Khi chính sách nông thôn mới đi vào lòng dân qua tiếng cười mộc mạc của "cây nhà lá vườn"

Trao đổi với PV Dân Việt, ông Nguyễn Tiến Cường, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Kinh tế - Xã hội - Môi trường Trung ương Hội Nông dân Việt Nam cho biết: Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, trong suốt những năm qua, Hội Nông dân Việt Nam đã thể hiện rõ vai trò trung tâm, nòng cốt trong phong trào nông dân và công cuộc xây dựng nông thôn mới.

Các cấp Hội bằng những cách làm sáng tạo, hiệu quả, đã khơi dậy và phát huy vai trò của nông dân; lấy nông dân làm lực lượng nòng cốt và thực tế người nông dân đã khẳng định được vai trò là trung tâm, chủ thể trực tiếp tham gia xây dựng nông thôn mới, vừa là người thực hiện, người giám sát, người thụ hưởng.

Thông qua công tác tuyên truyền, vận động, Hội Nông dân Việt Nam đã tạo sự đồng thuận trong hội viên, nông dân, tích cực tham gia thực hiện Chương trình, hưởng ứng phong trào “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”, cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”.

Trong giai đoạn 2021-2025, hội viên, nông dân đã tích cực tham gia góp ý các chương trình, dự án xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt, hội viên, nông dân cả nước đã góp công góp sức hiến hàng triệu m2 đất, đóng góp hàng nghìn tỷ đồng, trên 3 triệu ngày công lao động, sửa chữa, bê tông hóa trên 36.000 km đường giao thông nông thôn; kiên cố hóa, sửa chữa trên 27.000 km kênh mương…, đóng góp lớn vào công cuộc xây dựng NTM.

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới không chỉ là những con số ấn tượng về km đường được bê tông hóa, số nhà văn hóa được xây mới hay tỷ lệ hộ nghèo giảm…

Đằng sau những thành tựu đó là cả một quá trình "gieo mầm" ý thức, khơi dậy tiềm năng và phát huy vai trò chủ thể của người nông dân. Và trong hành trình "gieo mầm" ấy, các cấp Hội Nông dân Việt Nam đang ngày càng chứng tỏ sự sáng tạo không ngừng, biến những chủ trương, chính sách tưởng chừng khô khan trở nên gần gũi, dễ thấm, dễ đi vào lòng người.

Tôi từng có dịp dự một Hội thi Nhà nông đua tài tỉnh Tuyên Quang do Hội Nông dân tỉnh Tuyên Quang tổ chức. Quả thực, tôi đặc biệt ấn tượng với các phần thi so tài nhà nông của các đội thi đến từ Hội Nông dân các huyện trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang.

Những tiểu phẩm "cây nhà lá vườn" như câu chuyện "Nhà ông Vừ chung sức nông thôn mới", hay “Tôi đã hiểu ra rồi”… là những ví dụ sinh động cho thấy sức mạnh của tiếng cười và sự khéo léo trong công tác tuyên truyền của các cấp Hội Nông dân tỉnh Tuyên Quang.

Theo ông Nguyễn Đức Hiền – Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang: Ở nhiều vùng quê, nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số, việc thay đổi một thói quen cố hữu, vận động bà con tham gia vào những việc chung của cộng đồng đôi khi không hề đơn giản.

Ấy vậy mà ở Yên Sơn, Tuyên Quang, câu chuyện về "Nhà ông Vừ chung tay xây dựng nông thôn mới" qua một tiểu phẩm sân khấu lại có sức lay động bất ngờ. Những "diễn viên" nông dân bằng sự mộc mạc, chân chất của mình đã tái hiện một câu chuyện rất "đời".

Có lẽ, ông Vừ trong tiểu phẩm ban đầu cũng có chút e dè, chút chưa thông khi được vận động hiến đất làm đường, hay phải thay đổi tập quán canh tác, giữ gìn vệ sinh môi trường nông thôn chung. Nhưng rồi, qua những tình huống hài hước mà ý nhị, qua lời lẽ thuyết phục có lý có tình của cán bộ Hội Nông dân, của những người hàng xóm và có thể là cả sự "giác ngộ" từ chính những đứa con, đứa cháu trong gia đình am hiểu hơn về NTM, ông Vừ đã dần thay đổi.

