Đăng nhập/ Đăng ký
| 
Bình luận
0
Trở lại Đại Dực, tôi không khỏi ngạc nhiên bởi những đổi thay ở vùng đất miền núi này. Mới từ năm 2017 trở về trước, Đại Dực được biết đến là một xã vùng cao thuộc diện đặc biệt khó khăn của huyện Tiên Yên. Đời sống của người dân chủ yếu dựa vào nông, lâm nghiệp truyền thống.
Những mái nhà tranh, vách đất không còn thấy xuất hiện ở Đại Dực. Thay vào đó là nhiều căn nhà khang trang, cùng nhiều công trình văn hóa, giáo dục, sinh hoạt cộng đồng to đẹp không kém gì ở phố.
![Đêm "Soóng Cọ" với người Sán Chỉ ở Tiên Yên - Ảnh 1.](https://danviet.ex-cdn.com/files/f1/thumb_w/650/296231569849192448/2021/7/20/base64-16267545508091531162726.png "Đêm "Soóng Cọ" với người Sán Chỉ ở Tiên Yên - Ảnh 1.")
Khung cảnh yên bình ở thung lũng thôn Kéo Cai, xã Đại Dực, huyện Tiên Yên (tỉnh Quảng Ninh). (Ảnh: Nguyễn Quý)
Tôi còn ngạc nhiên thấy cửa hiệu "xăm mắt, nối mi" trong thôn, hỏi thì Bí thư xã Đại Dực, anh Nguyễn Thế Anh, cười, nửa đùa nửa thật: "Con gái Đại Dực bây giờ, nếu không mặc tấm áo xanh truyền thống, nhìn sành điệu không thua gì gái Hạ Long đâu nhé!".
Cũng may, người Sán Chỉ ở Đại Dực vẫn giữ được những phong tục, lề thói cho cộng đồng. Dân tộc Sán Chỉ ở Đại Dực có những nét văn hóa, phong tục riêng của mình: Họ ăn rằm tháng 3, 5, 7 và rằm tháng 8.
Định kỳ hằng năm, người Sán Chỉ ở Đại Dực tổ chức cúng thổ công tại miếu thôn để cầu mùa với sự tham gia đóng góp của người dân trong thôn; trong sinh hoạt hằng ngày, người dân Đại Dực vẫn mặc trang phục Sán Chỉ và sử dụng tiếng Sán Chỉ để giao tiếp.
Một trong những nét văn hóa nổi tiếng và hấp dẫn nhất trong đời sống văn hóa của dân tộc Sán Chỉ là hát Soóng Cọ.
Đây là điệu hát thường dành cho các chàng trai, cô gái tới tuổi trưởng thành tìm hiểu nhau và những người mà trước đây vì một lý do nào đó mà không lấy được nhau.
Nay vào dịp lễ hội, họ gặp lại nhau tình tứ. Lời bài hát mộc mạc, đơn giản nhưng hàm chứa nhiều ý nghĩa mang tính giãi bày tâm sự da diết...
![Đêm "Soóng Cọ" với người Sán Chỉ ở Tiên Yên - Ảnh 2.](https://danviet.ex-cdn.com/files/f1/thumb_w/650/296231569849192448/2021/7/20/base64-16267553333691105947482.png "Đêm "Soóng Cọ" với người Sán Chỉ ở Tiên Yên - Ảnh 2.")
Do được bao quanh bởi nhiều đồi, núi nên xã Đại Dực (huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh) có nhiều khe suối lớn nhỏ bắt nguồn từ trên cao đổ về (Ảnh: Nguyễn Quý).
Soóng Cọ, tiếng Pạc và (Bạch thoại) nghĩa là xướng ca. Hát xướng ca là hình thức hát dân gian giống như hát đúm của dân tộc Kinh ở dưới xuôi và miền đồng bằng.
Ông Lỷ Minh Sáng (thôn Phài Giác, xã Đại Dực), người đã có nhiều năm hát và góp công phục dựng Soóng Cọ, kể rằng, nhiều đôi trai gái yêu nhau bắt cặp với nhau ở mỗi hội hát xướng nhưng không lấy được nhau để đến nỗi cả đời vấn vương câu soóng cọ gọi bạn tình.
