“Thánh đường” bóng đá phủi Hà Nội thế kỷ trước

Ngoài 2 sân vận động là SVĐ Hàng Đẫy và SVĐ Cột Cờ, vốn chỉ phục vụ luyện tập và thi đấu bóng đá chuyên nghiệp, với đặc thù “đất chật, người đông” của mình, ở thế kỷ trước, thành phố Hà Nội có rất ít các sân bãi phục vụ cho môn bóng đá ở cấp độ phong trào, hay còn gọi là bóng đá phủi.

Khi đó, Hà Nội cũng chưa có các dự án bỏ trống để người ta san phẳng, quây hàng rào, trải cỏ nhân tạo rồi cho thuê theo giờ như bây giờ, bóng đá phủi bấy giờ tồn tại nhiều dưới hình thức “bóng đá vỉa hè”, theo đúng nghĩa đen. Các khoảng trống, kể cả lòng đường, vỉa hè, công viên… được các thanh thiếu niên Hà Nội tận dụng làm sân bóng, với cầu môn đôi khi chỉ là cái ghế băng, vài viên gạch hay đôi dép.

Ngoài vài sân của các trường học, cơ quan, đơn vị Quân Đội, hay một số sân không đủ tiêu chuẩn đá 11 người như ở Ngã Tư Sở hay Kim Liên…, thì trong bối cảnh đó, 3 sân bóng nêu tên dưới đây là “thánh đường” của các tín đồ túc cầu không chuyên ở khu vực 4 quận nội thành Hà Nội. Điểm chung của 3 sân này là mặt sân đều là sân đất nện, rẻ tiền và dễ bảo dưỡng, bảo quản, đủ tiêu chuẩn về mặt kích thước sân để tổ chức thi đấu bóng đá 11 người.

Đầu tiên là sân bóng Long Biên, đến giờ vẫn còn tồn tại công năng là một sân bóng. Nằm trên khu đất thuộc bãi Phúc Tân, gần chân cầu Long Biên. Có rất ít thông tin chính thống về lịch sử hình thành sân bóng này, theo hoài niệm của những người cao tuổi, sân Long Biên đã hoạt động từ những thập niên 30 thế kỷ trước, là nơi luyện tập và thi đấu của những danh thủ lớp đầu cỡ cụ Thìn A tức Nguyễn Văn Thìn, dưới một chút là các tên tuổi như Bùi Nghẽn, Luyến hói, Thưởng, rồi Tòng cháy…, dưới nữa thì là các danh thủ Ba đẻn, Cao Cường, là các con của cụ Thìn A… đây là nơi mà thập kỷ 40 – 50 thế kỷ trước, đội bóng đá Stars Éclaire rất nổi tiếng Hà Nội được thành lập và luyện tập thi đấu.

Tiếp theo là sân Quần Ngựa. Đúng như cái tên, sân này vốn được xây dựng để làm trường đua ngựa. "Năm 1899, trường đua ngựa được dời từ khu vực nay là Cung Văn hoá Hữu nghị Việt Xô, về khu vực gần vườn Bách Thảo, thuộc địa phận của các làng Ngọc Hà, Liễu Giai, Vĩnh Phúc, Kim Mã và Vạn Phúc. Năm 1900, trường đua tiếp tục mở rộng về phía các làng Ngọc Hà, Vĩnh Phúc và Kim Mã". (Theo Wikipedia). Trên cơ sở mặt bằng trường đua ngựa cũ, ngày 03/6/1966, Trường Văn hóa Thể thao Hà Nội, nay là Trường Phổ thông Năng khiếu Thể dục Thể thao Hà Nội, được thành lập. Đây là ngôi trường thể thao chuyên biệt, độc đáo dành cho các ngôi sao, tài năng Thể thao Thủ đô và cả nước, trong đó đã đào tạo ra nhiều tài năng cho bóng đá Việt Nam.

Vào năm 2003, Cung thể thao Quần ngựa được xây dựng trên đất của sân quần ngựa xưa, kịp phục vụ cho nhiều môn thi đấu của SEA Games 2003 tổ chức ở Việt Nam. Tọa lạc trên phố Văn Cao, với nhà thi đấu đa năng, không gian rất rộng rãi, ngày nay Cung Thể thao Quấn Ngựa được nhiều đơn vị lựa chọn làm nơi tổ chức các sự kiện thể thao và văn hóa lớn, và đương nhiên, nó không còn là sân bóng nữa. Giống như sân Long Biên, khi chưa xây dựng Cung thể thao Quần Ngựa, sân Quần Ngựa là nơi lý tưởng để hàng ngày các thanh thiếu niên tập trung để thỏa mãn thú chơi bóng đá.

Cuối cùng là sân vận động Quán Thánh, nằm trên góc đường Quán Thánh và đường Hùng Vương, gần đền Quán Thánh. Vào ngày 10/10/1974, Trường Trường Thể thao Thiếu niên 10-10 được thành lập ở đây. Trường tuyển chọn, huấn luyện, đào tạo nhiều môn thể thao. Rất nhiều hạt giống thể thao mang lại thành tích cao cho Thủ Đô và Quốc gia đã từng được đào tạo tại đây, trong đó có môn bóng đá.

Giống như sân Long Biên và sân Quần Ngựa, đây là nơi tụ tập và sản sinh ra rất nhiều cầu thủ của bóng đá “phủi” thời bấy giờ. Vào cuối năm 1998, trước khi kết thúc sứ mệnh là một sân bóng đá, trên SVĐ Quán Thánh, người ta tổ chức trận đấu cuối cùng trong lịch sử tồn tại của SVĐ này giữa 2 đội bóng vẫn thường xuyên thuê sân đá sân 11 người ở đây, giữa đội Thanh niên Ba Đình, gồm chủ yếu là các cựu cầu thủ như anh em Đức (CAHN) và Đông (Bưu Điện), Hùng “Bờm” (XDHN), Hiến Hàng Đồng, Tiến “đà điểu” (TCĐS), Long “Kim” …, với đội bóng “Đội tuyển Anh”, cái tên đặt theo bộ trang phục thi đấu mà họ tự trang bị giống với màu áo ĐT Anh, gồm đa số là các cầu thủ phủi, như Cường “An”, Thọ “Baki”, Tuấn “Gỗ”, Hưng ”Thù lù" (Thể Công), 3 anh em Trần Anh, Trần Oánh, Trần Uy … Sau trận đấu đó, giống như sân bóng Quần Ngựa, SVĐ Quán Thánh vĩnh viễn biến mất, nhường chỗ cho Trung tâm TDTT Ba Đình.

×