Bình luận
0
Đồng thời qua nguồn tư liệu các sắc phong của gia đình của danh tướng Nguyễn Công Nhàn, chúng ta khẳng định đóng góp to lớn của ông trong việc ổn định bờ cõi phía Nam đất nước ở thế kỷ XIX.
Theo nguồn tư liệu gia đình Nguyễn Công Nhàn, ông sinh ngày 10/5/1789, tại xã Phú Lộc, tổng Thượng, huyện Đồng Xuân (nay là thôn Phong Niên, xã Hòa Thắng, huyện Phú Hòa, tỉnh Phú Yên).
Tổ tiên của ông từ miền Bắc di cư vào đất Phú Yên, sống tại làng Phú Phong, xã Hòa Đồng, huyện Tây Hòa. Đến đời ông Nguyễn Công Thì và vợ là Trần Thị Đinh mới di cư sang thôn Phong Niên sinh sống và sinh ra Nguyễn Công Nhàn.
Nguồn tài liệu gia đình ông cho biết, thuở nhỏ, Nguyễn Công Nhàn siêng năng, biết giúp đỡ gia đình trong việc đồng áng. Ông cũng là người sáng dạ, thông minh, học đâu biết đấy. Trạc tuổi 13-14, khi đi chăn bò, ông thường tham gia đánh trận giả cùng các bạn.
Bà Nguyễn Thị Điệp, một người trong dòng tộc đang trông coi nhà thờ Thống chế Nguyễn Công Nhàn giới thiệu về nơi thờ vị dũng tướng triều đại nhà Nguyễn nhiều công trạng này. Nhà thờ của danh tướng Nguyễn Công Nhàn tọa lạc tại quê nhà, thôn Phong Niên, xã Hòa Thắng, huyện Phú Hòa, tỉnh Phú Yên. Ảnh: THÚY HẰNG
Năm Gia Long thứ 17 (1818), Nguyễn Công Nhàn có lệnh nhập ngũ. Con đường binh nghiệp của ông cũng bắt đầu từ đó, ông thăng tiến qua nhiều chức vụ quan trọng dưới các triều vua Minh Mạng, Thiệu Trị và Tự Đức.
Năm 1833, ông tham gia trong đoàn quân đàn áp cuộc nổi loạn của Lê Văn Khôi ở thành Phiên An với chức vụ Hậu vệ nhị đội, sau đó ông được điều ra Quảng Nam làm Chánh đội trưởng suất đội.
Năm Minh Mạng thứ 19 (1838), ông làm Phó vệ úy Khánh Hòa, rồi Định Tường. Cuối năm 1839, ông được điều sang Trấn Tây Thành (Cao Miên) làm Phó lãnh binh. Năm 1840, ông được thăng Lãnh binh Trấn Tây Thành, đem 700 quân đánh tan 10 đồn của quân Xiêm từ Mi Súc đến Tà Sà, thu về nhiều vũ khí.
Với chiến công này, vua Minh Mạng thưởng cho ông tấm thẻ bài vàng có khắc chữ “Hùng dũng tướng”. Năm 1841, vua Minh Mạng qua đời, vua Thiệu Trị kế ngôi xét thăng thưởng cho ông chức Chưởng vệ sung Tham tán.
Trong thời gian này, ông tham gia tiễu trừ cuộc nổi dậy của Lâm Sâm ở phủ Lạc Hóa (nay là Trà Vinh). Đánh dẹp giặc cướp, ông được thăng thự Đốc bộ tỉnh An Giang, rồi hợp với tướng Nguyễn Văn Điển đi đánh quân Xiêm ở vùng biên của tỉnh.
Tháng 2/1842, quân Xiêm kéo gần chục ngàn người tấn công Hà Âm (vùng biên Châu Đốc - Hà Tiên) lập nhiều đồn lũy. Lực lượng quân ta ít hơn nên Nguyễn Công Nhàn bàn với tướng Điển chia quân ra đánh lẻ, lấy ít địch nhiều, nhờ vậy mà đánh đuổi được quân Xiêm xâm lấn bờ cõi.
