Bình luận
0
Quảng Yên xưa vốn là danh xưng của một tỉnh, là vùng đất rộng lớn gồm có 6 tổng: Hà Bắc, Hà Nam, Dưỡng Động, Trúc Động, Bí Giàng và Vạn Yên, chia ra làm 42 làng. Trong đó, tổng Hà Bắc gồm có các làng: Yên Hưng, La Khê, Quỳnh Lâu, Khê Chanh, Động Linh, Bùi Xá, Hoàng Lỗ, Khoái Lạc, Yên Lập và Yên Cư. Tổng Hà Nam gồm có: Hưng Học, Hải Yến, Cẩm La, Yên Đông, Phong Cốc, Trung Bản, Quỳnh Biểu, Lưu Khê, Vị Dương.
Bản đồ tỉnh Quảng Yên, một bản đồ cổ có từ năm 1890. Ảnh: Tư liệu
Tổng Dưỡng Động gồm các làng: Dưỡng Động, Tràng Kênh, Gia Đức. Tổng Trúc Động gồm có các làng: Trúc Động, Mai Động, Liệt Xã, Mỹ Liệt, Viên Khê, Thụ Khê, Thiểm Khê, Đạo Tú, Quỳ Khê. Tổng Bí Giàng gồm có: Bí Giàng, Lạc Thanh, Hạ Mộ Công, Điền Công, Như Ý Trung, Như Ý Thượng, Nam Mẫu, Thượng Mộ Công. Và tổng Vạn Yên gồm có: Vạn Yên, Trúc Võng, Tiêu Dao, Đại Đán.
Sau này, danh xưng Quảng Yên thành tên thị trấn của huyện Yên Hưng, hiện nay là tên của thị xã. Quảng Yên hiện nay gồm 2 phần Hà Nam và Hà Bắc.
Riêng đảo Hà Nam hiện nay có 8 xã, phường với trên 6 vạn dân, xưa kia là một bãi triều lớn ở cửa sông Bạch Đằng. Đầu thế kỷ 15, có 6 nhóm Tiên công và các cư dân đến quai đê lấn biển, lập làng. Trong đó có 17 vị Tiên công quê ở huyện Thọ Xương, phủ Hoài Đức, thành Thăng Long.
Họ đều là những người lao động sống chủ yếu bằng canh nông, đánh cá ven hồ bên sông Kim Ngưu xưa.
Vua Lê Thái Tổ đã cho phép cư dân trong vùng đi tìm đất hoang lập làng mới ở bất cứ đâu và được miễn thuế trong thời gian đầu cày cấy. 17 vị Tiên công đem theo gia đình đã xuôi dòng sông Hồng ra cửa Bạch Đằng dừng thuyền cắm đất, làm nghề chài lưới đánh bắt cá tôm.
Sau tìm ra nguồn nước ngọt mới khẩn hoang thành ruộng lúa, lập làng vừa trồng lúa vừa đánh bắt hải sản.
Đầu tiên, các vị Tiên công lập ra xã Bồng Lưu sau đổi thành Phong Lưu, gồm 3 thôn Phong Cốc, Cẩm La, Yên Đông. Sau còn có thêm 2 vị Tiên công là Hoàng Nông, Hoàng Nênh người từ Trà Lũ, Nam Định cũng xuống khai hoang lập làng ở vùng này, dần hình thành làng đảo Hà Nam.
Nhân dân vùng tứ xã đã tưởng nhớ công lao của 19 vị Tiên công nên cho dựng miếu thờ ở trung tâm đảo Hà Nam, nay thuộc địa phận xã Cẩm La, gọi là miếu Thập cửu Tiên Công.
Hằng năm, nhân dân trong vùng tổ chức lễ hội Tiên công từ 5 đến 7 tháng Giêng với nghi lễ rước người sống, đấu vật, đắp đê và các trò chơi dân gian độc đáo vùng sông nước. Lễ hội đã được vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.
Ngoài miếu ở Cẩm La thì nhân dân thôn Trung Bản, xã Liên Hòa cũng lập miếu riêng để thờ nhị vị Tiên công là cụ Hoàng Nông và Hoàng Nênh. Ở Hiệp Hòa, bên phía Hà Bắc cũng có lễ hội Tiên công, tổ chức sớm hơn thường lệ.
Đoạn đường Minh Thành dẫn lối về Quảng Yên xưa kia. Ảnh: Tư liệu.
