Bình luận
0
Có bao giờ, những người đã làm cha, làm mẹ, những người đã trường thành trong chúng ta, những lúc trăng tròn tháng 8 lên cao, khi đôi mắt trông thấy trăng rằm, sẽ lặng yên nhớ về ngày xưa, nhớ về những ngày chúng ta còn bé dại, nhớ về những chú Lân nhảy múa dưới ánh trăng, nhớ về một tuổi thơ rất xưa, một tuổi thơ rất khác so với tuổi thơ của hôm nay.
Rước đèn ông sao, xem múa Lân, phá cỗ đêm trăng rằm trung thu. Những ký ức không thể nào quên của bao thế hệ người Việt.
Với ký ức của nhiều người lớn, mỗi mùa trăng rằm được cùng bố, cùng ông làm một chiếc đầu lân để chơi hội trăng rằm, thật khó nhạt phai.
Chiếc đầu Lân tuy giản đơn bằng tre, bằng giấy báo, bằng những gam màu có sẵn, nhưng trong ánh mắt thời thơ ấu, những hình ảnh đó thực sự là những sắc màu đẹp nhất, rực rỡ nhất và ấn tượng nhất.
Đêm rằm trung thu, trong tiếng trống thùng thình, thùng, thình, trong ánh sáng lấp lánh của những chiếc đèn ông sao là những chiếc đầu lân múa lượn, sống động và vui tươi.
Mâm cỗ trung thu, đèn ông sao, đầu Lân, đèn kéo quân. Những hình ảnh nhắc nhớ về một tuổi thơ đã rất xưa cũ, đang phai nhạt dần trong trong cuộc sống hiện đại của bây giờ. Ảnh sưu tầm
Đầu Lân bây giờ thật dễ tìm kiếm, nếu ở phố thì có thể đến những con phố bán đồ chơi như Hàng Mã. Ở đó sẽ có đủ loại đầu Lân, phong phú về kích cỡ, rực rỡ về màu sắc, tất cả được phân loại rõ rệt, dành cho trẻ nhỏ, dành cho người lớn và dành cho cả những người múa lân chuyên nghiệp.
Trong những dãy dài hàng quán bán đầu lân đó, thật khó tìm ra được những chiếc đầu lân mang hồn việt, vì đơn giản đa số đầu lân đều là đồ nhập khẩu, sản xuất hàng loạt. Chúng na ná giống nhau và hình ảnh con Lân, một trong tứ linh của người Việt, thật khác lạ.
Phố bán đồ chơi Hàng Mã cận kề ngày lễ trung thu, đồ chơi ngoại nhập xuất hiện khắp nơi, thật hiếm hoi một chiếc đầu trung thu thuần Việt.
Tưởng chừng với từng đó sự đổi thay và cạnh tranh, nghề làm đầu Lân đã lui về quá khứ hoặc ẩn sâu đâu đó ở những làng quê xa. Thế nhưng tại một con ngõ nhỏ của phường Nam Từ Liêm, một vùng đất nằm ven Hà Nội, xưởng làm đầu lân và người chế tác đầu Lân vẫn còn đó.
Xưởng làm đầu Lân truyền thống của Phạm Thanh Nguyện tại phường Xuân Phương, Quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Ông Phạm Thanh Nguyện đến với nghề làm đầu Lân rất tình cờ, theo lời ông kể trước khi xưởng đầu làm đầu Lân ra đời, kỹ năng chế tác đầu Lân của ông chủ yếu đến từ quá trình làm đầu Lân phục vụ các lễ hội, vui chơi trung thu của các cháu nhỏ tại quê nhà Nam Định.
Sau này khi con trai ông ra Hà Nội học tập, tham gia các câu lạc bộ múa Lân, đứng trước nhu cầu về đầu Lân thuần việt phục vụ múa Lân. Ông Nguyện và con trai đã bắt tay vào việc khôi phục và chế tác các đầu lân truyền thống.
