ lá này thì họ không cảm nhận được chất độc mà ngược lại là vị ngọt ngọt, chát chát lạ lẫm. Kể từ đó, lá ngón không độc được phát hiện và trở thành loại rau xanh với nhiều công dụng trong ẩm thực.

Lá ngón có 2 loại: có độc và không độc

Muốn phân biết cây lá ngón có độc và không độc, cần phải quan sát thật kỹ vì chúng đều có thân leo giống nhau. Về hình thức, lá ngón có độc thuôn dài, có hình mũi mác, còn lá ngón không độc thì tròn, ngắn và to hơn, khoảng chừng bằng lòng bàn tay.

Vì có vị chan chát, ngòn ngọt nên lá ngón không độc đã được người Mường So tận dụng để làm đồ ăn. Đơn giản nhất là luộc hoặc nấu canh. Chỉ vậy thôi cũng đủ thưởng thức được vị thanh mát, ngọt bùi của lá ngón. Thế nhưng hấp dẫn hơn cả vẫn là lá ngón xào với tỏi. Đây được xem là món đặc sản nổi tiếng được người dân dùng để đãi khách.

Lá ngón có thể xào cùng tỏi, trứng, thịt trâu, thịt bò,... đều rất thơm ngon

Lá ngón không độc khi hái về sẽ được rửa sạch, sau đó xé nhỏ, vò sơ để khi xào sẽ mềm hơn. Chảo nóng thì cho dầu vào, đợi chút để dầu nóng thì cho lá vào xào cùng tỏi, cuối cùng là nêm nếm gia vị vừa với khẩu vị. Lá ngón xào tỏi dậy mùi thơm vô cùng hấp dẫn, những chiếc lá thì bóng bẩy trông rất ngon mắt.

Dù vậy, khi biết đây là những chiếc lá ngón, nhiều người lần đầu thưởng thức sẽ có phần sợ sệt vì lo lắng sẽ có độc. Thế nhưng chỉ một lần nếm thử, thực khách sẽ bất ngờ với hương vị lạ lùng, độc đáo chưa từng được gặp trước đây.

Ngoài xào với tỏi, lá ngón còn có thể xào với trứng hoặc thịt trâu cũng rất thơm ngon. Độ béo ngậy của trứng, thịt trâu sẽ càng khiến món ăn trở nên thu hút, bổ dưỡng hơn.

Nếu có dịp ghé thăm Tây Bắc và định thưởng thức món đặc sản này thì bạn phải thật cẩn thận, nhờ người dân có nhiều kinh nghiệm chọn mua rau và chế biến giúp nhé.

×