Hiện nay, Quảng Yên là tên của thị xã gồm phần đất của 2 tổng xưa là Hà Nam và Hà Bắc với địa phận 20 làng cổ là: Phong Cốc, Cẩm La, Yên Đông, Trung Bản, Lưu Khê, Vị Dương, Vị Khê, Quỳnh Biểu, Hải Yến, Hưng Học, Yên Hưng, Yên Trì, Quỳnh Lâu, Khê Chanh, La Khê, Bùi Xá, Hoàng Lỗ, Động Linh, Yên Lập, Khoái Lạc. Riêng làng Điền Công sau này đã chuyển sang địa phận TP Uông Bí.
Một số tên làng đã đổi thành tên xã, phường, như: Phong Cốc, Cẩm La. Một số tên làng thành tên thôn, khu phố, như: Hưng Học, Vị Dương, Yên Đông, Trung Bản, Khê Chanh, Khoái Lạc, Yên Lập, Động Linh, La Khê.
Miếu Tiên công ở xã Cẩm La (tỉnh Quảng Yên) những năm đầu thế kỷ XX. Ảnh: Tư liệu
Mỗi làng đều có một ngôi đình cổ kính gắn bó với một ngôi đền hoặc miếu thờ thành hoàng. Và năm nào các làng cũng mở hội ở đình làng.
Hiện nay, chỉ có số ít trong số 21 làng cổ xưa kia còn mở hội. Hiện chỉ còn 11 ngôi đình đã được kiểm kê xếp hạng là đình Cốc, đình Lưu Khê, đình Yên Giang, đình Trung Bản, đình Hải Yến, đình Hưng Học, đình Đông Đình, đình Khoái Lạc, đình Quỳnh Biểu, đình Động Linh và đình Quỳnh Lâu.
Theo ông Lê Đồng Sơn, nguyên Trưởng Phòng VHTT TX Quảng Yên, (tỉnh Quảng Ninh) đình làng ở Quảng Yên ra đời từ khá sớm, có lẽ từ thế kỷ XV.
Lý do để đưa ra nhận định đó là bia chia ruộng ở đình Trung Bản, được khắc vào năm Hồng Đức thứ 26 (1495), ghi lại việc đo đạc chia ruộng đất, đê lộ, nhân khẩu của các xã đảo Hà Nam của vua Lê Thánh Tông vào các năm 1471 và 1490.
Các đình làng còn giữ được nhiều thần tích, thần sắc, văn bia, câu đối, đại tự, đồ thờ tự có giá trị. Ngoài đình làng còn có nơi xây được miếu, văn chỉ khắc văn bia để ghi lại việc đỗ đạt của con cháu trong làng xã.
Phó Chủ tịch UBND xã Thu Cúc (tỉnh Phú Thọ mới, sau sáp nhập Hòa Bình, Phú Thọ, Vĩnh Phúc) Hà Thị Tố Nguyệt cho biết thêm: Xã có gần 30 cán bộ, công chức là cán bộ của huyện Tân Sơn cũ và các xã lân cận được điều động đến làm việc. Tuy khoảng cách từ nhà đến xã gần 20km nhưng các cán bộ đều nỗ lực làm viêc, có những hôm làm xong việc đã 23 giờ đêm mới về nhà, nhưng sáng hôm sau đã có mặt sớm tại trụ sở làm việc.
Giá xăng dầu hôm nay ngày 26/7 sau hai ngày hồi phục nhẹ với hy vọng lấy đà tăng nhưng cuối ngày 25 rạng 26/7, giá giao dịch dầu thô trên các trang giao dịch lớn bất ngờ lao dốc không phanh.
Chia sẻ
Có dịp đi tàu dọc theo các tuyến sông lớn ở vùng ÐBSCL (trong đó có sông Cổ Chiên, đoạn qua tỉnh Vĩnh Long), người đi sẽ bắt gặp những thùng phi sơn màu đen nổi trên mặt nước, được giăng ngang giữa dòng sông đang chảy xiết. Ðó là phao của những hàng đáy (còn được gọi là bè đáy) đánh cá…
Chia sẻ
Giá USD hôm nay 26/7 duy trì xu hướng tăng nhẹ, bất chấp lo ngại của thị trường về quyết định lãi suất của Fed và thời hạn áp thuế đối ứng 1/8 đến gần.