Ông Phạm Thanh Nguyện cùng con trai, anh Phạm Anh Hùng nghiên cứu chế tác đầu Lân
Theo ông Nguyện, đầu Lân và con Lân trong văn hóa Việt cho dù có sự tương đồng về hình tượng linh vật thiêng liêng như một số nước đông á và đông nam á khác, nhưng con Lân và đầu Lân của người Việt có sự khác biệt trong cái chung đó.
Vẫn bố cục có sừng tựa như sừng tê giác, đôi mắt to tròn, đôi tai lớn và bờm giống sư tử, nhưng con Lân của người Việt, nhất là hình tượng đầu Lân trong múa Lân rất ôn hòa, tươi vui.
Đặc biệt nhất trong tạo tác là khuôn miệng và hàm răng, khuôn miệng đầu Lân rất rộng kéo dài đến tận mang tai, hàm răng của đầu lân được vẽ mô phỏng răng người để tạo ra nụ cười hiền lành, vui vẻ. Đây là điều ông Nguyện thấy khác biệt nhất và ấn tượng nhất trong tạo hình đầu Lân của Việt Nam, xuất phát từ tính cách hiền hòa, yêu chuộng bình yên của người Việt.
Một sản phẩm đầu Lân truyền thống của văn hóa Việt, với tạo hình tươi vui, nụ cười hiên lành, vui vẻ, tạo cảm giác gần gủi với mọi người nhất là các em nhỏ.
Làm đầu lân trong múa Lân theo lối cổ, công đoạn đầu tiên và khó nhất là tạo khung. Khung là phần cốt lõi của đầu Lân, phải đảm bảo 2 yếu tố tiên quyết, nhẹ và chắc chắn, bên cạnh đó quá trình lên khung cũng là quá trình định hình về hình dáng của đầu lân.
Đây cũng là lý do vì sao từ xa xưa, nhất là đồng bắc bộ, khung đầu lân thường được chế tác bằng tre, cật tre già được vót mỏng, phơi khô, cây tre cũng là loài cây đặc trưng và rất phổ biến tại các làng quê Việt Nam đáp ứng yếu tố dễ tìm về nguyện liệu.
Người làm khung vừa phải khéo tay, vừa có kỹ năng tốt để uốn nắn các thanh tre, không có khuôn như hình thức tạo đầu lân bằng đắp giầy bồi trức tiếp vào khuôn đúc. Quả thật người tạo hình khuông tre đầu lân là những người có kỹ năng cao nhất trong việc làm đầu Lân
Chế tác khung sườn bằng tre của đầu lân, công đoạn đòi hỏi rất nhiều kỹ năng, sự tỉ mỉ và cảm quan hình học của người làm đầu lân
Công đoạn tiếp theo của làm đầu lân là đắp giầy bồi, đây là công đoạn không cần quá nhiều kỹ năng, chủ yếu là nắm bắt được các quy tắc của việc phết hồ, đắp giấy, ngày nay giầy bồi được thay thế bằng giấy báo còn hồ phết thì vẫn là gạo xay nhuyễn được nấu lên.
Như lúc xưa việc phết hồ đắp giấy là việc của người phụ việc dưới sự giám sát của thợ chính, điều chú ý nhất ở đây là đắp giấy không được quá giày, phải bám sát và các đường nét của khung mà người làm khung đã định hình sẵn
Sau khi đầu lân đã khô giấy bồi sẽ đến công đoạn quan trọng nhất là vẽ họa tiết trang trí và gắn các phụ kiện như lông my, mắt, râu. Vẽ họa tiết là công đoạn rất khó, rất tỉ mẩn và đòi hỏi kỹ năng của một họa sỹ thực thụ.
Người vẽ họa tiết sẽ được ông Nguyện lựa chọn kỹ từ những người làm việc cùng ông, họa tiết của sừng Lân, má Lân, hay khuôn miệng đều phải tuân theo những bố cục rất khắt khe. Nếu có sự sai lệch hoặc không hài hòa, đầu Lân sẽ không đạt tiêu chuẩn. Trước đây ông Nguyện là người trực tiếp thực hiện công đoạn cần nhiều thời gian và công sức này.
