Một quân nhân Nga thuộc nhóm lực lượng Trung tâm đứng canh gác khi một bệ phóng tên lửa đa năng BM-21 Grad được bắn về phía các vị trí của Ukraine trong khu vực tiền tuyến Avdiivka. Ảnh Ssputnik

Thỉnh thoảng, người ta hỏi tại sao Nga không hành động quyết đoán hơn ở Ukraine và tại sao nước này lại tỏ ra trì trệ. Một số người cho rằng đó là do điểm yếu, số khác nghi ngờ có một số thỏa thuận bí mật nào đó với phương Tây, và dường như có những lý thuyết phù hợp với mọi sở thích.

Trên thực tế, câu trả lời rất rõ ràng và minh bạch. Năm nay và năm tiếp theo, Nga đã chi khoảng 5-6% GDP cho cuộc xung đột Ukraine và nhiệm vụ của Điện Kremlin là sử dụng những nguồn lực tương đối nhỏ này một cách hiệu quả nhất có thể. Mục đích của họ là đạt được các mục tiêu của hoạt động quân sự mà không cần huy động mới, đồng thời duy trì không chỉ nền kinh tế ổn định và hoạt động mà còn cả sự ổn định trong nước.

Theo Sergey Poletaev, mặc dù chiến tuyến phần lớn vẫn tĩnh lặng kể từ mùa thu năm 2022, nhưng tình hình chính trị và hoàn cảnh mà xung đột có thể sẽ kết thúc đang thay đổi theo hướng có lợi cho Nga. Với ít rủi ro và chi phí tài chính tương đối nhỏ, Tổng thống Vladimir Putin đang dần dần đạt được mục tiêu của mình.

Không chờ đợi mà chuẩn bị

Ngày càng có nhiều tin đồn về một cuộc tấn công sắp xảy ra của Nga. Giống như cuộc 'phản công' của Ukraine một năm trước, các nhà bình luận khẳng định biết chính xác nó sẽ diễn ra ở đâu (đối với Kharkov hoặc Sumy), khi nào nó sẽ xảy ra (vào tháng 5 hoặc tháng 6), và chắc chắn trước rằng nó sẽ mang tính quyết định đối với toàn bộ cuộc xung đột...

Nhưng Sergey Poletaev cho rằng, có vẻ như Điện Kremlin không muốn có một cuộc tấn công lớn vào thành phố thứ hai của Ukraine vào mùa hè này và đây là lý do tại sao.

Sergey Poletaev cho rằng, thứ nhất là thiếu kinh nghiệm. Sergey Poletaev viết: "Chúng ta đang nói về một hoạt động quy mô Mặt trận phía Đông trong Thế chiến thứ hai, và những nỗ lực như vậy chưa bao giờ được thực hiện trong chiến dịch hiện tại. (Ngày 22/02/2022 không tính, vì địch chưa huy động đầy đủ, tiền tuyến cũng chưa thực sự tồn tại nên không cần đột phá gì cả.)

Trong bất kỳ cuộc xung đột nào, quy mô cần thiết của các trận tấn công đều tăng lên đều đặn, đồng thời cần phải hình thành các công cụ, kỹ thuật chiến lược và chiến thuật phù hợp, đội ngũ sĩ quan, tham mưu. Bước nhảy vọt cần thiết để đi từ một chiến dịch kéo dài 5 tháng đưa Avdeevka đến việc chiếm đóng nhanh chóng và thành công Kharkov hay Sumy dường như là điều không thể đo lường được.

Ngoài ra, lực lượng và phương tiện cần thiết vẫn chưa sẵn sàng. Vâng, chúng tôi có lực lượng dự trữ khoảng 150.000-170.000 người. Đúng vậy, số người đăng ký nghĩa vụ quân sự hàng tháng nhiều hơn số người Ukraine bắt gặp trong các quán rượu và trên đường phố, điều đó có nghĩa là con số này vẫn đang tăng lên. Nhưng một lượng lớn binh lính không phải là một đội quân. Họ cần được trang bị vũ khí, trang bị, huấn luyện, cung cấp những sĩ quan giàu kinh nghiệm, năng lực cán bộ, trang thiết bị, đạn pháo, máy bay và những thứ khác".