Có những cặp đôi may mắn lấy được nhau. Thế nhưng, dù có hát hay đến mấy khi những cặp đôi đã yêu nhau rồi trở thành vợ chồng lại không bắt cặp với nhau đi hát hội tháng ba nữa.
Ông Nình A Voòng ở thôn Khe Lặc, xã Đại Thành giải thích lí do với tôi rằng hội hát xướng ấy dành cho đôi lứa đang tìm hiểu nhau và những cặp tình nhân lỡ duyên giờ đã đi lập gia đình với người khác.
Bởi vậy, khi đã có vợ, có chồng rồi người ta vẫn đi hát soóng cọ, chỉ có điều hai vợ chồng chẳng bao giờ hát chung.
Họ thỏa sức đi hát với người yêu cũ mà không bị cấm đoán. Hội hát Soóng Cọ hay ngày hiến tế cho tình yêu được người Sán Chỉ gọi là slặm nhịt hụi là "thế giới cổ tích" của những người luống tuổi, là ngày hiến tế tình yêu đôi lứa, nơi giải tỏa những ẩn ức, những khát khao yêu thương của người Sán Chỉ được thể hiện qua câu Soóng cọ.
Tôi đã có cả một ngày đêm đẫm mình trong những làn điệu Soóng Cọ ở Đại Dực. Bí thư Nguyễn Thế Anh là người hào hứng đưa tôi đi nhất.
Anh cùng nhóm người bản địa dẫn tôi tới thác Nặm Văm, tới Đồi Tình, đỉnh Thông Châu…ở đâu chúng tôi cũng có thể "ngả bàn đèn" ra hát Soóng Cọ.
![Đêm "Soóng Cọ" với người Sán Chỉ ở Tiên Yên - Ảnh 3.](https://danviet.ex-cdn.com/files/f1/thumb_w/650/296231569849192448/2021/7/20/base64-16267554841398040719.png "Đêm "Soóng Cọ" với người Sán Chỉ ở Tiên Yên - Ảnh 3.")
Đồi Tình là nơi trai, gái Sán Chỉ xã Đại Dực (huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh) thường hẹn hò, hát giao duyên Soóng Cọ (Ảnh: Nguyễn Quý).
Đồi Tình là một quần thể gồm hơn 200ha rừng thông mã vỹ, gần 3ha đồi hoa sim, hoa mua. Đây là nơi trai, gái Sán Chỉ thường hẹn hò, hát giao duyên Soóng Cọ vào buổi tối.
Trong khi đó, đỉnh Thông Châu nằm trên độ cao gần 1500m, là ranh giới 3 xã: Đại Dực (Tiên Yên), Húc Động (huyện Bình Liêu) và Quảng An (huyện Đầm Hà).
Trên đỉnh Thông Châu có mặt bằng rộng gần 6ha với bạt ngàn hoa sim và hoa mua, từ đây có thể nhìn ra biển khu vực Đầm Hà và toàn xã Đại Dực.
Giữa khung cảnh rừng núi, sông hồ ấy, chị Trần Thị Phấu cất lên tiếng hát: "Chị chặu kít mùng dì kín sậy/ Chịu quá tài mùn dì qua lầy/ Quá chải tài mùn chịu dì kín/ Quá chải ngò sặm nhặt dì sậy". (Nhện dăng tơ dăng sợi nhớ/ Sáng dăng cửa chính chiều dăng bờ rào/ Dăng trên cửa chính sáng chiều nhìn thấy/ Dăng trong lòng muội ngày nhớ đêm mong).
![Đêm "Soóng Cọ" với người Sán Chỉ ở Tiên Yên - Ảnh 4.](https://danviet.ex-cdn.com/files/f1/296231569849192448/2021/7/20/z26265318230583f1f5340765169d58ba3b8e93f02b96c-16267555085071832394344.jpg "Đêm "Soóng Cọ" với người Sán Chỉ ở Tiên Yên - Ảnh 4.")
Chị Phấu ngồi hát Soóng Cọ trên Đồi Tình (Ảnh: Nguyễn Quý).