Tô màu cho đầu Lân, người làm đâu lân thường được ví như một họa sĩ. Kiến thức về pha màu, phối màu cũng như năm bắt các quy tắc sử dụng hoa văn truyền thống là những điều không thể thiếu với người thợ làm đầu Lân
Để hoàn thành một đầu Lân thường mất từ 3 đến 6 tuần tùy vào kích cỡ và yêu cầu số lượng đồ trang trí. Phức tạp và tốn thời gian là vậy, nhưng sản phẩm từ xưởng làm đầu Lân không phải là để kinh doanh.
Các đầu lân chủ yếu phục vụ công việc múa Lân của Đoàn Lân Sư Rồng Hoàng Anh Đường con trai ông Nguyện, anh Phạm Văn Hùng.
Thỉnh thoảng mới có một vài nhà sưu tầm, đoàn lân sư rồng hoặc các tổ chức triển lãm tìm đến, giá bán ông Nguyện không tiết lộ nhưng theo tiêu chí đam mê văn hóa truyền thống dân tộc mà ông theo đuổi, có lẽ mọi thứ chỉ dừng lại ở mức độ kỷ niệm, chung nhau một đam mê, một nỗi niềm gìn giữ nét văn hóa của cha ông đã để lại.
Ông Phạm Thanh Nguyện kiểm tra lần cuối một sản phẩm đầu Lân đã hoàn thành. Sự kỹ lưỡng, yêu cầu khắt khe trong công việc là yếu tố không thể hiếu một người làm đầu Lân.
Suốt một thời gian dài, xưởng làm đầu Lân của ông Nguyện chỉ có 2 người là ông và con trai, kinh nghiệm của cha và niềm đam mê của con. Nhiều lúc ông tưởng chừng như sau này, khi đôi tay không còn vót tre, tô màu, hay tạo khuôn được nữa.
Xưởng có lẽ phải đóng cửa, giấy bồi, mực màu hoặc nan tre sẽ phải xếp vào đâu đó, anh Hùng con trai ông sẽ phải tìm đến những con phố bán đầu lân để tiếp tục đam mê nghề múa Lân Sư Rồng của mình. Nhưng rồi niềm vui đã tới khi xưởng nhỏ tiếp đón những người trẻ, những người đam mê với nghề làm đầu Lân, một nghề tưởng chừng như lạc hậu và không bắt kịp nổi với xã hội hiện đại của bây giờ.
Các em đến từ nhiều nơi, có người đang đi học là sinh viên, có người đã đi làm, nhưng đều chung nhau yêu thích việc làm đầu Lân.
Ông Nguyện đã rất vui với những mái đầu xanh xung quanh ông. Không biết từ bao giờ ông trở thành người thầy, người hướng dẫn các em, em nào khéo tay đan thì làm khung, trang trí phụ kiện hoặc đắp giấy bối, em nào có năng khiếu vẽ và cảm thụ màu sắc tốt thì vẽ họa tiết.
"Làm đầu Lân lúc đầu rất là khó, với kích thước này các chi tiết phải chuẩn xác, không thể xê dịch được, có những lần làm đi làm lại mãi vẫn không được, rất nản. Khi làm xong hoàn thành một đầu lân, cảm thấy rất là vui, ưng ý với sản phẩm mình làm ra, trân trọng nó hơn những sản phẩm trước kia chưa biết làm, mình phải đi mua". Anh Đỗ Hồng Sơn, học viên xường làm đầu Lân chia sẻ.