Cũng trong năm này, ông cùng với tướng Lê Văn Đức, Tôn Thất Bạch đánh đuổi quân Xiêm ở Sâm Phủ, Bàn Ly, Sách Nô... và ông được thăng Tổng đốc An Hà (An Giang - Hà Tiên). Ông còn được nhà vua cho phép đề chữ “Hùng dũng tướng” trước họ tên mỗi khi viết công văn hay tấu sớ.
Năm 1845, trong cuộc chiến tranh giành ảnh hưởng của Triều Nguyễn với Xiêm ở Cao Miên, ông đem quân tiến đánh đồn Thiết Thăng, thừa thắng kéo quân đến Nam Vang với khí thế mạnh mẽ khiến quân Xiêm bỏ chạy, quân ta toàn thắng, ảnh hưởng của Triều Nguyễn được triều đình Cao Miên công nhận. Sau thắng lợi này, ông được bổ làm Đề đốc An Giang rồi Tổng đốc An Hà, thăng Phó vệ úy và tặng thưởng quân công.
Sắc phong Thống chế Nguyễn Công Nhàn hàm nhị phẩm năm Tự Đức thứ 16 (1863)
Năm 1847, tình hình Cao Miên ổn định. Nhà vua khi xét công cho các tướng lĩnh, ông được phong tước Trí Thắng nam, được khắc tên vào cỗ súng Thần uy phục viễn (cỗ thứ 4) tại kinh thành Huế. Sau đó, ông được cử làm Lãnh binh tỉnh Bình Định. Đến năm 1856, Nguyễn Công Nhàn được thăng Chưởng vệ lãnh Đề đốc An Giang, lãnh chức Tuần phủ Hà Tiên, kiêm Bố chánh sứ.
Đầu năm 1859, quân Pháp vây hãm thành Gia Định. Nguyễn Công Nhàn được bổ làm hộ lý An Giang, rồi Tổng đốc Định Tường ra sức chuẩn bị lực lượng chống Pháp. Ngày 26/3/1861, quân Pháp tiến công Định Tường, Nguyễn Công Nhàn vừa đến Định Tường thì thành Mỹ Tho đã thất thủ.
Nguyễn Công Nhàn biết tin liền cho quân đóng cọc ở sông Tiền phòng thủ. Thế nhưng, quân Pháp đã tràn đến nhổ cọc và vượt vào đất liền. Ông phải thu quân binh rút về cố thủ ở Kiến Đăng. Thành Mỹ Tho mất, ông bị tuần phủ Nguyễn Hữu Thành vu cho tội bỏ thành chạy, vua Tự Đức cho lột hết chức tước để chờ nghị tội nhưng vẫn ngầm yêu cầu ông lẻn về lỵ sở cũ để chiêu tập dân báo phục về sau.
Tháng Giêng năm 1862, vua đổi ông làm Thương biện quân vụ Vĩnh Yên. Nguyễn Công Nhàn không tuân lệnh mà ở lại tiếp tục chiêu tập nghĩa dũng chống Pháp.
Theo lời truyền tụng trong dân gian vùng Long Hưng, thuộc xã Long Hưng A, huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp, thì Hùng dũng tướng quân Nguyễn Công Nhàn sau khi Định Tường thất thủ đã rút quân doanh về đây lập tổng hành dinh, chiêu tập nghĩa dũng chống Pháp. Hiện nơi này còn địa danh Rạch Dinh, là nơi ghe Ô, ghe Sa của ông thường ra vào tổng hành dinh.
Bên cạnh công lao to lớn trên lĩnh vực quân sự, Nguyễn Công Nhàn còn đóng góp quan trọng trong việc thực hiện chính sách an dân mà nổi bật là việc đề xuất và chỉ đạo đào kênh Vĩnh An ở huyện Tân Châu, tỉnh An Giang khi làm Đốc bộ ở đây (năm 1843).
Kênh Vĩnh An được khởi đào từ năm 1843 đến tháng 5/1844 thì xong. Kênh Vĩnh An nối liền sông Tiền và sông Hậu, đã đem lại lợi ích nhiều mặt cho dân sinh, quốc phòng, giao thông ở khu vực này. Về sau, để tỏ lòng biết ơn, chính quyền địa phương đã đặt tên Nguyễn Công Nhàn cho con đường dọc bờ kênh và một tấm bia được dựng lên với nội dung “Vĩnh An hà, Thiệu Trị đệ ngũ niên, cát nhật tạo” (nghĩa là: kênh Vĩnh An, tạo vào ngày tốt năm Thiệu Trị thứ 5-1845).
