Trung tâm Phân tích Kinh tế vĩ mô và Dự báo Ngắn hạn (CMASF) có liên hệ với Điện Kremlin đã cảnh báo về các vấn đề trong lĩnh vực ngân hàng, bao gồm khả năng xảy ra tình trạng rút tiền ồ ạt khỏi ngân hàng, mặc dù họ cho biết vẫn chưa xảy ra một cuộc khủng hoảng toàn diện.

CMASF cho rằng, thị trường chứng khoán biến động là một yếu tố gây ra sự lo lắng.

Nền kinh tế Nga cho đến nay đã vượt qua được phần lớn các lệnh trừng phạt do phương Tây áp đặt nhằm trừng phạt ông Putin vì cuộc chiến ở Ukraine và làm suy yếu cỗ máy chiến tranh của ông.

Tuy nhiên, mức tăng trưởng tương đối tốt nhờ chi tiêu quân sự kỷ lục của ông Putin đã bị ảnh hưởng bởi lạm phát và tình trạng thiếu hụt lao động do những người trốn nghĩa vụ quân sự và tổn thất quân số ở Ukraine khi các chuyên gia cảnh báo về những vấn đề dài hạn đối với nền kinh tế. Trong báo cáo tuần này, CMASF cho biết khả năng xảy ra "một cuộc khủng hoảng ngân hàng có hệ thống" ở Nga đang ngày càng tăng. Một cuộc khủng hoảng như vậy sẽ liên quan đến ít nhất một trong ba điều sau: người gửi tiền rút tiền khỏi ngân hàng, các khoản nợ xấu vượt quá 10% tổng tài sản ngân hàng hoặc tái cấp vốn ngân hàng quy mô lớn vượt quá 2 phần trăm GDP của quốc gia.

Cho đến nay, chưa có điều kiện nào trong số đó được đáp ứng, nhưng rủi ro đang gia tăng, báo cáo cho biết.

Trong các bình luận gửi qua email cho Newsweek, CMASF cho biết sự gia tăng mạnh về tính biến động của chỉ số chính trên thị trường chứng khoán Nga (MOEX) là một chỉ báo tốt về sự bất ổn kinh tế lớn hơn mà mọi người cảm thấy. Tuần này, thị trường chứng khoán Nga đã lao dốc mạnh sau lời đe dọa của Tổng thống Mỹ Trump về các lệnh trừng phạt mới sau vụ máy bay không người lái và tên lửa của Moscow tấn công Ukraine. CMASF cũng nói với Newsweek rằng, sự gia tăng mạnh mẽ trong tỷ lệ cung tiền so với cơ sở tiền tệ phản ánh áp lực ngày càng tăng đối với tính thanh khoản của hệ thống ngân hàng Nga. Các yếu tố này kết hợp lại có thể làm tăng tính dễ bị tổn thương và khả năng các ngân hàng gặp phải "khoảng cách tiền mặt". Vào tháng 4, CMASF đã cảnh báo rằng có khả năng gia tăng "cuộc tháo chạy của người gửi tiền" hoặc một cuộc chạy khỏi các ngân hàng. Điều này một phần là do triển vọng suy thoái kinh tế do Ngân hàng Trung ương Nga đặt lãi suất chủ chốt là 21% để kiềm chế lạm phát 10,2% trong bối cảnh có cảnh báo rằng điều này sẽ kìm hãm hoạt động cho vay và đầu tư.

Các công ty Nga từ bỏ cổ tức

Sự việc xảy ra khi hội đồng quản trị của hai chục công ty Nga khuyên không nên trả cổ tức cho các cổ đông do doanh thu xuất khẩu giảm và lệnh trừng phạt.

Cơ quan thống kê nhà nước Rosstat cho biết, vào năm 2024, các công ty Nga tạo ra tổng thu nhập là 30,4 nghìn tỷ rúp (381,1 tỷ đô la), giảm 6,9% so với năm 2023, hoặc giảm 15% khi điều chỉnh theo lạm phát. Các công ty khai khoáng và năng lượng nằm trong số những công ty không trả cổ tức, chẳng hạn như Gazprom, Norilsk Nickel, NLMK và Severstal, nhưng các công ty khác có thể làm theo, tờ báo kinh doanh Vedomosti đưa tin.

Tờ báo đưa tin rằng việc hoãn trả cổ tức không chỉ liên quan đến tình hình thị trường tồi tệ hơn mà còn liên quan đến chi phí vay cao. Boris Grozovski, một chuyên gia về kinh tế Nga tại viện nghiên cứu Wilson Center, đã nói với Newsweek vào tháng 1 rằng lãi suất chủ chốt cao đã khiến các công ty Nga rơi vào tình thế rất khó khăn.

Ông cho biết thêm rằng chi phí tăng, giá năng lượng tăng, giá xăng tăng, tiền lương tăng, chi phí vận chuyển và hậu cần tăng, có nghĩa là lợi nhuận ròng đang giảm.

Tăng trưởng suy thoái

Tuần trước, Rosstat cho biết trong bối cảnh các doanh nghiệp đi vay đang phải vật lộn để trả nợ và ngày càng nhiều hộ gia đình tích lũy nợ xấu, mức tăng trưởng trong quý đầu tiên của năm 2025 chỉ đạt 1,4%.

Con số này thấp hơn 3 lần so với mức 4,5% trong quý cuối cùng của năm 2024 và thấp hơn gần 4 lần so với mức 5,4% của cùng kỳ năm ngoái.

Nền kinh tế Nga không chỉ phải đối mặt với sự chậm lại mà còn có khả năng suy thoái, hãng tin độc lập The Bell đưa tin, đồng thời cho biết thêm rằng dữ liệu chính thức mới nhất cho thấy nền kinh tế có thể rơi vào tình trạng tăng trưởng âm ngay từ mùa hè này. Mặc dù tăng trưởng GDP đã chậm lại, nhưng vẫn phụ thuộc nhiều vào việc liệu có đạt được thỏa thuận hòa bình ở Ukraine hay không để ông Trump có thể khôi phục hoạt động thương mại giữa Mỹ và Nga. Kiev và các đồng minh muốn Washington duy trì sức ép kinh tế lên Nga và các nhà lập pháp Mỹ đang lập ra một danh sách các lệnh trừng phạt mới, làm dấy lên dự đoán liệu điều này có thể buộc ông Putin phải ngồi vào bàn đàm phán hay không.

×