Bỏ việc kỹ sư cơ khí về làm vườn ở sân thượng

Ở tầng 4 của một ngôi nhà nằm trong khu dân cư yên tĩnh tại Hà Đông (Hà Nội), anh Nguyễn Hà Giang đã biến toàn bộ diện tích sân thượng 100m² thành một nông trại trên cao – nơi cá bơi dưới bồn, gà nhặt giun từ đất, rau xanh phủ khắp mặt sân.

Ít ai biết rằng, chủ nhân của khu vườn này từng là một kỹ sư cơ khí. Sau nhiều năm làm việc trong cơ quan, nhà máy, năm 2020, anh quyết định nghỉ việc để tìm kiếm một hướng đi mới – và bắt đầu từ sân thượng nhà mình.

Anh Giang cho biết, bản thân thiết kế khu vườn nhỏ với những ý tưởng vừa khoa học, vừa mang tính chiêm nghiệm sâu sắc.

Được thiết kế thành hai tầng riêng biệt, tầng dưới của khu vườn là nơi nuôi cá, gà, chim bồ câu và các loại cây dây leo như bí, mướp. Ở tầng trên, anh Giang trồng rau củ theo mùa.

Toàn bộ hệ thống được gia cố bằng sắt, thép, bồn composite, hệ thống dẫn nước và tưới tiêu thông minh.

Anh Giang cho biết, chi phí đầu tư ban đầu hơn 250 triệu đồng, cộng thêm nhiều chi phí thử nghiệm, cải tạo sau này nâng tổng mức đầu tư gần 1 tỷ đồng.

“Tôi cải tiến khu vườn này không dưới 40 lần, chi phí mỗi lần lắt nhắt, khoảng 5-10 triệu, nhiều thì vài chục triệu. Và lần cải tiến tốn kém nhất của tôi là hơn 450 triệu đồng vào đầu năm 2024”, người đàn ông nói.

Theo đó, khởi nguồn của nông trại nhỏ trên sân thượng là sự kết hợp giữa aquaponics (nuôi cá kết hợp trồng rau thủy canh, tận dụng chất thải của cá để cung cấp dinh dưỡng cho cây), wicking bed (hệ thống bồn tưới ngược theo mao dẫn, giúp đất luôn đủ ẩm mà không bị úng nước) và tháp trồng cây hữu cơ.

Tuy nhiên, sau 4 năm thử nghiệm và mày mò, anh Giang hiện chỉ giữ lại khoảng 20 –30% mô hình gốc, phần lớn là tự cải tiến theo trải nghiệm và kinh nghiệm.

Điểm đặc biệt trong mô hình của anh Giang là tính tuần hoàn và tự động hóa cao. Rau được trồng trong các bồn composite có đáy chứa nước.

Nhờ cơ chế mao dẫn của đất và chất xốp, nước thẩm thấu ngược lên từ dưới, duy trì độ ẩm ổn định mà không cần tưới thường xuyên. Hệ thống lọc nước tự động giúp luân chuyển dinh dưỡng từ bể cá tới rễ cây, đồng thời hạn chế tối đa mùi hôi.

"Cây cối được trồng không theo hàng lối, mà tự do phối trộn theo sinh trưởng tự nhiên. Khi một vụ rau hay quả chuẩn bị thu hoạch, tôi gieo ngay hạt giống mới xen kẽ, để cây thế hệ sau kịp phát triển, không để đất trống giữa vụ", anh Giang cho biết.

Tai khu vườn, toàn bộ rau củ 100% hữu cơ, không dùng bất kỳ loại phân bón hóa học hay thuốc bảo vệ thực vật nào.

Để bổ sung đạm cho cây, anh chôn trực tiếp đầu cá, lòng cá dưới đất. Vỏ dứa được rải lên mặt đất như 1 loại rác hữu cơ để cung cấp dinh dưỡng, giúp giữ ẩm, giảm nhiệt độ bề mặt, chống nắng nóng và đặc biệt tạo mùi thơm và vị ngọt tự nhiên cho rau.

Đặc biệt, anh Giang nuôi giun ngay trong bồn trồng, sử dụng phân gà, rác hữu cơ và vỏ trái cây để làm thức ăn cho giun. Giun vừa xử lý rác, vừa tạo phân sinh học nuôi cây. Phân gà không cần dọn vì chính giun, đất và vi sinh vật sẽ phân hủy. Anh gọi đây là “hệ thống xử lý phân khép kín kiểu lười”.

“Tôi không xới đất, không tưới nhiều, không dọn chuồng. Lá cây rơi xuống để tự phân hủy, tạo mùn. Mọi thứ đều theo tự nhiên. Làm nông kiểu lười hóa ra lại hiệu quả”, anh cười nói.

Bén duyên với nghề thiết kế sân vườn

Với những thành công đạt được, hiện tại, anh Giang nhận tư vấn, thiết kế mô hình vườn tuần hoàn cho các hộ gia đình trên khắp các tỉnh thành.

Mỗi công trình được anh thiết kế dựa trên nền tảng kỹ thuật chắc chắn, tính toán tải trọng kỹ lưỡng, nhưng vẫn đảm bảo triết lý “đơn giản – thuận tự nhiên”.

“Ban đầu tôi cũng không định làm nghề này đâu, hoàn toàn chỉ tính làm cho gia đình mình dùng. Nhưng khi trải qua nhiều thứ và khu vườn cũng cải tiến không ít lần, tôi nhận ra con người bây giờ cái xa xỉ nhất có lẽ là tìm kiếm sự bình an như một không gian xanh có cây có cối.

Mình đã làm được vườn này cho mình thì mình đi ra ngoài mình cũng sẽ áp dụng như vậy và làm được cho nhiều người khác. Từ lúc đó, tôi mới bắt đầu quyết định kinh doanh mô hình này”, anh Giang chia sẻ.

Giữa lòng thủ đô đầy bê tông, mô hình của anh Hà Giang là minh chứng sống động cho một hướng đi nông nghiệp đô thị thông minh, bền vững.

“Nếu mỗi gia đình có một mảnh vườn như thế này, thì rau sạch sẽ không còn xa xỉ. Quan trọng hơn, chúng ta sống gần hơn với đất, với cây, với sự sống”, anh nói.

×