Cơ quan báo chí biến thách thức thành cơ hội khi thực hiện Nghị quyết 18

Chiều 20/6, phiên thảo luận 10, Diễn đàn báo chí toàn quốc 2025 đã đưa ra vấn đề liên quan đến Nghị quyết 18 và yêu cầu đổi mới nhân sự báo chí.

Phiên thảo luận có sự góp mặt của ông Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Trưởng Ban Chỉ đạo Hội Báo toàn quốc 2025 và ông Trần Trọng Dũng, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam cùng lãnh đạo một số cơ quan báo chí, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, nhiều sinh viên báo chí, truyền thông.

Mở đầu phiên thảo luận, ông Phạm Văn Tuấn, Giám đốc Trung tâm Truyền thông Hải Phòng chia sẻ, đây là địa phương thứ 3 trong cả nước thực hiện hợp nhất Báo Hải Phòng và Đài Phát thanh - Truyền hình Hải Phòng, bắt đầu hoạt động từ đầu tháng 3 năm nay.

Theo ông Tuấn, sau khi hợp nhất, đơn vị này “có cái khó” khi hợp nhất đó là giảm đầu mối, làm sao để làm báo chí đa phương tiện thay vì mỗi người chỉ làm một việc như trước đây (tức 1 phóng viên làm được đủ loại hình báo chí)…

“Thách thức khó nữa của chúng tôi đó là khi hợp nhất tỉnh thành với nhau, cách thức làm báo hai tỉnh trước đó khác nhau. Cụ thể, khó từ văn hoá, cái khó nữa cơ chế tài chính, phải tập trung đào tạo lại nhân lực, đặc biệt khi áp dụng trí tuệ nhân tạo vào mô hình báo chí... Chúng tôi tinh giản từ 21 đầu mối xuống còn 15, từ phóng viên đến biên tập… để từ 1/7 tới đây hoạt động. Ngay sau đó chúng tôi sẽ điều chỉnh phù hợp trong thời gian tới”, ông Tuấn chia sẻ.

Tại phiên thảo luận, nhà báo Nguyễn Văn Hoài, Tổng Biên tập Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt chia sẻ, Nghị quyết 18 với Báo là câu chuyện gần như là quá khứ không xa.

Tại Báo Nông thôn Ngày nay đã thực hiện việc sáp nhập, tinh gọn bộ máy đi vào hoạt động từ 1/3. Ngay sau đó, Báo đã họp Ban biên tập, yêu cầu các bộ phận tiến hành báo cáo quá trình tiến hành hợp nhất, sáp nhập mang lại lợi thế, tồn tại gì để khắc phục.

Trung ương Hội Nông dân Việt Nam có Báo Nông thôn Ngày nay và Tạp chí Nông thôn mới. Khi thực hiện Nghị quyết 18 sáp nhập tạp chí về Báo, tinh gọn bộ máy, Báo Nông thôn Ngày nay giảm từ 22 phòng ban, đơn vị, hiện còn 12 phòng ban đơn vị.

“Trước đây, chúng tôi có 9 văn phòng thường trú xuống còn 4, ban chuyên môn Hà Nội cũng sắp xếp nhập lại. Sau 3 tháng thực hiện, tồn tại và thuận lợi rất rõ. Tuy nhiên, tôi thấy thuận lợi nhiều hơn. Tôi hoàn toàn nhất trí với ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cuộc gặp mặt với lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các cơ quan báo chí ngày 19/6 nêu rõ: "Việc sáp nhập không đơn giản sáp nhập đầu mối… mà tạo ra không gian động lực mới cho cơ quan sáp nhập, giải quyết sự trì trệ tồn tại lâu nay". Việc sáp nhập này chúng ta tưởng là "cuộc cách mạng" nhưng doanh nghiệp đã làm hàng năm và liên tục, nếu không mang lại hiệu quả họ sẽ cắt bỏ ngay”, Tổng Biên tập Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt Nguyễn Văn Hoài nhấn mạnh.

"Phóng viên phải đa di năng, không chỉ đơn giản viết tin bài"

Theo Tổng Biên tập Nguyễn Văn Hoài, cơ chế báo chí hiện mang tính chất “một chút doanh nghiệp và một chút nhà nước”, sau mỗi lần sáp nhập, tinh giản thì thấy gì đó “ghê gớm”.