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu cho biết, việc thành lập 2 đơn vị quân đội mới sẽ hoàn thành vào cuối năm 2024. Như vậy, Lực lượng vũ trang Nga sẽ chỉ đạt phong độ đỉnh cao trong 8 đến 9 tháng nữa, sau đó là các điều kiện để mở mặt trận thứ hai. 

Nhưng còn mùa hè này thì sao? Trừ khi mặt trận Ukraine đột ngột sụp đổ, chúng ta có thể sẽ thấy một cuộc tiến quân chậm chạp và cân nhắc, với cuộc chiến giành từng cánh đồng và làng mạc, kết hợp với các cuộc không kích đồng thời vào sâu bên trong mặt trận và vào hậu phương của Ukraine.

"Bất chấp các cuộc phản công ngày càng phức tạp của Ukraine, một kịch bản như vậy sẽ khiến kẻ thù kiệt sức nhanh hơn nhiều so với việc chúng ta kiệt sức, điều đó có nghĩa là vào cuối năm nay hoặc sang mùa hè năm sau, cán cân lực lượng sẽ thậm chí còn nghiêng về phía chúng ta nhiều hơn. Dù sao thì đây cũng là tính toán của bộ tổng tham mưu của chúng ta", Sergey Poletaev nhận định.

Trong khi đó, nếu lực lượng của Ukraine đột nhiên chùn bước ở Donbass, Vùng Kharkov hoặc Zaporozhye, thì lực lượng dự bị mà chúng ta có trong khu vực sẽ đủ để phát triển thành công.

"Đồng thời, các hoạt động tấn công ở quy mô tác chiến (trung bình) của Nga có thể xảy ra vào mùa xuân và mùa hè, đặc biệt nếu quân đội Kiev bắt đầu suy yếu hơn hiện tại. Đây không chỉ là một cuộc diễn tập, một cách tích lũy kinh nghiệm mà nếu thành công còn là một minh chứng cho kẻ thù rằng chúng ta biết cách phát động một cuộc tấn công, rằng chúng ta biết chính xác phải làm gì và chúng ta sẽ làm lại nếu cần thiết", Sergey Poletaev viết tiếp.

Đã có quan điểm chung ở phương Tây là Ukraine không thể thắng. Vì vậy, cuộc tranh luận mới là về việc nên đàm phán hay trực tiếp tham gia cuộc chiến (điều sau có vẻ không thực tế, nhưng sẽ nói thêm về điều đó bên dưới). Và tất cả những điều này trộn lẫn với một quan điểm chung đồng thời rằng Putin không thể tấn công, rằng quân đội Nga đã kiệt sức...

Khi việc thành lập các đội quân mới mô tả ở trên hoàn tất và người ta quyết định chuyển họ đến biên giới Ukraine, mặt trận thứ hai sẽ bất ngờ nổ ra ở Ukraine và phương Tây, và bản thân điều này có thể là yếu tố quyết định. Do đó, Putin sẽ đưa ra cho kẻ thù một sự lựa chọn – hoặc chấp nhận các điều khoản của Nga (giải trừ vũ khí và tính trung lập của Ukraine, cũng như các cơ chế kiểm soát khác) hoặc chuẩn bị cho một vòng mới, mà Nga đã chuẩn bị tốt hơn nhiều.

"Nói cách khác, nếu bạn không làm điều đó một cách tử tế, chúng tôi sẽ lấy đi những gì chúng tôi muốn bằng vũ lực", Sergey Poletaev nhấn mạnh.

Khi khát vọng không phù hợp với cơ hội

Tất nhiên, phương Tây không muốn ngồi yên chờ Nga làm theo ý mình mà không có bất kỳ động thái nào. Nhưng sau thất bại trong cuộc phản công của Ukraine năm ngoái, không có ý tưởng rõ ràng nào về cách đánh bại Moscow.

Tệ hơn nữa, từ góc nhìn của các đối thủ Nga, sự chia rẽ chính trị ở các nước phương Tây đã đạt tới mức độ đến mức đã đến lúc không nên nói về chiến lược của toàn khối mà là về sự đoàn kết của giới tinh hoa theo chủ nghĩa toàn cầu hóa, những người đang phải đối mặt với sự phản đối ngày càng tăng. cả ở đất nước của họ và ở nam bán cầu. Kết quả là, nguyện vọng của họ đang gặp khó khăn để thực hiện.