Sau năm 1975, phần đất nơi dựng bia bị nước sông chảy mạnh xói mòn, bia bị rơi xuống lòng sông, đến nay không còn dấu tích.
Nguyễn Công Nhàn là danh tướng nhà Nguyễn có tài thao lược, giỏi binh pháp và chiến trận. Ông lập được nhiều chiến công trong việc dẹp các cuộc nổi loạn trong nước và đánh tan các cuộc xâm lấn của quân Xiêm bảo vệ biên giới Tây Nam của đất nước.
Ông được triều đình nhiều lần khen thưởng và thăng bổ nhiều chức vụ quan trọng. Công lao của ông trải dài trên nhiều địa phương trong cả nước, nhưng nổi bật là vùng đất Tây Nam Bộ.
Trong thời gian giữ chức Tổng đốc An Hà, lĩnh vực kinh tế cũng được Nguyễn Công Nhàn quan tâm thực hiện.
Năm 1843, ông xin vua nhà Nguyễn cho đặt Sở giao dịch ở vùng Tân Châu. Đơn vị giao thương vùng biên giới được đặt ở vùng thượng du đồn Đa Phúc với thời gian hoạt động mỗi tháng 2 lần, mỗi lần 2 ngày.
Sở giao dịch được hình thành đã đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển giao thương ở biên giới, làm cầu nối liên kết kinh tế giữa các vùng, các địa phương ở đầu nguồn sông Tiền. Đồng thời đáp ứng nhu cầu giải quyết các thủ tục thương mại có liên quan, bảo hộ cho sự tồn tại và phát triển của nền kinh tế biên giới trong thời gian dài.
Năm 1863, Nguyễn Công Nhàn về hưu, được thăng Thực thụ Thống chế hàm chánh nhị phẩm. Ông mất ngày 3/1/1872 tại quê nhà.
Nhà thờ họ tộc Nguyễn Công Nhàn tại thôn Phong Niên hiện bảo tồn 14 sắc phong, sắc chỉ do các vua Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức ban tặng cho Nguyễn Công Nhàn và cha mẹ ruột của ông. Trong đó có 2 sắc phong cho cha ông là Nguyễn Công Thùy Minh Nghĩa Đô úy và mẹ ông là Nguyễn Thị Đinh Chánh Tứ phẩm Phu nhân.
Qua tìm hiểu nội dung 14 sắc phong, sắc chỉ, chúng ta thấy được chức tước và sự nghiệp của Nguyễn Công Nhàn trong gần 30 năm cống hiến cho đất nước.
TP Hải Phòng đã thống nhất tên gọi tổ chức tự quản của cộng đồng dân cư tại xã, phường, đặc khu trên địa bàn thành phố là thôn hoặc tổ dân phố.
Nghe đến đâu, tôi thấy như ai đó vừa vạch ra con người mình đến đó.
Chia sẻ
Tối ngày 25/7, được sự đồng ý của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, tỉnh Hà Tĩnh vinh dự trở thành trung tâm của võ thuật Châu Á với lễ khai mạc Giải Vô địch Pencak Silat Châu Á 2025.
Chia sẻ
Trong chiến tranh thế giới thứ hai, Mỹ tấn công Okinawa, quân đội Nhật ép buộc người Lưu Cầu tự sát, còn mở cuộc tàn sát người dân Lưu Cầu. Dẫn đến dân số Lưu Cầu giảm một phần tư trong chiến tranh thế giới thứ hai.
Chia sẻ
U23 Indonesia đã giành chiến thắng trong cuộc đọ sức rất kịch tính với U23 Thái Lan tại vòng bán kết giải vô địch bóng đá U23 Đông Nam Á 2025 để lọt vào trận chung kết gặp U23 Việt Nam.
Chia sẻ
Triều đại hưng suy thay đổi, nhân gian vật đổi sao dời nhưng dưới lòng đất lăng mộ ngàn năm của Tần Thủy Hoàng trải qua phong sương vẫn không bị xói mòn. Vinh quang và trí tuệ của đế chế cổ đại đã khép lại nhưng vô số điều vẫn còn là ẩn đó với hậu thế.
