Bình luận
0
Cả nước ta thời phong kiến với chế độ khoa cử Nho học, chỉ có 3 người được tuyên, phong là Lưỡng quốc Trạng nguyên (tức là Trạng nguyên của cả Việt Nam và Trung Quốc). Một trong số đó là Lưỡng quốc Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi, danh nhân xứ Đông (bao gồm cả đất Hải Phòng ngày nay).
Mạc Đĩnh Chi (1272 – 1346), tự là Tiết Phu, là một danh thần, nhà ngoại giao xuất sắc và là một trong những Trạng nguyên nổi tiếng nhất trong lịch sử khoa cử Việt Nam. Cuộc đời và sự nghiệp của ông là tấm gương sáng về tinh thần hiếu học, tài năng, đức độ và lòng yêu nước.
Mạc Đĩnh Chi sinh năm Nhâm Thân (1272) tại làng Lũng Động, huyện Chí Linh, lộ Hải Đông (nay thuộc xã Nam Tân, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương).
Ông xuất thân trong một gia đình nghèo, có truyền thống hiếu học. Tương truyền, ông là hậu duệ đời thứ 7 của Trạng nguyên Mạc Hiển Tích thời nhà Lý.
Sử sách ghi lại ông có ngoại hình không được khôi ngô tuấn tú, thậm chí bị cho là xấu xí. Tuy nhiên, Mạc Đĩnh Chi có tư chất thông minh hơn người, lại vô cùng hiếu học và có nghị lực phi thường. Ông đã vượt lên hoàn cảnh khó khăn để miệt mài đèn sách.
Năm Giáp Thìn, niên hiệu Hưng Long thứ 12 (1304), đời vua Trần Anh Tông, Mạc Đĩnh Chi tham dự kỳ thi Đình và đỗ Trạng nguyên khi mới 33 tuổi. Câu chuyện vua Trần Anh Tông ban đầu có ý chê bai ngoại hình của ông, nhưng sau khi thấy được tài năng qua bài phú "Ngọc tỉnh liên" (Hoa sen trong giếng ngọc), vua đã công nhận và khen ngợi tài năng của ông, cho thấy trí tuệ và khí chất hơn người của Mạc Đĩnh Chi.
Lưỡng quốc Trạng nguyên Mạc Đĩnh chi mất năm Bính Tuất (1346), thọ 75 tuổi.
Sau khi đỗ Trạng nguyên, Mạc Đĩnh Chi được bổ nhiệm làm quan và trải qua nhiều chức vụ quan trọng trong triều đình nhà Trần, như Thái học sinh hỏa dũng thủ, Tả bộc xạ, Nhập nội hành khiển, Tả phụ dực quốc thượng hầu. Ông nổi tiếng là một vị quan liêm khiết, chính trực, hết lòng vì dân vì nước.
Mạc Đĩnh Chi đặc biệt nổi bật với tài năng ngoại giao. Ông nhiều lần được cử đi sứ sang nhà Nguyên.
Trong các chuyến đi sứ, ông đã thể hiện trí tuệ uyên bác, khả năng ứng đối mau lẹ, bảo vệ được quốc thể và mang lại lợi ích cho đất nước.
Những giai thoại về tài ứng đối của ông khi đi sứ như việc đối đáp với vua Nguyên, giải quyết các tình huống khó khăn bằng sự thông minh và khéo léo đã trở thành những câu chuyện lưu danh sử sách.
Một trong những giai thoại nổi tiếng nhất là việc ông được vua Nguyên phong là "Lưỡng quốc Trạng nguyên" (Trạng nguyên của cả hai nước) sau khi thể hiện tài năng xuất chúng của mình.
Năm 1308, với tài năng và đạo đức của mình, Mạc Đĩnh Chi nhận được sự tin cậy của triều Trần, lần đầu tiên ông được vua Trần Anh Tông cử đi sứ nhà Nguyên.