Các em sẽ tiếp nối, vun đắp và đưa một nét văn hóa lâu đời viết tiếp lịch sử, để mai sau luôn tự hào về bản sắc của một dân tộc luôn kiên cường đứng vững bên bờ biển đông. Để cho những đêm trăng răm, chiếc đầu Lân của nước Việt Nam ta vẫn được lắc lư theo tiếng trống thùng thình, đem tiếng cười, đem niềm vui, đem thêm nhiều ký ức cho thật nhiều những tuổi thơ.
"Với niềm đam mê với văn hóa truyền thống của lớp già cũng như lớp trẻ kế cận, sẽ tồn tại mãi mãi truyền thống về nghề làm đầu Lân này". Ông Phạm Thanh Nguyện rất phấn khởi và tin tưởng về nghề làm đầu Lân khi đã có thế hệ nối tiếp.
Mỗi ngày qua đi, những chiếc đầu Lân lại được tạo tác thành hình thành khối, tuy vô tri mà vẫn mang một nụ cười rạng rỡ như niềm vui của ông Phạm Thanh Nguyện khi nhìn vào nghề truyền thống của cha ông. Với tấm lòng của người đi trước, với đam mê của người đi sau, nghề làm đầu Lân sẽ mãi mãi bền vững như nền văn hóa 4000 năm của đất nước Việt Nam, không một điều gì, không một sự đổi thay nào có thể làm phai nhạt.
Giá thép cây tương lai trên sàn giao dịch tương lai Thượng Hải (SHFE) tăng 20 Nhân dân tệ, lên mức 3.258 Nhân dân tệ/tấn, lên mức cao nhất kể từ tháng 3 tới nay.
Chia sẻ
1.300 bông hồng Huntington, 4 tiếng để hoàn thành - một nàng thơ (ở Hải Phòng) đã biến góc cầu thang nhà mình thành vườn hồng đẹp như một giấc mộng ngọt ngào.
Chia sẻ
Sáng 25/7, nhân dịp kỷ niệm 78 năm ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025), để tưởng nhớ công lao của các anh hùng liệt sĩ đã hi sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQVN tỉnh An Giang và các lực lượng vũ trang tỉnh tổ chức Lễ viếng Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh tại phường Rạch Giá.
Chia sẻ
Sử liệu đăng khoa lục vùng Từ Liêm cũ cho biết, làng Thiên Mỗ xưa có tới 10 người đỗ đại khoa, trong đó nổi bật hơn cả là dòng họ Nguyễn Quý.
Chia sẻ
Chỉ sau một đêm mưa lũ, vùng đất trù phú bên dòng Nậm Nơn – xã Mỹ Lý (huyện Kỳ Sơn, Nghệ An) bỗng chốc hóa tan hoang. Những ngôi nhà sàn khang trang bị cuốn trôi chỉ còn trơ nền móng. Nhiều người dân khóc nghẹn giữa bùn đất, tài sản tích góp cả đời phút chốc bị lũ dữ cuốn sạch.
Chia sẻ
Chiều ngày 23/7, đồng chí Nguyễn Quang Hưng, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh chủ trì cuộc họp UBND tỉnh để nghe báo cáo tiến độ thực hiện Dự án nhà máy điện khí LNG và tiến độ triển khai thực hiện các dự án trọng điểm phát triển nhà ở thương mại và dự án nhà ở xã hội (khu vực thành phố Thái Bình cũ). Dự họp có lãnh đạo một số sở, ngành, địa phương liên quan.
Chia sẻ
Tại khu vực phía Tây tỉnh Gia Lai sau sáp nhập tỉnh Bình Định (tỉnh Gia Lai cũ), một số cá nhân, doanh nghiệp xúc tiến việc cung cấp dịch vụ chăm sóc vườn cà phê trọn gói. Mô hình này đảm bảo 2 bên cùng có lợi.
Chia sẻ
Chiến lược gia Peter Cklamovski đã chính thức lên tiếng đáp trả những lùm xùm xoay quanh các cầu thủ nhập tịch của ĐT Malaysia trước thềm Vòng loại Asian Cup 2027.
