Đăng nhập/ Đăng ký
| 
Bình luận
0
Khê Thượng - vùng đất huyền hiểm
Làng Khê Thượng (xã Sơn Đà, huyện Ba Vì, TP.Hà Nội) là một làng quê bình yên, trù mật nằm giữa sông Đà và núi Tản. Khê: theo Hán tự có nghĩa là "suối". Khê Thượng là "dòng suối ở trên". Phải chăng dòng suối này là nguồn nước của một triền núi Tản chảy xuống đầm Long (có lẽ sự định vị tương đối này trong quan niệm đây là vùng đất chót vót của xứ Đoài). Trên thực địa, nếu từ Sơn Đà đi ngược dòng song vài cây số là xã Thuần Mỹ - một làng quê vốn được kết "chạ" với Sơn Đà. Lên trên vài cây số nữa là đất Mộc, Chẹ… thuộc Xã Minh Quang, Khánh Thượng (những xã miền núi của huyện Ba Vì). Đây là địa bàn cư trú của người Mường, Dao…
Nằm giữa núi Tản - sông Đà, Khê Thượng và những làng xung quanh là một vùng non nước hữu tình, địa linh nhân kiệt. Nơi đây có làng Thái Bạt nổi tiếng với dòng họ Phạm Doãn có 6 người được phong quận công trong việc "phò Lê, diệt Mạc". Đầu thế kỷ XVI có Trạng nguyên Phạm Trấn lập ra làng Đan Thê. Đầu thế kỷ XX đất linh lại xuất hiện nhà thơ, nhà báo Nguyễn Khắc Hiếu - bút hiệu Tản Đà nổi tiếng.
Núi Tản Viên (Ba Vì, Hà Nội). Ảnh: L.B
Ngày mồng 7 tháng Giêng diễn ra lễ hội "chém may" ở làng Khê Thượng. Đây là trò vui và ấn tượng nhất!Vật bị chém là một cây chuối cao khoảng 1,5m đã bóc bớt vỏ. Khi người xướng tế: "Khởi trừ gian đạo" thì một bánh pháo được đốt nổ vang trời. Người "chém may" phải tính toán sao đấy để sau khi một đường đao vung lên thân chuối đứt thành ba đoạn, đó là một thế võ "chém nghịch". Đường đao đi xuống rồi được hất ngược lên… quan trọng là ở chỗ, thân chuối đứt rồi nhưng thời gian chỉ còn dăm, bảy tiếng pháo nữa là hết. Đạt được như vậy nhân dân trong làng, trong hội sẽ gặp một năm suôn sẻ làm ăn!
Khê Thượng là vùng đất hiểm, bao đời nay dân cự quần tụ bên bờ một dòng sông mà mỗi năm mùa lũ về (khi chưa có thủy điện sông Đà), nước sông Đà réo sôi như ngàn vạn vó ngựa tung bờm phi nước đại về xuôi. Năm 1971 đã xảy ra vỡ đê ở địa bàn Khê Thượng. Cho đến nay đầm Long là một hồ nước lớn đầu nguồn sông Tích. Đầm Long rộng và sâu, nghe nói trong đầm xưa kia có "giải" (một loài bò sát khổng lồ thuộc họ rùa) cư trú. Khê Thượng có đình làng thờ Đức Thánh Tản, ngôi đình không to nhưng tọa lạc ở một vị trí đẹp, hướng chính của đình nhìn về núi Tản. Cạnh đình là chùa Hoa Vân, văn chỉ và đền Nhà Bà…
Theo thời gian, đặc biệt là trong kháng chiến chống Pháp, giặc đã đốt sạch, phá sạch. Năm 1949 chúng xây tại Khê Thượng một hệ thống đồn bốt để ngăn chặn Việt Minh từ phía bên kia sông đánh sang. Bên kia sông là đất Phú Thọ, là địa bàn của căn cứ địa kháng chiến. Không ai ngờ lễ hội làng Khê Thượng năm 1948 là lễ hội cuối cùng được tổ chức đầy đủ và quy mô trên mảnh đất này. Tuy mất hết "ngọc phả, bia ký" nhưng trong sâu thẳm tâm linh dân làng, niềm tôn kính Thánh Tản và lễ hội tôn thờ ngài như chưa hề bị gián đoạn.
Lễ hội làng Khê Thượng
Khê Thượng xưa có 6 "giáp", mỗi năm làng cử một "giáp" đăng cai. Ngoài làng, Khê Thượng kết "chạ" với làng Thạch Xá (xã Thuần Mỹ), Gành Bợ (xã Thạch Đồng, Phú Thọ) vì cả hai làng này đều thờ Đức Thánh Tản (Tản Viên sơn thánh - con rể Vua Hùng).