Chia sẻ
Ông Y Thanh Hà Niê Kđăm, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng cùng các lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng đã đến đảo Phú Quý( tỉnh Bình Thuận cũ) dự, chỉ đạo Đại hội Đảng bộ Đặc khu Phú Quý, nhấn mạnh đến xây dựng nông thôn mới, khai thác hiệu quả kinh tế biển...
Chia sẻ
Thanh tra Chính phủ vừa công bố kế hoạch thanh tra chuyên đề diện rộng, với hơn 898 dự án thuộc diện rà soát. Mục tiêu là làm rõ nguyên nhân dẫn đến tình trạng chậm tiến độ và những vướng mắc pháp lý tại các dự án này.
Chia sẻ
Tại vùng đất từng oằn mình trong đói nghèo như xã Hướng Hiệp (Quảng Trị), mỗi mái nhà mới được dựng lên, mỗi đàn bò được trao, mỗi người con xuất khẩu lao động gửi tiền về… đều là minh chứng sống động cho hiệu quả của chính sách giảm nghèo bền vững góp phần tạo nên một Hướng Hiệp hôm nay ấm no, khởi sắc.
Chia sẻ
Phim hành động mới nhất của Điện ảnh Công an Nhân dân tái hiện vụ cướp máy bay có thật, hứa hẹn những pha hành động nghẹt thở và chân thực.
Chia sẻ
Hà Nội đề xuất giao UBND cấp xã xác nhận điều kiện thu nhập cho người thu nhập thấp không có hợp đồng lao động khi mua, thuê mua nhà ở xã hội, nhằm kiểm soát đúng đối tượng thụ hưởng.
Chia sẻ
Một số hộ nông dân xã Xuân Long, huyện Đồng Xuân (tỉnh Phú Yên cũ) đã cải tạo ruộng kém hiệu quả, khu đất bỏ hoang để nuôi ốc bươu đen-ốc nhồi (là loại ốc đặc sản). Nổi lên trong mô hình nuôi ốc bươu đen là ao nuôi của anh Đỗ Duy Phong, Chủ tịch Hội Nông dân xã.
Chia sẻ
Chiều 25/7, xã Vị Xuyên tổ chức Lễ truy điệu và an táng hài cốt các Anh hùng liệt sĩ tại Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia Vị Xuyên.
Chia sẻ
Theo nhiều sinh viên, trường Đại học Điện lực tăng học phí lên đến 20% cho khóa học cũ và 30-40% cho khóa mới là con số chưa phù hợp, gia đình không thể xoay xở.
Chia sẻ
Cổ phiếu bất động sản SJS tăng gần 50% sau 6 phiên “tím lịm”, vươn lên nhóm đắt giá nhất sàn. Nhưng nghịch lý là Chủ tịch HĐQT lại không sở hữu cổ phần nào tại thời điểm chốt quý 2/2025.
Chia sẻ
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan tuyên bố trong vòng đàm phán thứ ba ở Istanbul đã đạt được một thỏa thuận mang tính nguyên tắc về cuộc gặp giữa các nhà lãnh đạo Nga và Ukraine.
Chia sẻ
Tác giả Niê A Dũng gửi về cuộc thi viết "Việt Nam trong tôi" do báo điện tử Dân Việt phát động bài thơ mang tên "Đất nước".
Chia sẻ
Bức xúc vì trọng tài đưa ra quyết định gây tranh cãi, HLV Kim Sang-sik đã ra sát đường biên phản ứng và lập tức phải nhận 1 thẻ vàng từ vị “vua áo đen” điều khiển trận đấu giữa U23 Việt Nam và U23 Philippines.
Chia sẻ
Điều tra vụ chiếc vali bốc mùi nghi chứa thi thể nữ ở TP.HCM; người đàn ông nổ súng khi cảnh sát kiểm tra hành chính; Bộ Tài chính lên tiếng về một Vụ trưởng tử vong tại Cơ quan Bộ... là những tin nóng 24 giờ qua.
Chia sẻ
Bà Phạm Thị Diêm, xã Xuân Sơn, TPHCM (trước sáp nhập tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, Bình Dương, TP HCM, xã Xuân Sơn thuộc huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) vươn lên làm giàu nhờ nuôi heo rừng lai. Mô hình nuôi loại heo đặc sản này giúp bà Diêm có doanh thu hơn 1 tỷ/năm.
