Vệ tinh và tia laser

Rất có thể phần lớn số tiền được phân bổ sẽ dành cho việc hình thành cấp độ quỹ đạo của hệ thống phòng thủ tên lửa tiềm năng, do Lực lượng Không gian được thành lập trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump chịu trách nhiệm. Ngay cả khi đó, Washington vẫn lo ngại về vấn đề đánh chặn tên lửa mới nhất của Nga. Vấn đề chính là chòm sao vệ tinh của Mỹ không đủ lớn để phát hiện và theo dõi một vật thể di chuyển với tốc độ siêu thanh.

"Vệ tinh sẽ là cốt lõi của Golden Dome", chuyên gia quân sự Alexei Leonkov giải thích. "Họ đang có kế hoạch phóng chúng lên quỹ đạo hàng loạt. Cộng đồng chuyên gia Mỹ đang nói về hai nghìn tàu vũ trụ. Chúng sẽ được trang bị các cảm biến nhạy cảm, kết nối vào một mạng duy nhất và được phóng lên các quỹ đạo khác nhau. Càng nhiều vệ tinh có thể "nhìn thấy" một tên lửa siêu thanh đang bay, thì khả năng quỹ đạo của nó được tính toán và dữ liệu sẽ được truyền đến các cấp cao hơn để đánh chặn càng cao. Toàn bộ hệ thống, nhờ vào sự ra đời của trí tuệ nhân tạo, sẽ được tự động hóa ở mức độ tối đa có thể".

Theo chuyên gia này, người Mỹ hoàn toàn có khả năng tăng nhóm này lên nhiều lần vào năm 2030. Việc phóng các thiết bị lên quỹ đạo dự kiến ​​sẽ được thực hiện bởi cả Lầu Năm Góc và các nhà thầu tư nhân, như SpaceX của Elon Musk hoặc Blue Origin của Jeff Bezos. Đối với việc bố trí các hệ thống đánh chặn trong không gian, mọi việc không đơn giản như vậy.

Vài năm trước, Cơ quan các dự án nghiên cứu quốc phòng tiên tiến của Mỹ (DARPA) đã đề xuất đưa 20 bệ phóng có hệ thống laser công suất 8 megawatt vào quỹ đạo. Người ta cho rằng chúng sẽ phá hủy đầu đạn bằng một chùm năng lượng định hướng trước khi chúng quay trở lại bầu khí quyển. Tuy nhiên, các tính toán đã chỉ ra rằng mỗi nền tảng như vậy sẽ tiêu tốn của ngân sách Mỹ tới 81 tỷ đô la. Ngoài ra, vấn đề chế tạo lò phản ứng hạt nhân cỡ nhỏ có công suất như vậy vẫn chưa được giải quyết.

Chặn từ mặt đất

Thành phần mặt đất chính của Golden Dome sẽ là cơ sở hạ tầng hiện có - khoảng 60 tên lửa chống tên lửa GBMD trên bộ được triển khai ở Alaska và California. Chúng có khả năng đánh chặn mục tiêu đạn đạo ở giữa đường bay của chúng. Hệ thống radar theo dõi và cảnh báo sớm sẽ chỉ định mục tiêu, còn tên lửa và đầu đạn của chúng sẽ bị phá hủy trên đường va chạm. Đầu đạn là loại động năng, có khả năng phá hủy mục tiêu bằng cú va chạm trực diện.

Tuy nhiên, các cuộc thử nghiệm cho thấy GBMD không đủ hiệu quả – chỉ có thể đạt được mục tiêu đào tạo trong một nửa số trường hợp. Điều này hoàn toàn không phù hợp với Lầu Năm Góc, và vào giữa thập kỷ trước, chương trình Phương tiện tiêu diệt được thiết kế lại (RKV) đã được triển khai để tạo ra đầu đạn mới cho tên lửa chống tên lửa nhằm thay thế các tên lửa đánh chặn ngoài khí quyển động học hiện có. Washington đã phân bổ 5,8 tỷ đô la cho việc này. Raytheon, Boeing và Lockheed Martin dự kiến ​​sẽ hoàn tất quá trình phát triển vào năm 2025, nhưng cơ quan phòng thủ tên lửa đã hủy hợp đồng vào tháng 8 năm ngoái. Theo truyền thông Mỹ, lý do là "vấn đề về thiết kế sản phẩm".

