Bình luận
0
Từ Minh Mạng, qua Thiệu Trị rồi đến Tự Đức là một sự phát triển “chất thi sĩ” trong hoàng tộc của nhà Nguyễn và đặc biệt là với vua Tự Đức. Ông có thể xứng danh là nhà thơ vì sở thích, năng khiếu và sự nghiệp văn chương. Phải chăng đó là gien di truyền từ đời “ông” tới đời “cháu”. Vì thế cho nên có người đời sau trách vua Tự Đức suốt 36 năm ngự trị ngai vàng chỉ biết tập trung nhiều thời gian và công sức vào việc xướng họa thơ văn.
Trong những lúc thư nhàn, vua Tự Đức thường say mê đàm luận văn chương với các vị “quan thơ”. Và cho đến ngày nay, những giai thoại về thơ có liên quan đến vua Tự Đức vẫn còn được người dân trong kinh thành Huế lưu truyền, trong đó có giai thoại về Nguyễn Hàm Ninh, người làm thơ hay, đối đáp chuẩn, nhưng lại bị vua Tự Đức đánh đòn.
Ảnh minh họa.
Chuyện kể lại rằng: Một hôm, vua Tự Đức mở tiệc chiêu đãi hàng trăm quan văn võ triều đình. Lúc nhà vua vừa ăn, vừa nói chuyện thơ phú rôm rả thì bỗng nhiên lại nhăn nhó kêu lên:
- Trẫm cắn phải lưỡi đau quá! Các khanh hãy lấy đó làm đề tài sáng tác một bài thơ để trẫm và mọi người cùng thưởng ngoạn. Ai làm nhanh và hay nhất thì được trẫm ban thưởng.
Nghe nhà vua nói vậy, các quan cùng tuân mệnh và không khí bữa tiệc trầm hẳn trong miên man suy nghĩ... Một lát sau, thủ khoa Nguyễn Hàm Ninh - vốn là người hay chữ, giỏi ứng đối nhanh và có tài thơ phú đứng dậy xin phép được dâng đọc bài thơ tứ tuyệt chữ Hán mà ông vừa làm xong. Vua cho phép, tất cả các quan cùng lắng nghe ông thủ khoa lấy giọng đọc bài thơ:
Sinh ngã chi sơ, nhĩ vị sinh;
Nhĩ sinh vi hậu, ngã vi huynh.
Đồng thời cộng hưởng trân cam vị;
Hà nhẫn tương vong cốt nhục tình.
Ta ra đời trước, chú chưa sinh;
Chú phận làm em, ta làm anh.
Ngọt bùi chẳng nghĩ cùng chung hưởng;
Cốt nhục mà sao nỡ đứt tình.
Nguyễn Hàm Ninh vừa đọc xong bài thơ, cả vua Tự Đức và các quan tham dự bữa tiệc đều vỗ tay khen bài thơ thật hay. Thực hiện lời hứa, Tự Đức ngậm đắng nuốt cay vì nghĩa bóng của bài thơ, thưởng cho mỗi câu thơ một lạng vàng. Nhưng ngay sau đó nhà vua cũng phán:
- Lời thơ rất tuyệt nhưng ý thơ rất ác (ám chỉ việc vua Tự Đức đã ra lệnh giết chết thái tử Hồng Bảo là anh cùng cha khác mẹ với mình) nên phải chịu phạt, mỗi câu thơ bị đánh một roi.
Thế là, làm một bài thơ hay, quá sát với hoàn cảnh của nhà vua, Nguyễn Hàm Ninh được nhận thưởng 4 lạng vàng và cũng phải chịu 4 roi quắn đít...
