Loài cá tép dầu đặc sản sông Đà bằng đầu ngón tay, "nhỏ mà có võ"

Cá tép dầu khô là món ăn truyền thống bao đời nay của đồng bào dân tộc Thái ở Quỳnh Nhai, ngon, hấp dẫn không kém gì cá chỉ vàng của các vùng miền biển. Hiện, cá tép dầu khô đã trở thành đặc sản của địa phương và là sản phẩm OCOP 4 sao, sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu năm 2021 của tỉnh Sơn La.

Trước kia, việc đánh bắt cá tép dầu thường tập trung vào một số thời điểm trong năm. Khi lòng hồ thủy điện Sơn La hình thành, việc đánh bắt loài cá này đã có nhiều thuận lợi. 

Khai thác tiềm năng lợi thế mặt nước, người dân vùng lòng hồ thủy điện Sơn La tích cực chuyển hướng sang nuôi trồng và đánh bắt thủy sản, chế biến các sản phẩm từ cá. 

Theo đó, nghề đánh bắt, chế biến cá tép dầu được hình thành và trở thành một trong những nghề mang lại thu nhập ổn định cho người dân quanh lòng hồ sông Đà. Đồng thời, loài cá đặc sản của sông Đà cũng mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế ở địa phương, giải quyết bài toán về đất sản xuất nông nghiệp cho người dân tái định cư thủy điện Sơn La.

Từ năm 2019, huyện Quỳnh Nhai đưa sản phẩm cá tép dầu khô vào chương trình “Mỗi xã một sản phẩm OCOP”, tập trung quy hoạch nguồn nguyên liệu, đảm bảo quy trình sản xuất, tăng cường xúc tiến thương mại. Trong đó, tập trung hỗ trợ HTX Thái Tuấn, xã Mường Giàng 600 triệu đồng xây dựng điểm giới thiệu, trưng bày và bán sản phẩm OCOP, nông sản tiêu biểu tỉnh; quảng bá giới thiệu sản phẩm, hỗ trợ tem nhãn và bao bì sản phẩm.

Đến nay, sản phẩm cá tép dầu khô của HTX Thái Tuấn đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao cấp tỉnh và được công nhận là sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu tỉnh. Mở rộng thị trường tiêu thụ, sản phẩm được bày bán tại các trung tâm giới thiệu hàng nông sản sạch của tỉnh, huyện, cùng một số đại lý tại các tỉnh, thành: Hà Nội, Vĩnh Phúc, Hà Giang, Bắc Giang... 

Đặc biệt, cá tép dầu Sơn La đã được bán trên các sàn giao dịch thương mại điện tử Sen đỏ, Lazada, Shopee...

Bà Đinh Thị Yến, Giám đốc HTX Thái Tuấn, cho biết: Sản phẩm cá tép dầu được công nhận đạt chuẩn OCOP nên càng được người tiêu dùng tin tưởng, từng bước tạo dựng chỗ đứng ở thị trường trong và ngoài nước. 

Hạng sao OCOP được coi là thước đo về chất lượng, sức cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường và tiềm năng phát triển sản phẩm theo hướng hàng hóa xuất khẩu. 

Để sản phẩm cá tép dầu khô có chỗ đứng vững và vươn xa trên thị trường xuất khẩu, năm 2022, HTX đang tập trung nâng hạng sản phẩm lên 5 sao. 

Hiện nay, các khâu sơ chế, chế biến và đóng gói sản phẩm của HTX Thái Tuấn vẫn làm thủ công. Khi mua cá về, sau khi sơ chế, sẽ ướp cá với gia vị ớt tươi, đường, muối, sa tế và gia vị đặc trưng của địa phương. Tùy thuộc vào thời tiết, cá sẽ được phơi từ 2-4 ngày sẽ thành sản phẩm cá tép dầu khô.

Mỗi khi nhà có khách, chỉ cần nướng cồn 1 phút là đã có món cá tuyệt vời.

Trung bình 5 kg cá tép dầu tươi chế biến được một kg cá tép dầu khô, giá bán 300.000 đồng/kg. Nhưng để sản phẩm đạt chuẩn OCOP 5 sao, thì cần rất nhiều yếu tố, từ khâu nguyên liệu, sơ chế, bảo quản.

Bà Đinh Thị Yến cho biết thêm: HTX đang tập trung nghiên cứu, xây dựng phương án sản xuất; đầu tư máy sấy, kho lạnh... để đảm bảo quy trình sản xuất khép kín một chiều từ khâu đầu vào đến sơn chế, chế biến và bảo quản sau chế biến. 

Đồng thời, HTX đã tiếp cận với tổ chức EBISU (nhịp cầu kết nối sản xuất và thương mại song phương Nhật Bản - Việt Nam) tìm hiểu nhu cầu, thị hiếu của thị trường nước ngoài. 

HTX rất mong nhận được sự quan tâm của các cấp, các ngành trong chuyển giao khoa học kỹ thuật; quảng bá, xúc tiến thương mại; tạo điều kiện tiếp cận nguồn vốn vay để đầu tư nhà xưởng, trang thiết bị máy móc chế biến, nâng tầm sản phẩm lên 5 sao, tiếp tục tạo nên những thành công mới.  

×