Trong một chốc lơ đãng, chiếc SUV của Tuấn lệch khỏi làn đường trên cao tốc, vô-lăng xe khi đó rung lên, tự điều chỉnh nhẹ đưa xe về lại làn đường xe đang di chuyển “như có người giúp”. Đó là lần đầu tiên Mạnh Tuấn (40 tuổi, Hà Nội) có cảm giác “rùng mình” khi ngồi sau vô-lăng ôtô. “Tôi quá bất ngờ dù đã tìm hiểu sơ qua công nghệ an toàn trên chiếc xe. Giống như hồi mới tập lái, thầy giáo ngồi ghế phụ hay kéo nhẹ vô-lăng để căn đường giúp mình vậy”, Tuấn kể.

Công nghệ mà Tuấn nhắc đến là hỗ trợ giữ làn đường trên chiếc Honda CR-V bản L anh mua hồi tháng 11/2020. Tính năng thông minh này nằm trong gói Honda SENSING được hãng xe Nhật trang bị cho CR-V, bao gồm những công nghệ khác như phanh giảm thiểu va chạm, đèn pha thích ứng tự động chuyển giữa chiếu gần và chiếu xa, kiểm soát hành trình thích ứng, cảnh báo chệch làn, hỗ trợ giữ làn. Ngoài ra xe còn có công nghệ quen thuộc là cảnh báo buồn ngủ và camera quan sát làn đường LaneWatch (giúp tài xế cải thiện tầm nhìn phía ghế phụ, tránh rơi vào vùng điểm mù.

Bắt đầu từ phát minh dây đai an toàn ba điểm của kỹ sư người Thụy Điển, Nils Bohlin năm 1959, đến nay trải qua hơn 60 năm, ôtô thậm chí đang tiến đến khả năng vận hành thông minh như con người nhờ những công nghệ an toàn chủ động mà các hãng chạy đua lắp trên các sản phẩm.

Anh Thành Hưng (Phú Yên) về hưu đã gần 10 năm. Từng 40 năm trong nghề lái xe tải đường dài, anh nói ô tô xưa kia ít công nghệ, tài xế chủ yếu dựa vào kinh nghiệm, kỹ năng xoay trở có thể tốt hơn lớp trẻ nhưng cũng gặp nhiều rủi ro không thể xử lý được. “Xe bây giờ hiện đại, nhiều công nghệ, tài xế nhàn hơn, kỹ năng có thể không bằng nhưng lái xe an toàn hơn”, anh nói.

Khi được nghe công nghệ giúp giữ xe đi trong một làn đường, vô-lăng tự rung và tự điều chỉnh để đưa xe có xu hướng đi chệch làn về làn đường đang chạy, bám theo xe phía trước dù không nhấn ga (kiểm soát hành trình thích ứng) có trên chiếc Honda CR-V, anh Hưng hết sức ngạc nhiên. Với Mạnh Tuấn, anh đánh giá cao kỹ năng của các bác tài già nhiều năm kinh nghiệm, nhưng không vì thế hạ thấp tầm quan trọng của những công nghệ an toàn trên xe hơi hiện đại ngày nay.

Suy cho cùng, ôtô là một phương tiện phục vụ di chuyển của con người nhưng không thể yếu khía cạnh an toàn. “Công nghệ sinh ra giúp cho con người lái xe an toàn hơn. Nhiều người sợ bị lệ thuộc vào công nghệ hoặc kỹ năng lái xe kém đi, nhưng theo tôi điều đó phụ thuộc hoàn toàn vào cách sử dụng của mỗi người”, anh Tuấn nói.

Giao thông ở Việt Nam đang phát triển và tốt lên nhiều so với những năm trước, đường cao tốc xuất hiện ở nhiều nơi. Tài xế giờ đây có thể cầm lái cả trăm km trên những làn đường tối đa 120 km/h. Sự thoải mái là điều thấy rõ, nhưng đi cùng là những rủi ro tiềm ẩn vì tài xế có thể lơ là bất cứ lúc nào. Với lượng xe đông lên tạo áp lực lên giao thông đô thị như hiện nay, nếu thiếu vắng những công nghệ cảnh báo nguy hiểm và tránh va chạm thì những va quệt có thể xảy ra như cơm bữa .