Chia sẻ
Tối ngày 23/7/2025, tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Hội Nhà báo Việt Nam phối hợp với các đơn vị tổ chức Chương trình “Ký ức những huyền thoại” nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 – 27/7/2025), hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng 8, Quốc khánh 2/9 và các sự kiện lịch sử, chính trị trọng đại của đất nước trong năm 2025. Chương trình được truyền hình trực tiếp trên VTV2, Đài Truyền hình Việt Nam.
Chia sẻ
Cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về căng thẳng leo thang giữa Thái Lan và Campuchia dự kiến diễn ra vào khoảng 19h giờ ngày 25/7 (theo giờ Hà Nội), RIA Novosti đã xác nhận thông tin này từ phái đoàn Pakistan tại Tổ chức, nước hiện đang giữ chức Chủ tịch Hội đồng Bảo an vào tháng 7.
Chia sẻ
Bệnh nhân đi khám do đau cộm mắt phải suốt 20 ngày, nào ngờ bác sĩ lôi được "dị vật" đáng sợ từ trong mắt.
Chia sẻ
Phó Chủ tịch UBND xã Thu Cúc (tỉnh Phú Thọ mới, sau sáp nhập Hòa Bình, Phú Thọ, Vĩnh Phúc) Hà Thị Tố Nguyệt cho biết thêm: Xã có gần 30 cán bộ, công chức là cán bộ của huyện Tân Sơn cũ và các xã lân cận được điều động đến làm việc. Tuy khoảng cách từ nhà đến xã gần 20km nhưng các cán bộ đều nỗ lực làm viêc, có những hôm làm xong việc đã 23 giờ đêm mới về nhà, nhưng sáng hôm sau đã có mặt sớm tại trụ sở làm việc.
Chia sẻ
Các nhà bán lẻ ghi nhận sức mua smartphone 5G tăng rõ rệt nhờ giá tốt và hạ tầng phủ sóng rộng. Viettel đang đóng vai trò dẫn dắt khi liên tục đầu tư 5G và phối hợp cùng các hãng lớn như Samsung, Oppo để phổ cập thiết bị tới người dùng.
Chia sẻ
Liên quan đến vụ tai nạn khiến 9 người tử vong trên QL 1A ở Hà Tĩnh, theo thông tin kiểm tra dữ liệu trên hệ thống của Cục Đăng kiểm Việt Nam, chiếc xe ô tô BKS 43F-007.76 trong vụ tai nạn, được đăng ký ngày 8/6/2023.
Chia sẻ
Một bé trai 5 tuổi (cháu A) đã bị đa chấn thương, gãy xương đùi và chấn thương vùng đầu sau khi ngã từ tầng 2 của khách sạn Cúc Phương Mebi (tỉnh Ninh Bình) xuống đất. Vụ việc xảy ra trong đêm mất điện do mưa bão, khi gia đình mở cửa sổ cho thoáng khí, nhưng cửa sổ lại không có song chắn và bên ngoài không có lan can bảo vệ.
Chia sẻ
Mùng 1 tháng 6 nhuận, vận mệnh của 12 con giáp giống như một chuyến tàu lượn siêu tốc, trong đó, đứng đầu danh sách may mắn là tuổi Thìn.
Chia sẻ
Từ 1/7/2025, các Trung tâm Y tế trực thuộc UBND cấp huyện sẽ được chuyển về Sở Y tế quản lý để tổ chức cung ứng dịch vụ theo khu vực liên xã, phường. Trạm Y tế xã cũng được sắp xếp lại theo đơn vị hành xã chính mới, để bảo đảm tiếp tục phục vụ nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân.
Chia sẻ
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, sáng sớm nay (25/7) bão số 4 (bão Cỏ may) đã đổ bộ vào khu vực phía Tây đảo Lu Dông (Philippines). Tuy bão số 4 không đổ bộ vào đất liền nước ta song gây mưa lớn ở nhiều địa phương trên cả nước.
