Rau lạc tiên là loại rau dại, xưa ít người dùng, thường người ta ăn rau lạc tiên bởi muốn dứt chứng khó ngủ, ban đêm 2 mắt nhắm nghiền mà 2 con ngươi vẫn thức thao láo.

Bởi, cùng với uống nước nấu từ dây lạc tiên đã già, rau lạc tiên là một trong những thứ rau dại ăn vào có công dụng an thần, hỗ trợ chữa chứng khó ngủ, mất ngủ.

Lạc tiên hay rau nhãn lồng, rau chùm bao, ăn hao mà ngủ tốt

Lạc tiên là một trong những thứ rau dại có sức sống lâu bền, kiên trì, sức phát tán "thuộc dạng kinh khủng".

Nói điều này đối với cây lạc tiên có thể hiểu ở 2 góc độ là sinh sản và tuổi thọ của cây.

Thứ nhất: Cây lạc tiên thuộc dạng dây leo, thân có tua cuốn mọc ra từ cách nách lá, tựa như dây mướp, dây bầu hay mướp đắng.

Trong đời, rau lạc tiên ra vô số quả. Trong cái chùm bao bên ngoài, khi quả lạc tiên chín nổi bật bởi màu vàng.

Bẻ trái lạc tiên ra, bên trong một mùi thơm dễ chịu, tựa như mùi trái chanh leo đã chín tới.

Cũng giống trái chanh leo, bên trong quả lạc tiên chứa đầy hạt nằm trong một môi trường chất dịch nhầy nhầy trong trong.

Ăn trái lạc tiên có mùi thơm chanh leo, có vị ngọt ngọt, chua chua chính là từ chất dịch trong trong, nhầy nhầy đó.

Đặc điểm dễ nhận ra rau dại mang tên rau lạc tiên là khi rửa với nước sạch, loại rau này "nhả ra" rất nhiều bọt như bọt xà bông hay bọt dầu gội đầu, rau ra nhiều bọt khi gặp nước tựa như cây bồ hòn. Điều này khiến nhiều người thấy lạ khi lần đầu rửa rau dại này. Ảnh: Nguyễn Công.

Chính vì thơm, vị hấp dẫn, nên ngoài những đứa trẻ, trái lạc tiên còn hấp dẫn các loại chim hoang dã, sóc, chuột, côn trùng đến thưởng thức.

Quá trình ăn trái lạc tiên, vô tình chim hoang dã, sóc, chuột, côn trùng đã phát tán hạt lạc tiên đi xa.

Để rồi mưa xuân xuống, hạt lạc tiên gặp ẩm nảy mầm, vươn chồi non, đưa tay vòi bám chắc suốt một mùa hè tràn đầy nắng nóng.

Thứ 2, bắt đầu từ mùa thu, cây lạc tiên rụng lá, tới mùa đông thì lá rụng sạch, y như cây hoa thiên lý vậy.

Nhưng đừng tưởng loài rau dại này đã chết bởi mùa đông. Cái hanh hao của mùa thu, cái lạnh giá của mùa đông thì làm dây lạc tiên rụng lá sinh lý theo quy luật tự nhiên.

Sang xuân, tới hè, dây lạc tiên nứt mắt, đâm chồi, rồi chả mấy lúc ngoảnh đi ngoảnh lại lạc tiên đã tốt um, đầy một lùm màu xanh mát mắt.

Rau lạc tiên rửa sạch vớt ra rổ vẫn dính nhiều bọt nước mà mắt thường dễ thấy. Ảnh: Nguyễn Công.

Cây lạc tiên từ khi nảy mầm từ hạt cho tới khi chết thì khó đoán được bao nhiêu tuổi, 5 năm, 10 năm, hay lâu hơn nữa, dây lạc tiên cứ thế lan tràn từ trung tâm gốc già mà đi xa.

Cách ăn rau lạc tiên đơn giản nhất mà vẫn hiệu quả

Có nhiều cách ăn rau dại mùa hè là rau lạc tiên. Thường dân gian có 3 món chế biến từ rau lạc tiên. Đó là món rau lạc tiên luộc chấm mắm (các loại mắm); rau lạc tiên nấu canh "chay"; rau lạc tiên xào tỏi.

Cách ăn rau lạc tiên nhanh gọn, dễ làm là rau lạc tiên luộc. Đun nồi nước sôi, gạt rổ rau lạc tiên vào, dùng đũa đảo nhẹ dăm ba lần.

Tắt bếp, nhắc nồi ra, vớt rau lạc tiên ra đĩa, tản thưa ra cho rau lạc tiên nhanh nguội, ăn rau lạc tiên không bị nhũn, rau lạc tiên phía dưới không bị đỏ...