Người phụ nữ Sán Chỉ 34 tuổi mới đầu còn cười ngượng, sau thì cả ánh mắt và giọng hát ngân nga đều thả về phía khoảng trời trước mặt, dường như không còn ai xung quanh chị nữa.
Những bài hát cổ xưa truyền lại giờ không còn nhiều, số ít người trẻ ở Đại Dực còn hát được đã chọn cho mình một lối ứng xử khác đối với Soóng Cọ.
Người ta dùng lời hát tự sáng tác để mời nhau, mời trà, mời rượu, chúc nhau. Họ còn hát tùy cơ ứng biến, thậm chí hát cả trong những buổi giao lưu, kỷ niệm.
Ông Lỷ Minh Sáng chép lại những bài hát cổ để dạy cho lớp trẻ các câu lạc bộn hát Soóng Cọ trong xã. Dù cả 9 thôn của xã đều có các câu lạc bộ hát Soóng Cọ, nhưng ông Sáng vẫn mơ hồ lo ngại về sự mai một của điệu hát truyền thống dân tộc ông.
![Đêm "Soóng Cọ" với người Sán Chỉ ở Tiên Yên - Ảnh 5.](https://danviet.ex-cdn.com/files/f1/thumb_w/650/296231569849192448/2021/7/20/base64-1626755753357255322538.png "Đêm "Soóng Cọ" với người Sán Chỉ ở Tiên Yên - Ảnh 5.")
Hát giao duyên Soóng Cọ là điệu hát thường dành cho các chàng trai, cô gái tới tuổi trưởng thành tìm hiểu nhau (Ảnh: Nguyễn Quý).
"Lớp trẻ bây giờ ngày càng ít quan tâm tới lễ hội và hát Soóng Cọ, sức tôi không còn nhiều, nhưng còn chút sức lực nào, tôi vẫn cố gắng truyền dạy cho các cháu, duy trì được nét văn hóa đặc sắc của quê hương, dân tộc mình" – ông Sáng nói.
Buổi tối hôm ấy, chúng tôi lại kéo nhau tới sân nhà văn hóa xã. Buổi giao lưu Soóng Cọ thường kỳ một quý một lần chỉ có vài bộ bàn ghế kê ra sân rộng, trên bàn đặt mấy ca nước lá, không rượu không hoa, nhưng thu hút rất đông người dân tới xem.
Tôi như một gã "ta ba lô" lạc vào thế giới cổ xưa của một vùng đất cổ tích còn nghèo về vặt chất, nhưng lại sở hữu những khối tài sản "kếch xù" về thiên nhiên, văn hóa tinh thần. Chợt nghĩ tới ý tưởng của Bí thư Đại Dực Nguyễn Thế Anh, về một ngôi làng du lịch cộng đồng dưới chân núi Thông Châu. Tại sao không nhỉ?
Hoàng gia vương triều nhà Nguyễn sống trong Tử Cấm Thành ở Huế. Khu vực này có khoảng 50 công trình, lâu đài, cung điện. Bên trong những lầu son, gác tía chốn kinh kỳ là cuộc sống của những cung tần, mỹ nữ mà dân gian không dễ gì đoán được…
Tìm hiểu cách bộ phim Sex Education giúp tôi hiểu con cái hơn. Lắng nghe tâm sự và yêu thương vô điều kiện là điều quan trọng.
Chia sẻ
Thủy Hử là một trong tứ đại tiểu thuyết cổ điển của Trung Quốc nói về 108 anh hùng Lương Sơn Bạc, dù là phim truyền hình làm lại từ truyện truyền hình hay tiểu thuyết, đều được mọi người vô cùng yêu thích.
Chia sẻ
Trong Tây Du Ký, có một yêu tinh, tiên giới không thu mà địa ngục không nhận, nhưng lại có mối quan hệ mật thiết với Tôn Ngộ Không. Đó là ai?
Chia sẻ
Một đám cháy lớn bùng phát dữ dội tại nhà hàng hải sản Biển Xanh ở TP.Dĩ An, Bình Dương, thực khách và nhân viên nháo nhào tháo chạy ra ngoài.
