Xem phim, tôi khóc nức nở nhớ đến quá khứ "điên loạn" của mình: Chỉ vì suy nghĩ này mà tôi khiến cả gia đình khổ
Sau nhiều năm, tôi gọi điện xin lỗi cha mẹ.
Báo điện tử của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam
Tổng biên tập: Nguyễn Văn Hoài
Phó Tổng Biên tập: Phan Huy Hà (Thường trực), Lưu Phan, Đỗ Thị
Sâm, Hoàng Sơn
Giấy phép hoạt động báo điện tử số 115/GP-BTTTT do Bộ TT-TT cấp ngày 01/3/2022 và giấy phép sửa đổi, bổ sung số 55/GP-BVHTTDL do Bộ VHTTDL cấp ngày 11/6/2025
Bản quyền thuộc về Báo điện tử Dân Việt.
Mọi hình thức sao chép lại thông tin, hình ảnh phải được sự đồng ý bằng văn bản .
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận
Xin chào, !
Bạn đã đăng nhập với email:
Đăng xuất
Bạn chắc đã từng nghe đến cái tên J-P. Sartre, một "chủ soái" của triết thuyết hiện sinh chủ nghĩa có tác động lớn đến đời sống tư tưởng và tinh thần của nhân loại thế kỷ XX. Ông là một nhà triết học đã dùng văn chương để truyền đạt và phổ biến các tư tưởng của mình. Năm 1964 J-P. Sartre đã được trao giải Nobel Văn chương nhưng ông đã từ chối nhận giải. Cuốn tiểu thuyết nổi tiếng của ông "Buồn nôn" ("La Nausée", 1938) là một tác phẩm kinh điển của chủ nghĩa hiện sinh và đã được dịch ra nhiều thứ tiếng trong đó có tiếng Việt từ sớm. Ngoài "Buồn nôn" Sartre còn xuất hiện trong tiếng Việt ở các tác phẩm "Văn học là gì" ("Qu'est-ce que la littérature?") , "Ngôn từ" ("Les Mots", 1963)…
Vở kịch "Ruồi" được Jean-Paul Sartre viết năm 1943 (bản dịch của Châu Diên in lần đầu năm 1989, nay tái bản). Xét về thể loại, nó là một vở kịch triết học. Nền móng của vở kịch là huyền thoại cổ Hy Lạp về việc chàng hoàng tử Orestes cùng em gái Électre giết mẹ mình là Clytemnestre cùng tình nhân của bà ta là Égisthe để báo thù cho cha mình là nhà vua Agamennon của xứ Agos đã bị hai kẻ này giết chết khi từ cuộc chiến tranh Troy trở về. Trong nhiều thế kỷ đây đã là chủ đề yêu thích của nhiều nhà viết kịch, kể từ các tác gia Hy Lạp cổ đại như Sophocles, Aesyles, Euripides. Trong vở kịch của Sartre, lịch sử cổ xưa như một thế giới, được chứa đầy một ý nghĩa triết học mới. Nhà hiện sinh Pháp đã dùng hình tượng người anh hùng Orestes thời xưa để phân tích các vấn đề hiện sinh đương thời.
"Ruồi" là vở kịch gồm ba hồi. Kết cấu kịch đơn giản và logic. Trong hồi đầu các nhân vật chính xuất hiện trên sân khấu (Orestes, Jupiter, Électre và Clytemnestre) và tiền sử của câu chuyện được kể - nó cũng là lời giải thích về những gì đang xảy ra ở Argos (mười lăm năm ăn năn hối hận của toàn thể người dân vì tội ác của vua và hoàng hậu hiện tại), khơi lên một vấn đề (khả năng báo thù của Orestes về vụ sát hại cha mình - vua Agamemnon). Hồi hai đầy các hành động: Égisthe, theo đường lối chính trị đã chọn, đe dọa người dân bằng cách hàng năm làm một ngày lễ đón vong hồn người chết trở về; Électre tìm cách nói với người dân Argos rằng họ có thể sống trong hạnh phúc và vui vẻ; Jupiter giúp Égisthe đẩy đám đông vào nỗi sợ hãi; Électre bị trục xuất khỏi thành phố và bị kết án tử hình; Oreste nói rõ thân phận mình cho em gái biết và quyết định báo thù. Các sự kiện của phần hai tác phẩm lớn lên như một quả cầu tuyết và vỡ ra trước cái chết của Clytemnestre và Égisthe. Sau khi thực hiện sự báo thù công bằng, những nhân vật còn sống chỉ còn việc là suy ngẫm về quá khứ và tương lai của họ, về mong muốn và thực tế, về thế giới xung quanh và cuộc sống của bản thân.