Lời bàn:
Từ xưa cho tới nay, “răng cắn lưỡi” là một chuyện thường tình đối với mỗi người và trong suốt cuộc đời, ai mà chẳng có nhiều lần bị răng cắn vào lưỡi? Nhưng chuyện này đối với vua Tự Đức và vị quan đương thời Nguyễn Hàm Ninh đã trở thành một giai thoại văn chương thú vị, sâu sắc và thâm thúy. Riêng với vua Tự Đức còn được thêm bài học nhớ đời. Văn thơ hay là điều đáng nể phục, nhưng sử dụng đúng nơi, đúng chỗ thì nó sẽ có tác dụng lớn lao, còn ngược lại thì nó sẽ hại chính mình và trường hợp của vua Tự Đức trong giai thoại trên là một minh chứng.
Dân gian có câu: Sự thật mất lòng, là vậy. Nguyễn Hàm Ninh đã thể hiện rõ tài năng của mình trong việc ứng đối văn chương và mô tả hoàn cảnh, sự vật và hiện tượng một cách chính xác, tinh tế. Nhưng vì thơ của ông quá hay, quá đúng với thực tiễn nên phải chịu đòn đau. Có tiếc là tiếc cho Nguyễn Hàm Ninh không hiểu hết quyền uy của kẻ làm vua. Ngay cả lúc đó nếu vua Tự Đức bảo ông chết thì ông cũng phải chết, cho nên việc ông bị đòn cũng là còn may. Thần thiêng nhờ bộ hạ, nhưng nếu cư xử với thuộc hạ như vua Tự Đức thì còn có ai dám làm quan để ông ta được làm vua?
Nếu có một hình tượng võ tướng lý tưởng trong Tam Quốc Diễn Nghĩa, chắc chắn đó là Triệu Vân - vị tướng mang vẻ ngoài khôi ngô, võ nghệ siêu quần, trung thành tuyệt đối và chưa từng thất bại trận nào.
Trong chiến tranh thế giới thứ hai, Mỹ tấn công Okinawa, quân đội Nhật ép buộc người Lưu Cầu tự sát, còn mở cuộc tàn sát người dân Lưu Cầu. Dẫn đến dân số Lưu Cầu giảm một phần tư trong chiến tranh thế giới thứ hai.
Chia sẻ
U23 Indonesia đã giành chiến thắng trong cuộc đọ sức rất kịch tính với U23 Thái Lan tại vòng bán kết giải vô địch bóng đá U23 Đông Nam Á 2025 để lọt vào trận chung kết gặp U23 Việt Nam.
Chia sẻ
Triều đại hưng suy thay đổi, nhân gian vật đổi sao dời nhưng dưới lòng đất lăng mộ ngàn năm của Tần Thủy Hoàng trải qua phong sương vẫn không bị xói mòn. Vinh quang và trí tuệ của đế chế cổ đại đã khép lại nhưng vô số điều vẫn còn là ẩn đó với hậu thế.
Chia sẻ
Theo tử vi, người sinh vào một số khung giờ Âm lịch nhất định thường mang số mệnh kiên cường, càng trải đời càng vững vàng.
Chia sẻ
Lễ trao trả hài cốt quân nhân Hoa Kỳ mất tích trong chiến tranh ở Việt Nam (MIA) lần thứ 170 diễn ra vào thời điểm đặc biệt với cả hai nước. Phía Việt Nam đã bàn giao cho phía Hoa Kỳ 3 hòm đựng hài cốt, là kết quả của nỗ lực tìm kiếm mới đây của đội tìm kiếm hỗn hợp Việt Nam - Hoa Kỳ tại vùng biển tỉnh Khánh Hòa.
Chia sẻ
Công an tỉnh Quảng Ninh đã đến Bệnh viện Nhi Trung ương nhận đỡ đầu cháu bé 10 tuổi, một trong những nạn nhân sống sót trong vụ lật tàu du lịch Vịnh Xanh QN-7105 xảy ra trên vịnh Hạ Long ngày 19/7 vừa qua.