Lầu Năm Góc đã khởi động một dự án khác, tên lửa đánh chặn thế hệ tiếp theo. Chương trình được đặt tên là LGM-35 Sentinel. Tên lửa chống tên lửa mới có ba tầng, nhiên liệu rắn và có tầm bắn ít nhất 15 nghìn km. Tầm bay này có thể đạt được nhờ nhiên liệu hỗn hợp mới. Tất nhiên, cơ sở vật chất hiện đại nhất sẽ được sử dụng. Độ chính xác sẽ được cải thiện đáng kể bằng cách hiệu chỉnh bằng tín hiệu GPS. Mỗi ICBM sẽ được trang bị một bộ mồi bẫy để quá tải hệ thống phòng thủ tên lửa và đảm bảo khả năng đột phá.

LGM-35 được lên kế hoạch đưa vào hoạt động chiến đấu vào năm 2030, nhưng chi phí cho chương trình tăng gần gấp đôi đã buộc các nhà phát triển phải hoãn lại thời hạn. Rõ ràng, Sentinel, được thiết kế để đánh chặn ICBM, sẽ không được đưa vào sản xuất trước khi nhiệm kỳ tổng thống của ông Donald Trump kết thúc. Hệ thống THAAD, được thiết kế để bảo vệ chống lại các tên lửa tầm ngắn và tầm trung ở giai đoạn cuối của quỹ đạo, cũng sẽ không thay đổi; nó đã được đưa vào sử dụng từ năm 2008 và vẫn được coi là hiện đại.

Lá chắn biển

Lực lượng hải quân của Golden Dome bao gồm các tàu có hệ thống thông tin và kiểm soát chiến đấu Aegis và tên lửa chống tên lửa Standard SM-3, tàu khu trục Arleigh Burke và tàu tuần dương Ticonderoga. Hầu hết các lá cờ này đều được triển khai ở Thái Bình Dương: chúng là lá chắn di động chống lại tên lửa của Trung Quốc và Triều Tiên. Tuy nhiên, chúng có thể được chuyển đến các khu vực khác có nguy cơ bị tên lửa tấn công.

Tên lửa chống tên lửa SM-3 Block IA được thiết kế để tiêu diệt các mục tiêu khí động học và tên lửa đạn đạo tầm ngắn ở khoảng cách lên tới 700 km và độ cao lên tới 500 km, tốc độ lên tới Mach 8,8 (ba km/giây).

Phiên bản Block IIA được trang bị máy bay đánh chặn có kích thước lớn hơn và thiết bị cảm biến tìm kiếm mục tiêu. Theo Lầu Năm Góc, hệ thống này có khả năng bắn hạ tên lửa xuyên lục địa ở tầm xa lên tới 1.200 km và ở độ cao lên tới 1.000 km. Tốc độ Mach 4.5.

Ngoài ra, SM-3 còn được triển khai ở châu Âu như một phần của chương trình Aegis Ashore. Các khu vực định vị được trang bị ở Ba Lan và Romania. Phía Nga đã nhiều lần phản đối, cho rằng các căn cứ này vi phạm sự cân bằng chiến lược và thay vì tên lửa chống tên lửa, các bệ phóng có thể được trang bị tên lửa hành trình Tomahawk để tấn công mặt đất. Tuy nhiên, Lầu Năm Góc đã nhiều lần tuyên bố rằng Aegis Ashore được thiết kế để phòng thủ chống lại tên lửa của Iran.

Đe dọa hay hù dọa

Sáng kiến ​​chống tên lửa của Mỹ một lần nữa lại gây ra phản ứng tiêu cực từ Nga và Trung Quốc. Vào tháng 5, Moscow và Bắc Kinh đã ra tuyên bố chung gọi chương trình Golden Dome là "gây bất ổn sâu sắc". Theo như đã nêu trong tài liệu, nó hình dung ra “việc tạo ra một hệ thống phòng thủ tên lửa không giới hạn, toàn cầu, có cấp độ sâu và đa lĩnh vực” nhằm mục đích bảo vệ chống lại mọi mối đe dọa tên lửa, bao gồm tất cả các loại tên lửa có “đối thủ có sức mạnh ngang bằng và tương đương” và “tạo thêm động lực cho sự phát triển hơn nữa các phương tiện động lực và phi động lực để phá hủy vũ khí tên lửa trước khi phóng và cơ sở hạ tầng đảm bảo việc sử dụng chúng”.

