Đại tướng Lê Trọng Tấn- “Giu-cốp của Việt Nam”

Một trong những vị tướng tài ba nhất

Lúc đầu ông được phân công làm công tác địch vận tại khu vực Hoàng Mai-Hà Nội. Tháng 3/1945, ông là thành viên trong ủy ban chuẩn bị khởi nghĩa tỉnh Hà Đông được cử về tuyên truyền, tổ chức và xây dựng LLVT tại ứng Hòa, La Khê, La Cả (Hà Đông).

Tháng 8/1945, ông tham gia vào Ủy ban khởi nghĩa Hà Đông phụ trách quân sự. Sau đó ông được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam. Trong những ngày đầu toàn quốc kháng chiến tháng 12/1946, ông chỉ huy Tiểu đoàn 60, Trung đoàn 37 chiến đấu tại mặt trận Hà Đông, một cửa ngõ quan trọng phía Tây Thủ đô, ông tổ chức diệt đồn Đồng Quan và giành thắng lợi trận đầu tiên. Ngày 23/8/1947, ông được bổ nhiệm giữ chức Khu trưởng Khu 10 khi đang giữ chức Trung đoàn trưởng Trung đoàn Sơn Tây.

Ngày 25/1/1948, ông được bổ nhiệm giữ chức Phó chủ tịch Khu 10. Năm 1949, theo quyết định của Bộ Tổng chỉ huy, Trung đoàn 209 chủ lực đầu tiên của Liên khu 10 chuyển thành trung đoàn mạnh, trực thuộc Bộ, mang danh hiệu Trung đoàn Sông Lô. Khi đó ông là Phó tư lệnh Liên khu 10 được bổ nhiệm là Trung đoàn trưởng kiêm Chính ủy đầu tiên của trung đoàn.

Đại tá Đặng Văn Việt- nguyên Trung đoàn Trưởng Trung đoàn 174, đơn vị cùng được giao nhiệm vụ trong chiến dịch Biên giới Thu Đông 1950 kể lại: Lê Trọng Tấn chỉ huy Trung đoàn 209 được giao nhiệm vụ di chuyển từ hướng Nam lên, tấn công pháo đài Đông Khê. Lệnh nổ súng lúc 6 giờ ngày 16/9/1950 nhưng anh Tấn bị lạc đường, đến 18 giờ chúng tôi mới gặp được nhau.

Mặc dù vậy, khi hội quân chúng tôi đã bàn bạc với nhau rất ăn ý. Đến trưa ngày 18/9, hai trung đoàn chúng tôi đã hoàn thành nhiệm vụ đập tan cứ điểm Đông Khê, mở màn cho thắng lợi chiến dịch Biên giới”. Chiến thắng Biên Giới 1950 được đánh giá là một sự kiện lịch sử quan trọng, đánh dấu bước ngoặt cơ bản, góp phần đưa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp tiến lên giành thắng lợi quyết định.

Ngày 27/12/1950, Đại đoàn 312 được thành lập, ông là Đại đoàn trưởng kiêm Chính ủy đầu tiên, khi mới 36 tuổi. Với những bài học từ thực tiễn chiến trường và trưởng thành trong chiến đấu, trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, Đại đoàn 312 do ông chỉ huy là đơn vị đánh trận mở đầu thắng lợi vào cứ điểm Him Lam ngày 13/3/1954.

Sau thắng lợi này, Đại đoàn 312 tiếp tục được lệnh bám sát địch để đón thời cơ tổng công kích. Chiều 7/5/1954, một đơn vị của Đại đoàn 312 đã tấn công vào sở chỉ huy của Pháp, bắt sống Tướng De Castries cùng Bộ tham mưu Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Sau này, De Castries cho biết: ông ta có vinh dự được làm bại tướng dưới tay Lê Trọng Tấn và đại đoàn của ông.

Một “Giu-cốp của Việt Nam”

Năm 1964, khi tình hình chiến tranh bắt đầu có những biến đổi lớn cả về mặt chính trị, quân sự, cả ở đô thị, nông thôn và vùng rừng núi, Mỹ buộc phải chuyển hướng chiến lược từ “chiến tranh đặc biệt” sang “chiến tranh cục bộ”. Tướng Lê Trọng Tấn và Đại tướng Nguyễn Chí Thanh được Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương đặc phái vào miền Nam “giải bài toán” đánh Mỹ.

Tướng Lê Trọng Tấn đảm nhiệm cương vị Phó Tư lệnh, Ủy viên Quân ủy Quân giải phóng miền Nam, đồng thời ông trực tiếp làm tư lệnh của nhiều chiến dịch. Theo Đại tá Nguyễn Nhật Minh - thư ký riêng của Đại tướng Lê Trọng Tấn, sau chiến dịch Mậu Thân năm 1968, trong quân đội ta nhiều người đã có tư tưởng đánh Mỹ - Ngụy bằng chiến tranh du kích hay chiến thuật nhỏ lẻ bằng bộ đội đặc công.