Chia sẻ
Theo tử vi, người sinh vào một số khung giờ Âm lịch nhất định thường mang số mệnh kiên cường, càng trải đời càng vững vàng.
Chia sẻ
Lễ trao trả hài cốt quân nhân Hoa Kỳ mất tích trong chiến tranh ở Việt Nam (MIA) lần thứ 170 diễn ra vào thời điểm đặc biệt với cả hai nước. Phía Việt Nam đã bàn giao cho phía Hoa Kỳ 3 hòm đựng hài cốt, là kết quả của nỗ lực tìm kiếm mới đây của đội tìm kiếm hỗn hợp Việt Nam - Hoa Kỳ tại vùng biển tỉnh Khánh Hòa.
Chia sẻ
Công an tỉnh Quảng Ninh đã đến Bệnh viện Nhi Trung ương nhận đỡ đầu cháu bé 10 tuổi, một trong những nạn nhân sống sót trong vụ lật tàu du lịch Vịnh Xanh QN-7105 xảy ra trên vịnh Hạ Long ngày 19/7 vừa qua.
Chia sẻ
Mới đây, Hiệp hội Du lịch tỉnh Quảng Ninh đã gửi thư ngỏ tới du khách về vụ tai nạn trên vịnh Hạ Long. Đồng thời, đơn vị này cũng gửi lời cam kết về các tiêu chí an toàn khi vận hành tàu du lịch.
Chia sẻ
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lào Cai vừa triển khai rà soát hiện trạng các trường học, đề xuất đầu tư xây dựng trường phổ thông dân tộc nội trú tiểu học và THCS tại các xã biên giới.
Chia sẻ
Phát biểu tại Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc ở xã Gia Phú, ông Trần Huy Tuấn – Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai đề nghị cấp ủy, chính quyền địa phương tiếp tục đưa Ngày hội hướng về cơ sở, đến từng thôn, xóm, khu dân cư.
Chia sẻ
“Năm người trong một chiến hào, đạn gần cạn kiệt, kẻ địch tấn công từ ba phía. Nếu không có UAV yểm trợ, chúng tôi đã không sống sót” – Roman “Peugeot”, lính đại liên thuộc Lữ đoàn Vệ binh Quốc gia số 21 của Ukraine kể lại khoảnh khắc sinh tử trong trận đánh khốc liệt ở chiến tuyến Pokrovsk.
Chia sẻ
CLB Bắc Ninh chiêu mộ cùng lúc 9 tân binh; Bà xã Peter Crouch hé lộ bí quyết duy trì hạnh phúc; ấn định thời điểm Gyokeres gia nhập Arsenal; Luke Shaw sẵn sàng chia tay M.U; Napoli sẵn sàng “giải cứu” Sterling.
Chia sẻ
Bày tỏ xúc động, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết chúng ta sẽ "làm bằng được, làm bằng hết, làm đến khi không thể làm được" để xác định được hài cốt, danh tính các liệt sĩ.
Chia sẻ
Cuộc xung đột biên giới nghiêm trọng nhất trong hơn một thập kỷ qua giữa Thái Lan và Campuchia đã buộc hơn 100.000 người dân tại bốn tỉnh giáp biên giới phía đông bắc Thái Lan phải rời bỏ nhà cửa, sơ tán khẩn cấp trong làn mưa pháo dữ dội.
Chia sẻ
Cơ quan chức năng đang tiến hành kiểm tra, xác định nguyên nhân khiến 31 con lợn của một hộ dân tại xã Bảo Lâm 1 chết không rõ nguyên nhân với các triệu chứng sốt cao, bỏ ăn, lờ đờ.
Chia sẻ
Khi được hỏi về màn trình diễn của tiền vệ Viktor Le, HLV Kim Sang-sik cho biết: “Cậu ấy là một nhân tố quan trọng trong đội hình. Tuy nhiên, Viktor cần cải thiện khả năng giữ bóng, sự tự tin cũng như hiệu quả trong các tình huống dứt điểm”.