Chia sẻ
Mỹ sẽ thu của Ukraine 150 triệu đô la để sửa chữa pháo binh Mỹ, đây là quyết định vừa được Bộ Ngoại giao công bố theo yêu cầu của Kiev.
Chia sẻ
Lần đầu tại Việt Nam, một ca động kinh kháng trị ở trẻ em được điều trị thành công bằng công nghệ robot định vị AutoGuide. Ca phẫu thuật do Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park (TP.HCM) thực hiện đánh dấu bước đột phá trong điều trị bệnh lý thần kinh phức tạp, mở ra hy vọng cho hàng ngàn bệnh nhân động kinh tại Việt Nam.
Chia sẻ
Tình trạng ôtô dừng đỗ dàn hàng 2, hàng 3, chiếm dụng cả lòng đường lẫn vỉa hè phía trước khu đô thị Kim Văn - Kim Lũ (phường Định Công, Hà Nội) khá nghiêm trọng, gây cản trở giao thông và bức xúc cho rất nhiều người dân tham gia giao thông.
Chia sẻ
Cả nước có 74.248 cán bộ, công chức nghỉ hưu, nghỉ thôi việc từ chủ trương sắp xếp bộ máy được nhận tiền hoặc được trình phê duyệt để nhận tiền trợ cấp.
Chia sẻ
VFF ra quyết định, Trường Tươi Bình Phước hết hy vọng lên V.League; M.U sẵn sàng chi đậm để mua Sesko; Rafael Leao muốn đầu quân cho Bayern Munich; Los Angeles FC theo đuổi Son Heung-min; Vì sao vợ Cunha sớm sinh con thứ hai?
Chia sẻ
Chia sẻ
Từ niềm đam mê hoa hồng, chị Hà Thị Nhâm ở thôn Tổng Tàng, xã Tân Kỳ, tỉnh Thái Nguyên đã nghiên cứu, chế biến thành công nhiều sản phẩm làm đẹp và chăm sóc sức khỏe từ loài hoa này. Không chỉ làm giàu cho bản thân, chị còn giúp nhiều hộ dân trong thôn thoát nghèo bằng cách hướng dẫn trồng và chế biến sâu hoa hồng theo hướng hàng hóa.
Chia sẻ
Quân đội Nga đang bao vây thành công Krasnoarmeysk, vì vậy khả năng hệ thống phòng thủ của thành phố này sẽ sụp đổ trong vòng vài tuần tới, chuyên gia quân sự và nhà phân tích chính trị người Anh Alexander Mercuris nhận định trên YouTube.
Chia sẻ
CTCP Nam Việt - Navico (mã: ANV) ghi nhận doanh thu 1.726 tỷ đồng và 333 tỷ đồng lợi nhuận ròng trong quý II/2025, mức cao nhất từ trước đến nay.
Chia sẻ
Lãnh đạo phường An Bình, TP Cần Thơ (trước sáp nhập là xã Mỹ Khánh, huyện Phong Điền, TP Cần Thơ) đã chỉ đạo cho tháo dỡ, trả lại hiện trạng ban đầu đối với đập tràn tại ngã 3 cầu sắt rạch ông Đề. Đập tràn này sau khi xây dựng đã bị người dân địa phương sống phía dưới nguồn nước phản ứng, cho rằng đây là nguyên nhân chính gây ô nhiễm, bốc mùi hôi thối.
Chia sẻ
Tối qua, 24/7, Tiến sĩ Lê Y Linh đã đại diện gia đình nhạc sĩ Hoàng Vân phát biểu cảm tưởng trong buổi nhận bằng Di sản tư liệu thế giới từ UNESCO.
Chia sẻ
Vào khoảng 2h sáng 25/7 tại Km571+800 quốc lộ 1A (thuộc TDP Đông Trinh, phường Sông Trí) đã xảy ra vụ tai nạn giao thông hết sức nghiêm trọng khiến 9 người chết, nhiều người bị thương.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Thành Vinh 