Mở đầu lễ hội dân làng mô tả lại cảnh Đức Thánh Tản đi Tết Vua Hùng. Đối với những nơi khác, lễ hội được mở nhằm những năm được mùa, hay vài ba năm mới mở "hội đám" một lần, còn lại chỉ là "hội lệ". Song, với Khê Thượng lễ hội năm nào cũng mở với lý lẽ: Đi Tết bố vợ lại phải chọn năm hay sao?
Các cụ làm lễ ở đình làng. Ảnh: T.L
"Bao nhiêu năm nay tuy làng không mở được hội nhưng chúng tôi vẫn giữ đúng "lệ nhật" của Ngài. Tức là cứ đến giờ đó, ngày đó, nhà đò chúng tôi làm lễ và diễn lại cảnh đưa đón Ngài như khi mở hội".
Cụ Phan Danh Phước
Tương truyền rằng: Trước ngày vào hội, trong nắng ấm mùa xuân, hàng đàn bướm trắng từ 99 cánh rừng sườn phía bắc núi Tản bay rợp trời, qua sông Đà hướng về núi Hy Cương. Dân làng bảo: Đó là lúc Thánh Tản kéo quân về thăm Đất Tổ!
Hội chính làng Khê Thượng mở từ mồng 2 đến mồng 7 tháng Giêng. Trên thực tế lễ hội được bắt đầu từ đêm 30. Đêm 30 lễ rước Thánh Tản qua sông Đà. Bắt đầu từ xóm Cống (còn có tên gọi xóm Đồn), Thánh Tản chính thức đi từ Khê Thượng (Ba Vì) sang Gành Bợ (Phú Thọ). Người được chọn đưa đò cho Thánh chính là ông lái thường ngày đưa khách qua sông. Nếu năm nào được chọn, ông lái đò phải "ăn chay, nằm mộng" trước đó 21 ngày. Con đò phải được sang sửa, tu chỉnh lại cho sạch sẽ và từ hôm đó tuyệt đối không được dùng đò này đưa đón khách.
Vào quãng nửa đêm, cụ từ và ông chủ tế sau khi làm lễ trên đình, hai người lặng lẽ ra sông. Dân làng gọi lễ này là "lễ mật". Khi ấy ông lái đò đã trực sẵn, không như bình thường, hôm nay ông lái mặc "áo dài, khăn đóng", trên thuyền bày lễ vật. Sau đó ông lái đò đọc lễ "thỉnh": Rực rỡ linh thiêng/ Hào sảng tính danh/Tản Viên Sơn tam vị/Gia tặng Trung Hưng thượng đẳng thần/Đại vương liệt vị/Cẩn cáo! Sau đó xin "âm dương". Nếu Ngài cho tức là Ngài và quân hộ tống đã xuống đò. Tuy vậy, ông lái đò phải đợi cho đến khi con đò từ từ chuyển mũi, y như có người kéo đi, lúc ấy ông lái mới được cầm chèo. Song, chỉ là cầm "làm phép" bởi con đò cứ thế sang đúng bến (Gành Bợ) mặc cho dòng nước chảy xiết giữa đêm tối mịt mùng…
Rước lễ đưa Thánh Tản qua sông Đà. Ảnh: T.L
Tôi đã gặp cụ Phan Danh Phước - người đã từng 33 năm chở đò ngang. Trong đời lái đò của cụ ít nhất cũng vinh dự được dăm lần chở Ngài đi Tết Vua Hùng. Cho đến tận bây giờ tuổi đã cao, không chèo đò được nữa, cụ Phước vẫn không hết ngạc nhiên: Cụ bảo: Ban ngày ban mặt, tôi chở khách sang sông thật là vất vả, lần nào vào cũng trượt bến. Thế mà khi được hầu Ngài, mọi việc cứ như in! Bao nhiêu năm nay tuy làng không mở được hội nhưng chúng tôi vẫn giữ đúng "lệ nhật" của Ngài. Tức là cứ đến giờ đó, ngày đó, nhà đò chúng tôi làm lễ và diễn lại cảnh đưa đón Ngài như khi mở hội. Quả là không dám quên một năm nào… Có năm đò chỉ chở qua lại một lần, có năm phải chục lần quân tướng mới qua hết. Nhất nhất đều theo lệnh Ngài sai bảo!
Khi nhận được tín hiệu cuộc chuyển quân đã kết thúc, ông lái đốt một tràng pháo báo tin, khi ấy trời cũng đã tang tảng sáng.
Ngày mồng 2 Tết đón Ngài về có cờ kiệu, kèn trống, cờ quạt linh đình. Khi tiễn cũng như khi đón, bên đình Bợ đều mở cửa đình đèn hương túc trực. Trùng hợp với Khê Thượng "đưa đón chúa trai" thì bên kia sông kẻ Trẹo (làng Triệu Phú, huyện Phong Châu, Phú Thọ) có tục "rước tiễn chúa gái" theo chồng về núi Tản.