RUỒI
Tác giả: Jean-Paul Sartre
Dịch giả: Châu Diên (từ tiếng Pháp)
Công ty TNHH Sách Thật & Nhà xuất bản Hội Nhà Văn, 2020
Số trang: 136 (khổ 14,5 x 20,5 cm)
Số lượng: 1.000
Giá bán: 120.000
Hồi đầu của "Ruồi" là câu chuyện kể thong thả, đầy tính hiện thực về quá khứ và hiện tại. Hồi hai giống như một bộ phim kinh dị hơn là một vở bi kịch Hy Lạp cổ đại hay kịch hiện đại. Hồi ba không còn kể gì nữa và cũng không chuyển động đến đâu. Nó là một chuỗi suy tư triết học về vấn đề tự do của con người. Và đây là chủ đề chính mang tính hiện sinh mà J-P. Sartre muốn nêu lên trong vở kịch.
Oreste, nhân vật chính trong kịch, là người tự do. Chàng đến Argos là một con người không có quá khứ, với một tâm hồn như "một khoảng không tráng lệ." Vào lúc này của cuộc đời mình, chàng tự do thoát khỏi ký ức, con người, tình cảm. Chàng chỉ biết những gì Sư Phó đã dạy mình: thế giới, thành phố, đất nước, văn hóa, nghệ thuật. Nhưng tự bản thân mình, với tư cách là một cá nhân, chàng chẳng là gì cả. Chàng không có sự níu kéo mà cũng chẳng có ham muốn. Chỉ với sự xuất hiện của ý thức báo thù thì Orestes mới có một nhận thức mới về tự do. Đó là sự tự do lựa chọn con đường đi xa của mình, từ chối tuân theo ý muốn của các vị thần, họ đã từng tạo ra con người tự do, nhưng rồi đã quyết định tước bỏ của con người sự nhận biết tự do đó. Khi thực hiện hành động tội ác, Oreste không cảm thấy cắn rứt lương tâm, bởi vì, theo ý chàng, chàng đang làm một việc đúng đắn. Khi đã quyết định giết mẹ mình, chàng cũng quyết định là sẽ luôn mang gánh nặng này trên mình. Ở một khía cạnh nào đó, điều đó thậm chí còn khiến chàng vui mừng, vì rốt cuộc, nhân vật đã có cái gì đó của riêng mình – lịch sử của mình, tội ác của mình, gánh nặng của mình. Khác với Oreste, Électre, cũng như tất cả các cư dân của Argos, bị tước đoạt sự hiểu biết thực sự về tự do. Cô chỉ có thể mơ về nó, nhưng sống với nó thì cô không đủ sức. Électre mơ giết người thân như những cô bé mơ về búp bê. Cô hạnh phúc trong những tưởng tượng của mình, nhưng khi chúng hiện ra trong cuộc sống thì cô lại căm ghét.