Chia sẻ
Mới đây, Hiệp hội Du lịch tỉnh Quảng Ninh đã gửi thư ngỏ tới du khách về vụ tai nạn trên vịnh Hạ Long. Đồng thời, đơn vị này cũng gửi lời cam kết về các tiêu chí an toàn khi vận hành tàu du lịch.
Chia sẻ
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lào Cai vừa triển khai rà soát hiện trạng các trường học, đề xuất đầu tư xây dựng trường phổ thông dân tộc nội trú tiểu học và THCS tại các xã biên giới.
Chia sẻ
Phát biểu tại Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc ở xã Gia Phú, ông Trần Huy Tuấn – Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai đề nghị cấp ủy, chính quyền địa phương tiếp tục đưa Ngày hội hướng về cơ sở, đến từng thôn, xóm, khu dân cư.
Chia sẻ
“Năm người trong một chiến hào, đạn gần cạn kiệt, kẻ địch tấn công từ ba phía. Nếu không có UAV yểm trợ, chúng tôi đã không sống sót” – Roman “Peugeot”, lính đại liên thuộc Lữ đoàn Vệ binh Quốc gia số 21 của Ukraine kể lại khoảnh khắc sinh tử trong trận đánh khốc liệt ở chiến tuyến Pokrovsk.
Chia sẻ
CLB Bắc Ninh chiêu mộ cùng lúc 9 tân binh; Bà xã Peter Crouch hé lộ bí quyết duy trì hạnh phúc; ấn định thời điểm Gyokeres gia nhập Arsenal; Luke Shaw sẵn sàng chia tay M.U; Napoli sẵn sàng “giải cứu” Sterling.
Chia sẻ
Bày tỏ xúc động, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết chúng ta sẽ "làm bằng được, làm bằng hết, làm đến khi không thể làm được" để xác định được hài cốt, danh tính các liệt sĩ.
Chia sẻ
Cuộc xung đột biên giới nghiêm trọng nhất trong hơn một thập kỷ qua giữa Thái Lan và Campuchia đã buộc hơn 100.000 người dân tại bốn tỉnh giáp biên giới phía đông bắc Thái Lan phải rời bỏ nhà cửa, sơ tán khẩn cấp trong làn mưa pháo dữ dội.
Chia sẻ
Cơ quan chức năng đang tiến hành kiểm tra, xác định nguyên nhân khiến 31 con lợn của một hộ dân tại xã Bảo Lâm 1 chết không rõ nguyên nhân với các triệu chứng sốt cao, bỏ ăn, lờ đờ.
Chia sẻ
Khi được hỏi về màn trình diễn của tiền vệ Viktor Le, HLV Kim Sang-sik cho biết: “Cậu ấy là một nhân tố quan trọng trong đội hình. Tuy nhiên, Viktor cần cải thiện khả năng giữ bóng, sự tự tin cũng như hiệu quả trong các tình huống dứt điểm”.
Chia sẻ
Bộ Công an vừa công bố kết quả triển khai Ngân hàng Gen Liệt sĩ. Với sự đồng hành của GeneStory, sau 1 năm dự án đã thu nhận hơn 51.000 mẫu ADN từ thân nhân, giúp xác minh 16 liệt sĩ vô danh, mở ra hy vọng tìm lại người thân cho hàng trăm ngàn gia đình trên toàn quốc.
Chia sẻ
MC Đinh Tiến Dũng gắn bó và từng hoạt động năng nổ tại trường Đại học Nông Nghiệp trước khi thành danh trên truyền hình.
Chia sẻ
Trong kỷ nguyên số và đổi mới sáng tạo trở thành trụ cột của tăng trưởng kinh tế, Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) đang cho thấy sự tiên phong và quyết đoán trong chuyển đổi. Yếu tố quan trọng nhất giúp Petrovietnam dẫn đầu trong thời đại số chính là vai trò lãnh đạo toàn diện, nhất quán của Đảng ủy Tập đoàn.
