Ông Phạm Anh Tuấn và 2 năm 9 tháng "làm thật" ở Bình Định

Bắt đầu họp lúc vừa hơn 6h sáng, ông Tuấn tự mình đứng lớp đào tạo cán bộ xã. Yêu cầu “cầm tay chỉ việc” cho đến khi vận hành trơn tru. Với nhiều người, cách làm của ông Phạm Anh Tuấn – Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, có thể được xem là... “hơi cực đoan”.

Nhưng nếu nhìn vào con số: Bình Định thu ngân sách 6 tháng đầu năm 2025 hơn 10.100 tỷ đồng, thu hút 58 dự án đầu tư mới với tổng vốn đăng ký hơn 43.000 tỷ đồng - cao nhất từ trước đến nay, số lượng cụm công nghiệp mở mới trong 6 tháng đầu năm bằng cả 5 năm trước cộng lại, thăng hạng vượt bậc trong các bảng xếp hạng cải cách hành chính và năng lực cạnh tranh – từ PAPI đến PCI, thì sự “khác biệt” ấy, chắc chắn không phải là “quả ngọt từ đâu rơi xuống”.

“Lãnh đạo có làm nhiều quá không?” và “tại sao muốn phục vụ dân tốt, lại phải đi xa khỏi cái ‘bình thường’ đến vậy?”.

Câu trả lời nằm ở trải nghiệm thực tế. Tôi từng gặp nhiều lãnh đạo địa phương, dự không ít hội nghị “sôi nổi” đầu giờ rồi rơi vào lặng lẽ sau đó – và điều thiếu nhất không phải là con người hay ngân sách, mà là một hệ thống điều hành dám chịu trách nhiệm và không thỏa hiệp với sự dễ dãi.

Nhưng ở Bình Định, một điều rất khác, ông Tuấn họp nhiều, mắng nhiều và làm thì... rất nhiều.

Ông Tuấn không đợi tư duy cán bộ thay đổi, rồi mới hành động. Ông hành động trước, để kéo tư duy thay đổi theo. Hành vi cá nhân của người đứng đầu đã tạo nên chuẩn mực mới – chuẩn mực của một chính quyền phục vụ.

Từ thời gian xử lý hồ sơ đầu tư giảm phân nửa, đến tỷ lệ 91,5% thủ tục hành chính được cung cấp dịch vụ công trực tuyến, đánh giá cán bộ bằng chỉ số KPI minh bạch – những con số ở Bình Định không đến từ áp lực thành tích, mà đến từ một guồng máy hành chính siết kỷ cương – làm việc bằng mồ hôi, không bằng báo cáo.

Ông Tuấn không đi “kiểm tra đột xuất”, cho có phong trào. Ông đến tận phường, hỏi người dân mất bao lâu để làm thủ tục tách thửa. Khi câu trả lời là 5 phút, ông không ngợi khen, mà hỏi tiếp: “Vậy khi đông dân, hệ thống có bị nghẽn không?”.

Không phải là sự tỉ mỉ quá mức. Đó là cách một người đứng đầu đảm bảo cái mới không chỉ “vận hành”, mà phải vận hành lâu dài, ổn định và thân thiện với dân.

Nhưng, một người dù giỏi đến mấy cũng không thể thay đổi hệ thống nếu không có đội ngũ. Bởi, Chủ tịch tỉnh có "trăm tay nghìn mắt", cũng không thể làm thay tất cả.

Vì thế, điều khiến tôi ấn tượng không phải chỉ là cách ông Tuấn làm việc, mà là cách ông truyền động lực cho người khác làm việc như ông. Không ít cán bộ cấp xã, phường cho đến Sở ngành, từ chỗ e ngại đã bắt đầu chủ động, từ chỗ “đợi chỉ đạo” chuyển sang “tự đề xuất”.

Cái giá của một bộ máy tử tế, không phải không có đánh đổi. Cán bộ Bình Định đã quen với áp lực công việc cao, không ít người phải làm việc đến khuya, làm thứ bảy – chủ nhật, hy sinh thời gian gia đình. Nhưng nếu cái giá đó giúp hình thành một bộ máy minh bạch, hiệu quả và nhân văn – thì đó là cái giá đáng trả.