Chia sẻ
Sở GDĐT TP.HCM sẽ lần đầu tiên áp dụng phương thức công bố đồng thời điểm thi và điểm chuẩn tuyển sinh lớp 10 công lập, dự kiến từ ngày 23 đến 26/6.
Chia sẻ
Người sinh vào 3 tháng Âm lịch này vượt khó ở tuổi trẻ, đến trung niên sẽ gặt hái thành công lớn về sự nghiệp và tài chính, cuộc sống ngày càng thịnh vượng, viên mãn.
Chia sẻ
Bước ra từ cuộc thi Tiếng hát Việt toàn cầu 2023 và giành giải Á quân 1, cô gái đến từ Quảng Trị - Đức Thoa ra mắt Album Vol1 với tên gọi “Nốt mưa”.
Chia sẻ
Sau sự cố chập điện, hơn 10.000 con gà thịt tại trang trại của một người dân ở xã Diễn Phú, huyện Diễn Châu, Nghệ An bị chết ngạt. Nhận được thông tin, chính quyền địa phương đã huy động hàng chục người giúp chủ trại sơ chế gà chết, vớt vát chút tài sản.
Chia sẻ
Một đoạn clip ghi lại cảnh một con cá voi lớn há miệng ngoi lên mặt nước để săn mồi, phía trên là đàn chim biển chao liệng, vừa xuất hiện trên mạng xã hội và thu hút hàng ngàn lượt chia sẻ. Được biết, hình ảnh trên được ghi lại ở biển Bình Định.
Chia sẻ
Sau cuộc nhậu buổi tối, xuất phát từ những mâu thuẫn trong gia đình, Vàng Hừ Lòng (30 tuổi, trú tại bản Huổi Han, xã Bum Tở, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu) đã không kiềm chế được bản thân, ra tay đánh tử vong người bố dượng.
Chia sẻ
Hai phụ nữ đi chung xe máy theo hướng TP.HCM về miền Tây qua Long An, do thắng gấp khi trời mưa, xe ngã, bị container cán tử vong.
Chia sẻ
Năm nay, mùa mưa đến sớm hơn dự kiến. Từ đầu tháng 5 đã xảy ra một số cơn mưa lớn kéo dài, người trồng mì (trồng cây sắn) ruộng mới ở tỉnh Tây Ninh mừng vì giá thu mua củ khoai mì tăng, nay lại rầu vì mưa sớm.
Chia sẻ
“Chuyền bóng chuẩn vào, chắc chắn lên, hãy đảm bảo người được nhận bóng ở tư thế thuận lợi nhất chứ đừng chỉ nghĩ đến việc chuyền đi cho có”, HLV Kim Sang-sik gằn giọng, hét lớn về phía các cầu thủ trong buổi tập của ĐT Việt Nam tại Malaysia.
Chia sẻ
Đình Triệu hoàn toàn bình phục chấn thương, Nguyễn Filip phải dự bị?; HLV Sellami vui mừng khi giúp Jordan dự VCK World Cup 2026; Arsenal đàm phán mua Sesko; cầu thủ Tottenham tức giận khi HLV Postecoglou bị sa thải; M.U quyết qua mặt Arsenal trong vụ Gyokeres.
Chia sẻ
Tỷ phú công nghệ Mỹ Elon Musk đã đề xuất thành lập "Đảng Hoa Kỳ", đánh dấu sự thay đổi mạnh mẽ trong chiến lược chính trị.
Chia sẻ
Trường Đại học Mở Hà Nội vừa thông tin sẽ bổ sung xét tuyển tổ hợp C00 đối với nhóm ngành Luật.
Chia sẻ
Tống Anh Tuấn, tài xế Lexus hành hung nam shipper gây thương tích 8%, được đình chỉ điều tra vụ án do bị hại rút đơn, được trả tự do ngay tại tòa sau gần 4 tháng tạm giam. Việc này căn cứ vào quy định nào của pháp luật?
Chia sẻ
Vận may bất ngờ gõ cửa với 3 con giáp may mắn nhất khi mọi xui xẻo tiêu tan, Thần Tài chiếu cố đặc biệt, khiến họ liên tục nhận tin vui trong cuộc sống.