Cuộc tranh luận kết thúc kịch giữa Jupiter và Oreste (tức giữa Thánh Thần và Con Người) nêu lên luận điểm hiện sinh cơ bản của vở kịch: con người sợ tự do, bởi vì nó cho họ thấy ý nghĩa thực sự của sự tồn tại của họ. Theo Jupiter, tự do mở ra cho con người thấy tất cả sự vô nghĩa của cuộc đời hắn, phần nhiều là xấu xí và cô đơn. Oreste coi bổn phận của mình là chia sẻ với mọi người điều chàng đã nhận thức được. Chàng giải thoát cho các công dân xứ Argos bằng cách nhận về mình sự ăn năn của họ, nhưng chàng không tham vọng đóng vai vị thần cứu chuộc mọi tội lỗi của thế gian. Đối với chàng, chỉ cần giải phóng cho mọi người là đủ - mọi thứ còn lại là tùy thuộc vào chính họ. Thậm chí chàng còn không thể giúp được cho cô em gái Électre, bởi vì cô ấy đau khổ theo ý mình. Những đau khổ mà Électre trải qua sau cái chết của mẹ mình, cô chỉ có thể tự mình vượt qua khi nhận ra rằng cuộc sống thực sự bắt đầu ở "phía bên kia của sự tuyệt vọng."
Như vậy, đọc "Ruồi" là đọc về triết học hiện sinh được thể hiện dưới hình thức kịch. Jupiter vị thần tối cao tạo ra con người nhưng đã phải nói lên nỗi niềm sâu kín và đau đớn của các thần linh và vua chúa là con người tự do. Một khi con người đã biết mình tự do thì không thể gì đè bẹp được nó nữa. Oreste biết mình tự do. Và hãy đọc đoạn đối đáp của nhà vua và vị thần về điều này (tr. 96):
Esgisthe (nổi nóng): Nó biết nó tự do. Vậy thì cùm gông nó lại cũng chưa đủ. Một con người tự do trong một thành bang, cũng như một con chiên ghẻ trong cả bầy. Nó sẽ làm cho cả vương quốc tôi lây bệnh và hủy hoại toàn bộ sự nghiệp của tôi. Hỡi thần linh toàn năng, còn đợi gì mà Người không giáng sấm sét lên đầu nó? Jupiter: Một khi tự do đã bùng cháy trong tâm hồn con người, thì không thần linh nào còn có thể chống lại họ. Bởi vì tự do là việc của con người, và bổn phận của những người khác, chỉ duy những người khác, là để cho con người tự do hoặc bóp nghẹt nó."
Những lời thoại, câu văn tiếng Pháp của J-P. Sartre đã được dịch giả Châu Diên chuyển dịch ra tiếng Việt uyển chuyển và sâu sắc để người đọc được thử thách lần theo một tư tưởng cốt lõi của triết học hiện sinh. Tái bản "Ruồi" lần này cũng là một cách để tưởng nhớ dịch giả Châu Diên (tức nhà giáo Phạm Toàn) – "người trọn đời luôn ý thức và miệt mài thực hiện sự tự do của mình bằng hành động" (Bùi Văn Nam Sơn).
Hẹn bạn lần tới với một cuốn sách mới khác.
Hà Nội 6.3.2021
Nghệ sĩ Thanh Thanh Hiền kể rằng, giữa chị và nghệ sĩ Xuân Hinh có rất nhiều cái gì gì đó nhưng cái gì gì đó không phải như mọi người nghĩ.
Sau nhiều năm, tôi gọi điện xin lỗi cha mẹ.
Và cả 3 đời vua của nhà hậu Lê đều bất ngờ được làm vua là điều cực kỳ may mắn. Nhưng kết cục bi thảm của cả ba vị vua này lại là cái đáy của sự rủi ro. Theo đó, họ bị các đời chúa Trịnh ép chết.
U23 Thái Lan được đánh giá cao hơn, nhưng chính U23 Philippines mới là đội tạo ra nhiều điểm nhấn. Trận tranh hạng 3 của giải U23 Đông Nam Á 2025 vì thế diễn ra căng thẳng, hấp dẫn.
Nam diễn viên Trần Tử Thông, con rể trùm sòng bạc Hà Hồng Sân, được cho là đang bị bệnh. Vợ của anh thông báo dừng hoạt động, đưa chồng tới Mỹ chữa trị.