“Từ thực tế chúng tôi thấy rõ đơn vị cũ sáp vào báo tiếp thu rất nhanh, dù còn khó khăn khi môi trường mới đòi hỏi cao hơn nhưng đơn vị, con người đó phải làm mới mình để phù hợp, nếu không sẽ bị đào thải ngay. Hiện nay, đòi hỏi phóng viên phải đa di năng hơn, không chỉ đơn giản viết tin bài mà phải biết làm sự kiện, làm kinh tế báo chí.

Nếu chỉ viết bài rất đơn giản, phải biết làm báo giấy, điện tử, nền tảng số, làm MC, sự kiện, không phải nhiều người làm 1 việc mà 1 người phải làm nhiều việc. Hiện toàn cơ quan chúng tôi có 181 nhân sự đang làm rất tốt, tiến bộ hơn rất nhiều. Việc sáp nhập từ góc nhìn cơ quan thực tiễn tôi thấy tốt hơn, thực tế hơn”, ông Hoài cho hay.

Đồng quan điểm trên, ông Nguyễn Anh Vũ, Tổng Biên tập Báo Văn Hoá cho biết thêm, Báo Văn hoá của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch có tiếp nhận 5 nhân sự viên chức từ Báo Tổ Quốc. Việc sáp nhập báo đã có sự chuẩn bị để không gây ra sự xáo trộn công việc, tinh thần…

Ông Vũ cũng thừa nhận, phía Báo Văn Hoá, ông mới nhận nhiệm vụ hơn 2 năm. Việc chuyển đổi số, đa phương tiện của báo trước đó còn chậm. Khi tiếp nhận nhân sự từ Báo Tổ Quốc có sự phát triển hơn, kết hợp được thế mạnh từ Báo Văn Hoá vốn có nội dung chuyên sâu, nhân sự mới có lợi thế phản ứng nhanh nên mọi việc đang tốt lên.

“Việc bổ sung thêm nhân sự sau khi hài hoà chúng tôi phân công công việc theo thế mạnh, năng lực từng người. Chúng tôi thấy có hiệu quả khi tổ chức thêm nhiều sự kiện, hội thảo… Nghị quyết 18, nếu nói rằng có sự tác động hay không tôi khẳng định là có nhưng tác động rất tích cực, không chỉ cơ quan báo chí mà tất cả các đơn vị. Trong cuộc gặp lãnh đạo cơ quan báo chí, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nói rõ: Không có gì là không thể, biến cái không thể thành có thể’”, ông Vũ nhấn mạnh.

Sau khi nghe ý kiến của lãnh đạo cơ quan báo chí, Tiến sĩ Phan Văn Kiền, Viện trưởng Viện Đào tạo Báo chí và Truyền thông - Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội cũng đã có những chia sẻ.

Dưới góc độ người nghiên cứu và đào tạo báo chí, TS Kiền thấy tinh gọn không đơn thuần giảm quân số hay đầu mối mà giảm đầu việc trùng lặp, nghĩ tinh gọn là gọn theo nghĩa đen là có vấn đề, "nếu gọn mà không tinh sẽ rất căng thẳng".

TS Kiền cũng đưa ra thực tế, trước đây, người báo in chỉ làm báo in, nếu viết 1 bài thì đơn giản nhưng thực tế, trong 100 năm báo chí cách mạng - 90 năm chúng ta đang làm việc đó. Tuy nhiên, báo chí hiện nay phát triển rất mạnh. Một nhà báo chỉ đi viết, chỉ chụp ảnh hoặc đi quay không đáp ứng được, không gọi là tác phẩm báo chí nữa mà phải là sản phẩm báo chí, mang tính đa nhiệm của một người trong tác phẩm đó.

"Mỗi phóng viên không chỉ là người viết hay quay, chụp ảnh mà phải làm tất cả. Với tư cách đơn vị đào tạo, nhiều người thắc mắc liệu sinh viên báo chí ra trường thất nghiệp không? Tôi bảo không bao giờ, vì việc này đã được nhà trường đưa ra đường hướng, giải pháp phát triển từ 10 năm trước. Các bạn ra trường không làm báo có thể làm truyền thông, đó là trách nhiệm của chúng tôi, không chỉ đơn thuần đào tạo kỹ năng mà còn đa nhiệm mà giúp sinh viên thích nghi với nhiều việc”, TS Kiền nói thêm.

×