Khi xem các tiểu phẩm hài hước, dưới hội trường, tiếng cười của khán giả vang lên giòn giã không chỉ vì sự ngô nghê đáng yêu của nhân vật, hay những câu thoại dí dỏm đậm chất địa phương, mà còn là tiếng cười của sự thấu hiểu, đồng cảm.

Bà con nông dân xem kịch, thấy trong đó bóng dáng của mình, của xóm giềng. Họ hiểu rằng, xây dựng NTM không phải là việc gì quá cao xa, mà bắt đầu từ những hành động nhỏ bé: giữ cho đường làng ngõ xóm sạch sẽ, cải tạo vườn tạp, xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh, con cái được đến trường, gia đình hòa thuận, yêu thương.

Cái hay của những tiểu phẩm như "Nhà ông Vừ" là nó không giáo điều, không áp đặt, mà dùng chính những câu chuyện của dân, ngôn ngữ của nông dân để nói với nông dân.

Thông điệp về lợi ích của việc xây dựng NTM, về sự chung sức đồng lòng cứ thế nhẹ nhàng thấm vào nhận thức, rồi chuyển hóa thành hành động tự nguyện. Đó chính là cách "mềm hóa" chủ trương tài tình, khiến người nông dân từ chỗ "phải làm" sang "muốn làm" và "tự hào khi được làm".

Khi cán bộ Hội Nông dân "trổ tài" trên sân khấu nông thôn mới

Không chỉ ở Tuyên Quang, nhiều địa phương đã nâng tầm công tác tuyên truyền NTM thành những hội thi quy mô, bài bản, tạo sức lan tỏa rộng lớn. Đơn cử như Hội thi tuyên truyền viên giỏi năm 2024 do Hội Nông dân tỉnh Hải Dương tổ chức mới đây đã thu hút 12 thí sinh là những cán bộ Hội Nông dân cơ sở ưu tú, được lựa chọn từ các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh.

Đây không chỉ là một cuộc thi kiến thức đơn thuần. Nó là một "sân khấu" đa dạng, nơi các tuyên truyền viên thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về các chủ trương, chính sách NTM, mà còn là dịp để cán bộ Hội cơ sở “phô diễn” kỹ năng thuyết trình lôi cuốn, khả năng xử lý tình huống thông minh và đặc biệt là tài năng dàn dựng, biểu diễn các tiểu phẩm sân khấu đầy sáng tạo.

Mỗi phần thi là một lát cắt sống động về bức tranh NTM của Hải Dương: từ chuyện xây dựng thương hiệu nông sản OCOP, phát triển kinh tế hợp tác, bảo vệ môi trường nông thôn, đến những mô hình nông dân làm kinh tế giỏi, những tấm gương điển hình trong phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa"…

Qua những hội thi như thế này, đội ngũ cán bộ Hội Nông dân cơ sở không chỉ được trau dồi kiến thức, nghiệp vụ mà còn được "thử lửa", được cọ xát thực tế. Họ học hỏi lẫn nhau, chia sẻ kinh nghiệm, tìm ra những cách nói, cách làm hay nhất để đưa NTM đến gần hơn với hội viên.

Và quan trọng hơn, những thông điệp, những mô hình hiệu quả được trình bày tại hội thi sẽ không chỉ dừng lại ở hội trường, mà sẽ theo chân các tuyên truyền viên này về với từng chi Hội, từng thôn xóm, nhân lên thành những hành động cụ thể, góp phần thúc đẩy chương trình NTM của tỉnh ngày một đi vào chiều sâu.

Sức hấp dẫn từ những điều giản dị và chân thành

Tại sao những hình thức tuyên truyền tưởng chừng "cây nhà lá vườn" này lại có sức sống mãnh liệt và hiệu quả đến vậy? Câu trả lời nằm ở sự giản dị, chân thành và khả năng chạm đến cảm xúc của người dân.