Nhưng Lê Trọng Tấn kiên quyết phản đối. Ông muốn đánh theo phương châm nếu đủ quân số thì phải đánh cấp chiến dịch, quân số cấp sư đoàn phải đánh trận sư đoàn chứ không được đánh trận cấp tiểu đoàn. Nhiều quân nhân cấp dưới khi nghe ông phân tích, rút kinh nghiệm với nhiều cán bộ đã bật khóc, cuối cùng đều tin tưởng vào sự chỉ huy của Lê Trọng Tấn. Chính vì vậy mà chúng ta đã có cuộc tiến công chiến lược năm 1972 và tổng tiến công năm 1975.

Với thắng lợi lớn từ đòn tiến công chiến lược Tây Nguyên, làm suy sụp tinh thần chế độ Việt Nam cộng hòa và quân đội Sài Gòn, Bộ Chính trị chỉ thị nhanh chóng đánh chiếm Huế, Đà Nẵng. Ngày 24/10/1973, Quân đoàn 1 (Binh đoàn Quyết Thắng) - Binh đoàn chủ lực cơ động đầu tiên của Quân đội ta bao gồm cả Sư đoàn 312 được thành lập. Khi đó, Thiếu tướng Lê Trọng Tấn được giao là Tư lệnh đầu tiên.

Tháng 3/1975, ông được chỉ định làm Tư lệnh chiến dịch giải phóng TP.Huế-Đà Nẵng. Tháng 4/1975, ông là Phó tư lệnh Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử kiêm Tư lệnh cánh quân phía Đông gồm Quân đoàn 2, Quân đoàn 4, Sư đoàn 3) tấn công vào Sài Gòn. Theo kế hoạch chiến dịch Hồ Chí Minh, 5 giờ 30 sáng 30/4/1975, các hướng đồng loạt nổ súng tiến công vào Sài Gòn.

Với óc phán đoán, phân tích chiến lược tài tình, Trung tướng Lê Trọng Tấn đã đề nghị Quân ủy cho cánh quân của mình nổ súng trước các hướng khác. Lý do là lực lượng ta còn cách vùng ven từ 15 - 20km, phải vừa đánh vừa tiến quân, lại phải vượt sông Đồng Nai và sông Sài Gòn, nếu cùng nổ súng sẽ không đến kịp. Đại tướng Võ Nguyên Giáp lúc bấy giờ đã chuẩn y cho cánh quân phía đông đánh vào 18 giờ chiều 29/4 theo lời đề nghị của Trung tướng Lê Trọng Tấn, sớm hơn giờ G 12 tiếng.

Cánh quân phía Đông do tướng Lê Trọng Tấn chỉ huy là đơn vị đầu tiên tiến vào Sài Gòn, đánh chiếm Dinh Độc Lập, bắt sống và buộc chính quyền của Dương Văn Minh đầu hàng vô điều kiện, kết thúc cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vĩ đại của nhân dân ta.

Trong hơn 30 năm tham gia trận mạc, Đại tướng Lê Trọng Tấn có mặt ở hầu hết các chiến trường. Nhưng có 2 chiến dịch lớn quan trọng, ghi dấu ấn trong cuộc đời trận mạc của Đại tướng chính là chiến dịch Điện Biên Phủ 1954 và Chiến dịch Hồ Chí Minh giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.

Lê Trọng Tấn là vị tướng trận mạc, ông luôn có mặt ở những chiến trường gai góc, ác liệt và nóng bỏng nhất, có khả năng làm xoay chuyển cục diện trận đánh, trăm trận trăm thắng. Các nhà khoa học quân sự và quân đội các nước anh em kính nể, học tập ông về tài năng, đức độ và tầm nhìn chiến lược, chiến thuật, nghệ thuật quân sự kiệt xuất. Các cán bộ, chiến sĩ yêu mến gọi ông là “Giu-cốp của Việt Nam”, luôn đoàn kết, một lòng tin tưởng vào tài năng, đức độ, thông minh, sáng tạo, nhanh nhạy, quyết đoán của mình.

Trong Hội thảo kỷ niệm 10 năm ngày mất Đại tướng Lê Trọng Tấn tháng 12-1996, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã đánh giá tướng Tấn xứng đáng “hai lần anh hùng” do đã chỉ huy quân xuất sắc bắt sống tướng Đờ Cát ở Điện Biên Phủ năm 1954 và bắt sống nội các ngụy Sài Gòn 21 năm sau. Cả cuộc đời mình, Đại tướng đã mang hết tài năng và nghị lực phấn đấu thực hiện thắng lợi đường lối, nhiệm vụ chính trị, quân sự của Đảng, đồng thời có nhiều đóng góp lớn trong phát triển sáng tạo nghệ thuật quân sự Việt Nam.

×