Chia sẻ
Anh Phạm Minh Đức, Chủ nhiệm CLB Chim săn mồi tỉnh Cà Mau (mới), cho biết, hiện CLB có 15 thành viên chính thức, ở nhiều độ tuổi, nghề nghiệp khác nhau, nhưng có chung niềm đam mê biến những con chim rừng, chim hoang dã như chim đại bàng, diều hâu, cú mèo, chim cắt...trở nên gần gũi, biết nghe lời.
Chia sẻ
Tình hình dịch tả lợn châu Phi tại tỉnh Ninh Bình mới (bao gồm 3 tỉnh Ninh Bình, Nam Định, Hà Nam cũ) đang diễn biến phức tạp, đặc biệt sau khi sáp nhập các đơn vị hành chính. Theo thông tin từ Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Ninh Bình, tính đến nay, dịch bệnh đã xuất hiện tại 19 xã, phường, buộc phải tiêu hủy hơn 3.000 con lợn, gây thiệt hại đáng kể cho ngành chăn nuôi địa phương.
Chia sẻ
Giữa đại ngàn xanh thẳm của Vườn quốc gia Bidoup-Núi Bà (tỉnh Lâm Đồng mới, sau sáp nhập tỉnh Đắk Nông, Lâm Đồng, Bình Thuận), quần thể 108 cây thông hai lá dẹt-loài cây cổ thụ đã được vinh danh là Cây Di sản Việt Nam.
Chia sẻ
110 đại biểu đến từ 31 quốc gia và vùng lãnh thổ đã cùng nhau trải qua 14 ngày, đi qua 10 tỉnh, thành phố, khám phá những vùng đất giàu bản sắc văn hóa và lịch sử; cùng nhau vun đắp thêm tình yêu quê hương, đất nước.
Chia sẻ
Nghe đến đâu, tôi thấy như ai đó vừa vạch ra con người mình đến đó.
Chia sẻ
Tối ngày 25/7, được sự đồng ý của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, tỉnh Hà Tĩnh vinh dự trở thành trung tâm của võ thuật Châu Á với lễ khai mạc Giải Vô địch Pencak Silat Châu Á 2025.
Chia sẻ
Trong chiến tranh thế giới thứ hai, Mỹ tấn công Okinawa, quân đội Nhật ép buộc người Lưu Cầu tự sát, còn mở cuộc tàn sát người dân Lưu Cầu. Dẫn đến dân số Lưu Cầu giảm một phần tư trong chiến tranh thế giới thứ hai.
Chia sẻ
U23 Indonesia đã giành chiến thắng trong cuộc đọ sức rất kịch tính với U23 Thái Lan tại vòng bán kết giải vô địch bóng đá U23 Đông Nam Á 2025 để lọt vào trận chung kết gặp U23 Việt Nam.
Chia sẻ
Triều đại hưng suy thay đổi, nhân gian vật đổi sao dời nhưng dưới lòng đất lăng mộ ngàn năm của Tần Thủy Hoàng trải qua phong sương vẫn không bị xói mòn. Vinh quang và trí tuệ của đế chế cổ đại đã khép lại nhưng vô số điều vẫn còn là ẩn đó với hậu thế.
Chia sẻ
Theo tử vi, người sinh vào một số khung giờ Âm lịch nhất định thường mang số mệnh kiên cường, càng trải đời càng vững vàng.
Chia sẻ
Lễ trao trả hài cốt quân nhân Hoa Kỳ mất tích trong chiến tranh ở Việt Nam (MIA) lần thứ 170 diễn ra vào thời điểm đặc biệt với cả hai nước. Phía Việt Nam đã bàn giao cho phía Hoa Kỳ 3 hòm đựng hài cốt, là kết quả của nỗ lực tìm kiếm mới đây của đội tìm kiếm hỗn hợp Việt Nam - Hoa Kỳ tại vùng biển tỉnh Khánh Hòa.
Chia sẻ
Công an tỉnh Quảng Ninh đã đến Bệnh viện Nhi Trung ương nhận đỡ đầu cháu bé 10 tuổi, một trong những nạn nhân sống sót trong vụ lật tàu du lịch Vịnh Xanh QN-7105 xảy ra trên vịnh Hạ Long ngày 19/7 vừa qua.
Chia sẻ
Mới đây, Hiệp hội Du lịch tỉnh Quảng Ninh đã gửi thư ngỏ tới du khách về vụ tai nạn trên vịnh Hạ Long. Đồng thời, đơn vị này cũng gửi lời cam kết về các tiêu chí an toàn khi vận hành tàu du lịch.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Phạm Học 
