Tại sao Hoàng đế Sùng Trinh vừa lên ngôi đã dễ dàng hạ bệ Nguỵ Trung Hiền?

Trong suốt triều đại nhà Minh, nạn hoạn quan can thiệp vào chính trị đặc biệt nghiêm trọng, Ngụy Trung Hiền là một trong những kẻ cầm đầu, được biết đến như là thủ phạm hủy hoại cơ nghiệp quốc gia của nhà Minh.

Ngụy Trung Hiền là một hoạn quan thời tận thế, tuy là hoạn quan nhưng lại rất được sủng ái, lúc bấy giờ Ngụy Trung Hiền thống lĩnh triều chính, tự xưng là "Cửu bách tuế". Nếu không có Hoàng đế Sùng Trinh, danh tiếng của của Ngụy Trung Hiền sẽ không nổi như vậy.

Vậy tại sao Hoàng đế Sùng Trinh 17 tuổi lại có thể phế bỏ một nhân vật quyền lực và thâm hậu như vậy ngay từ khi mới lên ngôi?

Tính cách e sợ và năng lực không đủ

Tính cách của một người đóng vai trò quyết định trong cuộc sống, và sự thất bại của Ngụy Trung Hiền phần lớn liên quan đến tính cách của ông ta. Trên thực tế, nhìn vào lý lịch, kinh nghiệm và năng lực của Ngụy Trung Hiền, ông ta không bằng những gian thần nổi tiếng khác trong lịch sử.

Quá trình Ngụy Trung Hiền vào cung cho đến khi nắm đoạt được quyền lực rất suôn sẻ. Hơn nữa, Ngụy Trung Hiền tuy nhiều âm mưu, thủ đoạn nhưng lại không gian xảo, đây không phải là điều đáng khen, nhưng quả thực là điều mà những gian thần trong lịch sử đều có.

Ngụy Trung Hiền thì ngược lại, tuy có lợi thế nhiều vây cánh nhưng ông ta lại không có kế hoạch lâu dài cho bản thân. Cuối cùng, ông ta đã bị Hoàng đế Sùng Trinh hạ bệ.

Hơn nữa, về bản chất, Ngụy Trung Hiền tương đối yếu, điều này có thể thấy được khi Ngụy Trung Hiền đối đầu nhiều lần với Hoàng đế Sùng Trinh. Một lần, Ngụy Trung Hiền bị đưa vào cung vì có người luận tội mình, nhưng trước sự luận tội của người khác, Ngụy Trung Hiền không hề phòng bị, rụt rè, có xu hướng chơi bài tình cảm.

Qua đó có thể thấy rằng, Ngụy Trung Hiền từ tận đáy lòng rất sợ Hoàng đế và cường quyền, chưa nói đến việc sẽ soán ngôi.

Lý do tại sao tính cách có thể quyết định cuộc sống của một người? Bởi vì tính cách định hướng những gì một người làm. Mặc dù Ngụy Trung Hiền có quyền lực lớn, nhưng ông ta sợ quyền lực của triều đình và không thực sự muốn thay thế nó. Như chúng ta đã biết, từ thời Chu Nguyên Chương, quyền lực của hoạn quan đã có nhiều hạn chế.

Ngụy Trung Hiền và tay sai của ông ta kiểm soát rất ít quân, điều này được xác định bởi hệ thống luật pháp mà từ tổ tiên của nhà Minh để lại. Tuy nhiên, đến thời Ngụy Trung Hiền mặc dù đã có nhiều thay đổi, nhưng về cơ bản Hoàng đế vẫn là người quyết định mọi việc, khi đó, Ngụy Trung Hiền quyền nghiêng triều chính, nếu thật sự muốn khống chế binh quyền vẫn có thể làm được, điều này không xảy ra có thể do tính cách của ông ta.

Tóm lại, có một thực tế là Ngụy Trung Hiền không có quyền lực quân sự trong tay. Một thái giám không có binh quyền, cho dù thực lực cường hãn cao đến đâu sao có thể chiếm đoạt được ngai vàng?.

Hệ thống tập trung quyền lực của nhà Minh

Như đã đề cập ở trên, hệ thống quyền lực từ thời Chu Nguyên Chương được định sẵn để ngăn chặn các hoạn quan có quá nhiều quyền lực và can thiệp triều chính, chính điều này đã đóng vai trò cơ bản nhất trong việc dễ dàng loại bỏ Ngụy Trung Hiền của Hoàng đế Sùng Trinh.

Chu Nguyên Chương lấy cớ vụ Hồ Duy Dung để bãi bỏ chức Trung Thư tỉnh và Tể tướng, và quyền lực được chia thành sáu bộ phận, nhằm tăng cường hơn nữa quyền lực của triều đình và hình thành một hệ thống nội các, Hoàng đế có thể hoàn toàn kiểm soát quyền lực chính trị trung ương và địa phương; về phương diện quân sự, Chu Nguyên Chương cũng thành lập năm đạo quân Thống sứ, và bộ phận quân sự quản lý quyền lực quân sự, để họ kiểm tra lẫn nhau, đồng thời cũng thành lập đội hộ vệ.