Chúng ta đang nói về điều gì vậy? Mùa thu năm ngoái, người ta đã quyết định rằng nhiệm vụ của Ukraine trong năm 2024 là giữ vững, xây dựng và tấn công - tức là duy trì mặt trận, xây dựng hệ thống phòng thủ và bắn phá Nga một cách đau đớn nhất có thể - đồng thời xây dựng lại quân đội và chuẩn bị cho những trận đánh quyết định thắng lợi vào năm 2025 , sau đó một Putin kiệt sức chắc chắn sẽ phải làm hòa.

Phần đầu tiên vẫn đang được tiến hành (đặc biệt là khi Nga không tiến tới đâu cả), nhưng phần thứ hai khó khăn hơn - do tranh chấp chính trị và tình trạng thiếu vũ khí nói chung, nguồn cung không đủ cho nhu cầu hiện tại của Kiev và mặc dù tình hình ở Ukraine không đến mức thảm khốc như những gì báo chí phương Tây tuyên bố hàng ngày, nhưng nó đang từ từ xấu đi. Nói cách khác, cho đến nay mọi việc đang diễn ra theo đúng kế hoạch của Putin chứ không phải của phương Tây – dần dần quân đội Ukraine ngày càng yếu đi chứ không mạnh hơn.

Ngoài vấn đề về vũ khí của phương Tây, còn một vấn đề khác: Ukraine đang cạn kiệt binh lính. Theo nhiều ước tính khác nhau, có tới một triệu rưỡi người đã tham gia vào lực lượng vũ trang Ukraine trong cuộc xung đột. Ban đầu bao gồm những người muốn chiến đấu, hoặc ít nhất là không chống lại các hoạt động chiến đấu.

Vì vậy, phương Tây, bị tổn thương bởi những thất bại của Ukraine năm ngoái, giờ đây miễn cưỡng cung cấp vũ khí khan hiếm - đồng thời thấy không có động lực để cung cấp nhiều hơn chừng nào bản thân người Ukraine vẫn không sẵn sàng chiến đấu. 

Không có cuộc thảo luận nào về việc tăng nguồn cung cấp của phương Tây cho Ukraine vào năm 2025, và thậm chí việc duy trì khối lượng và nguồn ngân sách hiện tại (khoảng 40 tỷ USD một năm) đang bị nghi ngờ nghiêm trọng.

Điện Kremlin nhận thức rõ ràng về tất cả những điều này và đang khiến phương Tây phải trả giá đắt. Do các cuộc tấn công trong lĩnh vực năng lượng, Ukraine đã từ một quốc gia tài trợ trở thành một quốc gia cần nguồn cung cấp điện từ Liên minh châu Âu và các khoản đầu tư lớn để xây dựng lại các nhà máy điện bị phá hủy - tất nhiên tất cả đều do phương Tây phải trả. Các cuộc tấn công vào các cơ sở lưu trữ khí đốt ở miền Tây Ukraine làm tăng nguy cơ gián đoạn mùa sưởi ấm vào mùa đông tới...

Như chúng tôi đã nói nhiều lần, phương Tây đang ở ngã ba đường – rút khỏi cuộc xung đột và đàm phán với Nga, hoặc đứng lên và tự mình tham chiến. 

Đối mặt với ngã ba đường, phương Tây không thể lựa chọn cách này hay cách khác mà đành đứng nhìn Ukraine dần thua cuộc. Bây giờ đáng để chờ xem liệu có quyết định cơ bản nào sẽ được đưa ra tại hội nghị thượng đỉnh NATO vào tháng 7 hay không; Liệu Quốc hội Mỹ có thể cấp cho Ukraine bất kỳ khoản tiền nào hay không và quan trọng hơn là liệu số tiền này có thực sự giúp ích cho đất nước chứ không chỉ kéo dài nỗi thống khổ của nước này hay không. Chưa kể liệu cuối cùng Kiev có thể giải quyết được vấn đề huy động mà không gây ra bạo loạn ở hậu phương hay không. Và trên hết, hãy xem liệu phương Tây có thể đưa ra được một kế hoạch mạch lạc để buộc Điện Kremlin phải mạo hiểm hay không.

Nếu không, nếu mọi chuyện cứ tiếp diễn như hiện nay, Nga có thể tiếp tục ngồi chờ Ukraine rơi vào tay mình như "trái chín quá". "Moscow có ít nhất vài năm để làm điều đó. Kiev có bao lâu?", Sergey Poletaev đặt câu hỏi ngỏ. 

×