Người sinh vào 3 tháng Âm lịch này thường trải qua nhiều gian truân thời trẻ. Tuy nhiên, càng về hậu vận, họ càng khởi sắc, tài lộc dồi dào...
Hậu Nghệ là một nhân vật truyền thuyết cổ đại Trung Hoa, được hình tượng hóa là một xạ thủ vĩ đại, gắn liền với truyền thuyết bắn hạ 9 mặt trời. Ít người biết rằng, Hậu Nghệ cũng là một nhân vật có thật trong lịch sử.
Liên quan đến thông tin động vật hoang dã tấn công gia súc tại xã Núa Ngam, tỉnh Điện Biên, ngày 28/7/2025, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã có công văn gửi Chi cục Kiểm lâm Điện Biên đề nghị có biện pháp bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân, cũng như bảo vệ, cứu hộ động vật hoang dã.
Chủ tịch Hội đồng SEA Games, ông Chaiyaphak Siriwat vừa đưa ra tuyên bố rõ ràng rằng, Thái Lan, với tư cách là nước chủ nhà SEA Games 33, không có quyền cấm Campuchia tham dự, bất chấp xung đột chính trị hay bất ổn giữa 2 nước.
Khi quân Nga áp sát Pokrovsk, siết chặt vòng vây và đe dọa cắt đứt tuyến phòng thủ phía đông Ukraine, các chuyên gia quân sự cảnh báo, Kiev đang đứng trước 2 lựa chọn sinh tử: một là rút quân khỏi Pokrovsk, hai là tiếp tục tử thủ và tung xe tăng cùng lực lượng cơ giới dự bị vào trận – nếu không, nguy cơ mất thành phố chiến lược này chỉ còn là vấn đề thời gian.
“Nếu không triển khai đến nơi đến chốn mà vội vàng áp dụng toàn quốc thì sẽ rất nguy hiểm cho đất nước” – Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cảnh báo tại buổi làm việc với TP.Đà Nẵng khi đề cập đến những rủi ro trong việc thí điểm đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
8 ngày sau mưa lũ, đường vào 5 bản ở xã Na Loi, Nghệ An sạt lở nghiêm trọng khiến 359 hộ dân ở đây bị cô lập. Hiện, người dân đang rất cần cứu trợ.
Tiền vệ Việt kiều Đỗ Chung Nguyên thiết lập kỷ lục mới ở V.League; gia đình Messi dự đêm nhạc Coldplay; sao nhập tịch của U23 Indonesia cầm chắc giải thưởng Vua phá lưới; Real sẵn sàng bán Rodrygo; M.U quyết qua mặt Newcastle trong vụ Sesko;
34 lãnh đạo Sở GDĐT chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, tháo gỡ khó khăn và định hướng cho năm học 2025–2026 trong bối cảnh mới.
Để tăng cường hệ thống phòng không đối phó với làn sóng tấn công bằng tên lửa và UAV của Nga, Mỹ vừa phê duyệt một thỏa thuận mới cho phép Ukraine tiếp cận kho dự trữ tên lửa Hawk từ thời Chiến tranh Lạnh. Theo đó, tại Oklahoma, các sĩ quan quân đội Mỹ đang kiểm tra từng quả tên lửa "già gân" này cho Ukraine, theo Euromaidanpress.
Cơ hội học tập, nghiên cứu và việc làm trong ngành bán dẫn cho sinh viên Việt Nam đang được tạo đà từ lời kêu gọi của Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng và sự hợp tác chiến lược giữa Coherent - ĐHQG TP.HCM - NIC.
Tỉnh An Giang không chỉ được biết đến với nhiều điểm du lịch hấp dẫn mà còn có nhiều món ăn mang đậm dấu ấn bản địa. Trong đó, món gỏi khô cá đồng trộn với hoa, lá sầu đâu là một trong những đặc sản độc đáo, được người dân địa phương ưa chuộng và thường giới thiệu đến du khách.