Sử dụng chiếc CR-V gần một năm, anh đã quen với với những tiếng bíp cảnh báo bằng âm thanh, hình ảnh hiện trên màn hình trung tâm. Anh cho rằng những cảnh báo này không khiến bản thân cảm thấy phiền phức trong phố đông như nhiều người đánh giá, ngược lại giúp bản thân tập trung hơn.

Việc giữ khoảng cách với xe phía trước nay còn được hỗ trợ nhờ xe “biết” khi nào cần báo cho tài xế phanh đảm bảo an toàn. Hoặc giữa đường đông đúc, camera quan sát làn đường LaneWatch hiển thị hình ảnh bên hông ghế phụ trên màn hình giải trí như con mắt thứ ba của tài xế.

Công nghệ nào cũng có những nấc thang phát triển và tiến hóa từ cấp độ thấp đến cao. Ví như cảnh báo chệch làn đến hỗ trợ giữ làn, hay như kiểm soát hành trình đến kiểm soát hành trình thích ứng. Những tính năng này từ thông minh đến thông minh hơn. Sự thông minh của ôtô đem lại sự nhàn nhã cho tài xế.

Với những mẫu xe cỡ A, B trên thị trường hiện nay, tính năng kiểm soát hành trình (ga tự động) ngày càng phổ cập hóa. Ở những phân khúc cao hơn, tính năng này được phát triển lên mức thích ứng, nghĩa là tự động điều chỉnh tốc độ và khoảng cách với xe phía trước.

Đoạn đường từ nhà đến cơ quan hơn 30km, anh Tuấn thường cài đặt tính năng này để rảnh chân ga nếu gặp phải những đoạn tắc đường. Hoặc khi trên cao tốc về quê vợ ở Hải Phòng, chiếc CR-V “tự lái” mang đến cảm giác hưởng thụ cho chính anh và thêm một lần minh chứng ôtô thông minh đến nhường nào.

Gói an toàn Honda SENSING trên CR-V vận hành nhờ những cảm biến và camera thu thập dữ liệu về khoảng cách, vận tốc di chuyển của xe với những vật thể xung quanh. Cùng với những thuật toán được thiết lập ở những trường hợp, dải tốc độ cụ thể, xe tự động tính toán và kích hoạt tính năng an toàn như cảnh báo hiển thị, âm thanh, phanh, rung và điều chỉnh vô lăng…, làm thay phần việc của con người. Với những tài xế chưa từng trải nghiệm cảm giác được xe “trợ giúp lái”, cảm giác bất ngờ là điều khó tránh khỏi.

Câu chuyện của Mạnh Tuấn về lần đầu tiên thấy vô-lăng chiếc Honda CR-V tự động điều chỉnh khi anh mất tập trung lúc chạy trên cao tốc là một trường hợp như vậy. Khi xe nhận thấy tài xế không bật xi-nhan để chuyển làn, vô-lăng xe rung nhẹ để cảnh báo và sau đó xoay nhẹ để đưa xe về làn cũ.

Công nghệ giảm thiểu chệch làn và hỗ trợ giữ làn chẳng khác nào phao cứu sinh cho tài xế nếu biết rằng trên cao tốc, chỉ vài giây lơ là cũng đủ khiến người lái trả giá bằng tính mạng. Điều này ngoài khía cạnh an toàn, giống như một liều thuốc giúp tài xế tỉnh ngủ vì biết rằng luôn có “ai đó” giám sát họ. Hay nói cách khác, công nghệ như một người thầy dạy lái nghiêm khắc, chỉ cảnh báo và trợ giúp chứ không rầy la học viên.

Nhưng công nghệ trên ôtô thông minh đến đâu, con người vẫn là trung tâm điều khiển. Thực tế, các nhà sản xuất ôtô dù cạnh tranh quyết liệt và áp dụng nhiều công nghệ an toàn mới nhưng không bao giờ bỏ qua sự chủ động của tài xế. Ôtô tự hành hoàn toàn là đích đến của tương lai nhưng các hãng cần thêm thời gian để khiến ôtô thông minh hơn, hạ tầng giao thông hoàn thiện và đồng bộ hơn.

Đích đến ấy hẵng còn xa nhưng sẽ là mục tiêu hướng đến của ngành công nghiệp ôtô toàn cầu. “Hiện tại, bên cạnh giá bán, xe càng thông minh càng thu hút người dùng

×