Chuyện rằng: Nhân sắp đến Tết, Ngọc Hoa xin phép chồng về trước để mừng tuổi bố mẹ và thăm hỏi anh em cho đến khi Sơn Thánh sang Tết và đón vợ về. Ngọc Hoa ra đi rất bịn rịn. Khi đoàn kiệu về đến kẻ Trẹo thì vì thương nhớ mà nàng không đi nữa. Nàng ngồi lại bên tảng đá và mở túi lấy trầu ăn. Tản Viên dỗ mãi không được đành vào làng, bàn với dân tổ chức trò "bách nghệ khôi hài" để rước Ngọc Hoa đi… Cho đến tận bây giờ tục "đón chúa trai" và "rước chúa gái" vẫn được dân các làng tổ chức. Vào ngày mồng 3 Tết, dân các làng quanh vùng nô nức kéo đến Khê Thượng dự hội.
Người dân Việt Nam có câu: Dù ai buôn ngược bán xuôi/Nhớ ngày giỗ Tổ mồng mười tháng Ba… Đạo lý này phải chăng cũng bắt đầu từ Đức Thánh Tản mà dấu vết ấy vẫn tồn tại ở làng Khê Thượng đến tận hôm nay! n
Nữ diễn viên mắc bệnh suy thận ngừng nhận hỗ trợ chỉ sau một ngày kêu gọi từ Trấn Thành. Cô cảm ơn bạn bè đồng nghiệp vì đã nhận được quá nhiều.
Câu chuyện về lego bị vỡ để nói về sự trung thực trong kinh doanh và vệ nhãn hiệu, nam sinh TP.HCM nhận ngay học bổng 5,5 tỷ đồng từ trường đại học ở Mỹ.
Chia sẻ
Bộ Xây dựng dự thảo Thông tư hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan chuyên môn về xây dựng thuộc UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và UBND xã, phường thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Chia sẻ
Một số hình ảnh trước đây của Ngân Hòa như đi du lịch hay ngồi bên ôtô Audi đang gây tranh luận trên mạng xã hội.
Chia sẻ
Một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái đã gây ra hỏa hoạn tại nhà máy VNDIR-Progres, nơi sản xuất máy thu Kometa cho người Nga để bảo vệ máy bay không người lái của Nga khỏi hệ thống tác chiến điện tử của Ukraine, tại thành phố Cheboksary, Cộng hòa Chuvash thuộc Nga.
Chia sẻ
Một cơ sở kinh doanh thủy sản tại thị xã Sông Cầu (Phú Yên) vừa bị lực lượng chức năng phát hiện hành vi bơm tạp chất thạch rau câu vào tôm hùm chết để bán ra thị trường. Toàn bộ số hàng vi phạm đã bị tiêu hủy, chủ cơ sở bị xử phạt hành chính.
Chia sẻ
Từng bị gắn mác “khô khan” và vắng bóng người trẻ, nhiều di tích lịch sử nay bất ngờ trở thành điểm đến hút khách, “thay áo mới” với các trải nghiệm tương tác, công nghệ số và cách kể chuyện sáng tạo, gần gũi.
Chia sẻ
Trước giờ sáp nhập với tỉnh Long An, Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh yêu cầu tăng cường công tác đấu tranh, ngăn chặn có hiệu quả các hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới đối với mặt hàng đường cát.
Chia sẻ
Tỷ lệ người sử dụng chỉ khoảng 20% so với công suất thiết kế, dẫn đến hoạt động khó khăn nên chủ dự án cấp nước Sa Huỳnh kiến nghị tỉnh Quảng Ngãi hỗ trợ.
Chia sẻ
ĐT Việt Nam với sự thiếu vắng 2 trung vệ quan trọng là Bùi Hoàng Việt Anh và Nguyễn Thanh Bình sẽ chịu rất nhiều áp lực ở trận đấu với ĐT Malaysia trên sân Bukit Jalil vào ngày 10/6.
Chia sẻ
Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, thành phố sẽ xem xét thời điểm triển khai việc chuyển đổi xe máy chạy bằng xăng sang xe điện, nhưng "không thể trì hoãn quá lâu".
Chia sẻ
Lãi suất ngân hàng cao nhất hôm nay 9/6: Trong bối cảnh lãi suất huy động tiếp tục giảm trên toàn thị trường, một số ngân hàng vẫn đang duy trì lãi suất đặc biệt lên tới gần 10%/năm.
Chia sẻ
Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, tỉnh Lâm Đồng mới sẽ có một không gian phát triển phong phú, đa chiều, giàu tiềm năng sau khi hợp nhất Lâm Đồng, Đắk Nông, Bình Thuận.