Họ hiểu rằng: không ai bị “bắt làm nhiều hơn” – mà tất cả cùng làm đúng phần việc mình cần làm.

"Không phải mẹ hát, con khen hay nhưng tất cả nhà đầu tư vào Bình Định, họ nhìn nhận được sự khắc nghiệt của bộ máy. Cán bộ Bình Định mang trong mình khát khao xây dựng quê hương, năng lực trình độ, đạo đức công vụ và trách nhiệm. Nhân vô thập toàn, không thể hoàn hảo hết được, vẫn còn việc nọ, việc kia, nhưng rõ ràng về tổng thể, đội ngũ cán bộ trưởng thành rất nhanh, chịu khó, chuyên nghiệp. Trước đây nhìn dự án vài trăm tỷ, cán bộ còn run rẩy, lo lắng. Giờ dự án tỷ USD, bình thường. Anh em tự tin, đoàn kết, tuân thủ pháp luật và làm đến nơi đến chốn. Điều tôi tâm đắc và tự hào".

Ông Tuấn “điều khiển” cải cách bằng... kỷ luật và sự tử tế

Một trong những điểm nổi bật nhất của chính quyền Bình Định dưới thời ông Tuấn là kỷ luật hành chính không chỉ để răn đe, mà để thiết lập sự tin cậy.

Ở nơi khác, cán bộ vắng họp không ai nói gì. Ở Bình Định, Chủ tịch tỉnh mời về cán bộ đến họp sai thành phần hoặc “được hỏi mà trả lời ú ớ, không nắm vấn đề”.

Đằng sau sự quyết liệt này, là một nguyên tắc rõ ràng: bộ máy hành chính phải được tôn trọng thì mới đáng để dân tin. Việc yêu cầu minh bạch giờ giấc, trách nhiệm – cách làm này có thể khiến vài người “mất lòng”, nhưng lại khiến cả hệ thống “được việc”.

Không có công nghệ nào sửa được một tư duy vô trách nhiệm. Không phần mềm nào khiến một cán bộ cẩu thả bỗng dưng thay đổi.

Vì vậy, Bình Định chọn cách xây từ gốc – từ cán bộ xã, phường. Người nào yếu, chưa quen hệ thống số, được huấn luyện lại. Người nào không theo kịp – sẽ được thay thế. Không có vùng an toàn. Nhưng cũng không ai bị bỏ rơi nếu còn tinh thần cầu thị.

Trong một phát biểu hiếm hoi mang tính tự sự, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Phạm Anh Tuấn không chọn cách tung hô cán bộ cấp dưới, mà dùng những ngôn từ rất đời thường – nhưng sâu sắc: “Không phải mẹ hát, con khen hay”.

Đó không phải sự khiêm tốn xã giao, mà là cách một người đứng đầu khẳng định triết lý điều hành: ghi nhận phải dựa trên kết quả thật, trong cái nhìn của người dân và doanh nghiệp – những “giám khảo” không thiên vị.

Ông Tuấn không né tránh hạn chế của bộ máy, nhưng vẫn dành sự tin tưởng mạnh mẽ vào sự trưởng thành của đội ngũ cán bộ, từ chỗ “run rẩy trước dự án vài trăm tỷ”, đến nay đã đủ bản lĩnh xử lý những siêu dự án hàng tỷ USD. Đó là sự phát triển không chỉ của trình độ, mà của tâm thế.

Trong môi trường công quyền vốn quen với sự thận trọng và đôi khi là né tránh trách nhiệm, thì sự động viên có cơ sở, sự ghi nhận có giới hạn – lại chính là động lực sâu xa nhất để đội ngũ cống hiến. Không phải ca ngợi để vừa lòng, mà là tin tưởng để họ lớn lên.

Một người lãnh đạo có tầm, không tạo ra cái bóng để người khác nấp vào, mà tạo ra niềm tin để người khác tiến lên.

