Những “gã khổng lồ” treo mình giữa giàn

Đi giữa giàn bí xanh rì, cao ngang đầu người, du khách không khỏi kinh ngạc khi bắt gặp những quả bí đao khổng lồ lủng lẳng treo trên giàn – mỗi quả có thể nặng bằng cả đứa trẻ sáu bảy tuổi.

Không khí làng quê yên ả bỗng trở nên sinh động với tiếng cười nói, chụp hình, và cả những câu chuyện “huyền thoại” xoay quanh loại nông sản độc nhất vô nhị này.

Ông Lê Bá Biên (75 tuổi), một trong những người gắn bó cả đời với nghề trồng bí đao ở Chánh Trạch, cho biết: “Cây bí trồng nơi khác thì cũng lên, nhưng trái lại nhỏ, hoặc to quá thì lại bị hư ruột. Còn ở đây, trái có thể lên đến 50–60kg, để cả năm không hỏng, mà ruột chắc, nước bí lại mát ngọt, dùng rất tốt cho sức khỏe”.

Với khoảng 200 dây bí trồng trên diện tích 500m², năm nay gia đình ông Biên dự kiến thu về hơn 6 tấn bí đao, tương đương vài chục triệu đồng nếu bán hết tại vườn với giá 10.000 đồng/kg.

Nhưng hơn cả giá trị kinh tế, ông Biên và người dân trong làng đều biết rõ: họ đang sở hữu một báu vật từ đất mẹ.

Thổ nhưỡng kỳ lạ – “bí mật” của những quả bí vượt chuẩn

Không phải ngẫu nhiên mà vùng đất này được gọi là “làng bí đao khổng lồ”. Người Chánh Trạch vẫn tin rằng, mạch đất nơi đây được bàu nước lớn và phù sa từ núi Ô Phi bồi đắp, là nơi “thiên địa giao hòa” khiến giống bí gia truyền phát triển vượt trội. Thổ nhưỡng nơi đây đặc biệt đến mức hạt giống mang đi nơi khác chỉ cho quả khoảng 30kg trở xuống – nếu may mắn.

“Không chỉ đất tốt, mà khí hậu cũng phải thuận. Bí đao nơi đây chỉ hợp với gió nồm, gió nam. Nếu gặp gió bấc kéo dài, cây sẽ không đậu trái”, bà Nguyễn Thị Y (71 tuổi), người trồng bí lâu năm trong làng chia sẻ.

Mỗi vụ, người dân chỉ trồng một lần vào tháng 12 âm lịch, thu hoạch vào tháng 5, mỗi dây bí chỉ nuôi 1–2 trái để giữ dưỡng chất.

Chính sự khắt khe trong chọn giống, cách chăm sóc cầu kỳ và thiên nhiên hào phóng đã khiến mỗi giàn bí nơi đây chẳng khác gì một tác phẩm nghệ thuật sống động giữa làng quê mộc mạc.

Hiện toàn thôn Chánh Trạch 2 có khoảng 20 hộ chuyên trồng bí đao khổng lồ. Dù chưa được công nhận là làng nghề truyền thống, nhưng người dân nơi đây đã tự biến cánh đồng bí thành điểm du lịch độc đáo.

Với giá vé tham quan chỉ 10.000 đồng/người, du khách có thể vào vườn chiêm ngưỡng, chụp ảnh cùng những quả bí khổng lồ, trải nghiệm hái bí cùng nhà nông và nghe kể chuyện làng nghề truyền thống kéo dài hàng trăm năm.

Nhiều hộ dân cho biết, một phần bí đao sau thu hoạch được bán tại chợ truyền thống, phần khác bán cho khách du lịch hoặc các nhà hàng, khu nghỉ dưỡng mang về trưng bày. Đây cũng là một cách để lan tỏa giá trị của sản phẩm độc đáo này ra thị trường rộng lớn hơn.

Làng bí đao khổng lồ Chánh Trạch không chỉ là nơi sản sinh ra những quả bí “vượt chuẩn” về kích thước, mà còn là nơi bảo tồn tri thức bản địa qua từng thế hệ.

Từ những hạt giống được gìn giữ cẩn thận, đến kỹ thuật chăm sóc thủ công, tất cả tạo nên một mô hình nông nghiệp sinh thái mang đậm hồn quê Việt.

Giữa bức tranh hiện đại hóa nông thôn, làng bí đao khổng lồ như một điểm nhấn sống động, nhắc nhớ rằng: đôi khi điều kỳ diệu không đến từ công nghệ, mà từ chính lòng người, từ mảnh đất quê hương, và từ những bàn tay cần mẫn gìn giữ một điều đặc biệt qua hàng thế kỷ.

×