Chia sẻ
Bộ Công an vừa công bố kết quả triển khai Ngân hàng Gen Liệt sĩ. Với sự đồng hành của GeneStory, sau 1 năm dự án đã thu nhận hơn 51.000 mẫu ADN từ thân nhân, giúp xác minh 16 liệt sĩ vô danh, mở ra hy vọng tìm lại người thân cho hàng trăm ngàn gia đình trên toàn quốc.
Chia sẻ
MC Đinh Tiến Dũng gắn bó và từng hoạt động năng nổ tại trường Đại học Nông Nghiệp trước khi thành danh trên truyền hình.
Chia sẻ
Trong kỷ nguyên số và đổi mới sáng tạo trở thành trụ cột của tăng trưởng kinh tế, Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) đang cho thấy sự tiên phong và quyết đoán trong chuyển đổi. Yếu tố quan trọng nhất giúp Petrovietnam dẫn đầu trong thời đại số chính là vai trò lãnh đạo toàn diện, nhất quán của Đảng ủy Tập đoàn.
Chia sẻ
Sau chiến thắng ngược dòng 2-1 của U23 Việt Nam trước U23 Philippines ở vòng bán kết giải U23 Đông Nam Á 2025, một số fan hâm mộ bóng đá Đông Nam Á đã dự đoán thầy trò HLV Kim Sang-sik sẽ lên ngôi vô địch.
Chia sẻ
Thủ tướng Malaysia, ông Anwar Ibrahim hôm nay xác nhận Thái Lan và Campuchia đã đồng ý thiết lập lệnh ngừng bắn và bắt đầu rút quân khỏi khu vực biên giới sau cuộc đụng độ vũ trang khiến nhiều dân thường thiệt mạng.
Chia sẻ
Dù đã hết thời hạn giấy phép từ tháng 10/2023, khu du lịch Suối Tiên (lòng hồ Thủy Yên, xã Chân Mây – Lăng Cô, TP. Huế) vẫn hoạt động.
Chia sẻ
Không chỉ tại Vietcombak, trước thực trạng các vụ lừa đảo qua tài khoản ngân hàng diễn ra ngày càng tinh vi, các ngân hàng lớn như Agribank, MB... đã đồng loạt cảnh báo tài khoản nghi ngờ lừa đảo ngay trên ứng dụng, giúp khách hàng nhận diện rủi ro và chủ động phòng ngừa ngay từ bước chuyển tiền.
Chia sẻ
Ngày 25/7, Đảng bộ Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh An Giang tổ chức thành công Đại hội đại biểu lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, đề ra nhiều nhiệm vụ quan trọng và xác định 3 khâu đột phá.
Chia sẻ
Tối 24 và rạng sáng 25/7, nước lũ từ thượng nguồn sông Cả (Nghệ An) dâng nhanh, gây ngập sâu nhiều thôn xóm ven sông La thuộc các xã Đức Quang và Đức Minh (tỉnh Hà Tĩnh). Gần 150 hộ dân bị ảnh hưởng, nhiều tuyến đường bị chia cắt, giao thông đình trệ, thiệt hại hoa màu ước tính thiệt hại lên tới hàng tỷ đồng.
Chia sẻ
Niềng răng thường được xem là giải pháp cải thiện nụ cười, nhưng nhiều người rơi vào tình trạng dở khóc, dở cười khi vừa mất thời gian, mất tiền lại ảnh hưởng đến sức khỏe bởi gặp phải “nha tặc”.
Chia sẻ
Tháng 8, có 3 con giáp đặc biệt vượng vận trong tháng này, công việc suôn sẻ, tài lộc dồi dào, dễ dàng nắm bắt cơ hội làm giàu.
Chia sẻ
Trước ngày 1/1/2026, theo quy định mới, sẽ có 6 trường hợp bắt buộc phải đổi hoặc cấp lại Giấy phép lái xe theo mẫu mới. Nếu không thực hiện đúng thời hạn, người điều khiển phương tiện có thể bị xử phạt hành chính lên tới 20 triệu đồng.
Chia sẻ
Bộ Chính trị, Ban Bí thư nghiêm túc phê bình các địa phương chậm kiện toàn nhân sự chủ chốt, nhất là chức danh bí thư, chủ tịch Ủy ban nhân dân, chủ tịch Hội đồng nhân dân cấp xã.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
TS Nguyễn Nhật Kim 