Mạc Đĩnh Chi đã không hổ danh là một tân Trạng nguyên của Đại Việt với khí phách kiên cường, tinh thần tự tôn tự hào dân tộc và tài văn thơ, ứng đối mẫn tiệp trước các đại thần của triều Nguyên khiến cho vua quan triều Nguyên rất vị nể và thán phục, phong cho học vị Lưỡng quốc Trạng nguyên và được các sứ thần triều Nguyên ghi chép rất trân trọng vào Bộ chính sử quốc gia.
Năm 1324, Mạc Đĩnh Chi được vua Trần Minh Tông tin tưởng cử đi sứ nhà Nguyên lần thứ hai, điều này chứng tỏ mức độ tin cậy tuyệt đối của vương triều Trần với Mạc Đĩnh Chi, và ông đã hoàn thành xuất sắc trọng trách của một sứ thần.
Đền Long Động, xã Nam Tân, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương thờ 3 vị danh nhân đất Việt, người họ Mạc là Mạc Hiển Tích, Mạc Kiến Quan và Lưỡng quốc Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi. Ảnh: Báo Hải Dương.
Chính nhờ có sự giao tiếp đắc nghi giúp sức nên trong khoảng hơn một trăm năm ngăn được sự nhòm ngó của ngoại bang, đồng thời tăng thêm thanh danh cho văn hiến nước nhà.
Với vai trò là một Trạng nguyên, một vị quan lớn trong triều, Mạc Đĩnh Chi cũng có những đóng góp cho sự phát triển của văn hóa và giáo dục thời Trần. Ông là tấm gương về sự học và tài năng cho các thế hệ sau noi theo.
Ông được biết đến là người có tính cách thẳng thắn, cương trực nhưng cũng rất khéo léo và tinh tế. Ông luôn đặt lợi ích quốc gia lên trên hết.
Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi là một nhân vật lịch sử kiệt xuất của Việt Nam. Ông không chỉ nổi tiếng về tài học, đỗ đạt cao mà còn là một nhà chính trị, nhà ngoại giao tài ba, có nhiều đóng góp to lớn cho đất nước dưới thời nhà Trần. Cuộc đời và sự nghiệp của ông là nguồn cảm hứng về tinh thần vượt khó, ý chí học tập và lòng yêu nước sâu sắc.
Sáp nhập Hải Dương thành công, Hải Phòng là một trong 34 tỉnh/thành phố mới sau hợp nhất có số lượng lớn người đỗ đạt cao trong các kỳ thi Nho học thời phong kiến, trong đó có tổng số là 14 Trạng nguyên.
Cách đền Long Động (xã Nam Tân, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương) khoảng 500 m về phía đông là lăng Quan Trạng, nơi an táng Mạc Hiển Tích, Mạc Kiến Quan và Mạc Đĩnh Chi
Số lượng Trạng nguyên Nho học của TP Hải Phòng sau sáp nhập, hợp nhất Hải Dương sẽ thấp hơn số lượng Trạng nguyên của tỉnh Bắc Ninh sau hợp nhất, sáp nhập Bắc Giang.
Tuy nhiên, Hải Phòng mới vẫn là một trong số 34 tỉnh/thành phố sau sáp nhập có số lượng người thi đỗ Trạng nguyên nhiều nhất Việt Nam.
Mạc Đĩnh Chi làm quan dưới 3 triều vua đời Trần: vua Trần Anh Tông, vua Trần Minh Tông và vua Trần Hiến Tông. Tuy làm quan nhưng Mạc Đĩnh Chi có tiếng là liêm khiết. Ông sống giản dị, lạc quan, mang hết tâm lực và trách nhiệm của mình để phục vụ đất nước. Năm 1339, Mạc Đĩnh Chi về trí sĩ được tặng phong tước hầu.
Hiện nay, đền Long Động thuộc xã Nam Tân, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương thờ Mạc Đĩnh Chi. Căn cứ vào giá trị lịch sử của khu di tích, năm 1992 Nhà nước ra quyết định xếp hạng di tích lịch sử quốc gia. Hàng năm, vào ngày 10 tháng 2 âm lịch các chi tộc họ Mạc từ mọi miền đất nước trở về thôn Long Động thăm đất cũ, bái yết tổ tiên và dự hội với nhân dân địa phương để tưởng nhớ đến vị Lưỡng quốc Trạng nguyên trong lịch sử Việt Nam - Mạc Đĩnh Chi.
