Bình luận
0
Rượu cần được bà con đồng bào dân tộc thiểu số tại Tây Nguyên làm quanh năm. Vào dịp cuối năm, bà con sẽ làm nhiều hơn so với ngày thường.
Bởi thời điểm này sẽ diễn ra nhiều lễ như: Cúng nhà, cúng đất, tiệc mừng thọ người lớn tuổi, cúng lúa mới…
Những ngày cuối năm, bà con đồng bào Jrai đang mệt mài làm rượu ghè, đón xuân.
Vào những ngày này, nhiều gia đình ở thôn Plei Chrung (xã Ia Piar, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai) rộn ràng lên núi hái nhiều lá, vỏ, rễ cây để làm men rượu. Đây được coi là "hồn" của ghè rượu ở nơi đây.
Vụ thu hoạch lúa vừa kết thúc, cả gia đình bà Nay H' Lơm (50 tuổi, xã Ia Piar) đang chuẩn bị các nguyên liệu để ủ rượu cần, làm sạch các ghè lớn, ghè bé đựng rượu, kiểm tra men, trấu, lá chuối…
Trong dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, nhà bà Lơm sẽ ủ hơn 10 ghè rượu để phục vụ trong các lễ cúng, sự kiện trọng đại của gia đình.
Nguyên liệu làm nên men rượu gồm những vỏ, lá cây rừng và các vật liệu có sẵn ở nhà.
"Với rượu cần, men rượu làm nên hương vị đặc trưng nhất. Nó là một trong những vật liệu quyết định sự thành công hay thất bại của ghè rượu. Việc làm men rượu cần truyền thống của người Jrai mình công phu lắm, nhất là công đoạn đi tìm nguyên liệu để tạo nên men đúng chuẩn nhất".
Rượu cần ngon hay không là do men rượu làm ra, men ngọt hay cay cũng tùy cách chế biến của từng người, của từng dân tộc. Để làm men rượu cần, những phụ nữ Jrai có kinh nghiệm trong nhà phải lên rừng tìm rễ, vỏ của hơn 10 loại cây rừng như: hiam, pơnoc, oach, hang, jũ,...
"Ngày trước, nguyên liệu làm men rượu rất dễ tìm, chỉ cần men theo bìa rừng là có đủ các loại cây mang về, ngay nay thì hơi khó", bà Nay H' Lơm chia sẻ.
Bà Nay H' Lơm với kinh nghiệm hơn 30 năm trong nghề làm rượu cần của gia đình. Bà đang truyền lại những giá trị truyền thống tốt đẹp này đến các đời con, cháu.
Ngoài các loại cây rừng, trong men còn có các nguyên liệu như: Than lửa, ớt, lá, củ riềng, mía và đặc biệt là gạo.
Khi có đủ các thành phần, tất cả sẽ được rửa sạch, băm nhỏ và đem xay thành bột. Sau đó trộn với nước để vo thành từng viên bỏ vào trấu và ủ trong 3 ngày. Công đoạn ủ xong, thì tiếp tục lấy viên men đó phơi khô trong 10 ngày là có thể sử dụng.
Theo bà H' Lơm, khi đã có men, tiếp theo là công đoạn ủ rượu cần. Nguyên liệu làm rượu cần tốt nhất là gạo, hạt kê, bắp. Rượu cần nấu từ các nguyên liệu này có nồng độ cao, uống không đau đầu.
Đa số nấu rượu cần là người phụ nữ, đây được coi là nét văn hóa độc đáo có từ xưa của dân tộc Jrai.
Công đoạn làm rượu, nguyên liệu phải được nấu chín sau đó hong ra để nguội rồi rắc men lên, đem ủ kín trong một ngày để lên men hoặc ngửi thấy mùi thơm, nồng của rượu thì trộn với trấu.
Tiếp theo là chọn ghè để cho nguyên liệu vào, sau đó bịt kín ghè cất trên dưới một tháng là có thể uống được. Đối với rượu cần, để càng lâu rượu càng ngon, hương vị càng đậm đà.
Khi rượu cần đã đủ thời gian được sử dụng, người Jrai thường đắp trên men rượu các loại lá rừng hoặc lá chuối, lấy 3-4 thanh nứa vót mỏng rồi đan đè lên để ngăn nguyên liệu nổi khi rót nước vào ghè.
