Thái Bình công chúa cùng mẹ ruột là Võ Tắc Thiên và chị dâu là Vi Hoàng hậu được đánh giá là ba người phụ nữ gây nhiều ảnh hưởng sâu đậm nhất của triều đại nhà Đường.

Thái Bình công chúa là hoàng muội của Đường Trung Tông Lý Hiển và Đường Duệ Tông Lý Đán, là cô ruột của Đường Huyền Tông Lý Long Cơ.

Khi "Vi hậu chi loạn" xảy ra, Thái Bình công chúa cùng cháu là Lý Long Cơ mưu binh biến, khôi phục trật tự chính sự, sử gọi là Đường Long chi biến.

Về sau hai cô cháu mâu thuẫn kịch liệt trong việc chia sẻ quyền lực, dẫn đến Tiên Thiên chi biến khiến Thái Bình công chúa bị chính cháu trai bức tử.

Tuy là Hoàng nữ nhưng Thái Bình công chúa rất được mẹ là Võ hậu sủng ái, thiên vị hơn cả các anh trai.

Tương truyền, nhờ được thừa hưởng trí tuệ và sự nhanh nhạy của mẹ nên công chúa Thái Bình cũng là một người có nhiều mưu mô và tham vọng.

Ngày từ buổi đầu khi Võ Tắc Thiên mới lên nắm quyền, với bản tính mạnh mẽ, Thái Bình thường xuyên tỏ ý định muốn được can dự vào công việc triều chính của mẹ.

Tuy vậy, Võ Tắc Thiên lại thường xuyên ngăn cản, không cho phép con gái mình được tham gia công khai trong các buổi thiết triều với quần thần.

Điều này khiến công chúa phải chịu ít nhiều sự bức bối. Mãi tới lúc về già, Võ Tắc Thiên mới nhờ tới sự giúp đỡ của Thái Bình công chúa trong các việc lớn.

Do có sẵn mối thù hằn với mẹ, Thái Bình công chúa đã cho gài người thân cận vào làm nội gián để nhằm theo dõi toàn bộ nhất cử nhất động của mẹ ruột mình.

Biết được Võ Tắc Thiên là một người vô cùng đam mê nhục dục, Thái Bình đã lựa thời cơ để cống nạp lên nữ hoàng đế 2 người đàn ông mang tên Trương Xương Tông và Trương Dịch Chi.

Được sự sủng ái của chính hoàng đế, hai người này cậy thế lộng hành, làm đủ mọi chuyện trái với luân thường đạo lý ở trong cung mà không ai hay biết.

Lợi dụng tình hình lúc đó, Thái Bình công chúa đã đứng đằng sau xúi giục, để Trương Xương Tông và Trương Dịch Chi đứng lên làm phản.

Trong số những việc mà 2 kẻ này làm, nổi bật nhất chính là việc chúng khiến Thiệu Vương Lý Trọng Thuận cùng em gái là quận chính Vĩnh Thái và em rể là Võ Diên Cơ bị bỏ tù tới chết, chỉ vì xen vào chuyện cá nhân riêng tư của họ.

Điều này không chỉ xúc phạm đến nhà họ Lý, mà còn khiến cho nhà họ Võ cảm thấy tức giận.

Năm 705, Trương Giản Chi cùng tướng quân Lý Đa Tộ đứng lên khởi binh, trừng trị anh em nhà họ Trương, ép Võ Tắc Thiên phải nhường ngôi lại cho Thái tử Lý Hiển, đăng cơ với niên hiệu là Đường Trung Tông.

Anh em Lý Trọng Nhuận đều là con của Đường Trung Tông Lý Hiển, sau này Lý Trọng Nhuận được truy phong làm Ý Đức thái tử, Vĩnh Thái quận chính được truy phong làm Vĩnh Thái công chúa.

Về phần công chúa Thái Bình, tuy mang tiếng là đứng đằng sau thao túng toàn bộ cuộc chính biến lịch sử này, nhưng bà chỉ đóng vai trò nhỏ đó là thuyết phục mẹ mình từ bỏ ngai vàng và trở thành Thái Thượng Hoàng chứ chưa hề có hành động gì nổi bật.

Ban đầu Võ Tắc Thiên một mực không đồng ý, nhưng cuối cùng vẫn phải chịu nhún nhường trước áp lực của kẻ thù lẫn con gái ruột.

Sau thắng lợi này, bà được sắc phong là Trấn Quốc Thái Bình công chúa, được lập phủ riêng, ăn lộc năm nghìn hộ. Cũng kể từ đó, Thái Bình công chúa bắt đầu nhúng tay nhiều hơn vào công việc chính sự.

Xét về góc độ lịch sử, một trong những lý do khiến Thái Bình công chúa có hành động như vậy bởi bà là người con trong gia đình nhà họ Lý đồng thời cũng là con dâu của nhà họ Võ (Võ Tắc Thiên từng gả bà cho Võ Du Kị, người cháu gọi bà bằng cô).