Chia sẻ
Sau chiến thắng ngược dòng 2-1 của U23 Việt Nam trước U23 Philippines ở vòng bán kết giải U23 Đông Nam Á 2025, một số fan hâm mộ bóng đá Đông Nam Á đã dự đoán thầy trò HLV Kim Sang-sik sẽ lên ngôi vô địch.
Chia sẻ
Thủ tướng Malaysia, ông Anwar Ibrahim hôm nay xác nhận Thái Lan và Campuchia đã đồng ý thiết lập lệnh ngừng bắn và bắt đầu rút quân khỏi khu vực biên giới sau cuộc đụng độ vũ trang khiến nhiều dân thường thiệt mạng.
Chia sẻ
Dù đã hết thời hạn giấy phép từ tháng 10/2023, khu du lịch Suối Tiên (lòng hồ Thủy Yên, xã Chân Mây – Lăng Cô, TP. Huế) vẫn hoạt động.
Chia sẻ
Không chỉ tại Vietcombak, trước thực trạng các vụ lừa đảo qua tài khoản ngân hàng diễn ra ngày càng tinh vi, các ngân hàng lớn như Agribank, MB... đã đồng loạt cảnh báo tài khoản nghi ngờ lừa đảo ngay trên ứng dụng, giúp khách hàng nhận diện rủi ro và chủ động phòng ngừa ngay từ bước chuyển tiền.
Chia sẻ
Ngày 25/7, Đảng bộ Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh An Giang tổ chức thành công Đại hội đại biểu lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, đề ra nhiều nhiệm vụ quan trọng và xác định 3 khâu đột phá.
Chia sẻ
Tối 24 và rạng sáng 25/7, nước lũ từ thượng nguồn sông Cả (Nghệ An) dâng nhanh, gây ngập sâu nhiều thôn xóm ven sông La thuộc các xã Đức Quang và Đức Minh (tỉnh Hà Tĩnh). Gần 150 hộ dân bị ảnh hưởng, nhiều tuyến đường bị chia cắt, giao thông đình trệ, thiệt hại hoa màu ước tính thiệt hại lên tới hàng tỷ đồng.
Chia sẻ
Niềng răng thường được xem là giải pháp cải thiện nụ cười, nhưng nhiều người rơi vào tình trạng dở khóc, dở cười khi vừa mất thời gian, mất tiền lại ảnh hưởng đến sức khỏe bởi gặp phải “nha tặc”.
Chia sẻ
Tháng 8, có 3 con giáp đặc biệt vượng vận trong tháng này, công việc suôn sẻ, tài lộc dồi dào, dễ dàng nắm bắt cơ hội làm giàu.
Chia sẻ
Trước ngày 1/1/2026, theo quy định mới, sẽ có 6 trường hợp bắt buộc phải đổi hoặc cấp lại Giấy phép lái xe theo mẫu mới. Nếu không thực hiện đúng thời hạn, người điều khiển phương tiện có thể bị xử phạt hành chính lên tới 20 triệu đồng.
Chia sẻ
Bộ Chính trị, Ban Bí thư nghiêm túc phê bình các địa phương chậm kiện toàn nhân sự chủ chốt, nhất là chức danh bí thư, chủ tịch Ủy ban nhân dân, chủ tịch Hội đồng nhân dân cấp xã.
Chia sẻ
TP Hà Nội vừa chính thức phát động chiến dịch 45 ngày đêm hỗ trợ chuyển đổi số tại 126 xã, phường – một bước đi quyết liệt nhằm tăng tốc triển khai mô hình chính quyền đô thị hai cấp sau khi hoàn tất việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã.
Chia sẻ
U23 Việt Nam đã có trận đấu khó khăn trước U23 Philippines tại vòng bán kết giải bóng đá U23 Đông Nam Á 2025, nhưng cuối cùng thầy trò HLV Kim Sang-sik đã giành chiến thắng 2-1 và người hâm mộ đánh giá rất cao về cuộc so tài này.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
N.N 