Đặc biệt, sau khi đổ nước ngập bề mặt lá đã đắp, cần phải ngâm rượu khoảng 1-2 giờ đồng hồ. Bởi làm như vậy, rượu cần sẽ ngấm và ngon hơn.
Rượu cần của người Jrai ở nơi đây có đầy đủ vị chua, ngọt, cay, đắng. Từ đó, tạo nên ghè rượu cần đặc trưng của bản sắc dân tộc Jrai ở huyện Phú Thiện.
Người Jrai khi uống rượu cần thường ngồi thành vòng tròn vừa uống, vừa kể về những câu chuyện tốt đẹp trong năm và dành cho nhau những câu chúc xuân ý nghĩa...
Người Jrai nói riêng và các dân tộc Tây Nguyên nói chung luôn có quan niệm rượu cần là nước uống của Yàng (thần linh)... mang lại niềm vui, sự tốt lành, nên trong các dịp lễ tết, các sự kiện trọng đại của buôn làng, gia đình không thể thiếu rượu cần.
Uống rượu cần là một nét văn hóa đẹp trong đời sống của các dân tộc Jrai từ ngàn xưa. Bà Lơm cho biết: "Trong các lễ cúng của gia đình không thể thiếu và cần số lượng ghè rượu rất nhiều. Trong đó, lễ cúng nhà, đất có 8 ghè rượu được xếp từ lớn tới nhỏ bằng một cọc cây cắm thẳng lên trần nhà để cố định các ghè".
Cũng theo bà Lơm, theo phong tục từ xưa, luôn tồn tại "luật" uống rượu cần. Uống rượu cần sẽ ngồi vòng quanh ghè rượu, không ai khui rượu cần để uống một mình.
Mỗi cuộc rượu bao giờ cũng có không khí tập thể. Đã uống rượu không ai phân biệt kẻ sang người hèn, người có chức quyền hay tôi tớ và không phân biệt nam nữ, thế hệ trước hay sau...
Rượu cần của người Jrai mang nét đặc trưng của núi rừng Tây Nguyên
Khi đã được mời uống, người cầm cần rượu phải uống hết một căn (cây tre bẻ dọc xuống, có độ dài 3cm để đo lượng nước) hoặc một ly nước đổ vô ghè thì mới hoàn thành "phép uống". Uống rượu cần không đơn thuần là một tiệc rượu mà là một nét văn hóa bản địa.
Ngoài nghĩa vụ với các thần linh, rượu cần còn biểu hiện đầy đủ tính tập thể của cộng đồng, lòng mến khách của gia chủ. Vào những ngày đầu năm, bà con Jrai cùng ngồi thành vòng tròn, say sưa bên những ghè rượu và cùng dành cho nhau những lời chúc bình an, đậm đà bản sắc dân tộc.
Câu chuyện truyền thuyết về tướng quân Trần Đức-danh tướng nhà Trần, vị anh hùng đã gắn bó với người dân Sầm Sơn (Thanh Hóa) sống bằng nghề đánh cá biển đầy gian khó và nguy hiểm đến nay vẫn được lan truyền.
Chia sẻ
Hàng trăm trường đã công bố điểm sàn đại học 2025. Vậy điểm sàn và điểm chuẩn chênh lệch bao nhiêu?
Chia sẻ
Một chiếc máy bay chở 49 người đã rơi ở vùng Viễn Đông của Nga hôm nay (Thứ Năm), khiến toàn bộ hành khách và phi hành đoàn được cho là đã thiệt mạng – theo thông tin ban đầu từ các cơ quan chức năng địa phương.
Chia sẻ
Quân đội Thái Lan vượt trội hơn quân đội nước láng giềng Campuchia về cả quân số lẫn vũ khí.
Chia sẻ
Nhu cầu đi lại bằng đường hàng không của người dân có xu hướng tăng cao trong giai đoạn hè 2025. Trước tình hình trên, các hãng hàng không đã lên kế hoạch bổ sung tàu bay, phục vụ người dân.