Những quy định này đã củng cố mạnh mẽ quyền lực triều đình và quyền lực tập trung, chế độ chuyên quyền của nhà Minh gần như đã vọt lên đỉnh cao của xã hội phong kiến Trung Quốc.

Sự tập trung cao độ của quyền lực triều đình là con át chủ bài lớn nhất trong tay của Hoàng đế Sùng Trinh. Dù là chính trị hay quân sự đều nằm trong tay hoàng đế, cho dù Ngụy Trung Hiền có thể tạm thời kiểm soát chính quyền cũng không thể thay đổi hệ thống chính trị tập trung quyền lực của triều đình.

Câu nói "Hoàng thượng muốn thần dân phải chết, thần dân phải chết" thực ra rất được áp dụng vào thời nhà Minh. Bởi vì các cận thần dù có uy tín hay quyền lực đến đâu thì vẫn có thể bị phủ quyết.

Chẳng hạn như Nghiêm Tung, Thủ phụ nội các nổi tiếng của nhà Minh, ông giữ chức hơn chục năm, vây cách khắp thiên hạ, nhưng Hoàng đế Gia Tĩnh chỉ cần một câu nói liền đem phế trừ.

Đối với Hoàng đế Sùng Trinh, quyền lực triều đình nằm trong tay ông, và sức mạnh răn đe của thế lực chuyên quyền rất lớn. Quyền lực của hoạn quan thời nhà Minh chỉ phụ thuộc vào quyền lực của triều đình, do đó "Hoàng đế muốn thần dân chết, thần dân phải chết" như một luật lệ thời đó. Để cai trị, hoàng đế có thể trao quyền cho hoạn quan, đồng nghĩa với việc hoàng đế có thể tước bỏ những quyền lực này bất cứ lúc nào.

Vì vậy, Sùng Trinh đã có thể dễ dàng đánh bại Ngụy Trung Hiền xảo quyệt, điều này bắt nguồn từ thể chế chính trị của nhà Minh. Một thái giám uy quyền như Ngụy Trung Hiền vào thời điểm có thể uy hiếp được hoàng quyền lại có kết cục bi thảm là điều dễ hiểu.

Mâu thuẫn nội bộ, các quan viên đấu chiến

Tất nhiên, hệ thống chính trị tập trung quyền lực của triều đình thực sự là nguồn đảm bảo cho Sùng Trinh đánh bật Ngụy Trung Hiền, nhưng thực sự khi đó Sùng Trinh đã nắm kiểm soát quyền lực triều đình.

Khi Ngụy Trung Hiền nắm quyền, làm thế nào mà một vị hoàng đế trẻ 17 tuổi lại có thể nắm quyền một cách nhanh chóng như vậy? Nói cách khác, Hoàng đế Sùng Trinh khi đó không dựa vào sự uy nghiêm tuyệt đối của hệ thống quyền lực triều đình để thu phục Ngụy Trung Hiền.

Vì vậy, có một lý do rất quan trọng khác cho việc này, đó là sức mạnh của Ngụy Trung Hiền không thực sự vững mạnh. Mặc dù tay sai của Ngụy Trung Hiền rất nhiều, nhưng họ không trung thành. Bởi vì những người này khi biết được Hoàng đế Sùng Trinh có ý định trừ khử Ngụy Trung Hiện, bọn họ lần lượt tránh xa, thậm chí còn thu thập tội ác của Ngụy Trung Hiền và muốn tố cáo ông ta.

Sau khi trợ thủ đắc lực nhất của Ngụy Trung Hiền là Binh bộ thượng thư Thôi Trình Tú, bị Sùng Trinh cách chức, tình hình thế cục của các quan viên thực sự thay đổi, nhiều quan chức đã ra mặt tố cáo Ngụy Trung Hiền.

Vào năm Thiên Khải thứ 4 (1624), Dương Liên luận tội "Hai mươi bốn tội" của Ngụy Trung Hiền. Đây là lần đầu tiên có người luận tội Ngụy Trung Hiền một cách công khai như vậy. Ngoài ra, sau khi Hoàng đế Sùng phát đi tín hiệu muốn trừ khử hoàn toàn Ngụy Trung Hiền, phong trào chống lại đảng Ngụy Yêm gia tăng đột ngột. Trong một thời gian ngắn, Ngụy Trung Hiền từ "Cửu bách tuế" trở thành kẻ gian thần bị thảo phạt.

Thời điểm mà Ngụy Trung Hiền được nhiều người ca tụng trước đây không còn nữa, và ông ta thành mục tiêu bị triều đình và dân chúng công kích chỉ trong một đêm. Cuối cùng, Hoàng đế Sùng Trinh đã tiến hành một cuộc "tổng thanh lý" đối với Ngụy Trung Hiền, và thời đại của Ngụy Trung Hiền cuối cùng đã kết thúc.

×