Thúc đẩy nhà ở xã hội, hiện thực hóa bằng cách "gỡ" pháp lý

Nhiều năm qua, nhà ở xã hội là niềm mơ ước của nhiều người dân, người lao động trên địa bàn TP.HCM và tại các tỉnh lân cận như Bình Dương, Đồng Nai, Long An. Ai nấy đều khao sát sở hữu cho mình một căn nhà để an cư lập nghiệp.

Tuy nhiên, với sự phát triển chậm, nguồn cung thiếu hụt, việc xây dựng và phát triển nhà ở xã hội đang gặp khó như vướng pháp lý, quỹ đất, chủ đầu tư chưa được tạo điều kiện rõ ràng và những cơ chế trong vấn đề xét duyệt người được mua nhà ở xã hội.

Chia sẻ với báo chí, ông Trương Anh Tuấn - Chủ tịch Công ty CP Địa ốc Hoàng Quân cho biết: "Hiện nay, điều quan trọng nhất trong việc phát triển nhà ở xã hội chính là cơ chế chính sách, tạo điều kiện cho doanh nghiệp hoàn tất sớm các thủ tục, thậm chí là rút ngắn những khâu không cần thiết, như vậy mới có thể kích cầu được thị trường nhà ở xã hội và tạo niềm tin cho doanh nghiệp tư nhân tham gia".

"Ngoài ra, hiện nay, người dân mua nhà ở xã hội rất kỳ vọng vào chính sách từ cơ quan Nhà nước. Đơn cử như việc bổ sung đối tượng thụ hưởng nhà ở xã hội và bỏ điều kiện cư trú là một chính sách tuyệt vời, góp phần hỗ trợ hiệu quả cho công nhân và người có thu nhập thấp. Việc này sẽ mang lại cơ hội thuê nhà ở xã hội tại bất kỳ tỉnh, thành nào mà còn tạo thêm nguồn cầu quan trọng để thực hiện mục tiêu xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội", ông Tuấn cho hay.

Theo Chủ tịch Hoàng Quân Group, các dự án nhà ở xã hội, không chỉ tại TP.HCM và nhiều tỉnh thành khác vẫn vướng ở một số chính sách, kiến nghị thời gian tới sẽ có thêm việc giữ mức lãi suất ưu đãi 4,8% cho vay đối với người mua nhà ở xã hội, tương tự như trước đây. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp và người dân giảm bớt gánh nặng tài chính.

Ông Lê Hữu Nghĩa - Giám đốc Công ty bất động sản Lê Thành cũng nhận định rằng chủ đầu tư nhà ở xã hội đang vướng phải nhiều áp lực và gánh nặng khi phát triển dự án.

"Công ty Lê Thành dù là đơn vị phát triển nhà ở xã hội lâu năm và có nhiều dự án đã đi vào hoạt động tại địa bàn TP.HCM nhưng chúng tôi vẫn kỳ vọng hơn nữa vào chính sách của cơ quan quản lý nhà nước để nhà ở xã hội tăng nguồn cung hơn, phát triển mạnh hơn để đến với người dân".

Theo ông Nghĩa, các khâu như hậu kiểm, thanh tra, kiểm tra, giới hạn mức lợi nhuận cũng khiến sự quyết tâm làm nhà ở xã hội của doanh nghiệp tư nhân gặp nhiều áp lực. Chính vì vậy rất mong trong thời gian tới cơ quan chức năng cần điều chỉnh cân bằng giữa các bên, cùng chung tay để xây dựng nhà ở xã hội theo mục tiêu dân có nhà, doanh nghiệp bền vững.

Nhà ở xã hội và vai trò an sinh, phát triển kinh tế sản xuất

Ông Nguyễn Văn Thanh Huy - Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển Công nghiệp CTCP (Becamex IDC) nhận định: "Nhà ở xã hội là một sản phẩm nhà ở mà nhà nước phải đóng vai trò để có giá phù hợp. Nhà ở xã hội cần các chính sách phù hợp nhất tùy thu nhập từng địa phương, giải quyết mặt pháp lý, nguồn vốn thì mới phát triển đồng bộ và vượt bậc được".

Phó Tổng Giám đốc Becamex IDC chia sẻ, người lao động đến Bình Dương làm việc, UBND tỉnh xem đây là cơ hội cũng là thách thức cho địa phương. UBND tỉnh đã làm việc với Becamex để phát triển nhà ở xã hội gắn liền hệ sinh thái như y tế, giáo dục, giao thông… Người lao động phải được hưởng tất cả tiện ích xã hội như bao người dân khác. Nếu đưa đi xa, đi lại khó khăn, người lao động thu nhập khó lại càng khó. Nhà ở xã hội gắn với hệ sinh thái không thể tách rời. Khi nhà ở xã hội đáp ứng vai trò an sinh, thì việc an tâm sản xuất kinh tế của người dân sẽ được thuận lợi hơn.

Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) nhận định: "Dù Luật Nhà ở 2023 có nhiều chính sách mới, tích cực hơn nhưng các văn bản dưới luật vẫn còn nhiều vấn đề cần cân nhắc. Một số doanh nghiệp tự dùng nguồn vốn cá nhân để phát triển dự án nhà ở xã hội mà không nhận bất kỳ ưu đãi nào từ nhà nước nhưng vẫn bị yêu cầu kiểm toán, gây thêm áp lực".

Ông Châu cũng chỉ ra rằng việc điều chỉnh cục bộ quy hoạch các phân khu chính sẽ giúp giải quyết nhiều vấn đề tồn tại trong việc quy hoạch xây dựng nhà ở xã hội.

Về mục tiêu xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội trong giai đoạn 2021-2030, kết quả thực hiện đến nay còn quá thấp. Trên cả nước, chỉ đạt khoảng 10% kế hoạch, trong khi tại TP.HCM, con số này thậm chí chỉ đạt 2,39%.

Theo ông Châu, phát triển nhà ở xã hội cho thuê nên được coi là định hướng chủ đạo. Khảo sát gần đây cho thấy nhu cầu thuê nhà ở xã hội của công nhân và người lao động cao hơn nhiều so với nhu cầu mua. Điều này phù hợp với khả năng tài chính và điều kiện sống của đa số người lao động.

"Để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, cần tập trung vào các yếu tố cốt lõi như quỹ đất, hỗ trợ tín dụng và đơn giản hóa thủ tục đầu tư. Chi phí mua đất cần được tính toán đúng và đủ, đồng thời lãi suất cho vay nên được giảm để tạo điều kiện thuận lợi hơn. Việc phát triển nhà ở xã hội, đặc biệt tại TP.HCM, là một nhiệm vụ cấp bách, đòi hỏi sự thống nhất đồng lòng từ hệ thống chính trị đến doanh nghiệp", Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM chia sẻ.

×