Chia sẻ
Đường Lê Trọng Tấn (phường Dương Nội, Hà Nội) có chiều dài 7 km, hiện hai bên đường đang trở thành nơi tập trung rác thải, rác tràn xuống lòng đường gây cản trở giao thông, bốc mùi hôi thối.
Chia sẻ
Thủ tướng Campuchia Hun Manet hôm thứ Năm đã yêu cầu Liên hợp quốc triệu tập một cuộc họp khẩn cấp về tình hình xung đột biên giới leo thang với Thái Lan. Trong khi đó, quân đội Thái Lan xác nhận, ít nhất 9 thường dân nước này đã thiệt mạng sau cuộc đấu súng dữ dội giữa binh lính 2 nước khi căng thẳng leo thang tại khu vực biên giới đang tranh chấp.
Chia sẻ
Sau thất bại tại giải U23 Đông Nam Á 2025, U23 Malaysia vướng vào tranh cãi mới khi truyền thông Indonesia đặt nghi vấn hậu vệ Ahmad Aysar Hadi Mohd Shapri gian lận tuổi.
Chia sẻ
Giá xăng dầu hôm nay ngày 24/7, theo quyết định của Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, từ 15 giờ ngày hôm nay giá xăng dầu trong nước được điều chỉnh theo hướng xăng giảm, dầu tăng mạnh.
Chia sẻ
Chỉ trong thời gian ngắn lập chốt bắn tốc độ lúc giữa đêm và rạng sáng, Đội CSGT An Sương đã ghi nhận 6 trường hợp chạy quá tốc độ cho phép trên đường Lê Quang Đạo, trong đó 1 tài xế ô tô chạy tốc độ 86/50km/h trong làn hỗn hợp.
Chia sẻ
Phạm Thoại khẳng định anh không vi phạm pháp luật, tuy vậy vẫn gửi lời xin lỗi tới những người không liên quan đã chịu ảnh hưởng bởi sự việc.
Chia sẻ
UBND TP. Hà Nội vừa ban hành quyết định phê duyệt nhà đầu tư thực hiện dự án Khu đô thị cao cấp Mê Linh tại các xã Đại Thịnh, Thanh Lâm và Mê Linh (nay là xã Quang Minh).
Chia sẻ
Những ngày hè 2025, những con cá voi lưng xám khổng lồ (cá voi Bryde) quý hiếm xuất hiện ở vùng biển Nhơn Lý thuộc phường Quy Nhơn Đông, tỉnh Gia Lai mới (trước sáp nhập là một địa bàn thuộc TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định). Cá voi bơi lượn, ngoi lên mặt nước săn mồi tạo nên những cảnh tượng ngoạn mục, thu hút nhiều nhiếp ảnh gia “săn ảnh”.
Chia sẻ
Ngay trước khi diễn ra Đại hội đại biểu Đảng bộ xã lần thứ I, Chủ tịch UBND xã Tu Mơ Rông Trần Quốc Huy đã thông báo tin vui về tổng giá trị đã tiếp nhận, khi địa phương đề nghị "đổi hoa gửi chào mừng Đại hội sang cây giống, phân bón".
Chia sẻ
Carmelo Borg Pisani (10/8/1915 - 28/11/1942) là một nghệ sĩ người gốc Malta, cũng đồng thời là một tay phát xít Ý, đã bị kết án tử hình vì tội phản quốc vào năm 1942. Là một người theo chủ nghĩa dân tộc nên Pisani tin rằng cơ hội tốt nhất để Malta giành được độc lập là phải trục xuất người Anh, đồng thời hợp nhất đảo Malta với Ý.
Chia sẻ
Trước tình trạng hoạt động môi giới bất động sản (cò đất) diễn biến phức tạp, gây nhiễu loạn thông tin thị trường bất động sản, UBND tỉnh Lâm Đồng đã chỉ đạo chấn chỉnh, ngăn chặn và xử lý.
Chia sẻ
Một đàn trâu bị nước lũ cuốn trôi ra biển Cửa Lò, tỉnh Nghệ An đã được giải cứu kịp thời. Đàn trâu bị nước lũ cuốn trôi thuộc sở hữu của nông dân phường Vinh Lộc (sáp nhập các phường Hưng Lộc, xã Nghi Phong, xã Nghi Thái, xã Nghi Xuân, xã Phúc Thọ, TP Vinh cũ) tỉnh Nghệ An.