Một Nho sinh Hải Phòng thi đỗ Đệ nhất giáp "Tiến sỹ cập đệ nhất danh", tương đương với Trạng nguyên
Dưới triều Lê Thánh Tông, ở làng Ráng, huyện Thủy Đường, phủ Kinh Môn, trấn Hải Dương (nay là thôn Thanh Lãng, xã Quảng Thanh, huyện Thủy Nguyên, TP. Hải Phòng), có một người nối nghiệp Nho gia, am hiểu kinh Phật,chiêm tinh, lí số, đỗ Đệ nhất giáp, mang tên Lê Ích Mộc.
Năm 1502, đời Lê Hiến Tông, triều đình mở hội thi kén người tài, tự tay vua Hiến Tông ra đề thi về đạo trị nước của bậc đế vương. Lê Ích Mộc trình bày một cách mạch lạc, trôi chảy trên 25 trang giấy về niềm khát vọng chấn hưng Phật giáo, hiến nhiều kế sách về đạo trị nước của các bậc đế vương qua thực tế các triều đại. Văn ông ý tứ dồi dào, đầy ký ức, không bỏ sót ý nào.
Khoa thi năm ấy sĩ tử đi ứng thi có mấy mươi ngàn người, triều đình chọn lấy đỗ 61 người có bài thi xuất sắc nhất, trong đó Lê Ích Mộc đỗ Đệ nhất giáp "Tiến sĩ cập đệ nhất danh" (tức Trạng nguyên). Sau gần 30 năm đèn sách, Lê Ích Mộc đã đỗ Trạng nguyên năm ông 44 tuổi.
Chiều 15/7, đồng chí Phạm Quang Ngọc, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình, Trưởng Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự tỉnh đã đi khảo sát thực tế, thăm, động viên, nắm bắt tình hình sản xuất, tiến độ thi công một số công trình, dự án; kiểm tra công tác phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và việc vận hành chính quyền địa phương 2 cấp tại một số xã, phường trên địa bàn tỉnh.
Càng xem, tôi càng bứt rứt, tôi nhớ lại ánh mắt vợ cũ nhìn tôi đêm ấy, không phải giận mà là thất vọng.
Chia sẻ
Vua Thuận Trị – cha ruột Khang Hi vốn không có ý định truyền ngôi cho ông, nhưng nhờ có người này, ông mới thuận lợi đăng cơ. Vậy, đây là ai mà lại có tầm ảnh hưởng lớn đến vậy?
Chia sẻ
Năm 110 TCN, Hán Vũ Đế phái Hàn Bất Hạt làm sứ giả cùng sứ đoàn đến Đại Uyên, mong rằng có thể dùng vàng bạc để đổi lấy thiên mã. Nhưng người Đại Uyên tham lam tài vật của nhà Hán, vì vậy giết chết Hàn Bất Hạt. Hán Vũ Đế lập tức triệu tập binh lực, lệnh cho Lý Quảng Lợi tiến công Đại Uyên. Quân đội nhà Hán bao vây thành Đại Uyên, các quý tộc nhà Đại Uyên làm phản, giao ra Đại Uyên Vương và thiên mã, Lý Quảng Lợi chém đầu Đại Uyên Vương...
Chia sẻ
Nghệ thuật diễn tấu trống Chhay-dăm của người Khmer vùng Bảy Núi, An Giang, chính thức được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia, trong tháng 5 vừa qua. Đây không chỉ là niềm tự hào của cộng đồng người Khmer xã Ô Lâm, tỉnh An Giang mà còn là sự khẳng định về giá trị độc đáo và sức sống mãnh liệt của một loại hình nghệ thuật truyền thống đặc sắc.
Chia sẻ
Những ai sinh vào 3 tháng Âm lịch này thường điềm tĩnh, kiên trì và biết chờ thời. Càng về cuối năm, vận may càng tăng, tài lộc, sự nghiệp khởi sắc bất ngờ.