Theo đúng lịch công bố trước đó, Bộ GDĐT đã có con số thống kê chính thức về xét tuyển đại học năm 2025 sau khi Hệ thống đóng cổng.
3 con giáp thông qua việc lập kế hoạch tài chính, đầu tư và quản lý tài chính hợp lý, được kỳ vọng sẽ thu được lợi nhuận tốt vào tháng 6 nhuận.
Tỉnh Điện Biên có hệ thống sông, suối tương đối dày, cao điểm mùa mưa, nước lũ từ thượng nguồn đổ về thường mang theo nhiều củi, gỗ. Trên những dòng nước dâng cao, chảy xiết ấy, đánh cược với mạng sống của mình, nhiều người dân vẫn liều lĩnh ra sông, suối vớt củi, đánh bắt cá sông, cá suối bất chấp cảnh báo nguy hiểm.
Săn ươi bay (còn gọi trái đười ươi, quả ươi), là hành trình nhọc nhằn nhưng nhận được nhiều thành quả. Khi rừng già miền núi TP Đà Nẵng (địa phận tỉnh Quảng Nam cũ) vào mùa, từng đợt người dân lại “di cư” tạm thời vào rừng sâu chờ “lộc trời” là hạt ươi bay rơi xuống.
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa có công điện số 4788/CĐ-BNNMT ngày 28/7/2025 lệnh Giám đốc Công ty Cổ phần Thủy điện Thác Bà (thuộc tỉnh Yên Bái cũ, nay là Lào Cai) mở 2 cửa xả mặt (số 01 và số 03) vào hồi 16h00 ngày 28/7/2025.
Suốt hơn 6 ngày đêm bị cô lập một mình trong rừng, chị Nguyễn Thị Thanh (xã Nhôn Mai, Nghệ An) sống sót nhờ ăn lá rừng. Hiện, lực lượng chức năng đã tiếp cận giải cứu thành công chị Thanh.
Điều kiện về thu nhập mua nhà ở xã hội được đánh giá chưa hợp lý trong bối cảnh giá nhà tăng cao. Người dân sinh sống tại các đô thị lớn đủ điều kiện nhưng không đủ khả năng mua nhà, trong khi, người muốn mua lại vượt điều kiện về thu nhập.
Chiến dịch phản công chớp nhoáng của Ukraine đã đánh bật đợt tiến công mới của Nga tại Sumy – mặt trận mới nhất mà Moscow mở ra nhằm tạo vùng đệm an ninh sát biên giới.
Liễu Quang Vinh là trung vệ thuộc biên chế SHB Đà Nẵng, từng là học trò của HLV Park Hang-seo ở U23 Việt Nam.
Từng là loại cây leo ven rào để lấy hoa nấu canh, hoa thiên lý nay trở thành cây trồng chủ lực, cây hàng hóa tại xã Công Chính (trước đây là xã Yên Mỹ, huyện Nông Cống cũ), tỉnh Thanh Hóa. Cây hoa thiên lý đang giúp nhiều hộ dân đổi đời, thu nhập cao gấp hàng chục lần so với trồng lúa hay trồng mía.
Nhóm tội phạm sử dụng ca nô di chuyển giữa các bãi nổi trên sông Hồng để giao dịch ma túy, vừa bị Công an Hà Nội triệt phá.
Irina Shayk và Michele Morrone gây xôn xao khi xuất hiện thân mật trên phố, nhưng thực chất đây chỉ là một cảnh quay trong chiến dịch quảng cáo của Dolce & Gabbana.
Du khách đến Hưng Yên không chỉ thưởng ngoạn những di tích trăm năm hay vùng quê thanh bình, mà còn có lý do đặc biệt để dậy sớm: khám phá loạt món ăn sáng trứ danh của cả hai tỉnh cũ.
Phương Mỹ Chi cho thấy chiến lược thông minh, bài bản khi "đem chuông đi đánh xứ người" tại chương trình "Sing! Asia 2025".
2