Do đó, bà không thể khoanh tay đứng nhìn anh em nhà họ Trương lộng quyền. Thêm vào nữa, Trương Xương Tông là người trực tiếp ám hại Cao Tiển – người tình của Thái Bình Công chúa – và nhốt Cao Tiển vào ngục.

Chính những lý do cả khách quan lẫn chủ quan ấy, cộng với tính cách ngang tàng mạnh mẽ, đã giúp Thái Bình Công chúa có cơ hội "đục nước thả câu" nhằm tranh quyền thế vị thời điểm đó.

Thời kỳ bành trướng thế lực

Vị thế của Thái Bình công chúa không ngừng lớn mạnh, trở thành công chúa có quyền lực cao nhất của nhà Đường. Sau khi Đường Trung Tông lên ngôi, vì muốn trở thành "Võ Tắc Thiên thứ hai" nên Thái Bình Công chúa đã không ngừng bành trướng thế lực của mình.

Năm 706, bà bắt đầu gây dựng phe cánh cho mình, thậm chí còn công khai đối đầu với công chúa An Lạc, con của Đường Trung Tông.

Vì vậy bà đã phối hợp với anh trai mình là Tương vương Lý Đán và con trai ông là Lý Long Cơ để chống lại Vi hoàng hậu và công chúa An Lạc.

Năm 710, Vi hậu và công chúa An Lạc hạ độc Đường Trung Tông, lập Ôn vương Lý Trọng Mậu lên làm vua, còn bản thân buông rèm nhiếp chính. Sau đó, Vi hậu lại âm mưu giết chết tiểu hoàng thượng, tìm cách loại trừ Tương vương và Thái Bình công chúa.

Với sự hỗ trợ của Thái Bình công chúa, Lý Đán đã đăng cơ sau khi lật đổ âm mưu của Vi Hậu và công chúa An Lạc và truất ngôi tiểu hoàng đế.

Nhờ ngăn chặn được âm mưu của Vi hậu và có công phò tá, bà được phong làm Vạn hộ và trở thành công chúa quyền lực nhất triều đại nhà Đường.

Khi Lý Đán đăng cơ thường xuyên bàn bạc việc quân cơ với bà, mỗi lần Thái Bình công chúa vào triều bàn việc đều ngồi trò chuyện với Lý Đán rất lâu. Nếu Thái Bình công chúa không lên triều, Lý Đán sẽ phái Tể tướng đến chỗ bà để xin ý kiến.

Theo sử sách ghi chép lại: "Thái Bình công chúa phái con trai là Võ Tiết Sùng trực tiếp tham gia, chứ nào chỉ làm người cố vấn thông thường. Bà muốn vừa có thể cho nhà họ Lý nắm quyền, vừa cho nhà họ Võ được lợi mà không để nhà họ Vi độc chiếm thiên hạ".

Tuy vậy, điều mà Thái Bình công chúa không ngờ tới, đó là việc bà rơi vào một trong những biến cố lớn nhất của cuộc đời, không những khiến bà phải bỏ mạng mà còn hủy hoại cả cơ đồ chính trị đang trên đà lớn mạnh.

Cái chết bi thảm của Thái Bình Công chúa - người được mệnh danh là "Võ Tắc Thiên thứ hai"

Cuộc tranh giành quyền lực cuối cùng mà Thái Bình công chúa tham gia chính là cuộc chiến ác liệt nhằm chống lại Lý Long Cơ – người muốn chiếm ngôi vua và cũng là đồng minh trước đó của bà.

Tuy nhiên, vị công chúa mưu lược lại muốn giúp anh trai giữ vững ngai vàng nên mới khuyên Lý Đán phế truất đối phương bằng cách rêu rao rằng: "Lý Long Cơ không phải con trưởng của Đường Duệ Tông nên không thích hợp làm thái tử".

Nhưng nào ai ngờ, người này lại được truyền ngôi báu vào năm 712, lấy hiệu là Đường Huyền Tông.

Thái Bình công chúa quyết định khởi binh nhằm tiêu diệu Lý Long Cơ và tìm cách nắm giữ ngự lâm quân. Nhưng tướng chỉ huy ngự lâm quân đã bị Lý Long Cơ giết chết ngay sau khi kế hoạch trên bị bại lộ.

Do quá hoảng hốt nên bà phải chạy lên núi Nam Sơn lẩn trốn suốt ba ngày. Đồng thời, dù Thái thượng hoàng Đường Duệ Tông xin Đường Huyền Tông tha chết cho em gái nhưng yêu cầu đó không được chấp thuận.

Cuối cùng, Thái Bình công chúa phải tự tìm tới cái chết. Tuy nhiên, từ sau sự việc này, nhà Đường không chứng kiến sự xuất hiện của bất kỳ người phụ nữ nào thích can thiệp vào triều chính như vậy nữa.

Vì vậy, có thể nói, cái chết của bà là sự kết thúc cho thời đại "phụ nữ can thiệp triều chính" trong lịch sử nhà Đường.

×