Chia sẻ
Họa sĩ Lê Thiết Cương – một tên tuổi lớn của mỹ thuật Việt Nam đương đại vừa trút hơi thở cuối cùng vào 18h55 ngày 17/7.
Chia sẻ
Theo các tài liệu bị rò rỉ được công bố bởi dự án "Tôi muốn sống" của Ukraine ngày 17/7, Tập đoàn quân hỗn hợp số 41 của Nga đang chiến đấu ở miền Đông Ukraine đã phải hứng chịu những tổn thất được mô tả là “thảm khốc”.
Chia sẻ
Gần 20 năm đã trôi qua, đây vẫn là một bài học nhớ đời cho các CLB V.League về việc vội vã chiêu mộ cầu thủ Việt kiều.
Chia sẻ
Từ U23 Đông Nam Á, vòng loại U23 châu Á đến SEA Games 33, U23 Việt Nam sẽ thi đấu hơn 15 trận trong nửa cuối năm 2025 dưới sự dẫn dắt của HLV Kim Sang-sik.
Chia sẻ
Ngày 17/7, Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) đã có văn bản gửi Sở Y tế tỉnh Hưng Yên về công tác phòng, chống bệnh liên cầu lợn sang người sau vụ 6 người nhập viện, 2 người tử vong sau khi ăn tiết canh lòng lợn.
Chia sẻ
Tư lệnh tối cao của NATO cho biết ông đang nhận chỉ thị phải nhanh chóng triển khai thêm hệ thống phòng không và phòng thủ tên lửa Patriot cho Ukraine trong bối cảnh cuộc chiến với Nga tiếp tục leo thang.
Chia sẻ
CLB CAHN từ bỏ cựu tuyển thủ U17 Brazil vì lý do ít ai ngờ tới; Yamal gia hạn hợp đồng 6 năm với Barca; khu vườn của HLV Redknapp bị du thuyền tông; Bellingham nghỉ thi đấu 3 tháng; Watkins sẵn sàng gia nhập M.U.
Chia sẻ
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu những nội dung doanh nghiệp không làm được thì phải kiến nghị Đảng, Nhà nước hỗ trợ hoặc thể chế hóa qua các nghị quyết, luật pháp như Luật Đường sắt, hoặc luật riêng cho kinh tế đường sắt, đường sắt tốc độ cao, công nghiệp đường sắt.
Chia sẻ
Phim điện ảnh "Mưa đỏ" tung teaser trailer và teaser poster đậm màu sắc bi tráng, hé lộ những hình ảnh đầy xúc động chiến sĩ bảo vệ Thành cổ Quảng Trị năm 1972, lấy cảm hứng từ chất liệu lịch sử.
Chia sẻ
Công an tỉnh Đồng Nai đã bắt giữ 1 đối tượng tình nghi có liên quan đến vụ người đàn ông ôm cổ rồi tử vong sau 2 tiếng nổ nghi do trúng đạn.
Chia sẻ
Người dân sinh sống tại chung cư trong vành đai 1 của Hà Nội băn khoăn, nếu cấm xe máy xăng thì khi chuyển sang xe máy điện họ sẽ sạc pin ở đâu trong khi không ít chung cư, khu nhà trọ ở khu vực này chưa có trạm sạc xe máy điện, đặc biệt về PCCC...
Chia sẻ
Từ ngày 1-15/7/2025, Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Hòa Hiệp, tỉnh Vĩnh Long (Hòa Hiệp là một xã của huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long trước thời điểm sáp nhập 3 tỉnh Vĩnh Long, Bến Tre, Trà Vinh cũ) đã tiếp nhận 217 hồ sơ. Trong đó, hồ sơ trực tuyến chiếm 89,9%.
Chia sẻ
Chương trình hợp tác giữa Báo Nông thôn Ngày nay/Báo điện tử Dân Việt với Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật được kỳ vọng sẽ góp phần vào tuyên truyền các chủ trương, chính sách của ngành, đồng thời lan tỏa các mô hình hay, hiệu quả, các Đề án, chiến lược... hướng tới sản xuất xanh - sạch - bền vững.