Chia sẻ
Phương Mỹ Chi là một trong những ca sĩ bước ra từ sân chơi nhí giữ được sức hút hiếm hoi ở thời điểm hiện tại.
Chia sẻ
Theo báo cáo chính thức từ Kiev, các đơn vị Không quân Ukraine đã bắn hạ một máy bay tiêm kích Su-35 của Nga trong một nhiệm vụ gần hướng Kursk vào sáng sớm thứ Bảy, ngày 7/6.
Chia sẻ
Từ chỗ là món quà quê mộc mạc, trái mãng cầu-quả đặc sản Tây Ninh đang từng bước vươn xa – có mặt trong các hệ thống phân phối lớn, tham gia các hội chợ nông sản, và dần khẳng định vị thế trên thị trường trong nước lẫn quốc tế.
Chia sẻ
HLV Peter Cklamovski vừa công bố danh sách 30 tuyển thủ Malaysia tham dự cuộc đọ sức với ĐT Việt Nam tại lượt trận thứ 2 bảng F, vòng loại thứ 3 Asian Cup 2027.
Chia sẻ
Kể từ ngày 9/6, Trung tâm phục vụ hành chính công TP Hà Nội chính thức triển khai tiếp nhận 100% hồ sơ theo hình thức trực tuyến và trực tuyến toàn trình đối với các thủ tục hành chính lĩnh vực hoạt động xây dựng, trong đó có cấp phép xây dựng nhà ở.
Chia sẻ
Việc sáp nhập, sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp xã tại Bình Dương đang bước vào giai đoạn hoàn tất. 36 xã, phường mới Bình Dương đã sẵn sàng đi vào hoạt động từ ngày 1/7 tới.
Chia sẻ
Áng Sáng AZA thừa nhận cô hành xử thiếu suy nghĩ, làm ảnh hưởng đến anh HIEUTHUHAI - một nghệ sĩ mà cô tôn trọng, ngưỡng mộ.
Chia sẻ
Ông Phạm Văn Lắm ở khu vực 3, phường Hưng Thạnh, quận Cái Răng, với mô hình trồng rau an toàn trong nhà lưới mang lại thu nhập ổn định hàng chục triệu đồng mỗi tháng. Năm 2019, cùng với sự hỗ trợ của Hội Nông dân phường, ông Lắm cùng các nông dân lân cận thành lập Tổ hợp tác Rau an toàn Hưng Thạnh với 20 thành viên.
Chia sẻ
Trong hoạt động cuối cùng của phái đoàn công tác Bộ Nông nghiệp và Môi trường làm việc tại Mỹ, doanh nghiệp 2 nước đã ký kết 8 biên bản ghi nhớ mua bán nông sản giá trị 1,1 tỷ USD. Trong đó, có thỏa thuận lớn nhất trị giá 380 triệu USD, giữa Công ty CP Khai Anh Bình Thuận và Tập đoàn Cargill được ký.
Chia sẻ
Trước ngày sáp nhập Ninh Bình, Nam Định, Hà Nam là quê hương vị anh hùng Đinh Công Tráng với khởi nghĩa Ba Đình chống thực dân Pháp. Năm 1873, quân Pháp kéo về chiếm đóng vùng đồng bằng Hà Nam, chỉ sau 10 ngày, Đinh Công Tráng lập tức đứng lên kêu gọi văn thân, chiêu mộ nghĩa quân dựng cờ khởi nghĩa ngay tại quê hương-đất Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam ngày nay.
Chia sẻ
Từ một cây trồng đại trà trong vườn nhà, hiện nay nông dân (xã Cẩm Thịnh, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh) đã và đang từng bước mở rộng diện tích trồng sả, thành lập tổ hợp tác để thuận lợi trong việc tiêu thụ sản phẩm. Nhờ được mùa, được giá nên người nông dân nơi đây có thu nhập ổn định, có nhiều hộ thoát nghèo nhờ trồng sả.
Chia sẻ
Tuy không thể đoạt mạng đối thủ từ xa như trong phim kiếm hiệp, nhưng Nhất Dương Chỉ là bí kíp võ công hoàn toàn có thật ngoài đời.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Nguyễn Quý 