Luộc rau lạc tiên không nên để lửa quá lâu, chỉ sôi một lát, đảo rau vài ba lần là nhắc ra để khi ăn cuộng rau vẫn giòn, xanh...Ảnh: Nguyễn Công.

Đĩa rau lạc tiên luộc chín tới. Ảnh: Nguyễn Công.

Nước chấm rau lạc tiên tùy khẩu vị của từng người. Có người thích chấm rau lạc tiên với nước xì dầu.

Có người thích rau lạc tiên luộc chấm nước mắm cốt dầm trái ớt vườn. Có người lại thích chấm rau lạc tiên với các loại mắm như mắm cá đồng, mắm chua, mắm ruốc...

Ở đồng bằng Bắc bộ, nhất là vùng Thái Bình, Nam Định hay Ninh Bình, người dân tới mùa thường bắt được nhiều con cáy.

Con cáy này làm sạch, đem ủ thành mắm thơm nhà dùng, hoặc để bán. Thứ mắm cáy là loại nước chấm rau lạc tiên khá bén miệng.

Mắm cáy chấm rau lạc tiên vắt miếng chanh, cho một chút đường, thả dăm ba lát ớt cay, đôi ba nhúm tỏi.

Rau lạc tiên kể cả khi bẻ ngoài vườn, hay đang rửa, hoặc khi đã luộc lên đều có một mùi nồng nồng, gây gây; rau lạc tiên nếm vào có vị nhâm nhẩm đắng.

Người mới ngửi mùi rau lạc tiên, vị rau dại này lần đầu, thường là có cảm giác khó chịu.

Nước chấm rau lạc tiên là nước mắm, hoặc là các loại mắm cá đồng, mắm cáy, thái dăm lát ớt vườn, vài lát tỏi, vắt miếng chanh, thêm chút đường...Ảnh: Nguyễn Công.

Nước luộc rau lạc tiên để nguội có thể dùng làm canh, làm nước uống thay cho nước đun sôi để nguội, tốt cho sức khỏe. Ảnh: Nguyễn Công.

Nhưng nếu ăn quen dần, mùi rau lạc tiên còn khiến cảm giác thèm ăn, vị rau lạc tiên có cảm giác ngon miệng.

Nước luộc rau lạc tiên để nguội, có thể uống thay cho nước cũng rất tốt cho sức khỏe.

Rau lạc tiên ở Nam bộ còn gọi là rau nhãn lồng, hay là rau chùm bao. Ở miền Tây Nam bộ, rau lạc tiên ngoài chế biến là món luộc, món xào, món canh thì trong các tiệm ăn, nhà hàng còn dùng là một trong các loại rau dại, rau đồng nhúng lẩu, ăn rất ngon, hợp với vị nước lẩu.

Cây lạc tiên, trong đó có rau lạc tiên được biết đến như một dạng dược liệu thiên nhiên có thể mang lại nhiều lợi ích cho người sử dụng nhằm nâng cao sức khoẻ.Từ xưa, dây lạc tiên, trong đó có rau lạc tiên đã được biết đến với việc giúp cải thiện tình trạng mất ngủ lâu ngày đồng thời giúp người bệnh an thần hiệu quả.

Rau lạc tiên có chứa các hợp chất, dẫn xuất saponaretin, saponin; chiết xuất alcaloid giúp con người có giấc ngủ sâu; dưỡng chất tốt cho sức khỏe

Thành phần trong quả lạc tiên có tính bình, vị ngọt có thể giúp thanh nhiệt, giải độc cho những người gặp tình trạng mụn nhọt.
Trong thành phần của lạc tiên có chứa các hợp chất như alcaloid với những dẫn xuất harmol, harmin, harman,.. cùng với các hợp chất flavonoid có trong lạc tiên chiếm khoảng 0.5 đến 2.1%, và dẫn suất chủ yếu saponaretin, saponin...

Ngoài ra thành phần dược liệu trong lạc tiên còn chứa rất nhiều dưỡng chất như vitamin và khoáng chất tốt mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Chiết xuất alcaloid chứa trong thành phần lạc tiên có thể giúp kìm hãm sự hoạt động của cafein giúp cho con người có giấc ngủ được ngon hơn, đồng thời giảm được stress cũng như an thần hiệu quả.

Sau khi sử dụng lạc tiên để người bệnh có thể cải thiện được chất lượng giấc ngủ, giấc ngủ sâu hơn, ngủ ngon giấc hơn. Bên cạnh đó, người bệnh cũng không còn gặp tình trạng mơ ngủ, tỉnh ngủ nửa đêm.

Thành phần cây lạc tiên còn chứa hợp chất flavonoid giúp ổn định huyết áp, ổn định nhịp tim, tăng cường lưu thông máu trong cơ thể giúp cho cơ thể luôn cảm thấy thoải mái, sảng khoái...
Theo Trang thông tin điện tử của Bệnh viện Vinmec.

×