Theo ông Nguyễn Xuân Anh - Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Hải Dương, Trưởng Ban Tổ chức hội thi tuyên truyền viên giỏi năm 2024 cho rằng: Thứ nhất, đó là đánh trúng tâm lý ưa thích sự trực quan, sinh động của người nông dân.

Thay vì đọc một văn bản dài, việc xem một tiểu phẩm, một vở kịch giúp nông dân dễ dàng hình dung, ghi nhớ thông điệp hơn. Tiếng cười sảng khoái từ những tình huống hài hước giúp giải tỏa căng thẳng, khiến việc tiếp nhận thông tin trở nên nhẹ nhàng, tự nhiên.

Thứ hai, các tiểu phẩm, vở kịch thường xây dựng nhân vật, tình huống gần gũi với đời sống nông thôn. Đó có thể là ông Ba khó tính không chịu hiến đất, bà Tư hay nói chuyện phiếm làm mất đoàn kết xóm làng, hay anh thanh niên dám nghĩ dám làm khởi nghiệp từ nông nghiệp sạch... Người xem thấy hình ảnh của chính mình, của hàng xóm láng giềng trong đó, từ đó dễ dàng đồng cảm, tự soi chiếu và có những điều chỉnh hành vi tích cực.

Thứ ba, việc chính người nông dân tham gia sáng tác kịch bản, dàn dựng và biểu diễn tạo nên sự gắn kết cộng đồng mạnh mẽ. Họ không còn là đối tượng thụ động tiếp nhận thông tin mà trở thành chủ thể của quá trình tuyên truyền. Qua đó, kiến thức về NTM, ý thức trách nhiệm của mỗi cá nhân được nâng lên một cách tự nhiên. Các hội thi còn là dịp để các địa phương giao lưu, học hỏi kinh nghiệm, nhân rộng những cách làm hay, mô hình tốt.

Thứ tư, hình thức tuyên truyền này có tính lan tỏa cao. Một vở kịch hay, một tiểu phẩm ý nghĩa không chỉ tác động đến những người trực tiếp xem mà còn được kể lại, truyền tai nhau, tạo hiệu ứng dư luận tích cực trong cộng đồng. Nhiều tiểu phẩm còn được ghi hình, phát trên hệ thống loa truyền thanh của xã, của thôn, hoặc chia sẻ trên các nền tảng mạng xã hội, mở rộng phạm vi tiếp cận.

Trưởng ban Kinh tế - Xã hội - Môi trường Trung ương Hội Nông dân Việt Nam Nguyễn Tiến Cường khẳng định: Hội Nông dân Việt Nam luôn xác định công tác tuyên truyền về xây dựng nông thôn mới là một trong những nội dung trọng tâm của công tác Hội.

Theo đó, thời gian tới các cấp Hội tiếp tục tập trung đẩy mạnh, đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, vận động hội viên, nông dân với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, phù hợp với điều kiện cụ thể của từng địa phương.

Các cấp Hội kết hợp tuyên truyền miệng tại các hội nghị, tổ chức các hội thi sân khấu hóa, gắn tuyên truyền với xây dựng các mô hình trình diễn về kinh tế, xã hội, môi trường; tuyên truyền, phổ biến thông qua các lớp tập huấn, các kỳ sinh hoạt chi, tổ Hội Nông dân, Câu lạc bộ nông dân…

Xây dựng NTM là một hành trình không ngừng nghỉ, với đích đến là cuộc sống ấm no, hạnh phúc, văn minh cho người nông dân. Bằng sự sáng tạo, dí dỏm và thấu hiểu lòng dân, các cấp Hội Nông dân Việt Nam đang thắp lên những "ngọn lửa" nhiệt huyết trên khắp các miền quê.

Tiếng cười từ những tiểu phẩm như "Nhà ông Vừ", sự hào hứng trong các hội thi như ở Hải Dương không chỉ làm cho bức tranh NTM thêm rạng rỡ, mà còn khẳng định một chân lý: Khi chủ trương hợp lòng dân, được truyền tải bằng những cách thức gần gũi, thì mọi khó khăn đều có thể vượt qua, mọi mục tiêu đều có thể đạt được.

×