Chia sẻ
Sau 16 năm chờ đợi, chị T. vỡ òa khi con trai nặng 3,25 kg cất tiếng khóc chào đời. Bé là trái ngọt của một hành trình khó khăn và ca phẫu thuật tim phức tạp được thực hiện ngay khi còn trong bụng mẹ.
Chia sẻ
Tối 17/7, họa sĩ, nhà giám tuyển và phê bình mỹ thuật Lê Thiết Cương qua đời tại nhà riêng ở phố Lý Quốc Sư, Hà Nội, sau thời gian dài chống chọi căn bệnh ung thư hiếm gặp, hưởng thọ 63 tuổi.
Chia sẻ
Được mời tham gia với vai trò diễn giả duy nhất và đầu tiên đại diện Việt Nam tại Hội nghị Phát triển Châu Á 2025 (Growth Asia Summit), diễn ra tại Singapore từ ngày 15 đến 17/7/2025, Vinamilk cùng đột phá 6 HMO đã thu hút sự quan tâm lớn bởi những đóng góp giúp thiết lập chuẩn dinh dưỡng mới cho trẻ em, đồng thời mở ra hướng đi mới cho ngành sữa khu vực khi giải quyết các trăn trở mang tính thời đại về việc “nuôi con bằng sữa mẹ”.
Chia sẻ
Ba lãnh đạo của Công ty cổ phần nước GMT bị cáo buộc dùng thủ đoạn đa cấp để huy động vốn trái phép, rồi chiếm đoạt tiền của nhà đầu tư.
Chia sẻ
Chỉ sau 3 năm phát triển, Ocean City đã vươn mình trở thành đại đô thị đẳng cấp quốc tế, nơi an cư, nghỉ dưỡng và vui chơi giải trí cho hơn 90.000 cư dân đa quốc tịch cùng hàng chục triệu lượt du khách mỗi năm.
Chia sẻ
Tọa lạc ngay trên đảo Vũ Yên – tâm điểm phát triển mới của Hải Phòng, Vincom Mega Mall Royal Island nhanh chóng thu hút sự chú ý nhờ thiết kế ấn tượng và hệ tiện ích đẳng cấp.
Chia sẻ
Ngày 17/07/2025 tại Bắc Ninh, Vinpearl chính thức khai trương Vinpearl Hotel Bắc Ninh, khách sạn 5 sao theo chuẩn quốc tế đầu tiên do thương hiệu Việt đầu tư và vận hành tại đây.
Chia sẻ
Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu Ban Thường vụ các Tỉnh ủy, Thành ủy lãnh đạo, chỉ đạo, khẩn trương kiện toàn các chức danh cấp ủy, chính quyền, bổ sung cán bộ các cơ quan chuyên môn, đặc biệt là vị trí Bí thư, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã còn thiếu, hoàn thành trước 25/7.
Chia sẻ
Từ tháng 7 đến tháng 8, 4 con giáp nối dài may mắn, tiếp tục chạy đua trên con đường thành công, với ngày càng nhiều tiền được tích lũy.
Chia sẻ
Nghệ sĩ Nhân dân Xuân Bắc cho biết anh xúc động trước tình cảm của các bộ văn hóa tại địa phương sau khi sáp nhập.
Chia sẻ
Nỗ lực của Nga nhằm giành quyền kiểm soát thành phố Pokrovsk, một trung tâm hậu cần then chốt ở vùng Donetsk của Ukraine, có thể đang thay đổi hướng đi, một binh sĩ Ukraine đang trực tiếp tham chiến tại đây nhận định.
Chia sẻ
Sau khi chia tay HAGL, tiền đạo Washington Brandao nhiều khả năng sẽ đầu quân cho đội bóng đang âm thầm nuôi mộng thăng hạng V.League ở mùa giải 2025/2026, Trường Tươi Bình Phước.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Phương Đông (T/H) 