Chia sẻ
Mỹ đã chuẩn bị một vai diễn cuối cùng cho ông Zelensky, trong đó ông sẽ gánh chịu mọi trách nhiệm cho sự thất bại, chuyên gia phân tích CIA Graham Fuller nhận định.
Chia sẻ
Sau thảm kịch lật tàu du lịch Vịnh Xanh 58, số hiệu QN-7105, ở Hạ Long (Quảng Ninh) ngày 19/7, nỗi đau và sự mất mát là vô cùng to lớn. Lúc này, ngoài sự hỗ trợ về vật chất, những nạn nhân sống sót và ngay cả người thân của những người qua đời rất cần được “chữa lành” về tinh thần...
Chia sẻ
Đội tàu Hải quân Ấn Độ đã cập cảng Tiên Sa, bắt đầu chuyến thăm hữu nghị TP Đà Nẵng từ ngày 24 đến 27/7.
Chia sẻ
CLB CAHN mới đây đã chính thức công bố tân binh Việt kiều Brandon Ly cho mùa giải mới 2025/2026. Được biết, cách đây ít tháng, tiền vệ sinh ra tại Vương quốc Anh này đã không ngần ngại bày tỏ giấc mơ theo chân Nguyễn Filip và Cao Pendant Quang Vinh, khoác áo ĐT Việt Nam.
Chia sẻ
Tại xã Vạn Lộc, huyện Hậu Lộc, mưa lớn kéo dài đã khiến nước bất ngờ dâng cao, gây thiệt hại nghiêm trọng cho người dân. Hơn 6.000 con gà đã bị chết ngạt trong biển nước, khiến nhiều hộ nuôi lâm vào cảnh trắng tay.
Chia sẻ
PGS-TS Nguyễn Thiện Tống cho rằng, khi chuyến bay bị chậm, huỷ chuyến được xác định lỗi do Hãng hàng không, thì đơn vị chịu trách nhiệm chính phải là Hãng hàng không.
Chia sẻ
Tính đến ngày 30/6, TP.Đà Nẵng có 317 doanh nghiệp chậm đóng bảo hiểm xã hội với tổng số nợ lên đến hàng trăm tỷ đồng. Đáng chú ý, nhiều trường hợp lãi phát sinh do chậm đóng đã vượt cả tiền gốc, gây áp lực lớn đến công tác thu hồi và ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động.
Chia sẻ
“Cũng có những khoảng lặng, cảm nhận được trọn vẹn vẻ đẹp hữu tình, những lần ngất ngây trước vẻ đẹp của biển mây và núi nơi đây”, đó là lời chia sẻ của chàng trai miền Tây trong chuyến độc hành xuyên Việt.
Chia sẻ
Ngày 24/7, nguồn tin Dân Việt cho biết, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Lâm Đồng đang điều tra vụ cháy xảy ra lúc giữa đêm khiến người đàn ông tử vong, người phụ nữ nguy kịch.
Chia sẻ
Bộ Xây dựng đã trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh Hà Giang (cũ), nay là tỉnh Tuyên Quang về chính sách nhà ở cho đội ngũ cán bộ, công chức, người lao động bị tác động bởi việc sáp nhập tỉnh, thành.
Chia sẻ
Lãi suất ngân hàng cao nhất hôm nay 24/7: Trong 3 tuần vừa qua của tháng 7, thị trường ghi nhận 3 nhà băng tăng lãi huy động cho loạt các kỳ hạn.
Chia sẻ
TP.Đà Nẵng được phân bổ 500 tỷ đồng để thực hiện dự án cải tạo, nâng cấp quốc lộ 14D – tuyến đường chiến lược nối vùng biên Quảng Nam cũ với hành lang kinh tế Đông – Tây hiện đang xuống cấp nghiêm trọng.
Chia sẻ
Là Tiến sĩ nhà Lê sơ, cuộc đời làm quan không thật nổi bật, song Dương Đức Nhan lại có công lớn trong việc đào tạo người con rể là Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm...
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Trần Hiền 