Chia sẻ
Công an xã Phước Vĩnh An (huyện Củ Chi) cùng Trạm Cảnh sát giao thông Tây Bắc đang khẩn trương điều tra vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng khiến hai mẹ con tử vong tại chỗ
Chia sẻ
Ông Lê Hải Hòa, 45 tuổi, trình độ tiến sĩ kinh tế vừa được bầu làm Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng nhiệm kỳ 2021-2026.
Chia sẻ
Ngày 9/6, đồng loạt các đơn vị hành chính cấp xã, phường mới tại Bình Dương bước vào giai đoạn vận hành thử nghiệm. Đây là bước chuyển quan trọng, chuẩn bị cho thời điểm chính thức đưa bộ máy mới vào hoạt động từ ngày 1/7 tới.
Chia sẻ
Ban Bí thư chuẩn y Thiếu tướng Vũ Hồng Quang, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Giám đốc Công an tỉnh Cao Bằng và ông Lê Hải Hòa, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Thành ủy Cao Bằng giữ chức vụ Phó Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng nhiệm kỳ 2020 - 2025.
Chia sẻ
Khi mẹ chồng bất ngờ trở mặt sau đám cưới, con dâu cảm thấy hoang mang và muốn rút lui. Tìm hiểu câu chuyện đầy cảm xúc này!
Chia sẻ
Nhằm gia tăng phúc lợi cho người lao động, giảm bớt gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) triển khai gói dịch vụ chi lương Payroll tặng kèm gói bảo hiểm cho người lao động với mức chi trả lên tới 500 triệu đồng/năm.
Chia sẻ
Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ đã mất một điệp viên siêu hạng của mình tại Moscow.
Chia sẻ
Một cụ bà 71 tuổi tại Trung Quốc đã trở thành nguồn cảm hứng cho hàng ngàn cư dân mạng sau khi giành giải ba tại một cuộc thi thể hình, nhờ 4 năm luyện tập bền bỉ.
Chia sẻ
Nước lũ thượng nguồn đổ về là thời kỳ cá heo xanh đuôi đỏ (tên thông dụng cá heo miền Tây) theo dòng nước thượng nguồn sông Mê Công về trên địa phận tỉnh Đồng Tháp.
Chia sẻ
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng giải thích rõ về quy định doanh nghiệp chỉ được phát hành trái phiếu riêng lẻ, khi tổng nợ phải trả không quá 5 lần vốn chủ sở hữu.
Chia sẻ
Thời gian gần đây, giá nhiều loại trái cây, kể cả trái cây đặc sản, trong đó có các loại trái chủ lực của tỉnh Tiền Giang đồng loạt giảm giá sâu, khiến nhà vườn lẫn thương lái lâm vào cảnh khó khăn.
Chia sẻ
Vợ chồng ca sĩ Dương Ngọc Thái hiện đang sống trong một ngôi nhà giá trăm tỷ giữa trung tâm TP.HCM. Nam ca sĩ dành hẳn tầng 6 làm nơi thờ Phật và thường xuyên "nhốt" mình tu tập.
Chia sẻ
ĐT Malaysia hoàn toàn có thể áp dụng công thức “10+1” kiểu Indonesia. Tất nhiên, từ lý thuyết đến thực tế còn là một vấn đề lớn.
Chia sẻ
Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lâm Đồng, Thường trực Tỉnh ủy Bình Thuận, Thường trực Tỉnh ủy Đắk Nông về sắp xếp tổ chức bộ máy địa phương gắn với tổ chức đại hội đảng bộ các cấp...
Chia sẻ
Nữ bị cáo giả danh là vợ hai của một lãnh đạo cấp cao, hứa sẽ giúp tu sửa chùa chiền rồi lừa đảo, chiếm đoạt hơn 1 tỷ đồng của nhà sư. Hầu hết số tiền này, bị cáo mang đi hầu đồng.
Chia sẻ
Một thanh niên bị nhóm người vây đánh bằng chân, tay, nón bảo hiểm trong khu đô thị Sala, TP.Thủ Đức, cảnh sát đã xác định các đối tượng liên quan.
Chia sẻ
Lễ hội Trái cây Nam Bộ tại TP.HCM thu hút 100.000 lượt khách tham quan, bán gần 100 tấn trái cây các loại, chủ lực là sầu riêng, măng cụt, vải thiều, bơ… chỉ trong vài ngày. Các sản phẩm OCOP bán qua livestream cũng nhận được sự ủng hộ nhiệt tình.
Chia sẻ
Công an TP.HCM tìm thân nhân của 4 bệnh nhân tử vong tại bệnh viện Nhân dân Gia Định, quận Bình Thạnh.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Hà Nguyên Huyến 
