Điểm mặt những khó khăn của phân khúc bất động sản công nghiệp

Bất động sản công nghiệp duy trì sức hút nhà đầu tư

Báo cáo mới nhất của Hội môi giới bất động sản Việt Nam (VARS), bất động sản công nghiệp được đánh giá là một trong những phân khúc phát triển nhanh nhất của thị trường.

Trong những năm gần đây, với nhiều chính sách đầu tư và hỗ trợ từ Chính phủ, cùng với việc cải thiện cơ sở hạ tầng và vị trí chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu, bất động sản công nghiệp duy trì vị thế "ngôi sao", thu hút sự quan tâm lớn từ các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Theo số liệu của VARS, hết quý I/2024, cả nước có 418 khu công nghiệp (trong đó có 4 khu chế xuất) đã thành lập tại 61/63 tỉnh, thành phố với tổng diện tích đất tự nhiên đạt khoảng 1.299 nghìn ha. Tổng diện tích đất công nghiệp đạt khoảng 892 nghìn ha, bao gồm 371 khu công nghiệp nằm ngoài các khu kinh tế, 39 khu công nghiệp nằm trong các khu kinh tế ven biển, 8 khu công nghiệp nằm trong các khu kinh tế cửa khẩu.

Các khu công nghiệp, khu kinh tế đã thu hút trên 10.400 dự án đầu tư trong nước và trên 11.200 dự án FDI còn hiệu lực, với tổng vốn đầu tư đăng ký tương ứng trên 2,54 triệu tỷ đồng và 231 tỷ USD. Vốn FDI trong khu công nghiệp, khu kinh tế chiếm khoảng 35-40% tổng vốn FDI đăng ký tăng thêm của cả nước trong những năm gần đây.

Tính đến năm 2023, các khu công nghiệp, khu kinh tế trên địa bàn cả nước đã tạo việc làm cho khoảng 4,15 triệu lao động trực tiếp, trong đó tập trung chủ yếu tại các vùng Đông Nam bộ và vùng đồng bằng sông Hồng, chiếm lần lượt 41,3% và 30,3% số lao động làm việc trong khu công nghiệp trên cả nước.

Tỷ lệ lấp đầy và giá thuê duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định. Các khu công nghiệp đang hoạt động có tỷ lệ lấp đầy ước tính trên 75%. Trong đó, các tỉnh trọng điểm phía Nam đạt 92%. Nhu cầu ở mức cao và đang trong xu hướng tăng đẩy giá thuê đất khu công nghiệp lên cao, với mức tăng ổn định từ 8-12% theo năm. Khu vực miền Nam có giá thuê trung bình 188 USD/m2/chu kỳ thuê.

Các chuyên gia VARS đánh giá sự phát triển mạnh mẽ của loại hình này đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy nền kinh tế quốc gia, cải thiện cơ sở hạ tầng và tạo ra nhiều cơ hội việc làm. Nhờ vào môi trường chính trị ổn định, chi phí lao động cạnh tranh và các chính sách ưu đãi thuế, Việt Nam được đánh giá là điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư nước ngoài. Bên cạnh đó, việc dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt là từ Trung Quốc, cũng góp phần thúc đẩy nhu cầu bất động sản công nghiệp tại Việt Nam.

Bất động sản công nghiệp vẫn còn gặp khó

Ông Nguyễn Văn Đính – Chủ tịch VARS đánh giá thị trường khu công nghiệp Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa tăng trưởng, hứa hẹn tiếp tục duy trì đà phát triển mạnh mẽ với vai trò then chốt trong nền kinh tế. Theo đó, sự phát triển của ngành logistics gia tăng mạnh mẽ, đặc biệt là khi thương mại điện tử bùng nổ. Các doanh nghiệp logistics trong và ngoài nước cũng đã và đang tích cực mở rộng quy mô và phạm vi hoạt động tại Việt Nam.

Trong khi đó, các "ông lớn" khu công nghiệp cũng đã nhanh chóng đón đầu cơ hội bằng cách nghiên cứu phát triển các khu công nghiệp hiện đại, áp dụng công nghệ cao và tự động hóa sản xuất, để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, đồng thời giảm thiểu chi phí, tăng tính cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Tuy nhiên, thị trường Việt Nam cũng còn nhiều thách thức khi một số thị trường trọng điểm như TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai đang gặp khó khăn trong việc mở rộng quỹ đất công nghiệp do đô thị hóa nhanh và sự cạnh tranh về đất đai. Cơ sở hạ tầng mặc dù có cải thiện nhưng chưa đáp ứng được tốc độ phát triển của các khu công nghiệp.

Đáng chú ý, chính sách và thủ tục hành chính còn nhiều phức tạp, mất thời gian và chi phí, gây khó khăn cho các nhà đầu tư. Các chính sách liên quan đến đầu tư và phát triển khu công nghiệp đôi khi thiếu nhất quán và thay đổi đột ngột khiến các nhà đầu tư gặp khó trong việc lập kế hoạch dài hạn.

Ngoài ra, các nguyên nhân như thiếu hụt lao động trình độ cao, quản lý môi trường còn nhiều hạn chế, rủi ro đầu tư khi chi phí đất đai và xây dựng tăng cao, đặc biệt là chi phí tạo lập quỹ đất vào thời điểm Luật Đất đai mới chính thức có hiệu lực... càng khiến khó khăn cho bất động sản công nghiệp gia tăng. Đặc biệt, thách thức còn đến từ sức ép cạnh tranh ở các nước trong khu vực có các chính sách ưu đãi và hạ tầng phát triển tốt hơn.

Để bất động sản công nghiệp có thêm trợ lực phát triển, chuyên gia VARS đề xuất nhà nước cần tiếp tục đẩy mạnh đầu tư và nâng cấp hạ tầng giao thông, logistics, và các tiện ích công nghiệp để hỗ trợ sự phát triển của các khu công nghiệp. 

Ngoài ra, cần tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, tạo môi trường đầu tư thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp. Đầu tư vào giáo dục và đào tạo nghề, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao và tự động hóa, để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tận dụng 15 năm còn lại của thời kỳ dân số vàng. Đồng thời, tăng cường các chính sách ưu đãi hấp dẫn và ổn định để thu hút đầu tư nước ngoài.

×