Khi ông Tuấn nói: “Bình Định và Gia Lai giờ là người một nhà”, nhiều người tưởng là phát biểu xã giao. Nhưng nếu nhìn kỹ, có lẽ chúng ta nên tin đó là sự thật.

Hơn 2.000 cán bộ công chức Gia Lai có nguyện vọng an cư khi chuyển công tác về Quy Nhơn, chính quyền Bình Định không chỉ hỗ trợ nơi ở mà còn chuẩn bị trường học cho con, công việc cho vợ/chồng, và cả dịch vụ y tế. Đó không chỉ là quản lý, mà là tử tế.

Sự chia sẻ này khiến những người rời Gia Lai không cảm thấy bị “điều đi”, mà là đang bước vào một hành trình mới có người đồng hành.

Khi hệ thống chính quyền hai cấp thử nghiệm ở 58 xã, phường đang diễn ra ở Bình Định, thì vẫn có những cán bộ lặng lẽ từ Bình Định lên Gia Lai, không chỉ “hướng dẫn kỹ thuật”, mà làm cùng, chia việc từng giờ, ngủ lại cơ sở.

Cách một chính quyền “cùng làm” chứ không “chỉ đạo”. Và đó cũng là lý do dù có nhiều khó khăn, người dân và cán bộ hai tỉnh không thấy bất an, mà thấy hy vọng.

"Bình Định và Gia Lai giờ là người một nhà - Không quan trọng anh đến từ đâu, chỉ cần biết, anh có làm được việc hay không?"

Khi quyết định sáp nhập hai tỉnh được công bố, không ít người e ngại: ai sẽ “làm chủ”, ai sẽ “về với” ai? Nhưng cách ông Phạm Anh Tuấn điều hành đã phá vỡ mọi định kiến ấy. Ông không hỏi anh đến từ đâu, chỉ cần biết: anh có làm được việc hay không?.

Tư duy ấy – đặt hiệu quả lên trên địa phương tính, đặt sự phục vụ lên trên vai vế – đã tạo ra một tiền lệ tích cực: không có "tỉnh tôi – tỉnh anh", chỉ có một hệ thống hành chính cùng hướng về người dân.

Ở nhiều nơi, chuyển đổi số vẫn chỉ là mua phần mềm xịn. Ở Bình Định, ông Tuấn bắt đầu từ con người. Cán bộ xã, phường phải trải qua đào tạo, đánh giá năng lực theo KPI rõ ràng và chịu trách nhiệm đến cùng. Không còn “ngồi sai ghế mà vẫn yên vị”, không còn “không biết làm vẫn sống sót qua nhiệm kỳ”.

Và cũng vì thế, người dân mới tin: cải cách này là thật.

Ngày 1/7, bộ máy hợp nhất sẽ vận hành. Ông Tuấn – thay vì chọn tiếp tục ở lại Bình Định, nơi mọi thứ đã vào guồng – lại lên Gia Lai để "gác cửa" hệ thống mới.

Ông nói thẳng: “Bình Định đã quen việc, anh em tự chạy tốt rồi. Giờ tôi phải tập trung cho Gia Lai”. Cách nói không màu mè, nhưng đầy trọng lượng. Một người dám rời ghế êm để đến nơi khó – chính là nhân tố mà mọi cải cách cần.

Ông Phạm Anh Tuấn không làm nên phép màu. Nhưng ông làm đúng, và làm đến nơi.

Không có cải cách nào dễ dàng, nhưng cũng không cải cách nào thất bại nếu nó vì dân mà làm. Gia Lai – Bình Định giờ là một nhà. Và ngôi nhà ấy đang được xây nên không bằng khẩu hiệu, mà bằng những buổi họp từ 6 giờ sáng, bằng những con số biết nói, bằng tinh thần không ai bị bỏ lại phía sau.

Một bộ máy hành chính hiện đại không khởi đầu bằng mệnh lệnh – mà bằng hành động cụ thể của người đứng đầu. Và sự tử tế, không nằm trong tuyên ngôn – mà trong từng việc nhỏ được làm đến nơi đến chốn.

×