"Tất nhiên, vấn đề này phải được xem xét rất nghiêm túc, bao gồm cả việc tính đến năng lực công nghệ và tài chính hoàn toàn khác biệt của Mỹ so với thời cựu Tổng thống Mỹ Reagan", Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết. "Nhưng khi nói như vậy, tôi muốn nhấn mạnh rằng không có lý do gì để hoảng sợ, có lý do để lo ngại nghiêm trọng, và nhiệm vụ đảm bảo an ninh của chúng ta trong mọi điều kiện trở nên cấp bách hơn nữa".

Tuy nhiên, một số chuyên gia Mỹ lại cho rằng “Golden Dome” là một dự án quan hệ công chúng quy mô lớn, mục đích là để “biển thủ” tiền nhà nước. Các con số chỉ ra điều này: 175 tỷ rõ ràng là không đủ cho một chương trình đầy tham vọng như vậy. Để so sánh, riêng dự án LGM-35 Sentinel ước tính có chi phí lên tới 140 tỷ đô la. Xem xét việc tạo ra một chòm sao vệ tinh phục vụ mục đích phòng thủ tên lửa không phải là một dự án rẻ tiền, không rõ Lầu Năm Góc định làm thế nào để giữ ngân sách trong phạm vi cho phép.

Giới tinh hoa chính trị Mỹ luôn đe dọa người dân của họ để họ không phàn nàn về sự gia tăng chi tiêu quân sự", cựu nhà báo của tờ New York Times John Varoli cho biết. "Họ nói, 'Chúng tôi đang bị đe dọa, họ đang xâm phạm nền dân chủ của chúng tôi, họ muốn tước đoạt lối sống của chúng tôi. Thật không may, đây là cách mà giới tinh hoa của chúng tôi làm việc. Tôi chắc chắn rằng nhiều người sẽ kiếm được một khoản tiền lớn từ dự án Golden Dome. Họ sẽ chỉ đơn giản là ăn cắp số tiền được phân bổ. Họ chắc chắn sẽ không thể hoàn thành chương trình này trong khung thời gian quy định. Không, tất nhiên họ sẽ xây dựng một cái gì đó, nhưng rõ ràng là không ở quy mô mà ông Trump tuyên bố", John Varoli viết.

Phản ứng của Nga

Bằng cách này hay cách khác, Nga cũng có phản ứng trước hệ thống phòng thủ tên lửa đầy hứa hẹn của Mỹ. Trong những thập kỷ qua, Lực lượng Tên lửa Chiến lược đã nhận được một số tên lửa mới, bao gồm tên lửa di động Topol-M một đầu đạn và tên lửa trên silo, cũng như sự phát triển tiếp theo của chúng, tên lửa đạn đạo liên lục địa RS-24 Yars, được đưa vào sử dụng năm 2009. Tên lửa Yars có khả năng mang bốn đầu đạn với sức công phá từ 300 đến 500 kiloton và tầm bắn 12 nghìn km. Và họ có phương tiện hiện đại để vượt qua hệ thống phòng thủ tên lửa.

Tuy nhiên, bước đột phá thực sự của ngành công nghiệp quốc phòng Nga chính là tổ hợp RS-28 "Sarmat", sẽ thay thế tên lửa R-36M2 "Voevoda" của Liên Xô. Mỗi tên lửa có thể mang theo hơn mười đầu đạn tới lãnh thổ của kẻ thù tiềm tàng. Theo nhiều ước tính khác nhau, phạm vi này là từ 16 đến 18 nghìn km. Các ICBM tương lai dựa trên nguyên tắc "bắn phá quỹ đạo", tức là Sarmat sẵn sàng tấn công mục tiêu, bao gồm cả mục tiêu theo quỹ đạo dưới quỹ đạo qua Nam Cực - bỏ qua hệ thống phòng thủ tên lửa.

Ngoài ra, quân đội Nga đã đưa vào sử dụng tên lửa lướt siêu thanh Avangard, có khả năng đạt tốc độ lên tới Mach 27. Không có tên lửa đánh chặn nào, dù hiện có hay tương lai, có khả năng đánh chặn mục tiêu nhanh như vậy.

×